01:03.1
Merong maliit na palayan na tanging pinagkakaabalan at kinukuha na namin ang hanap buhay
01:09.4
Sa likuran naman ng bahay ay may maliit na sapa
01:14.0
May mga alaga rin kami mga bibe, pato at baboy
01:18.6
Kaya naman sa bawat araw na lumilipas ay palagi akong abala sa pagtatrabaho
01:23.9
Lumaki akong puro trabaho lamang ang inatupag noon
01:29.2
Hindi kong matatagal
01:30.0
Ito nga natatanda ang nakikipagliwaliw ako kasama ang mga kaibigan ko noon
01:33.6
Noong mga panahon yon, napaka-istrikto ng aking ama
01:40.4
Makita niya lamang na hindi nagtatrabaho ang mga anak niya ay grabe na ito kumagalit
01:46.3
Kaya naman lumaki kaming magkakapatid na may takot sa aming ama noon
01:50.8
Isang umaga, kasalukuyan akong nagdilinis ng kulungan ng mga alaga naming baboy
01:60.0
Nang may mapansin akong gumagalaw sa talahibang nasa hindi kalayuan sa kinatatayuan ko
02:06.3
Kinabahan ako sa pag-aakalang baka ahas ang nasa talahiban
02:13.2
Mamaya ay baka tuklawin ang mga alaga naming baboy o kaya naman ang mga manok
02:19.7
Nagmamadaling kinuha akong itakat dahan-dahan ng naglakad papunta sa talahiban na yon
02:28.1
Itinaas ko na ang itakat
02:30.0
Inihanda sa anumang pe pwedeng mangyari
02:32.2
Baka kasi bigla na lamang akong lingkisa ng ahas kapag makaramdam yung papalapit ako o kaya naman ay tuklawin
02:40.1
Mas mainam nang nakahanda akong umaga
02:44.0
Nung tuluyan na akong makalapit sa talahiban
02:48.4
Tinaas ko na ang itakat nakahanda ng hatawin sana kung sakali mang makita kong ahas ang gumagalaw sa damuhan na yon
02:56.1
Pero nanlaki ang mga mata ko
02:60.0
At agad na ibinaba ang nakaawang na itak
03:03.0
Nang makita ko ang isang matandang lalaking walang saplot
03:07.6
Nakayok-yok ito sa damuhan at maraming sugat ang buong katawan
03:12.6
May nakita pa akong malaking sugat sa binti ng matanda
03:18.2
Kaya naman mabilis kong hinubad ang pangitaas kong damit
03:22.8
At walang pag-aalin lang ang itinakip sa katawan ng matanda ngayon
03:27.3
Tatang, ano pong nangyari sa'yo?
03:33.9
Pag-aalala ang tanong ko
03:35.2
Sa paos na boses ay humihingi ng tulong sa akin ng matandang ito
03:42.4
Sinabi niyang napakasakit ng sugat niya sa binti kaya naman tulungan ko umano siya nun
03:47.6
Dahil sa nakita kong kaawa-awang kalagayan ng matanda
03:52.9
Ay hindi na ako nagdalawang isip na tulungan ito
03:56.9
Dadalin ko sana sa bahay ang matanda kaya nga lang ay wala na naman sa hulog ang aking ama
04:03.6
Naghuhuriminta doon naman ito sa galit dahil sa ginawang kapalpakan ng kapatid ko nun
04:09.5
Ang ginawa ko ay dinala ko na lamang sa kamalig na nasa palayan ng matanda
04:15.0
Para doon ko na lamang siya gamutin
04:19.4
Hindi naman pupunta si tatay sa kamalig dahil magiging abala siya ng ilang araw sa ginagawang trabaho sa karatig baryo
04:25.5
Kaya sa aming magkakapatid
04:29.5
Sa amin niya iniatang pansamantala ang lahat ng mga gawain sa palayan nun
04:34.4
Noong madala ko na sa kamalig ang matanda at maihiga sa pahingahan naming higaang kawayan
04:42.0
Ay nagulat pa ang kapatid kong si Binsoy nang makita niyang matandang ito
04:49.0
Tinanong niya ako kagad kung sino ang matandang dinala ko
04:51.9
Sinabi ko naman sa kanya na
04:55.0
Mamaya na siya magtanong nang magtanong
04:57.4
Sa ngayon ay tulungan niya akong gamutin ang matandang ito
05:01.9
Teka lang, anong gagawin ko?
05:07.0
Natatarantang tanong niya
05:08.4
Kumuha ka ng gamot sa bahay pero
05:13.0
Dapat walang nakakaalam na may ginagamot tayong matanda dito
05:18.3
Kilala mo naman si tatay diba?
05:21.1
Sigurado mayayari tayo dun kapag nalaman niya yung ginagawa natin
05:25.0
Payag ko sa kanya
05:26.4
Patakbo nang umuwi sa bahay ang kapatid ko
05:30.8
Hinayos ko naman ang higaang matanda
05:33.7
Makaraan ng ilang minuto ay bumalik na si Binsoy
05:38.1
Bit-bit ang mga kailangan ko
05:40.5
Pagkalapag niya ay ginamot ko na kaagad ang matandang iyon
05:46.4
Pumikit naman ito habang iniinda ang sakit at tapding nararamdaman
05:50.1
Nung matapos ko ng gamutin ang matanda
05:55.0
Nagbihis na ito ng damit tapos ay nakiusap ito na kung pwede
05:59.1
Magpapahinga raw muna siya sa may kamalig
06:02.4
Kahit ilang oras lang
06:04.9
Kapag kaya niya nang maglakad at nakapag-ipon na siya ng lakas ay aalis na siya nun
06:13.2
Iwan ko na po muna kayo para makapagpahinga
06:17.4
Uwi ka ako sa matanda at lumabas na ng kamalig
06:19.8
Tinapos ko na ang naudlot kong gawain na
06:24.3
Parang walang nangyari
06:25.6
Pagkatapos ko makapaglinis ng kulungan ng mga baboy
06:30.0
At napakain ko na
06:31.9
Ay bumalik na ako sa bahay
06:34.3
Nasa bakuran pa lamang ako ng bahay
06:39.0
Ay narinig ko ng naguusap si nanay at ang kumari niyang si aling Emilia
06:42.7
Pinag-uusapan nila ang tungkol sa nangyari sa isa sa mga kababaryo namin nun
06:49.0
Ayon pa sa narinig kong sinasabi ni aling Emilia
06:54.3
May nataga umano kagabing aswang
06:56.7
Ang kalapit bahay naming merong asawang buntis
07:01.1
Nung sumapit kasi ang hating gabi ay nagising raw ang lalaki not
07:05.9
Sa kadahilan ng may naririnig kumanong itong may hinang pagbitik sa taas ng bubungan
07:13.0
Ibang parang kutsarang marahang itinututok sa plato
07:17.7
Ganoon ang pagkakapaliwanag ni aling Emilia
07:23.2
Ibang parang kutsarang marahang itinututok sa plato
07:24.1
Ibang parang kutsarang marahang itinututok sa plato
07:24.1
Napapailing na lamang ako at naglakad na papasok sa loob ng bahay
07:27.4
Pero bago pa man ako makapasok sa loob ng bahay nun
07:31.6
Narinig kong nagwika si aling Emilia na nga
07:35.9
Ang sabi nga nung kapit bahay natin
07:40.4
Nataga niya sa binti yung aswang
07:43.1
Hinambalas niya pa yun ng latigo sa may likuran
07:46.7
Naabutan niya kasi ang aswang na pababa na ng bubungan doon sa likuran ng bahay nila eh
07:51.9
Saglit akong natigilan nun
07:56.4
At napatingin sa dalawang naguusap
07:59.4
Hindi ko alam kung ano ang magiging reaksyon ko
08:04.1
Gawa ng sumagi sa isipan ko ang matandang lalaking ginamot ko nun
08:09.1
Hindi pamilyar sa akin ang mukha ng matanda
08:13.4
Kaya alam kong hindi yun kababaryo namin
08:19.2
Ang engot ko naman?
