Mga Senyales ng Sakit sa Puso. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:49.9
Merong isang pag-aaral po, maganda itong pag-aaral.
00:54.1
Itong pag-aaral, tinignan nila ang 500 katao na inataki sa puso
00:59.3
at dinala sa emergency room.
01:01.9
Okay, inataki sa puso, so sine-check up sila.
01:04.9
Tinanong nila itong 500 katao,
01:08.0
ano ba nararamdaman nyo one month before?
01:11.9
Hindi yung pagpunta nila sa emergency room, syempre sumakit na ang dibdib.
01:16.0
Pero one month before, may naramdaman na ba kayo?
01:19.1
Karamihan sa kanila, more than 50% nagsabi,
01:22.7
ah, meron na pala silang nararamdaman one month before inataki sa puso,
01:28.5
pero hindi nila pinansin.
01:32.0
Okay, ano itong mga alanganin na senyales?
01:36.1
Okay, bago ko ito bigay itong walong 8 signs na possible heart attack in the future,
01:43.3
explain ko lang na hindi naman porke meron kayo nitong 8 senyales ay magkakataki sa puso.
01:50.7
Dapat muna yung risk factor ng pasyente.
01:54.9
Ano yung risk profile?
01:56.4
May itsura kasi yung tapos.
01:58.5
Yung mga kaong inaataki sa puso.
02:00.5
Usually ah, usually mas matataba sila.
02:04.5
Usually may high blood sila.
02:06.5
May diabetes sila.
02:08.5
Usually naninigarilyo sila.
02:10.5
Sobra stress sa trabaho.
02:14.5
Ang edad usually mga 40 to 50 to 60 years old.
02:20.5
Minsan bumabata at 35 years old.
02:22.5
Pero yan yung mga profile na 40s to 50s.
02:30.5
Yun ang mga inaataki sa puso.
02:32.5
So pag ganyan ang profile nyo,
02:34.5
tapos meron kayo nitong 8 senyales,
02:38.5
Papacheck na tayo sa cardiologist na maaga
02:41.5
para maagapan natin
02:43.5
bago umabot sa heart attack.
02:45.5
Kasi nga po pag na heart attack na marami,
02:49.5
hindi na umabot sa emergency room eh.
02:51.5
Actually around 50% sa bahay na lang namamatay.
02:54.5
Hindi na umabot na emergency room.
02:56.5
So ano itong early warning signs?
02:59.5
Number 1, meron na silang nararamdamang masakit sa dibdib.
03:03.5
May pasakit sakit na mabigat.
03:06.5
Tapos hindi nila pinapansin.
03:08.5
Number 2, hindi lang sa dibdib.
03:10.5
Minsan dito sa kamay.
03:11.5
Minsan dito sa leeg.
03:13.5
Meron na silang nararamdaman.
03:15.5
Number 3, may pahilo-hilo na sila.
03:18.5
Minsan nahihilo na sila.
03:22.5
Number 4, mas pagod sila.
03:24.5
Minsan biglang hapunan lang sila.
03:27.5
Hindi nila alam bakit.
03:28.5
Baka humihina na pala yung puso.
03:30.5
Number 5, madalas nasusu ka
03:33.5
o hindi natutunawan.
03:35.5
Maraming nasusu ka, hindi natutunawan.
03:37.5
Pwedeng talagang may problema kasatyan.
03:40.5
Pero tulad na sinabi ko,
03:44.5
lalaki, may edad, mataba, diabetic,
03:49.5
matigas ng ulo, stressful job.
03:51.5
Tapos ganito naramdaman, chest pain,
03:53.5
dizziness, patig, nasusu ka.
03:56.5
Isipin natin, baka sa puso.
03:58.5
Number 6, pinapawisan minsan ng malamig.
04:02.5
Parang cold, clammy, cold ng malamig.
04:07.5
Walang kabagay. Bakit?
04:09.5
Pwedeng nervyos o pwedeng nagbabara sa puso.
04:12.5
Number 7, biglang may heart palpitation.
04:16.5
Number 8, 8 out of 8 senyales ito.
04:19.5
Early signs of heart attack.
04:21.5
Biglang hinihingal.
04:22.5
Shortness of breath.
04:24.5
So kung meron kayo nito,
04:25.5
tapos nandun kayo sa risk profile,
04:28.5
papacheck tayo sa cardiologist.
04:31.5
Una, gagawin ECG.
04:33.5
Pero ang ECG, 50% sure lang siya.
04:36.5
Hindi siya talaga ganun ka-accurate.
04:38.5
Minsan 2D echo, may tulong yun.
04:40.5
Pag 2D echo, mas maganda.
04:43.5
Kita mo kung lumalaki yung puso, mahina ba ang puso.
04:46.5
Pwede rin yung treadmill stress test.
04:49.5
Yung tumatakbo ka sa treadmill,
04:50.5
habang ini-ECG, yun mas nakikita kung may bara sa puso.
04:55.5
At kung may duda talaga yung doktor nyo,
04:58.5
yung cardiologist nyo na baka may bara,
05:01.5
diretso na sa angiogram.
