Sa Diabetes at Overweight: Mga Bagay na Hindi Dapat Gawin. By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist) Alamin ang Paliwanag https://youtu.be/_ca7P7QhNA4

Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )

* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider becoming a patron to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com

Ito po mga bagay na hindi natin dapat gagawin kung tayo ay overweight na, tumataba na, o may diabetes na.

Minsan dito tayo nagkakamali. 12 things na dapat iwasan. Tingnan natin what to avoid.

Pakita ko muna blood sugar levels.

Pag overweight, alam nyo na pag overweight, malaki ang bilbil.

Pag mataas ang blood sugar, pareho din ang tips natin.

Ito ang normal blood sugar, 70 to 100 lang dapat.

Pag lumampas ka ng 101, pre-diabetes o mild diabetes na yan.

Pag more than 125, diabetes na yan.

Gusto natin mababa din.

Pwede itong tips natin pang diabetes at pang overweight.

Number one tip natin ay dapat yung kain natin regular pa rin pero mas konti.

Simple lang naman.

Yung iba kasi ginagawa, hindi kakain ng breakfast.

Tapos sa tanghalian, sobra daming kakainin.

O tapos hindi kakain sa hapon.

Tapos sa gabi, magmi-midnight snack, ang dami namang kakainin.

So pareho din.

Sa dami ng kinain mo, nagugutom ka pa rin.

So ibig ko sabihin, kailangan kumain ka regular.

May breakfast, may tanghalian, may merienda, mayroon sa gabi.

Pero portion.

Control.

Talagang konti.

Yung sakto lang.

Baka half cup rice lang.

O isang mansanas lang.

O isang saging lang.

So talagang nakakontrol yung portion.

Pati ulam.

Walang all you can eat na sabihin all you can eat.

Pwede lahat.

Hindi po.

Dapat nakaportion siya.

Kahit sabihin mo healthy pa yun.

O healthy itong kinakain ko.

O kahit healthy, e kung tatlong bandihado namang kinain mong healthy,

e nakakatabas.

Daba pa rin.

So don't skip meals and portion control.

Tandaan.

Second tip, itong mga matatamis.

Hindi talaga po pwede.

Kung overweight ka na, may diabetes ka na,

kailangan mo talaga ay tubig lang.

Diba?

Yan ang tinatanong lagi sa akin eh.

Dok, anong iinumin ko?

Anong palusot ba pwede?

Diba?

Siyempre yung mga pasyente, gusto magpalusot eh.

Pwede bang iced tea?

Hindi pwede.

8 teaspoons of sugar yan.

Sports drink?

Nag-e-sports ako.

Hindi pwede.

4 teaspoons of sugar yan.

Lemonade?

Ano mo, mataas ang sugar ng lemonade.

Kasi maasim eh.

Soft drinks?

Mas marami pang sugar.

Tubig talaga ang wala.

Kita nyo.

Soft drinks, oh.

Ang daming sugar.

Yan, oh.

Fruit juice.

Kahit yung mga juice.

Sa lata, sa bote, ang daming sugar.

7 teaspoons.

Ito, mga biskwit.

Mga cake, siyempre.

Pero sa inumin,

pinakamaganda, tubig lang.

Ayan, oh.

Kita mo?

Gano'ng karami ang asukal nang iniinom natin.

Lahat siya matatamis.

Itong mga naglalakad, ibig sabihin,

pag uminom ka ng isang bote o isang lata nito,

kailangan mo maglakad ng halos ang oras.

Isang oras ka maglalakad para mawala lang yung ininom mo.

Ayan, oh.

Ininom ka ng juice, 305 calories,

kailangan mo maglakad ng 1 hour and 6 minutes.

Kasi ang daming sugar.

Diba?

Kaya kung ayaw natin maglakad ng ganyang kalayo,

gusto natin pumayat, tubig.

Ayan, oh.

Tubig.

Walang asukal.

Di mo kailangan maglakad.

Pero kung maglalakad ka sa tubig,

mas maganda.

Mas papayat ka pa.

So, number 2 is,

iwas sa matatamis.

Tubig talaga.

Pinakamaganda.

Number 3 tip,

dapat sa bahay niyo,

wala ka ng mga junk food

o yung mga kung ano-anong unhealthy snacks.

Yung mga chips,

mga cookies,

mga candy,

mga chocolate.

Huwag kang mag-stock.

Siyempre, pag binili mo,

nilagay mo sa stock room mo,

di ba?

Okay nga, siguro sa umaga, sa tanghali,

makaka-control ka sa sarili mo.

Paano kung gumising ka ng madaling araw,

di ba?

Naalimpungatan ka, nakita mo yung chocolate,

mapipilitan ka kumain.

Di ba?

Paano?

Mahina ang self-control.

