10 Signs na Dapat Makita Ka ng Doktor. Pero Hindi Mo Pinapansin. - By Doc Willie Ong
00:45.2
Pero itong 10 signs usually hindi natin napapansin, hindi natin pinapansin
00:51.2
Pero kailangan na rin ipakita sa doktor
00:55.7
Namamayat ka dahan-dahan
00:58.8
Nang walang paliwanag
01:01.3
Ito minsan mahirap mo tumalaman
01:03.5
Lalo na sa nagkakaedad
01:05.8
Pagkasama mo kasi sa bahay, hindi mo mapapansin na namamayat siya
01:10.9
Kala mo okay lang siya
01:12.8
Pero unti-unti na pala namamayat ng 10 pounds, 20 pounds
01:18.1
Maraming posibleng sakit ito
01:20.8
Ang pinakadelikado syempre, cancer
01:23.5
Ang cancer, maraming cancer, walang sintomas
01:28.8
Unti-unti lang namamayat
01:30.8
Ayaw natin mahuli sa cancer
01:33.8
Pwede rin hyperthyroid, overactive yung thyroid
01:37.8
Ang sintomas lang namamayat
01:39.8
Kaya pag nakita ka ng kaibigan mo, sinabi sa'yo namamayat ka bigla
01:44.8
Tingnan natin ba't ka namamayat
01:47.8
Kasi matagal ka na niya nakita, bigla ka niya nakita ulit
01:50.8
Makikita niya, uy namayat
01:52.8
So hyperthyroid, cancer, diabetes, namamayat din
01:57.8
Kain ng kain, hindi control ng blood sugar, namamayat
02:01.8
Liver disease, sakit sa atay
02:03.8
Pwede rin mamayat
02:04.8
Tuberculosis, sakit sa baga
02:07.8
So pag losing weight without explanation
02:10.8
Kailangan pacheck sa doktor
02:12.8
Lalo na sa nagkakaedad
02:14.8
50, 60 years old, hindi magandang sign yan
02:17.8
Kaya pag sinabi yan ka tumataba, dapat happy ka na
02:21.8
Number 2 out of 10 signs na dapat magpacheck
02:26.8
Laging pag naliligo po kayo, tingnan niyo yung balat niyo
02:30.8
Very important yan
02:32.8
Lalo na yung mga bagong nunal
02:35.8
Pag tumatanda, maraming lumalabas
02:38.8
Okay lang kung freckles, okay lang kung age spots
02:41.8
O tigyawat, o kahit pigsa, hindi naman delikado
02:45.8
Ayaw natin mga nunal na maitim
02:48.8
Nunal dati maliit lang tapos lumalaki yung nunal
02:54.8
Irregular yung borders
02:56.8
Binabantayan natin melanoma
03:01.8
Yung mga bukol bukol sa balat
03:03.8
Binabantayan natin baka may bukol ba dito
03:05.8
Maraming bang kulani
03:07.8
Pag kulani, pwedeng ma-infection dito sa bibig
03:12.8
Meron din mga lymphoma
03:14.8
Lalo na kung matitigas yung mga kulani
03:17.8
Yung kulani dito sa ibabaw ng clavicle hindi po maganda yan
03:22.8
Minsan pag may kulani dito
03:25.8
Sign ng gastric cancer
03:28.8
So yung mga matitigas na kulani
03:30.8
Sa babae, kilikili
03:32.8
Pag may kulani sa kilikili, pwedeng breast cancer yun
03:37.8
Tingnan din yung balat
03:40.8
Pag may bukol sa breast
03:42.8
Lalo na sa babae, nagbabago yung balat
03:45.8
Nagiging parang orange
03:47.8
Na may dimpling yung balat
03:50.8
May bukol sa loob
03:54.8
Anemic, maputla, madilaw
03:58.8
Pag madilaw, baka liver cirrhosis yan
04:00.8
So skin changes, napakalaga
04:04.8
Yung mga may liver cancer
04:10.8
Meron din nakikita parang spider angioma sa dibdibs at yan
04:14.8
So binabantayan din yan
04:18.8
Pagbabago sa pagdumi
