01:10.1
Iisa ang racket niyan. Iisa ang modus niyan.
01:13.5
Paano po ba ang racket dito? Ganito po yan.
01:17.1
Mga kabunyog, ang ginagawa ng gobyerno,
01:23.0
ang ginagawa ng gobyerno,
01:25.1
dahil nga kulang ang ating public schools,
01:30.4
kulang ang public schools,
01:32.3
ngayon, isa sa paraan ng pagtulong ng gobyerno,
01:38.1
government subsidy,
01:42.3
para hindi nagsisiksikan sa public schools,
01:47.7
ang isang paraan ng pagtulong ng gobyerno,
01:50.9
yung mga estudyante,
01:53.5
pwede silang mag-enroll sa...
01:55.1
sa private schools.
01:57.2
Pero, tutulungan sila ngayon ng gobyerno ng pang-enroll.
02:01.4
O alimbawa, ang halaga ng pang-enroll ay 20,000
02:06.8
Bibigay yun doon sa estudyante.
02:09.5
Pero, dada, hindi po ang release niyan sa estudyante.
02:13.2
Doon sa eskwelahan na nag-enroll sila.
02:17.6
Ito po ang ano niyan, mga kabunyog ha.
02:20.6
Halimbawa, may mga estudyante
02:23.0
na nag-enroll sa ganitong private school.
02:25.1
Ang tulong ng gobyerno doon,
02:28.5
yung pang-pa-enroll ng mga estudyante,
02:31.1
sa halip kasi na sa public school sila mag-enroll,
02:33.9
hindi na kaya ng classroom eh.
02:35.8
Pulang na ng classroom.
02:37.3
Pulang ng teacher.
02:38.8
So, para matulungan ang mga estudyante,
02:41.7
okay, kahit hindi na kayo sa public school mag-enroll,
02:45.8
saguti na lang namin ang pang-enroll nyo.
02:48.1
O yan po ang konsepto niyan.
02:49.9
So, isusubsidize ng gobyerno
02:51.7
yung mga pang-enrollman lang ng estudyante.
02:55.1
Sa private school.
02:56.5
So, anong gagawin ngayon?
02:58.7
Mag-i-enroll sila sa private school.
03:01.5
Mag-i-enroll sila sa private school.
03:03.3
Siyempre, mga mahihirap rin na pamilya yan.
03:05.9
Pero para matulungan sila sa pang-enroll sa private school,
03:10.0
mag-i-enroll sila,
03:11.1
parang gagarantiyahan ng gobyerno
03:14.4
yung pang-enroll nila sa private school.
03:16.8
Natanggapin naman sila sa private school
03:18.5
kasi may government guarantee.
03:20.8
Ngayon, pag naka-enroll na sila,
03:23.1
maniningil na ngayon,
03:24.4
yung eskwilahan, yung private school.
03:27.7
Mag-bibil, i-bibil ang gobyerno.
03:30.4
Ang DepEd, i-bibil.
03:32.5
Ito yung mga naka-enroll dito sa amin.
03:38.0
Humihingi sila ng kanilang asistan sa gobyerno
03:41.0
yung kanilang pang-pa-enroll
03:42.9
na in-assure ng gobyerno na sasaguti nila.
03:46.2
Mag-bibil ngayon ang private school sa gobyerno.
03:50.3
Magbabayad naman ngayon ang gobyerno
03:52.2
doon sa private school.
03:54.0
yung sinubsidized na pang-pa-enroll.
03:56.6
So ngayon, nasaan dito ngayon ang korupsyon?
04:00.6
Nasaan ngayon ang korupsyon?
04:03.2
Ang nagiging racket dito ganito.
04:07.1
Sabwatan ito ng mga officials ng gobyerno
04:10.0
ng DepEd at saka ng private school.
04:14.3
Paano nagkakaroon ng sabwatan?
04:16.5
Halimbawa, sa isang eskwilahan,
04:18.6
nag-charge ang isang eskwilahan.
04:20.9
20 milyon ang sisingili nila.
04:24.0
Yung private school ito ha.
04:26.2
O halimbawa, paliitin natin.
04:27.6
Gawin na lang natin 10 milyon.