08:20.5
Bakit hindi ko man lang tinanong kung ano yung pangalan ng matandang yun?
08:26.0
Hindi ko rin natanong ang pangalan niya
08:27.7
Sabit ko sa isipan
08:30.5
Binalingan ako ng aking ina at tinanong kung may napapansin ba akong kakaiba kagabi
08:36.9
Ayon daw kasi sa mga kalapit bahay namin
08:40.9
Tumakbo papunta sa palayan namin
08:44.1
Sa may bandang bakuran namin mismo ang nilalang na yun
08:50.5
Tinignan ko sila at tumiling-iling ako
08:53.0
Sinabi ko sa kanilang wala akong napapansin
08:57.1
Matapos kong sabihin yun
09:00.4
Ay pumasok na ako sa loob ng bahay
09:03.1
Habang nag-aasikaso ako ay tumatakbo sa aking isipan ng mga katanungang
09:08.8
Hindi kaya aswang yung matandang tinulungan ko
09:12.7
Bakit may malaking sugat ang matanda sa binti?
09:18.5
At marami rin mga sugat sa buong katawan ko
09:22.2
Hinambalas ng pamalo nun
09:23.7
Matapos kong makapagluto ay palihim kong dinalhan ng matanda ng pagkain sa kamalig
09:31.9
Pagpasok ko sa kamalig ay nakita kong mahimbing na natutulog ang matandang yun
09:38.4
Kaya naman inilapag ko na lamang sa gilid ang pagkain
09:42.4
At muling isinara na ang pintuan
09:44.9
Naging abala ako nung araw na yun
09:50.5
Dahil sa bago umalis ang aking ama para pumunta sa kabilang baryo
09:53.8
Ay marami siyang mga inuutos sa akin
09:56.5
Kailangang maitapos ko ito sa loob ng araw na yun ang lahat ng pinapagawa niya
10:02.1
Kaya naman nawaglit sa aking isipan ng matandang tinulungan ko
10:08.0
Nung sumapit ang kinahaponan
10:11.4
Habang nagpapahinga ay saka ko pa lamang naalala ang matanda
10:20.2
Bakit nawala sa isipan kayong matandang tinulungan ko kanina?
10:24.1
Ano na kayo nangyari sa kanya?
10:28.1
Nagmamadali na akong tumayo at naglakad pa punta sa kamalig
10:31.4
Habang naglalakad ay narinig kong tinawag ako ng kapatid kong si Bensoy
10:37.1
Nung nilingon ko ito ay nakita ko siyang nagmamadaling maglakad
10:41.6
Papalapit sa akin noon
10:43.4
San ka pupunta kuya?
10:48.1
Sinabi ko sa kanyang pupuntahan ko ang matanda
10:51.5
Tinignan ko lang kung ano ang kalagayan nito
10:54.7
Dinalan mo ba ng pananghalian ng matanda?
11:02.8
Wala ka namang sinasabi sa aking dalan ko siya ng pagkain eh
11:06.7
Tsaka may inuto si nani kanina kaya nakaligtaan ko rin tingnan yung matanda sa kamalig
11:11.5
Baka gutom na yung binsoy
11:14.8
Pangagahan lang kasi yung dinala ko kanina eh
11:18.1
Huwi ka ako at nagmadali na akong maglakad
11:21.0
Ilang sandali pang nakalipas ay narating na namin ang kamalig
11:27.1
Nakaawang na ang pintuan kaya dalidali na kaming pumasok sa may loob
11:31.7
Nang makapasok na at napadako ang tingin ko sa hinihigaan ng matanda ng iyon
11:37.7
Napakunot na ako at nagtataka
11:41.0
Dahil wala na ang matanda
11:45.3
Nang tingnan ko naman
11:46.7
Ang pagkain nilapag ko kanina sa gilid ng higaan
11:50.5
Ay hindi man lamang yung nagalawa
11:56.0
Nasan na yung matanda?
12:00.1
Baka umalis na kuya
12:01.3
Wala na siya dito eh
12:03.1
Tugon naman ng kapatid ko nun
12:09.6
Dahil sa totoo lang ah
12:12.7
Kitang kita ko kung gaano kalalim ang sugat ng matanda sa binti ko
12:16.7
Halos makita ko na nga yung buto nito sa binti
12:20.7
Kaya napaka imposibleng makalakad siya kaagad
12:24.5
Sinabihan ko pa nga ang matanda kaninang
12:28.4
Dalin na sa pagamutan sa bayan gawa ng
12:31.0
Sa lalim ng sugat na tinamu nito
12:33.8
Pero ayaw namang pumayag ng matanda yun
12:37.3
Sinabi lang nito sa kanyang lagyan ng benda
12:41.2
Para huminto ng pagdurugo nun
12:45.4
Kagad na lumabas ako ng kapatid
12:46.7
At hinanap ang matanda
12:48.3
Naisip kong baka hindi pa nakakalayo ang matanda dahil sa natamong sugat nito
12:54.3
Sandali lang kuya, saan ka naman pupunta?
13:00.5
Sinabi ko naman sa kapatid ko na hahanapin ko ang matanda
13:03.2
Baka hindi pa yung nakakalayo
13:06.2
Nag-aalala kasi ako kung baka mapano yun sa may daan
13:09.8
Bakit mo siya hanapin?
13:14.0
Hayaan mo na siya, baka nakalayo na yun
13:19.2
Baka mapano siya sa daan
13:21.3
Umuwi ka na sa bahay tapos hanapin ko lang matanda
13:24.7
Ihahatid ko lang siya kung saan mang baryo siya nakatera para
13:28.2
Ligtas siya makaugi sa kanila
13:32.3
Kau bahala kung gusto mo siyang hanapin kuya
13:35.8
Sige po, babalik na ako ng bahay ha
13:38.8
Baka hanapin na tayo ni nanay eh
13:41.1
Hindi ko nanilingon pa ang kapatid ko
13:45.3
Nagpatuloy na ako sa paglalakad para hanapin ang matanda pero
13:49.7
Inabutan na lamang ako ng takip silim sa liblib na daan
13:54.0
Hindi ko siya nakita nun
13:56.5
Sumuko na ako sa paghanap at bumalik na lamang sa bahay
14:01.6
Wala kasi akong dalang kahit anong pangilaw
14:05.3
Kaya hindi pwedeng abutan ako ng napakadilim sa daan
14:08.8
Dahil talaga manganga pa ako nun
14:11.2
Makalipas lamang ang ilang araw ay hindi ko na nakita ang matanda
14:18.0
Hiniisip ko na lang na nakauwi ng ligtas ang matanda sa tirahan nito
14:22.5
Kaya dapat hindi na ako mag-alala pa
14:29.6
Nakita kong may tatlong dalaga ang naglalakad papalapit sa aming dalawa
14:34.3
Nang matalik kong kaibigang sinistor
14:36.1
Kasalukuyan kaming nakaupo sa nakatumbang puno sa bakura ng bahay
14:41.2
Habang nagbabalat ng santol nun
14:43.6
Nagkatinginan kaming dalawa ni Nistor
14:46.9
Habang naglalakad ang mga ito papalapit sa amin
14:51.9
Ay mataman ko silang pinagmamasdan
14:55.3
At nagbabakas kaling kakilala lang namin ang tatlo
14:58.6
At may kailangan lang
15:00.4
Pero kahit anong sipat ko sa mga dalagang naglalakad papalapit nun
15:05.4
Ay hindi ko maalala kung kababaryo ba namin sila
15:11.3
Para kasing ngayon ko palang sila nakita nun
15:15.1
May kailangan po ba kayo mga binibini?
