Lunas sa Almoranas at Masakit na Pagdumi. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:36.4
Napakasakit din ito.
00:38.6
At yung iba, meron pang mga infeksyon na nagkakaroon dito.
00:43.7
So ano gagawin natin?
00:45.8
Kasi ang problema nga dito yung pagdumi.
00:48.6
Pag almoranas, ibig sabihin nito, para siyang varicose veins.
00:52.8
Kung meron tayong maugat dito, meron tayong maugat sa paa.
00:56.0
Yung almoranas, namamalabas.
00:57.9
Masamaga din yung blood vessel dun sa rectal and anal area.
01:03.4
So lumalaki siya.
01:04.9
Tapos pag lumabas yung dumi natin, lalo na kung medyo matigas, dudugo.
01:11.4
Minsan naman, may tao, kasama ko dito, problema ko ito kaya alam na alam ko.
01:17.9
Minsan, takot ka na dumumi.
01:19.9
Takot ka na dumumi kasi alam mong masakit o dudugo.
01:25.9
Pag pinipigilan mo lagi,
01:27.4
nagiging masikip yung daanan sa puwet.
01:31.4
Kaya ang tawag ng mga surgeon dito, tight anal sphincter.
01:36.4
So tight siya, masikip.
01:38.4
So hindi rin itong maganda.
01:40.4
Kasi lalo mong pinipigil, lalo sumisikip yung daanan.
01:44.4
Kaya pag lumabas yung dumi, lalo ka masusugan.
01:47.4
Dapat nga relax. Kaya lang paano mo nga re-relax kung dumudugo siya.
01:52.4
So yan, mas mataas yung pressure.
01:54.9
So ano yung problema sa almoranas?
01:56.9
Yan din ang problema sa hemorrhoids. Maraming may hemorrhoids.
02:00.9
Anong dahilan nito? Pwedeng namamana.
02:03.9
Pwede ka laging constipated, matigas dumi.
02:07.9
O pwede rin yung nag-e-LBM.
02:09.9
Kasi pag nag-e-LBM ka lagi, masakit din sa pagdumi.
02:13.9
Mas overweight, mas mataba, mas may almoranas.
02:17.9
Nagbuntis. Diba? Nagbuntis, iri ng iri.
02:20.9
O nagbubuhat ng mabigat. Diba?
02:23.4
Nagbubuhat lagi, iri ng iri.
02:26.4
Tumataas yung pressure.
02:28.9
So ano mga gagawin natin? Ano muna yung mga iiwasan natin?
02:33.9
At ano yung mga gagawin para mabawasan yung pagdurugo o yung sakit sa almoranas?
02:42.4
Number one, bawal yung umiiri ng matindi.
02:47.4
Pag dumudumi tayo, sasabihin mo dapat iiri.
02:50.4
Mas malakas mo iiri, lalo na kung bigla-bigla mo siya iniiri, pwedeng dumugu.
02:57.9
Okay? Dapat mas relax ka dito.
03:00.9
May technique yan. Alam nyo ng mga may almoranas. Parang dahan-dahan lang. Parang unti-unti.
03:07.9
Diba? Unti-unti lang. Mas mabagal, dahan-dahan. Kung masusugat man, konti lang.
03:15.9
O minsan, may technique pa akong ginagawa.
03:18.9
Misan, nakaupo ka na.
03:20.4
Tapos minsan, alam mo yung dumi mo matigas. Diba? Pag may matigas, mamaya masusugat siya.
03:25.9
So minsan, may position na masusugat siya.
03:28.9
So gawin mo muna, minsan, nakaupo ka. Kung hindi pa naman namalabas, tayo ka konti.
03:34.9
Tayo, upo, tayo. Iba-iba yung pwesto para medyo mag-adjust lang yung dumi.
03:41.9
Para hindi lang magsakto doon sa lugar na nasusugat.
03:45.9
Minsan, alam mo anong lugar nasusugat? Kanan ba? Kaliwa? Harap ba?
03:50.4
O likod. Diba? Mahirap naman yung lagi nasusugat.
03:53.9
So minsan, gano'ng dahan-dahan. Upo, tayo. Pag hindi pa nang-ubsa.
03:57.9
Tapos unti-unti. Tapos pag nakalabas na yung una, medyo dumudulas na.
04:03.9
Tapos dahan-dahan. Huwag mong bibiglain.
04:06.9
Kasi pag binigla mo, mapupunit.
04:09.9
Pagpupunit yung buong toilet bowl, dudugo yan. So hindi maganda.
04:14.9
Yung iba, gumagamit ng KY Jelly. Pwede rin naman KY Jelly.
04:20.4
Dito sa may puwetan. Kaya lang. Pwede rin naman.