04:30.1
Yung pala, yung 10 milyon na yun
04:32.0
na pinambayad sa isang private school,
04:35.3
wala naman halos naka-enroll doon.
04:39.9
Pero nag-release na ang gobyerno ng pera.
04:42.1
Pagka-release nito sa private school na yun,
04:46.4
yung natitira dyan,
04:48.0
yung porsyon nyan,
04:48.8
matitira sa private school.
04:50.6
Pero yung ibang bahagi nyan,
04:51.9
ibigay kung sino man yung kausap.
04:54.0
Ibigay kung sino man yung kausap sa DepEd.
04:58.6
Wala naman talagang estudyante.
05:00.8
Parang katulad din yan sa PhilHealth.
05:03.7
Ano ba yung nawala na pera ng PhilHealth?
05:06.5
Nag-charge yung hospital sa PhilHealth.
05:09.8
Napakalaki ng sinacharge ng hospital sa PhilHealth.
05:14.5
Wala namang naging pasyente.
05:16.5
Ngayon, bakit nag-charge yung private hospital?
05:18.9
Nag-charge yung private hospital,
05:20.8
usapan na nila yan doon sa PhilHealth.
05:22.6
Pag nabayaran na yung private hospital,
05:25.3
yung fourth part ng binayad,
05:26.9
ibibigay doon sa kasabwat na official ng PhilHealth.
05:30.1
Ganon yung racket, mga kabunyog.
05:33.3
Ganon yung racket yan.
05:35.9
Kaya nakikita nyo,
05:37.7
nadidrain ng pera ng gobyerno
05:40.0
kasi kung sa PhilHealth,
05:42.1
yung hospital kasabwat ng PhilHealth.
05:45.7
Magbibil yung hospital.
05:47.6
Sasabihin ng hospital,
05:49.1
ito yung mga naging pasyente namin,
05:50.8
charge sa PhilHealth.
05:51.7
Ang totoo, hindi naman ganon karami yun
05:54.3
at saka hindi naman yung totoo.
05:56.4
So, tawag doon ghost na pasyente.
05:58.7
Pero dahil naningil yung hospital,
06:00.8
rirelisa ng PhilHealth ng pondo ng bayad.
06:04.2
Pero, ghost yung pasyente.
06:07.2
Ngayon, kanino napuntang pera?
06:09.5
Napunta doon sa hospital,
06:11.1
sa private hospital.
06:12.6
Pero, dahil kausap yung PhilHealth doon
06:14.5
sa buhata nila yun,
06:16.1
bibigyan ngayon kung magkano man ang hatian nila.
06:18.8
Halimbawa, 40% doon sa private hospital,
06:21.4
60% sa PhilHealth.
06:23.4
Kung sino man ang officials doon na sangkot.
06:26.1
Maghahatian naman doon kung sino yung nakakaalam
06:28.3
ng racket na yan o modus na yan.
06:30.3
Ganyan din yung sa DepEd.
06:32.4
Ganyan din yung sa DepEd.
06:36.5
naniningil yung private schools,
06:39.0
pero ghost naman yung mga estudyante.
06:40.9
Sinasabi lang nila na may nag-enroll sa amin dito
06:43.7
ganitong estudyante,
06:48.0
mga estudyante ito na nag-enroll sa private,
06:52.8
Sinagot na lang ng gobyerno yung enrollment.
06:55.0
Kaysa naman sa uminroll sila sa public schools,
06:57.6
wala nang classroom,
06:58.7
kulang na ng teachers.
07:00.1
Lalaki ang population ng public schools.
07:02.7
Yan yung paraan, private.
07:05.6
wala namang nag-enroll na estudyante.
07:08.2
O, ghost nga ang tawag.
07:10.4
Sinong kikita dito?
07:11.6
Yung private school.
07:12.7
Kasi sa kanila ire-release yung pondo eh.
07:14.9
Ngayon, paano nalulusutan yan?
07:17.0
May kasabwat sa DepEd.
07:18.7
May kasabwat sa DepEd.
07:21.4
Panoorin natin, mga kabunyog,
07:22.3
ang balita para makumpleto natin
07:24.0
yung pagkaalam dito.