So, pag wala sa ref mo,

wala sa stock room mo,

hindi mo makakain.

Di ba?

Number 4 tip.

Ito, ayan o.

Number 4 tip is exercise.

Di ba?

Pero may dagdag tip pa ako sa exercise.

Magandang maglakad.

Di ba?

Tapos kumain,

magandang naglalakad.

Hindi ko na masinabi mag-jogging,

maglakad.

Para lang matunawan.

Ayan o.

Mga exercise para sa overweight.

Ayan o.

Walking.

Biking kung kaya.

Ayan o.

Lightweights.

Tama lang.

Huwag lang mabibigat.

Pero ang mahalaga dito sa number 4 tip,

exercise nakaka-burn ng calories.

Pero hindi pwede kung gusto mo pumayat na exercise lang.

Kasi pag nag-exercise ka nga,

naglalakad ka,

ang dami mo naman kinain.

Di ba?

Dalawang platong kanin pa rin.

Puro ulam pa rin.

Hindi ka pa rin papayat.

So, dapat combination.

Nag-exercise ka na,

kahit lakad lang na malayo-layo,

tapos babawasan mo pa yung pagkain mo.

Kailangan combination para pumayat at hindi tumaba.

Number 5 problem.

Huwag natin i-ignore ang stress sa buhay.

Kasi pag marami tayong ginagawa,

na-i-stress,

na-lulungkot,

na-gagalit,

napupunta tayo sa emotional eating.

Di ba?

Napapansin nyo ba kung kailang kayo malungkot?

Di ba?

Doon kayo napapakain.

Sasabihin malungkot, kain tayo sa labas.

Kung kailang kayo masaya,

masaya kunwari,

na-promote sa trabaho

o nakakuha ng mataas na grade,

kain pa rin.

Nagalit, nainis, kain pa rin.

So, kahit anong emotion mo,

natuwa, nalungkot,

ginagawa ng excuse para emotional eating.

Hindi po maganda.

Lalo ka na-i-stress,

lalo napapakain,

lalo tataas lang ang blood sugar.

Napapakain ng mga matatamis.

Katulad to, prutas.

Hindi lahat ng prutas pwede

sa may diabetes o sa overweight.

Pag nandito yung prutas nyo,

dapat konti-konti lang.

Sa atin, basically, grapes at manga.

Grapes, manga, pakwan.

Matataas yan sa sugar.

So, konti-konti lang.

Hindi pwede masyado marami.

Ang pwede lang sa mga fruits,

pakita natin, Dok Liza.

Focus natin.

Ang mababa lang sa fruits,

mansanas.

Ito yung glycemic index.

Dapat less than 50.

Mansanas pwede.

Orange 44.

Grapes, mas mataas.

Saging, medyo mataas pero pwede.

Mango, mataas.

Pineapple, mataas.

Pakwan, mataas.

So, nakita nyo.

Mas gusto natin dito sa mabababa.

Pero sa akin, itong saging,

kahit 54,

okay lang sa akin yan.

Paano nakakabusog eh.

Hindi naman masyado maraming kakainin mo.

Baka isa, dalawang saging lang.

Nakakabusog naman siya.

So, yung sa pagkain, napakalaga.

Papakita ko na rin.

Mga gulay na magaganda.

Itong mga gulay, napakaganda.

Kasi nga,

hindi siya nakakataba

at maganda rin sa diabetes.

Hindi nakakataas ng blood sugar.

Lahat ito, broccoli, cauliflower.

Tayo, meron tayong mga beans,

may okra,

may cabbage,

lettuce,

onion,

garlic,

kamatis.

Siyempre, gusto natin

ampalaya.

Meron yan sa atin.

So, ito mga mas healthy na gusto natin.

Yan ang number 5.

Don't ignore stress.

Huwag emotional eating.

Number 6.

Huwag kumain sa gabi.

Ito yung mga bawal hati.

Kasi matutulog ka na.

Hindi ka na dapat kumakain.

Dapat relax na yung katawan mo.

Diba?

Number 7 tip.

Number 7 ay

dapat, ito.

Ito ang magandang tip itong number 7.

Dadamihan natin dapat

yung protein ng kinakain.

Yan ang mali sa kababayan natin.

Pagkakamali ko rin.

Puro tayo.

Puro tayo kanin.

Puro tayo tinapay.

Tapos yung ulam natin,

konti.

Ang problema,

mabilis tayo,

nabubusog tayo,

pero mabilis tayo magutom.

Gugutumin ka eh.

Kaya ang ginagawa ko ngayon,

yung kanin ko,

baka half cup na lang

o one fourth cup.

Tapos yung ulam,

dinadamihan ko.

Kung dati,

isang chicken leg,

gagawin ko na lang

dalawang perasong chicken.

So, mas marami yung protina,

mas konti yung kanin,

mas tatagal ka.