05:03.5
Angiogram, naglalagay ng wire sa kamay o sa singit.
05:07.5
Nakikita nila talaga yung ugat, yung artery sa puso kung may bara ba.
05:12.5
Isa, dalawa, tatlong bara, gano'ng kabara.
05:15.5
Pero hindi natin gagawin yun kung duda pa lang naman.
05:19.5
Yun lang sinasabi natin.
05:21.5
Ngayon naman, maganda itong topic ko.
05:24.5
Paano naman kung sumasakit lang sa dibdib, baka naman hindi sa puso?
05:30.5
Maraming possibilities na hindi pala sa puso.
05:34.5
Actually dito, sa akin, merong mga walong possibility na hindi pala galing sa puso ang dahilan.
05:42.5
Kaya sumasakit ang dibdib mo.
05:45.5
Unahin muna natin yung galing sa puso, chest pain.
05:49.5
Yung sakit sa dibdib na galing sa puso ay dapat, ito ah, yung chest pain ng angina o heart attack.
05:57.5
Usually, mabigat ang pakiramdaman.
06:00.5
Tsaka usually, 5 minutes to 15 minutes ang sakit niya.
06:05.5
Nag-uumpisa mga 5 minutes bago mawala, 15 minutes, hanggang ganun lang.
06:10.5
Pag sinabi mo, wala pang 1 minute yung sakit sa dibdib na mawawala, hindi na sa puso yan.
06:16.5
Pag sinabi mo, 3 oras masakit.
06:18.5
Hindi na sa puso yan.
06:20.5
Dapat 5 to 15 minutes lang ang bara.
06:23.5
Kasi pag 30 minutes o 1 hour, ano na yun?
06:26.5
Baka patay na yung pasyente.
06:28.5
Walang ganun katagal na bara.
06:30.5
5 to 15 minutes lang.
06:31.5
Dapat gaganda rin pakiramdam.
06:33.5
Bukod sa 5 to 15 minutes ng timing, next ang naramdaman parang mabigat.
06:39.5
Ganito itsura nila.
06:40.5
Meron sila, naka-fist sila dito.
06:43.5
So hindi nila maituro.
06:45.5
Ituro muna sa'yo yung masakit.
06:46.5
Hindi nila maturo.
06:47.5
Kasi nasa loob yung puso.
06:49.5
Usually dito sa gitna.
06:51.5
Minsan, kaliwang kamay.
06:52.5
Minsan, naghanleeg.
06:53.5
Pero usually dito.
06:55.5
Pag sinabi nila, tumutusok, Dok, dito.
06:59.5
Hindi na sa puso yan.
07:01.5
Pag sinabi nila, parang pumipitik-pitik.
07:04.5
Hindi na rin sa puso yan.
07:06.5
O pag sinabi nila, nasa kanan.
07:09.5
Usually puso, gitna o kaliwa.
07:12.5
Hindi na rin sa puso yan.
07:13.5
So 5 to 15 minutes.
07:15.5
Mabigat ang pakiramdam.
07:17.5
Parang dinadaganan.
07:19.5
And another factor, yung napagod.
07:23.5
Usually lalabas yung sakit sa puso.
07:26.5
Umakyat ng hagdanan.
07:29.5
Sumakit ang dibdib.
07:31.5
Pumunta sa banyo.
07:33.5
Sumakit ang dibdib.
07:39.5
O pagising sa umaga.
07:41.5
So yan yung mga possible na heart causes.
07:44.5
Ngayon, punta naman tayo sa hindi galing sa puso.
07:50.5
Tulad na sinabi ko, what if tusok-tusok lang?
07:53.5
Pag tusok-tusok, pwedeng muscle pain lang yan.
07:57.5
Baka napilay ka lang.
08:01.5
O pag tinuro niya sa buto, baka rib pain.
08:04.5
Baka nabugbog ka.
08:06.5
Baka pag tulog mo, nakatabingi ka.
08:09.5
Baka kakakomputer, nakakuba.
08:12.5
Matagal nakaupo, nakakuba.
08:14.5
O baka nagbabasketball ka.
08:17.5
Nagpo-football ka.
08:18.5
Natamahan ka pala dito.
08:21.5
So pwedeng muscle pain or rib pain.
08:24.5
So walang kaso yan.
08:25.5
Other cause ng chest pain.
08:27.5
Pwedeng anxiety or panic attack.
08:32.5
Ang daming may nervous.
08:33.5
Pag nervous, hirap din huminga.
08:38.5
Pero feeling nila parang mamamatay na sila.
08:42.5
Pero ang nervous, kita mo sa mukha.
08:44.5
Yung mukha ng nervous talagang kabado.
08:47.5
Malaking mata, kabado.
08:49.5
Ang mukha ng sakit sa puso, usually nakakunot ng noo.
08:55.5
Nakaganyan sila talaga.
08:56.5
Alam mong masama.
08:58.5
Alam nilang masama.
08:59.5
Masama kutob nila.
09:01.5
Pero yung panic, parang panic lang siya.
09:05.5
Tsaka tulad na sinabi ko, risk profile.