07:25.7
Pinainvestigaan na ni Vice President
07:27.4
at Education Secretary Sara Duterte
07:29.8
ang may git 200 milyong pisong pondo
07:32.3
na pinababawi mula sa ilang private schools.
07:35.3
Ang nasabing pondo ay bayad
07:36.9
sa ilalim ng vouchers program ng DepEd.
07:39.8
Ang problema kasi,
07:40.8
ang libu-libong benepesyaryo
07:42.4
hindi naman matuntun.
07:44.3
Nasa frontline ang balitang yan,
07:45.9
si Camille Samonte.
07:49.1
Higit labing siyam na libong
07:50.8
estudyante na binigyan ng voucher
07:52.9
ng gobyerno para makapag-enroll
07:54.9
sa private schools ang undocumented
07:57.0
o hindi matuntun ngayon.
07:59.7
Yan ang nadiskubre sa pagdinig
08:01.1
ng Senate Committee on Basic Education
08:03.0
kahapon, kaugnay ng Expanded
08:05.1
Government Assistance to Students and Teachers
08:07.1
in Private Education o IGASPE
08:09.2
program ng DepEd.
08:11.0
Sa ilalim ng programa, aabot sa
08:12.9
14,000 to 22,000 pesos
08:15.3
na voucher ang binibigay
08:17.1
pang-enroll sa kada benepesyaryo.
08:19.5
Tugon ito ng gobyerno,
08:20.8
sa lumulobong enrollment sa public
08:22.9
schools. Pero tanong
08:24.9
ni Committee Chairman Sen. Wyn Gatchal yan,
08:27.5
paano nakalusot sa
08:28.9
programa ang ganitong karaming
08:30.7
undocumented students?
08:40.6
Paliwanag naman ang Private Education
08:42.6
Assistance Committee o PEAC, may ilang
08:45.0
pribadong eskwelahan ang hindi
08:46.8
nakapagsumite ng requirements
08:48.5
para mapatunayang lihitimo.
08:50.8
Ang mga voucher program,
08:52.5
beneficiaries nila o VPBS.
08:54.9
In other words, they're billing the government
08:58.8
present documents to prove
09:00.8
the existence of those students.
09:03.0
So those are, can I call them
09:04.8
literally ghost students?
09:09.1
we call them kasi
09:10.4
undocumented VPBS.
09:13.8
Dahil sa nadiskubre,
09:16.6
239 million pesos
09:19.1
ang kailangan i-refundan
09:20.8
ng ilang pribadong eskwelahan.
09:23.1
One school can rack up
09:24.5
up to 80 million in terms
09:26.9
of refund. How do we
09:32.9
naipon or the magnitude of
09:34.9
students? Baka there is
09:36.4
really an intention to
09:38.6
defraud government, meaning
09:41.4
different students, the same
09:44.9
name or maybe some of them
09:46.8
are non-existing.
09:48.5
Bukod dyan, lumabas din sa report ng
09:50.6
Commission and Audit na may higit
09:52.4
isang daang senior high school students pa
09:54.4
noong school year 2016 to 2017
09:56.6
ang tinagdin bilang
09:58.6
ghost students. Dalawang beses
10:01.0
daw kasi silang nakatanggap ng voucher
10:02.7
sa isang taon. Tingin tuloy ng
10:04.7
PEA, posibleng pinagkakakitaan
10:07.4
ng ilang private school
10:08.8
ang voucher program ng DepEd.
10:11.0
We've received anecdotal reports
10:12.7
coming from the field that there are
10:17.1
that are trying to game
10:18.2
the voucher program.
10:20.6
I've also received that reports also.
10:23.2
With regards to whether
10:30.9
I think for some schools that have
10:32.8
less than 10 or 1
10:36.4
VPBs, I think this may be
10:38.5
an honest mistake from
10:40.6
the school. But when the
10:46.5
this is really a significant
10:50.6
Sinigundahan naman ito ni Gatchalian.
10:52.9
Tingin niya, sa laki ng posibleng
10:54.8
pera na makuha sa gobyerno ng mga
10:56.7
private school, hindi raw malabong may
10:58.9
ibang natuksong doktorin ang listahan
11:00.8
ng mga beneficaryo para malaki
11:03.0
ang makubrang voucher sa gobyerno.