Tsaka pag mas maraming protein,

lalo na pag tumatanda,

kailangan mo ng protein eh.

Protein is muscle eh.

Kumbaga sa building,

protein parang semento yan eh.

Semento,

pampatigas ng katawan mo,

pampatigas ng building,

yung mga karne,

mga isda.

Pero,

pag puro kanin,

parang ano lang siya,

parang styrofoam lang yung ganin eh.

So,

ano lang siya,

pampabusog lang,

pero nakakataba lang siya.

So, don't neglect protein,

number seven.

Number eight,

huwag sosobrahan sa carbohydrates,

huwag sobra sa kanin,

huwag sobra sa tinapay,

huwag sobra sa spaghetti.

Number nine,

iwas syempre sa mga fast foods.

Bihiral.

Kung kakain man,

paminsan-minsan lang,

high fat foods,

fast foods,

processed meat,

yung mga hotdog,

mga salami,

mga bacon,

dairy,

full cream milk,

konting bawas.

Diba?

So, dun tayo sa mas healthy.

Bawas sa mga matataba,

butter,

pastries,

mamantika,

at iba pa.

Tsaka yung mga maaalat na junk foods.

Number ten,

syempre,

bawal manigarilyo.

Bawal uminom ng alak.

Bawal rin.

Sasabi mo,

konting alak.

Ang problema sa alak,

mataas ang calories.

Ang alak,

ang red wine,

mataas ang calories.

Ang beer,

nakakataba.

Beer, nakakataba.

Kaya nga sinabi,

beer belly.

Alam nyo yung beer belly?

Beer tiyan eh.

Beer belly yan eh.

So, diba,

pag malakas uminom ng alak,

diba, malaki ang bilbil.

Yun talaga yun.

Kasi ang daming calories.

Number eleven,

dapat kompleto sa tulog.

Okay?

Mas tulog ka,

mas hindi ka kakain.

Pero kung puyat ka lagi,

lalo na kung night shift ka,

ang trabaho mo sa gabi,

eh,

magugutom ka.

Kasi kulang ka sa tulog eh.

Mapipilitan ka kumain.

So dapat,

mas mahaba yung tulog mo.

And number twelve,

dapat pa rin,

kung overweight,

lalo na kung may diabetes,

papacheck up tayo sa doktor.

Diba?

Baka kailangan mo ng gamot.

Ito basic yung mga gamot sa diabetes.

Pag may diabetes,

diet muna.

Kung makukuha sa diet.

Pero kung mataas talaga yung blood sugar,

hindi makuha,

binibigyan natin ng gamot.

Usually, first line natin,

metformin.

Okay?

Huwag maniwala sa mga fake news,

paulit-ulit.

May naglalabas ng fake news

na ayaw ko daw metformin.

Huwag maniniwala.

Ito yung video,

kausap ko na nga kayo eh.

Mga fake news yun,

nagbebenta yun ng mga produkto ng mga scam.

So,

okay ang metformin.

Ulitin ko,

maganda ang metformin.

Binibigay ko yan,

first line.

Pag hindi makuha sa metformin,

dinadagdagan natin ng ibang gamot.

Itong mga glipiside,

gliklaside,

at iba pa.

Pag hindi nakuha nito,

bago binibigyan ng mga endocrinologist ng insulin,

binibigay lang itong gamot

kung mataas na talaga yung blood sugar.

Kasi ayaw natin masyado mataas,

maraming komplikasyon.

So,

pero pag susundin nyo itong mga tips natin,

mga tubig lang,

mas nag-exercise,

mas healthy yung pagkain,

tingin ko,

bababa blood sugar nyo,

baka matanggal pa natin yung gamot

or at least,

mababawasan itong mga gamot nyo.

Okay?

So, ingat din tayo sa diabetes.

Pakita ko lang konti.

Diabetes signs.

Pag mataas ang blood sugar,

syempre, pacheck ang blood sugar.

Makikita.

Pero usually, ihi sila ng ihi.

Pwede pinapawisan sa gabi.

Malikot ang paa.

Misan may gayang simptom.

Mga overweight,

lakas humilik.

Malakas sila humilik.

Sa gabi, misan bumabagsak din yung blood sugar.

Depende yan.

Mataas.

O mababa.

Nauuhaw lagi.

Lagi sila nauuhaw.

Kasi nga, mataas ang sugar.

Ihi ng ihi.

Nade-dehydrate sila.

Nagka-cramps.

Misan, nagka-cramps din.

Nasisira yung mga nerves.

Ugat sa paa.

Lumalabo ang mata kung diabetes.

Tapos, ito nga yung mga blood sugar level.

Okay?

Sana po nakatulong itong tips natin

para hindi tumaba

at makontrol ang ating blood sugar.