15:20.8
Mukhang naligaw yata kayo dito sa lugar namin ah
15:23.5
Rinig kong tanong ng kaibigan kong sinistor sa tatlong dalaga
15:30.9
Itatanong lang sana namin kung may nakita ba kayo o napansing matandang lalaki na gawin dito sa inyo
15:36.3
Panimulang tanong sa amin ang isa
15:39.7
Sa mga kadalagahan
15:40.8
At agarang inihayag ang itsura ng matandang lalaking hinahanap nila
15:45.3
Matapos maipaliwanag ng mga kadalagahan sa amin ang itsura ng matandang yon
15:52.5
Nanlaki ang mga mata ko
15:55.3
Dahil sa ang matandang hinahanap nila
15:58.9
Yun ang matandang lalaking tinulungan ko nung nakaraang araw
16:04.1
Hindi ko alam kung sasabihin ko ba sa kanila na
16:09.7
Minsan ko nang nakita at tinulungan ng matanda o hindi
16:12.5
Dahil sa hindi ko naman alam kung saan nagpunta ang matanda matapos kong gamutin yon
16:18.3
Kinakabahan ako sa isipin hindi pala nakauwi ang matanda sa tirahan nito
16:24.4
Dahil kung nakauwi man ito ay
16:27.2
Bakit hinahanap diba?
16:32.5
Naisip naming baka makasuhan pa ako kapag sinabi ko ang tungkol sa nangyari doon sa matanda
16:39.7
Sa kadahilan ng tiyuhin pala ng tatlong dalagang nasa harapan namin ang matandang tinulungan ko noon
16:46.4
Tinignan ako ng makahulugan ni Nestor
16:51.3
Tapos ay nakita kong sunod-sunod na umiling siya
16:55.2
At sinabing hindi namin umano nakita ang matanda
16:58.4
At kahit kailanan hindi pa namin yung nakakasalamuha
17:02.7
Kung hindi nyo na itatanong
17:06.5
Bago pa man dumating ang mga kadalagahan
17:09.7
Ay pinag-uusapan na namin ng kaibigan ko ang tungkol doon sa matandang yon
17:16.5
Sinabi ko kasi sa kanyang may ginamot akong matandang may malalim na sugat sa binti noong nakaraan
17:21.6
Hindi pa nga naniwala ang kaibigan ko pero
17:25.3
Na mga sandaling yon
17:27.5
Matapos ay paliwanag ng mga dalaga ang itsura ng matandang hinahanap nila
17:32.1
Ay napansin kong tila naniniwala na sa mga sinasabi ko si Nestor
17:40.7
Pero hindi pa namin nakita yung matandang sinasabi nyo eh
17:44.8
Wala kaming napapansing may tagalabas na baryong nagawi dito sa lugar namin
17:49.6
Muling saan ng kaibigan ko nun
17:55.9
Kung sakali man na makita nyo yung tiyuhin namin
17:58.0
Pwede bang pakisabing umuwi na siya sa bahay?
18:02.2
Ilang araw na kasi namin siyang hinahanap eh
18:04.2
Nag-aalala na yung tiyahin namin
18:09.7
Matapos nilang sabihin yun
18:11.0
Nagpaalam na sila
18:13.1
Kahit nakaramdam ako ng awa sa dalaga
18:17.4
Ay minabuti ko na lamang na huwag sabihin sa kanilang nakita ko ang tiyuhin nila
18:22.3
Baka kasi kapag sinabi ko ay ako pa ang mapagbintangan
18:26.5
Kung sakaling may hindi magandang nangyari doon sa matandang yon
18:31.1
Nang magpaalam uli ang mga kadalagaan ay tumangu na lamang kami ni Nestor
18:37.0
At sinabi sa kanila na kung sakaling may hindi magandang nangyari doon sa matandang yon
18:39.7
At sinabi sa kanila na kung sakaling makita o makasalubong manamin ng matanda
18:42.8
Sabiyan na lamang namin ang matanda na umuwi na ito
18:46.9
At matagal na nila itong hinahanap
18:49.7
Matapos namin mag-usap noon
18:53.8
Agara namang umalis ang tatlo
18:56.2
Nang makalayo na mga ito ay bahagya akong siniko ang kaibigan ko at tinanong
19:04.8
Bakit hindi mo sinabi sa kanilang nakita ko yung tiyuhin nila?
19:11.4
Hindi ka ba nag-iisip, tul?
19:14.6
Hindi natin pwedeng sabihin sa kanila na nakita mo
19:17.0
At ginamot mo yung matandang hinahanap nila
19:19.7
Paano nalang kung maraming itanong sa atin ang mga yon?
19:24.5
Anong isasagot mo?
19:26.8
Hindi mo naman pwedeng sabihin na bigla nalang umalis yung tiyuhin nila, di ba?
19:30.9
At hindi mo alam kung saan nagpunta
19:32.4
Hindi mo nga alam ang pangalan ng matanda at kung saan siya nakatira, eh
19:36.6
Paliwanag ni Nestor
19:39.7
Hindi na ako umimig sa tinuran ng kaibigan ko
19:43.3
Dahil tama naman siya sa kanyang sinabi
19:46.3
Ano nalang ang isasagot ko kung sakaling magtanong nga kung bakit umalis bigla ang matandang yon?
19:57.7
Kaya lang naawa ako din sa mga dalaga, eh
20:00.8
Mas maawa ka sa sarili mo
20:03.2
Kahit ang kwento mo sa akin
20:05.4
Maraming sugat yung matanda at may malaki pang sugat sa binti yun
20:09.1
Malamang sa malamang
20:11.4
Baka nahimatay na yun sa daan habang naglalakad pa uwi at hindi nagising pa
20:20.7
At teka lang, Tula
20:21.5
Hindi ba, Tute, nakita mo yung matandang sinasabi mo?
20:25.9
Yun yun yung araw na kumalat yung balitang inasmang yung isa sa mga kababaryo natin
20:30.5
Hindi kayo matandangin yung umasmang doon sa buntis?
20:36.6
Siraulo ka, Nestor
20:37.5
Paano mo naman nasabi yan?
20:41.1
Wala lang, naisip ko lang
20:42.7
Kasi parang imposible namang nagkataon lang yung lahat, diba?