11:05.2
Pinunariin ni Sen. Wyn Gatchalian
11:07.2
ang kawalan ng guidelines
11:08.8
ng DepEd kung sino lang ba
11:10.8
ang dapat na nabibigyan ng voucher.
11:13.5
Ang una raw kasing dapat na
11:14.8
makinabang dito ay yung mga mahihirap
11:16.9
na estudyante. Pero,
11:18.8
mas marami pa raw ang nabigyan.
11:20.6
Na may kaya naman sa buhay.
11:23.3
Sabi naman ng DepEd,
11:24.8
mas maingat na sila. Hindi raw
11:26.6
muna nila binabayaran ang mga eskwelahan
11:28.7
kung hindi nagtutugma ang mga resibo
11:32.4
So, nakuha nyo po yung modus.
11:36.3
Nakuha nyo po ba yung
11:37.4
nakuha nyo po ba yung modus?
11:39.8
Ganon po ang ibig sabihin.
11:44.3
ng PhilHealth. Itong racket na ito,
11:46.7
pareho ito ng PhilHealth.
11:50.6
Raket pareho ng PhilHealth. Diba sa PhilHealth
11:52.4
ganito yung racket? Ha?
11:54.5
Kanino? Sino yung kumikita dun sa PhilHealth?
11:57.2
Yung hospital na private
11:58.9
saka ang PhilHealth.
12:04.4
Ay, yung hospital na private
12:06.9
nagbibil sa PhilHealth.
12:09.0
Pinapalabas niya na mayroon kaming
12:10.6
mga sinerbisyuhan na mga
12:12.7
PhilHealth beneficiaries.
12:14.4
Ito yung mga, ano, ito yung
12:16.4
bill nila o kung ilang milyon yan.
12:18.3
I-charge yan sa PhilHealth.
12:20.6
Ang PhilHealth naman, mabayaran yung
12:22.4
hospital, yung private.
12:24.4
Ang problema, wala naman.
12:26.5
Hindi naman talaga ganun karami yung naging
12:28.2
pasyente na PhilHealth.
12:31.0
Ngayon, ang nangyari,
12:33.4
mabayaran halimbawa
12:34.4
yung hospital o 10 million
12:38.0
Yung magpaghahatian yan
12:39.9
nung hospital at saka nung
12:41.6
PhilHealth. Kasi alam naman ang PhilHealth
12:44.2
officials na wala yan.
12:46.3
Wala yan. Kaya lang, kikita sila dun.
12:49.4
Kasi paghahatian nila.
12:50.4
Kapag nabayaran na yung hospital.
12:53.1
Kapag nabayaran na yung hospital.
12:57.2
Ito naman, mga, ano to,
12:59.2
naniningil yung mga private schools.
13:01.8
Naniningil sa DepEd.
13:03.9
Kasi dapat, sinusubsidize
13:05.4
ng gobyerno yung enrollment
13:07.2
ng mga, bakit kasi private
13:09.1
schools sinusubsidize? Ang sinusubsidize
13:11.5
dyan, yung pang-enroll
13:13.3
ng mga estudyante halimbawa.
13:15.1
Sabi kanina, ang halaga 14,000
13:19.0
Bawat estudyante.
13:20.4
Pero ang totoo, wala naman.
13:23.5
Paano ngayon kumikita ang mga officials
13:26.6
Pag nabayaran yung private schools,
13:29.4
natanggap na ng private schools,
13:31.4
ah, kukuni na ngayon
13:33.2
ng mga officials ng DepEd
13:35.3
yung kanilang, ano dun,
13:37.2
yung kanilang share.
13:40.6
Sa totoo lang, ah, sa totoo lang
13:42.9
mga kabunyog, matindi tong nangyayaring.
13:45.5
Imaginin nyo magkano yun?
13:47.9
239 million pesos
13:53.0
sa pera ng gobyerno,
13:54.3
239. Ang tawag po sa programa
13:59.3
Expanded Government Assistance
14:01.2
to Students and Teachers
14:02.7
in Private Education.
14:06.2
Yan po. Subsidya ng gobyerno.