04:21.8
Yan talaga ang clue
04:23.8
Tinitingnan ng doktor
04:24.8
Pag ang dumi mo, biglang may dugo
04:28.8
Pulang dugo, buhay na dugo
04:31.8
O medyo maitim ang dumi
04:35.8
Pag pula kasi yung dugo, bright red
04:37.8
Pwedeng almoranas
04:39.8
O may pagdurugo sa colon mismo
04:43.8
So kinakatakot natin
04:47.8
Hemorrhoids hindi naman delikado
04:49.8
Colon cancer ang delikado
04:51.8
Pag ang dumi mo naman
04:56.8
Tsaka may amoy sya eh
04:59.8
Hindi ko ma-describe yung amoy eh
05:01.8
Basta yung amoy ng dugo
05:03.8
Na maitim ang dumi
05:04.8
Parang iba yung smell nya
05:07.8
Hindi sya amoy dumi
05:10.8
Alam nyo naman amoy ng dumi
05:13.8
Ito iba yung amoy
05:15.8
So pwedeng may ulcer yun
05:19.8
Pag ang dumi naman ay masyadong manipis
05:22.8
Parang pencil yung dumi
05:26.8
Ibig sabihin baka may umiipit sa colon
05:30.8
Pag may umiipit pwede rin colon cancer
05:33.8
So yung bowel changes
05:37.8
Kailangan pa check sa doktor
05:45.8
Sa lalaki alam nyo naman ito
05:49.8
Mahina na yung ihi
05:53.8
Minsan masakit sa una ng pag ihi
05:59.8
Pwedeng prostate problem yan
06:03.8
Either lumalaki yung prostate
06:05.8
Benign prostatic hypertrophy
06:08.8
Or pwedeng prostate cancer
06:11.8
Yan ang binabantayan natin sa lalaki
06:13.8
Kung babae takot tayo sa breast cancer
06:16.8
Ang lalaki takot tayo sa breast cancer
06:18.8
Ang lalaki takot tayo sa prostate cancer
06:20.8
So pag may sintoma sa pag ihi
06:22.8
Pacheck ng prostate
06:24.8
Pacheck sa urologist
06:25.8
Lalo na kung mahapdi
06:29.8
Titignan din yung ihi mismo
06:32.8
Pag yung ihi masyado mabula
06:38.8
1 minute na sa toilet
06:42.8
Ipapacheck natin urinalysis
06:44.8
Pwedeng may proteinuria
06:46.8
May protein sa ihi
06:49.8
Or kidney disease
06:51.8
Kung masyado mabula
06:53.8
Pag yung ihi masyado malabo
06:56.8
Masangsang yung amoy
07:01.8
Urinary tract infection
07:04.8
Yung kulay masyadong madilaw
07:07.8
O baka dehydrated yan
07:09.8
So sa ihi marami din makikita
07:12.8
Misan natin pinapansin
07:13.8
Sabi natin ihi lang naman yan
07:16.8
Number 5 sign na hindi pinapansin
07:19.8
Pero kailangan magpacheck up
07:21.8
Kahit mababang lagnat
07:25.8
Pag yung lagnat mataas
07:27.8
Siyempre magpapacheck ka sa doktor
07:29.8
Alam mo taas nung lagnat
07:30.8
Pero may mga tao laging sinisinat sinat
07:33.8
Parang minsan may lagnat sa hapon
07:35.8
Sa hapon kasi mas mainit temperature natin
07:38.8
Mas nararamdaman nyo sa hapon
07:40.8
Pag hapon laging parang may lagnat
07:44.8
Tapos sa hapon nilalagnat
07:45.8
Sign yan ng isang possibility tuberculosis
07:53.8
Yung mga may lymphoma
07:55.8
At ibang mga cancer
07:57.8
Meron mga cancer na nilalagnat din
08:01.8
May mga infection nakatago sa katawan natin
08:05.8
Hindi natin alam nasan yung infection
08:08.8
O parang may pigsa
08:10.8
Babasa meron siya nakatagong infection
08:12.8
Nilalagnat pa konti-konti
08:14.8
Yung may infection sa balbula ng puso
08:20.8
Bilang cardiologist, internist
08:22.8
Infective endocarditis