04:23.9
Minsan may tulong. Pero minsan sa loob mismo. Kung matigas talaga yung dumi.
04:27.9
Kahit may KY Jelly, hirap din.
04:30.4
Number two, iwas sa constipation.
04:33.4
Pag mas matigas ang dumi, syempre mas may chance tumugo.
04:38.4
Anong gagawin natin?
04:40.4
So, gulay marami. Mas maraming kakainin mong kangkong gulay.
04:45.4
Okay yan. Maraming gulay. Medyo mas buo ang dumi. Mas madali.
04:50.4
Pero kung gulay lang mag-isa, medyo solid pa rin.
04:54.9
Kahit yung iba, umiinom ng fiber supplement.
04:57.9
Ako, nakatry na ako fiber supplement. Parang hindi sapat na fiber supplement lang.
05:01.9
Kasi pag fiber supplement, malaki pa rin siya. Pwede pa rin tumugo.
05:05.9
Mas gusto ko yung prutas. Itong mga four-piece na prutas.
05:11.9
Pakwan, pears, peras. Ano pa ba? Papaya, prune juice.
05:18.4
Pwede rin grapes. Pwede rin mangga.
05:21.9
So, papaya, pakwan, pears, prune juice, mangga, grapes.
05:27.9
Pag hinalo-halo mo ito, hinalo-halo mo ito. Kainin mo konti nito.
05:32.9
Konting piña, konting ganyan. Mas lalambot ang dumi. Okay?
05:37.9
So, itimplahin mo. Mas malambot. Mas hindi masakit.
05:41.4
Ang problema lang dito sa four-piece na mga prutas, pakwan, pears, grapes, mangga.
05:47.4
Mataas ang sugar.
05:49.9
So, kung may diabetes ka, tumataba ka, tapos may almoranas ka, paano ka kakain marami nito?
05:57.9
So, okay naman mag-prutas. Bawasan mo na yung kanin mo.
06:00.9
Bawasan mo yung ibang kinakain mo. Kung hindi tataba ka kasi. Pero kailangan mo yan pampalat.
06:05.9
Hindi ko pinapayo yung iinom ng pampadumi.
06:08.9
Yung iba, iinom ng tableta para makadumi. Hindi po maganda yun.
06:13.9
May tinatawag tayong laxative abuse.
06:16.4
Pag ininom mo yun, makakadumi ka sa araw.
06:19.9
Next day, two days after, constipated ka ulit. Kaya hindi rin po pwede.
06:24.9
Magiging dependent ka. Mas maganda yung prutas.
06:27.9
Number three, iwas sa spicy foods tsaka acidic foods.
06:32.9
Maaanghang. Basta yung mga maraming sili. Maanghang. Mahapdi eh. Mahapdi sa paglabas.
06:40.9
Kahit sa prostate, hindi rin maganda mga spicy foods.
06:44.4
Number four, dapat maraming tubig iinumin.
06:47.9
Maraming tubig iinumin. Mas maganda. Mas lumalambot ng dumi.
06:51.9
Number five, huwag uupo ng matagal. Hindi pwede nakaupo ng eight hours kasi lalong may pressure doon sa almoranas.
06:59.9
Dapat lakad, upo, lakad, upo, higa. Iba iba position.
07:06.9
Huwag laging isang style lang.
07:09.9
Huwag laging lakaupo kasi lalong mape-pressure.
07:13.4
Huwag lang yung sa siliya. Bawal ang matigas. Diba? Meron tayong mga bangko na matigas.
07:19.9
Matigas, masakit sa puwet eh. So, dapat malambot siya.
07:23.9
O minsan, meron pa nga doughnut na upuan. Parang doughnut. Para yung gitna ng puwet mo walang nauupuan.
07:31.9
So, yan. No sitting.
07:34.9
Number six, iwas sa bisikleta at motor.
07:38.9
Lalo na bisikleta at motor. Siyempre, nakaipit yung puwet mo noon eh.
07:42.4
Pwede maggasgas at lalo lumala yung almoranas at masakit sa puwet.
07:48.9
Number seven, iwas sa mabibigat na binubuhat.
07:52.9
Mas umiiri, mas nagbubuhat, mas lumalabas yung almoranas.
07:57.9
Number eight, iwas sa maraming alak. Hindi magandang alak.
08:02.9
Nade-dehydrate, lumalala ang hemorrhoids.
08:06.9
Number nine, sigarilyo. Sigarilyo, bawal din.
08:10.4
Poor circulation eh. Hindi gaganda circulation.
08:13.9
Nagbabara yung mga ugat natin sa sigarilyo.
08:16.9
Pwede magpalala ng almoranas.
08:19.9
And number ten, siyempre, pag naghuhugas tayo, huwag yung...