14:09.6
Ngayon, magkano ang
14:14.7
O yan, 239 million.
14:20.4
Documented. Inamin nung official
14:22.5
ng DepEd eh. Un-documented.
14:25.1
Ngayon, ito dapat
14:26.6
ang pinupukusan ni Sarah Duterte.
14:29.1
Hindi natin sinasabi
14:30.3
kay Sarah Duterte,
14:32.2
hindi natin sinasabi na involved
14:34.5
siya dito. Pero ito
14:36.5
ang mga trabahuhin mo, Sarah.
14:39.0
Kaya huwag mong problema.
14:40.2
Hindi si Sarah Duterte kasi ang alam
14:42.3
yung mga, ano eh, cut-brush drill eh.
14:47.0
ni Duterte. Saka,
14:48.8
kapag mayroong mga
14:52.6
pinagkakaabalahan ni Sarah?
14:54.7
Kung ano-ano eh. Hindi naman yung mga
14:56.1
importante sa DepEd eh.
14:58.3
Ito ang dapat niyang solusyonan. Itong
15:00.1
korupsyon na ito sa DepEd. Yan.
15:02.7
Yan ang solusyonan niya.
15:11.1
ano daw? Ano-ano ito mga
15:12.3
kabunyog, mga kababayan?
15:14.0
Dapat nito. Grabe ito.
15:16.3
Sayang ng pera ng bayan.
15:19.8
Ang laging nakikita ni Duterte
15:22.2
na, o yan, ano ba kasing ginagawa
15:24.2
ni Sarah? Yun, nakikialampas
15:26.8
siya dun sa issue ni Kibuloy.
15:28.8
Laging ambukang bibig niya
15:34.5
Ang nakikita ni Sarah na pinakamalaking
15:36.5
problema ng DepEd, NPA.
15:40.1
Ito yung mga malalaking problema sa DepEd.
15:44.1
Mababa ang kalidad. O. Kaya
15:46.1
pagsak tayo sa mga ano eh.
15:48.3
Dun sa PISA, ano? PISA per
15:49.8
four months ng ating mga estudyante.
15:52.0
Bagsak tayo. O, ito yun.
15:54.7
Korupsyon. O, yan.
15:57.9
kaya, dapat kay Sarah Duterte
16:00.5
huwag na siyang makialam dyan
16:02.0
sa problema ni Kibuloy. Marami
16:06.7
Marami ng abugado yan.
16:08.1
Maraming pera yan.
16:10.5
O, wala. Ang alam
16:12.2
lang lagi ni ano. Lagi na lang
16:14.0
ang bukang bibig ni Sarah, ang problema
16:15.7
ng Pilipinas, komunista.
16:19.3
terorista. O, yan.
16:21.0
Yan ang problema ng Pilipinas.
16:23.0
O, ito. Baka sabihin mo na naman, Sarah,
16:25.9
ang dahilan na naman ito, komunista,
16:29.7
yan ang problema.
16:31.8
Kaya dito, mga kabunyog,
16:33.6
ito dapat ang solusyonan.
16:35.5
Korupsyon sa DepEd.
16:38.0
Kaya lang, paano?
16:39.0
Paano naman masusulusyonan
16:41.1
ang korupsyon sa DepEd kung
16:43.0
yung sekretary mismo sanay din sa korupsyon?
16:47.1
Yan ang problema, eh.
16:53.0
kabunyog, mga kababayan, grabe na, ano?
16:55.0
Grabe na ang korupsyon talaga sa gobyerno
16:56.9
natin. Kahit yung assistance
16:58.9
na lang ng gobyerno
17:00.9
sa mga estudyante, kinukurakot
17:07.1
mga kabunyog, grabe na
17:08.9
ang nangyari sa bansa natin.
17:12.6
Kaya, ano to? O, ano na naman gagawin
17:14.9
ni Sarah dito? Sasabihin niya
17:17.0
na naman, komunista ang problema.
17:22.8
ng sausaw sa iba, eh. Ayan.
17:25.2
Kaso ni Kibuloy, o yan,
17:26.7
nandun siya. Pag may
17:28.8
okasyon ng China, o, may greetings
17:32.7
Si Sarah. Lagi yan.