20:48.6
Dagdag niya pang wika
20:49.7
Kaya siguro nagmamadaling umalis sa matanda
20:52.8
Dahil nakatunog yung kumalat na sa baryo namin ang balita tungkol sa aswang nananalasa
20:58.8
Nagkibitbalikat na lamang ako
21:02.5
At hindi na sinagot pa ang kaibigan ko
21:06.6
Hindi ko naman sinasabi niya
21:07.5
Kasi alam kung ano ang totoo
21:10.8
Kung sakali mang totoong aswang ang matanda
21:13.7
Ang malas ko naman dahil may ginamot akong aswang nun
21:19.6
Huwag mo nang isipin pang tungkol doon sa matanda
21:22.7
Kapag may nagtanong ulit tungkol doon
21:26.4
Mag-deny ka nalang ulit at sabihin mong hindi mo alam
21:29.1
Yun ang payo sa akin, Nestor
21:33.1
Nang sa kanon ay malayo umano ako sa kapahamakan
21:39.8
Habang nagpapahangin ako sa labas ng bahay
21:43.1
Ay bigla na lamang akong nakaamoy
21:46.1
Nang masangsang at napakalansa
21:48.5
Hindi yun kaaya-ayat
21:51.6
Para bang nahihilot
21:53.4
Hindi ako makahinga sa sobrang baho
21:55.6
Nang umaalingasaw na amoy na yon
21:57.7
Kaya napadura na lamang ako sa lupa
22:01.9
Nagmamadaling pumasok sa loob ng bahay
22:05.6
At agarang isinarakot
22:09.9
Bigla kasing nagtayuan
22:11.1
ang mga balahibo ko sa buong katawan.
22:15.7
Nang nasa loob na ako ng bahay
22:17.0
ay nakahinga na ako ng maluwag.
22:19.9
Nagulat pa nga ang aking ina
22:21.2
at nagtanong kung bakit napalakas pa
22:23.1
ang pagsara ko ng pintuan nun.
22:29.7
Habang naglalakad ako
22:30.9
papasok sa kwarto,
22:33.2
naririnig kong nagtatalak ang nanay ko
22:35.0
dahil sa ginawa ko.
22:37.5
Hindi ko na lamang siya pinansin
22:39.1
dahil sa sanay na sanay na akong
22:40.4
laging nagbubunga nga ang aking ina.
22:45.7
Makaraan ng ilang minuto,
22:48.3
habang nakahiga na ako
22:49.5
at nagkikwentuan kami
22:51.0
ng mga kapatid kong lalaki at nagpapaantok,
22:55.1
bigla na lamang kaming nakarinig
22:56.7
ng malakas na lagabog
22:58.1
at kasunod noon ay ang pagpagaspas
23:03.2
sa likurang bahagi ng bahay.
23:07.4
naman kami ng bangon
23:08.6
at agarang hinugot ng kapatid ko
23:11.3
ang may kahabaang kahoy
23:12.9
na nasa ilalim ng higaan namin noon.
23:17.5
Anong ingay na iyon?
23:19.8
Bulalas kong tanong sa mga kapatid ko.
23:23.3
Sa mahinang boses ay tinanong ko siya
23:25.2
kung ano ang gagawin niya sa kahoy.
23:28.1
Bumulong naman ito
23:29.1
at nagsabing ipapang hambalos niya
23:31.9
umano ang kahoy na bitbit niya
23:33.3
kapag may loko-loko noon.
23:39.0
Huwag kayong lumabas ng silid.
23:41.1
Dito lang tayo sa loob.
23:43.5
Hawat sa amin ang panganay naming kapatid
23:45.5
at naghanap ito ng masisilipan.
23:50.0
Nang mga panahon kasi na iyon ay
23:51.3
nag-away sila ng kanilang asawa.
23:54.2
Kaya sa bahay namin natulog
23:55.3
ang panganay kong kapatid na iyon.
23:59.4
Magpapalamig lamang umano siya sa bahay
24:01.0
para hindi lumala ang away nila mag-asawa.
24:06.0
Tanong ni Binsoy sa kanya.
24:10.2
Basta pakiramdam ko
24:11.6
hindi maganda yung naririnig nating
24:14.5
malakas na kalabog.
24:16.7
Sagot ng kapatid ko noon.
24:20.6
Bagamat nagkaroon kami ng kurisidad
24:22.8
dalawa ni Binsoy kung ano ang narinig namin
24:25.0
lumagabog sa likuran ng bahay.
24:28.5
Agaran naman naming sinunod
24:30.2
ang sinabi sa amin
24:31.9
ng panganay naming kapatid
24:33.4
at hindi na nga kami lumabas.
24:35.9
Pagkos ay naganap na lamang kami
24:39.6
ng masisilipang butas
24:41.1
nang sa ganon ay makita namin
24:43.5
kung ano yung naririnig namin sa likuran.
24:49.0
Na makakita na kami ng butas
24:52.3
kagad na kaming nagpapalitang sumilipron.
24:56.7
Pero dahil sa dilim na
24:57.9
at nagkataong walang liwanag
25:00.2
ng buwan ng gabing iyon.
25:03.7
ay wala kaming makita
25:05.8
o maaninagan sa labas nun.
25:09.6
Sinabi na lang sa amin ni Kuya Lito
25:11.5
na baka bunga ng niyog lamang
25:13.1
umano yung nalaglag.
25:15.5
Matulog na umano kami
25:16.5
at may gagawin pa kaming trabaho
25:21.4
Dahil sa wala namang kaming nakita
25:22.9
ay pinag sa walang bahala
25:24.1
na lamang namin yun.
25:26.4
Sa pagkaakalang marahil
25:27.8
ay tama nga ang kapatid namin.
25:30.6
Baka nga bunga ng niyog lamang
25:32.0
ang malakas na lumagabog
25:33.2
nang narinig namin ito.
25:35.8
Sige na, magsipagtulog na kayo
25:38.4
at maraming pa tayong gagawin bukas.
25:41.4
Muling wika sa amin ni Kuya.
25:45.4
Kinabukasan matapos kaming magagahan
25:47.4
ay nagganya-ganya na kaming punta
25:49.7
sa mga trabaho namin.
25:52.7
Habang nagtatanggal ako
25:53.8
ng mga damo sa gilid ng balayan
25:55.6
biglang may natanaw akong matandang lalaki
25:59.5
sa hindi kalayuan.
26:02.3
Matikas ang pagkakatayo nito
26:04.1
at natatamaan ako
26:05.6
at natatamaan yung nagsikat ng araw
26:07.0
kung kaya hindi ko yun nakilala
26:10.3
at namukaan ka agad.
26:12.9
Dahil sa nanatiling nakatayo lamang
26:15.2
ang matandang lalaki sa hindi kalayuan
26:17.2
at nakatanaw sa akin.
26:20.5
Napagpasyan kong lapitan na lamang ito.
26:24.5
Sino naman kayo matandang yun?
26:27.4
Anong kailangan niya?
26:29.2
Kanina pa siya nakatayo dyan.
26:32.9
Nang akmang naglalakad na ako
26:35.0
papalapit sa matanda.
26:37.5
Bigla na lamang ako nagulat
26:39.2
at nanlaki ang mga mata ko.
26:42.4
Sa kadahilan ng habang naglalakad ako
26:44.6
papalapit dito ay
26:45.8
unti-unti ko na itong namumukaan.
26:51.8
Nung tuluyan na ako makalapit
26:53.5
ay nalaman kong ito
26:56.1
ang matandang tinulungan ko noon.
27:02.6
Ikaw ba talagyan?
27:05.0
Aba, magaling na ho kayo.
27:07.3
Wala na yung mga sugat nyo.
27:10.4
Pahapyaw na tumawa ang matanda
27:12.1
at nagsabing maghinay-hinay lamang
27:14.8
umano ako sa pagtatanong
27:16.2
dahil hindi naman daw siya aalis kagad noon.