08:23.9
Dapat tubig lang eh.
08:25.9
Tubig lang na maligam-gam na tubig kasi kung sobrang lamig, masakit din.
08:30.9
Sobrang init na panghugas, masakit din.
08:33.9
Tissue na matigas, masusugat din.
08:36.9
So, tubig lang talaga.
08:38.4
Kung gusto mo, konting sabon.
08:40.9
Yun lang para hindi masugat doon sa puwep.
08:43.9
So, yan talaga problema sa almoranas.
08:48.4
May nababasa ako yung mga pinapahiran ng mga gel, mga ano, parang...
08:53.9
Natry ko na yan eh. Para sa akin, hindi siya effective.
08:57.9
Nag-try din ako yung mga suppository.
09:00.9
Meron mga suppository, binibigay ang mga surgeon.
09:03.9
Parang hindi rin effective eh. Masakit pa nga.
09:06.4
Ipapasok mo. Parang hindi siya ganun ka-effective.
09:09.9
Mas maganda pa rin yung prutas, gulay, lumambot yung dumi, kusang nawawala.
09:16.9
Tapos yung pagdumay, dahan-dahan lang.
09:19.4
Tapos i-train mo sarili mo. Every time, pareho-pareho yung oras sa umaga.
09:25.4
O kung sa gabi, kailangan yung schedule mo.
09:27.9
Tapos yung pagkain mo, pare-pareho lang.
09:29.9
Huwag masyadong ibahin ang pagkain.
09:34.9
So, dapat pare-pareho.
09:35.9
Kasi baka may kinain kang puro karne, puro kanin lang lalong titigas.
09:40.9
Yung mga nagpapatigas, actually yung chocolate, feeling ko nagpapatigas eh.
09:45.9
Kaya kung magti-chocolate ka, dark chocolate, konti lang.
09:48.9
Pag feeling ko lang, maraming chocolate, nakakatigas.
09:51.9
Saging, okay lang naman saging. Dagdagan mo na ibang prutas.
09:55.9
Nakakatigas konti siguro ang saging. May potassium para sa LBM.
10:00.9
Pero okay na rin naman yun. Haluan mo na ibang prutas.
10:04.4
Yung iba nagtatanong ng opera. Pwede ba operahan?
10:09.4
Mahirap magpa-opera. Pwede naman magpa-opera kung nakalabas na talaga.
10:14.4
Kung nakalawit na, malala na.
10:17.4
Papacheck tayo sa doktor.
10:19.4
And lastly, kailangan ko sabihin sa inyo na pag may dumurugo, papacheck rin tayo sa isang surgeon o gastroenterologist.
10:28.9
Kasi sisiguraduhin natin na almoranas lang.
10:31.9
Pagdasal natin na hindi siya colon cancer, hindi siya ibang cancer, na almoranas lang yun.
10:38.4
So, healthy diet. Huwag masyado kumain ng mga matataba para hindi tayo magka-colon cancer.
10:46.4
Kasi minsan ayaw naman natin magpa-check o magpa-colonoscopy. Baka walang pera.
10:51.4
May nagtatanong siya naman daw walang dugo pero nakausli sa puwet niya. Almoranas yun. Baka nanganak ka na.
11:01.4
May nakausli almoranas. Basta hindi dumudugo, okay lang. Merong almoranas na nakalabas lang.
11:06.9
Ibig sabihin nasa side lang. Nasa puwet siya pero hindi siya sa daanan.
11:12.9
So, pag nasa side lang siya, okay lang yun. Nakakadumi ka naman eh.
11:16.9
Oo, okay lang yun. Kasi hindi naman siya nakakaharang sa pagdumi mo eh.
11:21.9
Ang problema yung almoranas na humaharang sa pagdumi na pag lumabas, mapupunit. Yun ang pinakamasa.
11:28.9
Maraming babae may almoranas kasi nga ere nang ere nung nanganak nung baby nila.
11:33.9
Skin tag sa puwet.
11:35.4
Di naman okay lang naman skin tag.
11:39.4
Actually, mga skin tag kaya na ng dermatologist yan eh. Pag tumatanda, marami tayong skin tag.
11:46.4
Basta hindi dumudugo, hindi nag-interfere. Siguro medyo hindi lang maganda tingnan pero hindi naman yan delikado.
11:54.4
Mas delikado yung dumudugo sa puwet.
11:57.4
Okay, salamat po. Sana nakatulong itong tips natin. Maraming nagsasuffer sa almoranas.
12:03.9
At syempre kung malala na at papakita tayo sa surgeon. Usually surgeon to eh.
12:10.9
Ang mga colorectal surgeon ang gumagamot sa almoranas. Salamat po.