08:24.8
Nagka-infection sa balbula ng puso
08:26.8
Nilalagnat din yan
08:28.8
Minsan low-grade fever
08:30.8
So lagnat hindi siya normal
08:32.8
Kailangan malaman ba't nilalagnat
08:34.8
Hindi magandang sign
08:38.8
Yung medyo hingal
08:41.8
Hindi yung hapong-hapo
08:42.8
Yung pag-akyat, pagod
08:43.8
Pwede natin sabihin
08:46.8
Pulang sa exercise
08:51.8
Baka may hika na pala
08:53.8
Baka may lung problems
08:55.8
Baka humihina na yung baga
08:58.8
May depresya sa baga
09:01.8
Isa din yung possibility
09:02.8
Yung laging hingal
09:03.8
Humihina na ang puso
09:05.8
Baka may heart failure
09:07.8
Mga may heart failure
09:09.8
Pagod na pagod na
09:15.8
Merong mga hindi magagandang sakit na hingal
09:18.8
Yung mga pulmonary embolism
09:20.8
Pero ito very rare naman to
09:24.8
Yung varicose veins
09:31.8
Pero yung hingal na laging may hingal
09:33.8
Dapat makita rin bakit ba
09:37.8
Masakit ang tiyan
09:40.8
Merong masakit na tiyan
09:42.8
Na talagang sobra sakit
09:46.8
Pero merong pasakit sakit lang
09:48.8
Katulad ng gallbladder stone
09:52.8
O hindi mo napapansin
09:54.8
Pag kumain ka ng matataba
09:57.8
Biglang sasakit sa tiyan
10:00.8
Tapos sasakit naman
10:02.8
Baka may gallbladder stone
10:04.8
Yung sobra sakit ang sigmura
10:07.8
Tapos after 2 days
10:18.8
Meron din mga babae
10:20.8
Sumasakit ang tiyan
10:26.8
Sa babae maraming parts
10:28.8
Pwedeng ovarian cyst
10:30.8
Pwedeng bukol sa matres
10:31.8
Lahat yan possible
10:33.8
Meron din mga cancer
10:34.8
Sumasakit sa tiyan
10:36.8
So any abdominal pain
10:40.8
Kailangan din magpa-check up
10:42.8
At least papa-ultrasound yung tiyan
10:47.8
Ito, hindi to napapansin
10:49.8
Minsan nagbabago yung ugali ng tao
10:55.8
Normally sa may edad to
10:58.8
Nagbabago yung ugali
11:00.8
Pag kinakausap mo
11:01.8
Parang mali-mali ang sagot
11:04.8
O minsan pag nakatingin sa'yo
11:06.8
Parang tulala siya
11:10.8
Yung parang naghahang yung utak
11:12.8
Parang huminto na computer
11:14.8
Yung biglang naghahang humihinto
11:18.8
Pwedeng seizure yun
11:23.8
Pero hindi siya nagkukumbulsyong ganyan
11:25.8
Yung utak lang niya biglang humihinto
11:27.8
Merong ganung seizure
11:29.8
Mga ilang seconds
11:31.8
Parang tulala siya
11:32.8
Parang nawawala siya sa sarili
11:34.8
Pwede rin mga brain tumor
11:38.8
Hindi mo makausap
11:43.8
Pwedeng stroke na nag-uumpisa
11:46.8
Pwedeng brain tumor
11:48.8
O pwede itong mga depressed lang
11:52.8
Kaya medyo mood change
11:55.8
Meron din tinatawag na personality disorder
11:58.8
Baka meron ng ugali
12:01.8
Na abnormal na ugali
12:03.8
Kaya nagkakaroon ng mood change
12:08.8
Na hindi pinapansin
12:13.8
Ito very important to
12:17.8
Naglalaro ng football
12:28.8
Minsan hindi natin pinapansin
12:34.8
Hindi na pinansin
12:36.8
Meron din tinatawag na concussion
12:41.8
Nabagok yung ulo mo
12:43.8
Pag sinitiskan siya
12:51.8
Sumasakit ang ulo
12:53.8
Parang hindi makaisip
12:55.8
O misal mali mali sinasabi
12:58.8
Anong ibig sabihin ito?