09:09.5
Pag ang pasyente, 40 to 50, 60 years old,
09:12.5
mataba, diabetic, naninigarilyo, baka sa puso.
09:17.5
Pero kung bata pa, babae, 30 years old, 20 years old,
09:21.5
wala naman sakit.
09:22.5
Walang diabetes, walang high blood.
09:24.5
Tapos sakit ng dibdib, nagpapanik, tulala.
09:28.5
Nervous yan. Panik yan.
09:31.5
Another possibility na masakit ng dibdib,
09:37.5
Ulcer, heartburn, indigestion,
09:41.5
o GERD, gastric reflux.
09:43.5
Baka galing sa tiyan ang problema.
09:45.5
Kasi ang tiyan at puso magkalapit lang.
09:48.5
So, baka nangangasim.
09:50.5
Nalipasan na pagkain.
09:53.5
O may nakain sira.
09:55.5
O biglang humiga siya.
09:57.5
O maakyat yung asin.
09:58.5
So, maasim dito sa lalamunan.
10:00.5
At masakit sa dibdib.
10:01.5
Parang hindi matunawan.
10:03.5
Pwedeng heartburn yun.
10:04.5
Pero minsan nga, mahirap masabi.
10:11.5
Depende nga kasi sa profile.
10:13.5
So, tulad na sinabi ko,
10:15.5
kung wala naman sakit,
10:17.5
tapos ganun, nangangasim lang.
10:19.5
O daanin na sa inom ng tubig.
10:27.5
Dapat mawawala na.
10:28.5
Pero kung alanganin kayo kung gastric reflux
10:33.5
macheck na rin sa cardiologist.
10:37.5
Another cause ng chest pain,
10:39.5
pwedeng galing sa baga.
10:43.5
Baka may pulmonya.
10:47.5
O may maliit na pulmonya.
10:50.5
O may depresya sa baga.
10:57.5
O baka sa baga yun.
10:58.5
Masakit din ng dibdib nun.
11:01.5
Pwede rin naman galing sa gallbladder.
11:06.5
O masakit din ng dibdib.
11:10.5
medyo gitna at pa kanan.
11:12.5
Medyo kanan na yun eh.
11:15.5
Tapos kumain ka ng oily,
11:20.5
Tapos hanggang tugon sa likod.
11:22.5
So pag gallbladder stone,
11:25.5
makikita sa ultrasound,
11:26.5
may bato sa apdo.
11:28.5
Another possibility,
11:32.5
tignan nyo yung dibdib.
11:33.5
Baka pag sinabi sakit sa dibdib,
11:35.5
baka may mga sugat dito.
11:38.5
Baka may mga pantal-pantal.
11:41.5
Or pwedeng may culebra or shingles.
11:45.5
Shingles is herpes zoster eh.
11:47.5
So yung shingles, masakit yun.
11:49.5
Parang isang linya.
11:50.5
Misan nagkakalinya dito.
11:52.5
Para siyang tigyawat na isang linya dyan.
11:56.5
So kala mo sakit sa puso o hindi pala.
12:00.5
Possible din mga rib fracture.
12:03.5
Meron din mga rare cause ng sakit sa dibdib.
12:09.5
Pero itong mga rare deadly,
12:11.5
yung mga pulmonary embolism,
12:13.5
yung nagbara yung dugo sa paa,
12:16.5
nagbara sa lungs.
12:20.5
Yung dugo sa paa,
12:22.5
nagbara sa lungs,
12:23.5
pulmonary embolism,
12:24.5
nahirapan yung puso,
12:28.5
So kaya sabi ko nga,
12:29.5
pag nakaupo, galaw-galaw,
12:30.5
pag uupo na matagal,
12:32.5
o yung mga may manas,
12:34.5
may varicose veins,
12:35.5
dapat galaw-galaw para hindi pumanaw,
12:37.5
hindi magbuwang dugo.
12:39.5
Meron din aortic dissection.
12:42.5
Pero rare naman ito.
12:43.5
Yung aorta mismo.
12:46.5
May nare-report yan.
12:48.5
Very rare siguro.
12:52.5
Tsaka or genetic na mamana na may sira.
12:56.5
Pero ito, ito mga rare na ito eh.
12:59.5
So tulad na sinabi ko,
13:00.5
kung may sakit sa dibdib,
13:01.5
hindi naman sure galing sa puso,
13:03.5
kung alanganin po kayo,
13:05.5
pa-check po tayo sa ating cardiologist,
13:07.5
pero dito naman na-explain ko naman sa inyo eh.
13:09.5
O baka naman sa buto lang,
13:11.5
o tulad na sinabi ko,
13:13.5
kung 5 to 15 minutes,
13:15.5
eh yun yung mas prone na baka sakit sa puso.
13:20.5
Kung 1 minute lang,
13:21.5
hindi na sa puso yan.
13:24.5
hindi na sa puso yan.
13:26.5
hindi na sa puso yan.
13:27.5
Kung 30 years old ka lang na babae,
13:29.5
wala namang kasakit-sakit,
13:31.5
malamang hindi rin sa puso yan.
13:33.5
Sana po nakatulong itong video.
13:35.5
Share po natin sa ating kababayan.