27:20.6
Lahat ng itatanong ko sa kanya
27:22.1
ay susubukan niyang sagutin.
27:26.9
maupo na muna tayo doon.
27:29.1
Hayaan ang matanda.
27:31.8
Naupo na nga kami sa pilapil
27:33.3
habang nakatanaw sa sapa.
27:35.0
Humingi ng pasensya ang matanda
27:37.5
dahil sa biglang pag-alis niya
27:38.8
noong nang araw na
27:39.7
ginamot ka siya noon.
27:43.5
Tinanong ko naman sa kanya
27:44.7
kung bakit siya biglang umalis.
27:48.0
Kinakailangan niya umanong umalis kagad
27:49.7
dahil may importante
27:51.5
umanong siyang gagawin.
27:54.5
Humingi ito ng pasensya.
28:01.9
Na anong nangyari sa inyo
28:02.8
at bakit hindi kayo umuwi sa bahay nyo?
28:05.0
Nakaraan kasi may mga pumunta dito
28:08.1
hinahanap kayo eh.
28:11.3
Sa malungkot na boses ay sinabi niya sa akin
28:13.4
may mga dahilan siya
28:15.5
kung bakit bigla siyang umalis sa bahay nila
28:17.6
at hindi na umuwi pa.
28:23.5
Gumiti ang matandang yon
28:24.9
at nagpakilala siyang
28:27.1
bilang Tata Mauricio.
28:29.8
Pero Tata Mauro na lamang umanong
28:32.0
ang itawag ko sa kanya
28:33.1
dahil sa iyo nang tawag sa kanya
28:38.8
Matapos kong magpakilala sa kanya
28:40.4
ay nagpasalamat siya sa ginawa kong
28:42.7
noong araw na nangangailangan siya noon.
28:48.5
hindi niya lubo sa kalaing
28:49.7
tutulungan ko siya kaagad
28:51.0
ng walang pagdadalawang isip.
28:54.4
Ang buong akala niya kasi
28:55.5
ay papabayaan ko lamang siyang
28:57.2
malagutan ng hininga
28:58.9
ng araw na naghihingalo ito.
29:03.1
Bumalik na sa alaala ko.
29:06.5
Halos mangyak-ngiyak na
29:07.6
ang matanda noong makita ko siyang
29:09.0
nakahandu sa isa-taraiban.
29:12.1
Nangangatog ang mga kamay niya
29:13.6
at pilit na itinaas
29:15.8
para makahingi ng tulong.
29:18.9
Kahit sino namang po
29:20.1
ay makakita sa ganong sitwasyon,
29:22.6
hindi magdadalawang isip
29:23.7
na tulungan kayo eh.
29:26.5
Yan ka nagkakamali eh.
29:29.8
may mabuting puso ay gaya mo.
29:33.1
Huwi ka ng matanda na iyon.
29:36.0
Hindi naman ako nakapagsalita kaagad.
29:41.2
Masyado na yatang napahaba
29:42.4
ang usapan natin o siya.
29:44.5
Magpapaalam na ako sa iyo
29:45.6
at may pupuntahan pa akong
29:46.7
importanteng kaibigan.
29:50.7
Naitanong ko sa kanya
29:51.8
kung magkikita pa kami.
29:54.2
Sandaling tumahimik ang matanda
29:55.8
at tila nag-iisip noon.
29:59.1
Hindi niya umano alam.
30:04.4
hindi ako sigurado
30:05.7
kung muli po ba tayong magkikita,
30:08.9
Pwede ba lubos-lubusin ko na yung pagtatanong?
30:13.7
Sige, ano ba yung itatanong mo?
30:17.3
Huminga ako ng malalim
30:18.7
at naglakas ng loob.
30:20.9
Natanongin siya kung siya ba
30:22.2
ang aswang na tinutukoy
30:24.4
ng mga kababaryo ko
30:25.6
noong araw na tinulungan ko siyang
30:28.3
gamutin ang mga sugat.
30:33.0
tawad sa tanong ko
30:34.0
pero hindi talaga ako mapalagay
30:37.1
sa tuwing naiisip ko
30:38.6
ang mga takatanungan yun.
30:41.4
Gusto ko lang malaman.
30:43.7
Pinangako kong walang
30:44.7
makakaalam kong sakali mang umamin ito.
30:49.4
Nakita kong marahang
30:50.9
tumango ang matanda
30:52.0
habang nakatanaw sa malayo.
30:56.4
Nanlaki ang mga mata ko
30:57.8
at hindi makapaniwala
31:00.5
sa naging sagot niya.
31:03.0
Hindi naman talaga ako
31:06.6
ganito noon, iho.
31:09.0
Kaya nga gusto kong kitain
31:10.3
ang kaibigan ko para magpatulong
31:12.1
sa kanyang maalis
31:12.9
ang pagiging aswang ko.
31:16.0
Sa pagkakataong yun,
31:19.2
pigla akong nagka-interes
31:21.0
na malaman kung bakit nga ba
31:23.9
ang sitwasyon na matanda.
31:26.9
Bakit siya naging aswang?
31:29.0
Gayong muka naman siyang mabait.
31:32.3
Kahit unang tawad,
31:33.0
natingin mo pa nga lang sa kanya
31:34.3
ay mabait na at magaan ang kanyang presensya.
31:39.1
Sabi niya naman sa akin,
31:40.9
sa makalawa ay may lalaka rin siya
31:42.7
at kung gusto umanong malaman
31:45.0
kung bakit nga ba siya nagkaganon,
31:48.2
ay maaari ko siyang samahan
31:49.6
sa pupunta niyang kaibigan na ito.
31:55.7
hindi na ako nag-isipa.
31:58.1
Sinabi ko sa kanyang
31:58.9
sasamahan ko siyang sa pupunta niya.
32:03.0
Dahil naman ay matagal-tagal na akong
32:04.5
hindi nakaalis ng bahay noon.
32:07.2
Anuman lamang ba yung
32:08.1
minsan ay makagala ako
32:09.2
at makapunta sa ibang lugar?
32:12.6
Bago kami maghiwalay
32:13.9
ng landas ni Tata Mauro,
32:16.4
ay nasabi niya sa akin
32:17.5
kung saan kami dapat magkita
32:19.1
at kung anong oras
32:21.9
makaalis na rin kami kaagad noon.
32:28.0
pumunta sa bahay namin
32:32.1
Sinabi ko sa kanya
32:32.9
ang tungkol sa matanda
32:34.1
at kung anong pinag-uusapan
32:41.9
Gulat na tanong ni Nestor
32:43.2
sa akin at hindi makapaniwala
32:45.0
sa mga sinabi ko.
32:50.8
Inamin niya sa akin yung totoo.
32:55.3
Yung aswang siya o
32:56.5
yung inaswang niyang kababaryo
33:02.1
Sinabi ko sa kanya
33:02.9
yung inamin ni Tata Mauro
33:07.3
ang umaswang sa kababaryo
33:08.6
naming buntis noon.
33:11.8
Anya pa ng matanda
33:12.8
nang gabing mangyari
33:15.0
ang kaganapang yon
33:16.1
ay may ibang aswang umano
33:19.1
biktimahin ang buntis na ito.
33:22.5
Nakita yun ni Tata Mauro
33:24.0
kaya pinuntahan niya ito
33:29.4
Subalit ang kamars malasan
33:30.9
ay mabilis na tumakas
33:32.9
Siya ang nabutan ng lalaki
33:35.2
kaya siya ang napagbintangan
33:38.4
hindi pa na kontento
33:40.1
nila atigo sa likuran.