17:35.3
Pag may okasyon ng China,
17:37.0
greetings yan ni Duterte.
17:39.0
O, ito, yan, mga problema
17:40.9
na ito, yan ang aksyonan niya.
17:44.8
ayan, mga kabunyog.
17:47.0
Ang sinabi ko lang, may ganitong
17:48.9
problema ang DepEd. Ito yung
17:50.8
asikasuhin niya. O,
17:53.1
huwag niya na munang intindihin yung
17:54.9
mga, yung mga, ano,
17:56.8
Kibuloy na problema. O, diba?
17:59.3
O, paninira ba yun kay Sarah?
18:01.4
Kung paninira kay Sarah ang
18:02.8
ginagawa natin, sasabihin natin,
18:04.8
O, si Sarah na naman ang pasimuno
18:06.9
nito. Ay, nagiging fair lang tayo.
18:09.3
Wala naman tayong ebidensya na
18:10.7
involved si Sarah dyan. Diba?
18:12.8
Alam nyo naman ako, mga kabunyog.
18:14.8
Hindi naman ako nagpipake news.
18:17.0
sabi ni Juan Cauton,
18:21.0
Paninira tong ginagawa natin kay Sarah?
18:23.7
Ito naging paninira.
18:25.5
Hindi natin sinabi na si Sarah
18:27.0
ang pasimuno ng korupsyon na yan.
18:29.0
Ang sinasabi natin, halamak
18:31.1
ang korupsyon sa DepEd.
18:33.1
Kung gawin ni Sarah bilang DepEd
18:34.6
sekretary, yun muna ang asikasuhin niya.
18:37.5
Huwag na muna si Kibuloy.
18:39.0
O, mali ba yung sinabi ko na yan?
18:47.0
Sinabi na si Sarah ang na-involved dito
18:48.8
sa korupsyon na ito.
18:50.0
Hindi ko sinasabi na si Sarah
18:51.5
ang nagkata-pera dyan.
18:54.0
Wala akong patunay.
18:56.4
Ang sinasabi ko lang,
18:58.0
bilang DepEd sekretary,
19:00.5
asikasuhin niya muna ito.
19:02.7
Ano ba ang nangyayari sa DepEd?
19:04.4
Mababa ang kalidad ng edukasyon.
19:06.5
Kaya dun sa performance,
19:12.1
Kung nang ikinumpara tayo sa ibang bansa,
19:15.0
ang ating performance.
19:16.2
ng mga estudyante natin.
19:19.6
kaninong pananagutan yan?
19:21.9
Kasi DepEd sekretary siya.
19:23.5
Itong korupsyon na ito,
19:28.2
sa ganyang nangyayari
19:31.3
at subsidy ng gobyerno
19:33.0
sa private education,
19:37.8
So, anong dapat gawin ni Sarah dyan
19:39.2
bilang DepEd sekretary?
19:41.6
responsibilidad niya yan,
19:44.2
na-actionan niya.
19:47.5
ano kasi ang ginagawa ni Sarah?
19:51.4
sa problema ni Kibuloy.
19:55.6
At ang lahat ng problema
19:56.7
ang nakikita ni Sarah,
19:59.9
Yun ang problema doon.
20:02.7
Kaya, mga kabunyog,
20:09.6
sinasabing si Sarah
20:10.6
ang pasimuno nito.
20:12.9
Wala naman tayong
20:16.2
ang pananagutan niya dito
20:16.7
bilang Deped Sekretary,
20:18.2
actionan niya to.
20:22.2
yung mga Kibuloy-Kibuloy.
20:23.6
Huwag na siyang makialam dyan.
20:28.7
Yun yung punto natin dito.
20:35.6
saka hindi ko na sinisiraan
20:37.3
Bakit ko sisiraan?
20:39.6
Bakit ko sisiraan siya?
20:41.6
Kung anong ginagawa niya,
20:42.9
kung nakasisira siya
20:43.9
dahil sa ginagawa niya,
20:44.9
hindi ko gagagawan yun.
20:46.2
Kagagawan niya yun.
20:51.0
Sige mga kabunyog,
20:53.0
magandang araw po sa inyong lahat.