13:01.8
Dahil sa head trauma
13:09.8
May injury yung utak
13:11.8
Baka yung mga nerves
13:12.8
Medyo naghiwalay konti
13:14.8
Pero hindi naman dumugo
13:17.8
Yun ang concussion
13:18.8
Parang mga boxingero
13:22.8
So nabagok yung ulo
13:24.8
So pwedeng several months
13:26.8
Laging masakit ang ulo
13:29.8
Pag sinitiskan mo normal
13:35.8
Parang baga sa muscle
13:38.8
Pero hindi lang natin nakikita
13:44.8
Meron din naman nabagok yung ulo
13:53.8
Pero meron palang dumudugo na pa konti konti
13:56.8
Unti unti dumudugo
13:59.8
After first hour bagok wala pa
14:03.8
10 hours kinabagok na pa
14:04.8
Dumami na nandumami yung dugo
14:08.8
Pag tulog hindi na gumising
14:11.8
Napuno na ng dugo
14:12.8
Naipit na yung utak
14:18.8
Kaya nga sinasabi sa iba
14:24.8
Dapat gumigising yung tao
14:26.8
Kasi pag hindi siya gumising
14:28.8
Baka may dugo sa ulo
14:32.8
Ito hindi ito pinapansin
14:37.8
Kakaibang sintomas o senyales
14:40.8
Pagkatapos uminom ng gamot
14:44.8
Baka naresetahan ka ng doktor ng gamot
14:48.8
Tapos pag inom mo
14:49.8
May naramdaman ka kakaiba
14:53.8
Kailangan pa check up agad to
14:56.8
Possible side effect ng gamot
15:00.8
So pag any new medicines
15:02.8
May naramdaman ka
15:03.8
Tanong mo sa doktor mo
15:04.8
Tutuloy ko pa ba?
15:05.8
Hindi ko ba tutuloy?
15:06.8
Dahil ba sa gamot?
15:07.8
O hindi dahil sa gamot?
15:08.8
Kasi bagong gamot eh
15:09.8
Hindi pa sana yung katawan
15:12.8
Senyales pagkatapos ng procedure operation
15:19.8
May procedure sa puso
15:23.8
Sinilip ang tiyan
15:27.8
Paggawa ng operation
15:29.8
May naramdaman ka
15:30.8
Biglang sumakit sa hiwa
15:32.8
Biglang nagdurugo
15:34.8
Biglang hindi umihi
15:36.8
Nag kidney failure
15:38.8
After the operation
15:41.8
Nagka-syntomas ka
15:43.8
Ay malamang sa operation yun
15:45.8
Baka may nangyari sa operation
15:48.8
Ayon naman natin sabihin
15:49.8
Siyempre wala namang perfect yan
15:52.8
Baka hindi maayos
15:54.8
O may complication
15:56.8
Balik agad dun sa nag-opera sa'yo
15:58.8
Kasi alam niya ano ginawa niya eh
16:05.8
After new medicine
16:07.8
Kailangan magpatingin sa doktor
16:10.8
Ito lang po yung mga simple signs natin
16:12.8
Na hindi natin pinapatsin
16:14.8
Pero siyempre maganda rin naman
16:19.8
Makita rin kung merong diferentya
16:21.8
Share po natin sa ating kababayan