33:43.9
Mabuti na lamang talaga
33:46.3
at nakatakbo siya papunta
33:48.2
sa likuran ng bahay.
33:52.8
unang tingin ko palang sa matandang yon
33:55.3
magaanay yung loob ko.
33:57.2
Mabait siya at naniniwala akong
33:58.7
hindi siya gagawa ng hindi maganda.
34:02.3
Yung tungkol na siya
34:02.9
yung tungkol doon sa sinabi
34:03.6
nung sasama ka tol.
34:06.6
Talaga bang sasamaan mong matandang yon?
34:09.7
Oo, sasamaan ko siya.
34:11.9
Gusto kong malaman kung
34:12.8
bakit siya naging aswang eh.
34:15.3
Tapos kung saan niya ba yung nakuha?
34:18.1
Kung interesado ka
34:18.9
pwede ka rin sumama sa akin.
34:22.6
Gumiti ang kaibigan ko
34:23.8
at sunod-sunod na tumangot
34:25.1
nag-uwi kang sasama daw siya.
34:28.0
Gusto niyang makita
34:28.9
at malaman ang tungkol sa aswang.
34:31.8
Gusto niyang makita at malaman ang tungkol sa aswang.
34:32.9
Gusto niyang makita
34:33.1
kung paano magpalit ng anyo
34:35.0
sa pagiging aswang
34:36.8
ang matandang yon.
34:41.9
sinabi mo ba sa matandang
34:43.0
may naghanap sa kanyang nakaraan dito?
34:49.0
ang sagot niya sa akin,
34:50.6
hindi pa daw siya pwedeng umuwi dahil ayaw niyang
34:52.4
mapahamak ang mga mahal niya sa buhay.
34:56.8
Alam mo tol, habang tumatagal
34:58.8
ng pag-uusap natin tungkol doon sa matanda,
35:02.9
tuloy ako naging interesado.
35:05.5
Baka may iba pang sekreto
35:06.9
ay matandang yon ah.
35:12.1
Natatawa na lamang
35:12.9
akong tumango sa sinabi ng kaibigan ko.
35:17.1
na sana ako nang biglang magtanong
35:20.3
kung may lakad daw ba kami ng kaibigan ko noon.
35:23.8
Narinig niya kasi ang
35:24.6
pinag-uusapan namin.
35:27.4
Bigla akong kinabahan at
35:28.6
naitanong sa isipan kung ano pa ang narinig niya.
35:32.9
Oo po nai, may pupuntan kami ni Nestor sa makalawa.
35:37.8
Saan naman kayo pupunta?
35:39.9
Tanong niya sa akin ang makalapit na bitbit
35:41.8
ang biniling ulam.
35:44.8
Sinabi ko sa kanyang pupunta kami sa Karatig Baryo.
35:48.7
Sasamaan ko lamang si Nestor.
35:51.1
May importante lamang nagagawin doon.
35:56.5
O siya sige, maiwan ko na kayo
35:57.8
at magluluto pa ako ng hapunan.
36:02.6
Papasok sa loob ng bahay.
36:07.7
Sumapit ang araw ng usapan namin ng matanda.
36:11.4
Agarang na kaming naghanda ni Nestor para pumunta na sa tagpuan
36:14.8
kung saan ang usapan namin ng matandang iyon.
36:19.1
Matapos naming maghanda ay agad na kaming naglakad ni Nestor.
36:23.5
Makalipas lamang ang ilang minuto,
36:26.2
nakarating na kami sa pupuntan.
36:29.3
Nabungaran namin ang matandang kanina panaghihintay sa amin.
36:32.6
Pasensya na po at medyo natagalan kami ng dating Tata Mauro.
36:38.7
Ayos lamang iyon.
36:40.7
Kararating-rating ko lang din naman.
36:43.9
Agarang na tinungo namin ang sityo kung saan naninira
36:46.6
ng sinabi ni Tata Mauro na kaibigan.
36:50.6
Habang naglalakad kami ay panayang kwento sa amin ang matanda.
36:55.2
Hindi naman kasi magkamayo sa kakatanong ang kaibigan ko.
36:58.9
Kaya nagkwento ng matanda nun.
37:02.6
Base sa pagsasalaysay nito
37:04.1
ay nalaman naming dating manggagamot si Tata Mauro
37:08.2
nang dahil umano sa inggit
37:11.2
kaya siya hinawaan ng pagiging aswang.
37:15.4
At ayon pa nga sa kanyang kwento
37:17.5
dahil sa pagiging magaling niyang manggagamot sa kanilang lugar
37:21.9
ay hindi niya na namalayang
37:24.7
kinaiinggitan na pala siya ng isa nilang kasamaan sa panggagamot
37:28.9
sa kadahilan ng minsang ginamot niya ang pasyon.
37:32.6
Matapos niya umanong gamotin ang pasyente at gumaling yon,
37:42.4
doon na nagumpisa ang hidwaan nila ng manggagamot na si Mang Estong.
37:48.1
Kahit na hindi umanong maganda ang pakikitungo sa kanya ng manggagamot na ito ay
37:52.4
hindi niya ito pinakitaan ng hindi maganda.
37:57.5
Kahit na pinapasaringan siya, sinisiraan,
38:01.4
bali wala na siya.
38:02.6
At hindi niya lamang umanong sa kanya
38:03.6
dahil ang mahalaga sa kanya noong mga panahon na iyon
38:07.1
ay ang pakikisama sa kapwa manggagamot.
38:11.6
Ang hindi niya lubos maisip ay kung bakit nagawa ng manggagamot na iyon na
38:15.8
ipagkanulo siya sa isang aswang
38:18.0
nang dahil lamang ba sa natapakan niya ang pagkataon nito
38:22.5
kaya nagawa nito ang mga bagay na hindi dapat.
38:29.4
Makalipas ang halos dalawang oras na paglalakad namin
38:32.6
narating na namin ang sityo.
38:37.1
Naglakad pa kami ng mahigit kala ating oras bago narating
38:40.1
ang isang maliit na kubong na papalibutan ng naglalakihang punong kahoy.
38:47.2
Habang naglalakad kami papalapit sa kubo
38:49.3
nakaramdam ako ng kakaibang kilabot
38:52.9
pero hindi ko na lamang pinansin pa iyon
38:56.7
dahil nagmamadali ng maglakad si Tata Mauro papalapit sa kubo na iyon.
39:02.6
Napansin ko pang natarantay ito at panay ang lingon sa likuran namin
39:07.8
kaya naman nagmadali na rin kaming maglakad ng kaibigan ko.
39:14.7
Pagkalapit namin sa kubo
39:16.1
ay bumungad sa amin ang isang matandang lalaking nakatalukbong.
39:22.5
Naikuyom ko ang kamay ko dahil sa takot ng makita ko ang
39:25.6
pangit na pagmumuka nito na
39:27.8
parabang sinadyang sunugin ang kalahating muka niya.
39:32.6
Idagdag pang kuba ang matanda kaya
39:35.4
mas lalo tuloy akong nakaramdam ng takot nun.
39:40.8
Sandali pa kaming nagkatinginan ni Nestor
39:43.1
at tila ba nababasa namin ang nasa utak ng isa't isa
39:47.5
dahil sa pareho kaming natatakot
39:51.1
at parabang pinagsisihan na naming sumama pa sa matandang iyon.
39:56.6
Pero wala na kaming nagawa pa
39:58.6
kundi ang sumunod na lamang rito.
40:02.6
Hindi naman kasi pupwedeng bumalik pa kami sa pinanggalingan namin dahil
40:06.6
hindi namin kabisado ang daanan pabalik nun.
40:12.8
Bukod kasi sa malawak na daang tinahak namin kanina
40:16.7
ay marami pang pasikot-sikot kaming dinaanan
40:20.5
at nakakalito talaga iyon.
40:25.9
Abay, narito ka na pala kaibigan.
40:28.9
Sino yung mga kasama mo?
40:32.6
nagtitisi si Tata Mauro at nagsabing mga kaibigan niya kami.
40:36.6
Huwag kumano kaming mag-alala
40:38.1
dahil mapagkakatiwalaan kaming tao.
40:43.3
Uy, ano bang hinihintay niyo dyan?
40:46.2
Halina kayo't pumasok na kagadito sa loob.
40:49.2
Baka may makakita pa sa inyo dyan.
40:54.1
Kagad naman kaming sumunod sa utos nito
40:56.1
at agarang isinara ng mabuti ang matanda ang pintuan pagkapasok namin.
41:02.6
Mabuti at tumating ka na, kaibigan.
41:06.3
Matagal na kitang hinihintay na dalawin ako rito.
41:11.3
Humingi naman ng pasensya si Tata Mauro
41:13.3
dahil ngayon lamang siya nagkaroon ng pagkakataong makadalaw.
41:19.4
Itong mga nakaraan kasi ay gulong-gulo siya dahil sa nangyari sa kanya.
41:27.9
alam niya umanaw kung anong nangyari dito.
41:29.9
Unang tingin pa lamang ng matanda kay Tata Mauro
41:34.0
ay nararamdaman niya kagad ang presensya ng aswang na bumabalot sa katauhan niya.
41:42.0
Sabit naman ni Tata Mauro na tulungan siya.
41:45.4
Humingi ito ng tawad gawa ng i-estorbuhin niyang matanda.
41:50.6
Pero wala umanong pinagkakatiwalaan si Tata Mauro kundi yung matandang ito.
41:57.9
Tulungan mo akong malis ang pesting mo.
41:59.9
Hindi nila lang nakumukontrol sa katawan ko.
42:03.0
Ayokong makapanakit ng tao.
42:06.0
Pakiusap ni Tata Mauro sa kaibigan niya.
42:10.1
Ramdam na ramdam ko ang sinsiridad sa boses ni Tata Mauro noon.
42:15.1
Naawa ako sa kanya dahil alam kong totoo ang lahat ng mga sinasabi niya.
42:19.7
At pakiusap sa matandang kubang may pangit na pagmumuka.
42:26.2
Maya-maya pa ay nakita kong may inilabas ang matandang kuba sa bayong.
42:29.9
Nakabalot yun ang pulang tela.
42:34.2
Pagkatapos ay inilapag niya sa mesa.
42:38.4
Uumpisa niya na umanong ang panggagamot.
42:41.5
Ipa-pangako niya umanong sisikapin niyang maalis ang nilalang.
42:46.4
Na nasa katawan ni Tata Mauro.
42:51.5
Kagad nang ang inumpisa ng gamutan.
42:54.9
Nakaupo lamang kami sa gilid habang pinapanood ang bawat prosesong
42:58.2
ginagawa ng matandang kuba.
43:02.6
Sa paglipas na mahabang oras na gamutan,
43:06.9
napansin namin ng kaibigan kong sinistor
43:09.1
na may mga ibong nagliliparan at nagpaikot-ikot sa labas ng kubo noon.
43:17.1
Marahil ay napansin ng kuba na pinapakinggan namin ang kakaibang huninang ibon sa labas.
43:24.0
Kaya naman pinayuhan niya kaming huwag pansinin ng pansinin
43:27.0
ang huninang ibon.
43:28.2
Kaya naman pinayuhan niya kaming huwag pansinin ng pansinin ang huninang ibon sa labas.
43:28.5
Kaya naman pinayuhan niya kaming huwag pansinin ng pansinin ng pansinin.
43:28.5
Kaya naman pinayuhan niya kaming huwag pansinin ng pansinin.
43:28.5
At ang mga nararamdaman namin kakaiba sa labas ng kubo.
43:34.8
Dahil kahit anong gawin raw naman ngayon,
43:38.5
kailanman ay hindi makakapasok sa loob ng kubo.
43:43.0
Ang mga masasamang nilalang.
43:49.6
nakita kong hinawakan ng matanda ang punyal na yari sa may tanso.
43:55.5
Sandaling nagdasal,
43:56.6
gumawa ng ritual ng matanda.
44:00.2
Pagkatapos ay bigla na lamang nitong
44:02.3
hiniwa ang sikmura ni Tataw Mauro.
44:07.5
Matapos niyang hiwain yun ay nakita kong
44:10.2
may dinukot ang matanda sa parte
44:13.0
kung saan nito hiniwaan si Tataw Mauro.
44:18.2
Napasigaw naman ang matanda dahil sa sobrang sakit na nararamdaman.
44:23.3
Halos bumaliktad na ang sikmura ko
44:25.1
habang pinapanood ang ginagawa ng matandang kubo.
44:29.0
Pero ang mas nakapagpapanindig ng mga balahibo ko
44:32.5
at talagang nangilabot ako ng gusto
44:35.1
ay noong makita ko ang isang bilog na bagay
44:39.2
na kinuha ng matanda mula sa sikmura ni Tataw Mauro.
44:45.1
Ako ang nasasaktan habang pinapanood ang ginagawa ng matandang iyon.
44:50.6
Dahil sa pakiramdam ko,
44:52.2
ay para ako yung inoooperahan ng gising.
44:55.1
Na walang anistisya.
44:59.3
Kagad na nilagay ng matandang kuba sa isang garapong babasagin
45:05.6
Pagkatapos ay may kinuha na naman siya sa sikmura ni Tataw Mauro.
45:10.5
Nang tingnan ko ang hinuhugot niya,
45:13.4
ay nakita kong para yung sisiw na bagong pisa pa lang.
45:18.0
Pero wala na yung buhay.
45:20.8
Pagkahugot niya ay agaran niyang nilagay sa isang garapong may lamang langis nun.
45:25.1
Nang sumapit ang dapit hapon,
45:29.8
natapos na ang gamutang ginanap.
45:32.6
Kaya naman kinailangan na naming umuwi.
45:35.7
Dahil sa ang paalam namin sa aking ina ay uwi din kami kaagad ni Nestor.
45:41.4
Nagpasalamat naman si Tataw Mauro sa matanda.
45:45.0
Agaran na kaming naglakad pa uwi nun.
45:48.9
Tang, sigurado ka bang ayis ka na?
45:52.6
Pwede namang kami na lang ang umuwi ni Nestor.
45:55.1
Sabihin mo nalang sa amin yung daan pa uwi.
45:59.3
Pag-aalala ang tanong ko sa matanda.
46:02.4
Ano ba, ayes lang ako.
46:05.3
Kailangan ko na rin umalis sa tahanan ng kaibigan ko dahil
46:08.1
ayoko matunugan ng aswang na nanghawa sa akin na naduroon ako sa bahay ng kaibigan.
46:14.8
Ayoko madamay siya.
46:18.4
Muli namin siyang tinanong kung sigurado lang ba siya.
46:22.6
Tumangutang ko ang matanda at nagwikang,
46:25.1
dalian na umano namin maglakad.
46:29.6
Nagmadali na nga kaming maglakad pa uwi nun.
46:33.3
Sa paglipas naman ng ilang sandali ay tuluyan ng nilamo ng dilim ang buong paligid.
46:39.0
Kaya naman, nagsindi na kami ni Nestor ng sulo.
46:43.5
Nang sa ganon ay magkaroon ng liwanag ang tinadaanan namin.
46:49.3
Sa pagpapatuloy ng paglalakad,
46:51.7
bigla na lamang kaming nakarinig ng pag-angil sa gilid ng daanan.
46:59.0
Nagkatinginan naman kami ni Nestor.
47:02.1
Nagtanungan sa isa't isa kung ano yung naririnig naming angil ng hayop na yon.
47:09.6
Magmadali na kayo maglakad riyan.
47:12.4
Batid kung may kakaibang nila lang ang mga nakasunod sa atin.
47:17.6
Mas bilisan yung pang paglalakad ha.
47:21.6
Nang paglalakad ni Tata Mauro.
47:23.8
Narinig ko pang sinabi niyang naramdaman niya ang presensya ng aswang na nangyanggaw sa kanya noon.
47:30.9
Mukhang natunugan umano kami kaya mas bilisan pa namin ang paglalakad.
47:38.0
Inabutan ako ng buntot ng pagi ni Tata Mauro.
47:42.4
Bigay ito ng kaibigan niya bago kami umuwi noon.
47:46.4
Samantalang ang kaibigan ko namang si Nestor ay binigyan niya ng tabak.
47:53.6
Kunin nyo na yan at proteksyonan nyo mga yan ng sarili nyo.
47:57.0
Sa oras na kung anuman makaharap natin ha.
48:01.0
Hindi na ako nagtanong pa.
48:03.7
Kinuha ko ng binigay niya at hinawakang maigi yon.
48:09.0
Bahala na kayo sa akin mga iho.
48:12.0
Alam nyo namang mahina pa ang katawan ko at hindi ko na kaya pang lumaban.
48:16.8
Kung sakali mang salakayin tayo ng aswang.
48:18.8
At mang magsasalita pa sana ako nang bigla na lamang akong nagulat sa kadahilanang
48:26.8
bigla na lamang may humarang sa aming matandang lalaki.
48:33.1
Noong sipatin namin yon ay talagang nakaramdam ako na kilabot sa katawan.
48:38.2
Dahil nakita kong nagbabaga ang mga mata niyang namumulat walang humpay na naglalaway.
48:48.8
Bigla na lamang ako nitong sinunggaban.
48:52.1
Agarang pinagkakalmat.
48:55.2
Dahil sa pagkabigla ay hindi ako kaagad nakagalaw noon.
49:00.1
Mabuti na lamang at agarang sinunggaban ni Nestor ang nilalang.
49:04.8
Nagpangbuno silang dalawa.
49:08.0
Nakita kong walang pag-alinlang ang pinagtataga ni Nestor ang nilalang.
49:12.3
Kaya naman nanlaki talagang mga mata ko dahil sa takot noon.
49:16.1
Lalo na noong makita kong pilit na pinagkakalmat ng nilalang ang kaibigan ko na ito.
49:25.3
Napasigaw pa akong parang babae
49:27.2
nang makita kong kakagatin na sana ng aswang ang braso ng kaibigan ko.
49:33.6
Mabuti na lamang at naging alerto si Nestor.
49:37.6
Kaagad na naitulak niyang aswang
49:39.5
sabay pinaghahataw ng itaknon.
49:46.1
Nilakasan ko ang loob ko at nilapitan ang kaibigan
49:49.1
at walang habas na pinaghahambalos ng buntot ng pagi
49:52.5
na hawak-hawak ko ang nilalang na iyon.
49:56.4
Sa pagkakataong iyon ay ako naman ang hinarap ng nilalang.
50:01.0
Mabilis na nito akong dinambahan at pinagkakalmut din.
50:06.0
Sa kakailag ko ay hindi ko na malayang ang batong nakausli
50:09.7
na tumama sa paako kaya sumalampak ako sa lupa.
50:16.1
Mabilis na akong dinaganan ng aswang
50:18.4
at wala pa rin tigil sa pagkalmot.
50:22.8
Nagkasugat-sugat na ako sa braso
50:24.8
dahil sa iyon ang ipinangsasalag ko.
50:28.5
Huwag lamang matamaan ang mukha ko nun.
50:32.8
Sigaw ako ng sigaw.
50:35.4
Humihingi ng tulong sa kaibigan ko.
50:41.8
Ako ang harapin mo! Huwag ang kaibigan ko!
50:44.2
Sigaw ni Nestor nun.
50:46.1
At mabilis nang tumakbo papalapit sa akin.
50:50.2
Walang katakot-takot na hinatak palayo ang nilalang.
50:54.6
Bago pa man ako makapagsalita,
50:58.1
nakita kong sunod-sunod nang sinaksak ng kaibigan ko ang nilalang.
51:03.1
Nagulat naman ako sa bilis ng pangyari kaya hindi ako kaagad nakakilos nun.
51:09.5
Matapos ang pangyaring iyon,
51:11.9
nakita kong nakahandusay na lamang ang aswang sa lupa.
51:16.1
Pagkakataon ako ng mga pangyari.
51:17.1
Pagkakataon ako ng mga pangyari.
51:17.2
Pagkakataon ako ng mga pangyari.
51:17.2
Nagwikas sa amin ang matandang si Tata Mauro na umuwi na kami.
51:21.9
Hinalalayan ko na maglakad ang matanda.
51:25.0
Samantalang ang kaibigan ko naman ay nangangatog pa rin ang kamay dahil sa labis na takot.
51:32.0
Habang naglalakad pa uwi ay sinabi sa amin ni Tata Mauro
51:34.9
na ang aswang na napatay ng kaibigan ko
51:40.6
yun nga ang yumanggaw sa kanya.
51:45.0
Mabuti na lamang ang mga pangyari.
51:46.0
Mabuti na lamang ang mga pangyari.
51:46.1
Mabuti na lamang at namatay ito
51:47.0
dahil isa na lamang ang iisipin niya.
51:51.3
Yun ay ang manggagamot na turmaidor sa kanya nun.
51:56.5
Humingi ng pasensya si Tata Mauro sa amin at nadamay pa kami.
52:01.0
Sinabi rin itong huwag umanakaming mag-alala
52:03.1
dahil walang makakaalam kung sino ang pumatay sa aswang na yon.
52:08.7
Isa pa ay huwag matakot ang kaibigan ko dahil hindi naman tao ang napatay niya.
52:15.3
Matapos ang pumatay,
52:15.9
hindi na namin muling nakita pa si Tata Mauro.
52:21.5
Wala na kaming balita pa sa kanya
52:23.6
dahil noong dumating kami sa baryo ay humiwalay na sa amin ang matanda.
52:29.9
Bago ito humiwalay,
52:32.0
nagpasalamat ulit ito sa aming dalawa.
52:35.7
Sa takot na may makakaalam sa nangyari
52:37.7
ay napagkasunduan na lamang naming magkaibigang.
52:42.0
Ilihim ang nangyaring naranasan namin ng kaibigan ko.
52:45.9
Kasama ang matandang tinulungan namin noon.
52:59.9
Thank you for watching!
