15 Foods Para Bumaba ang Diabetes at Blood Sugar. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:39.8
Pag less than 55, kahit kumain ka marami, hindi tataas ang blood sugar.
00:45.1
Tulad ng mga gulay, 15 lang ang glycemic index.
00:49.3
Kaning puti, 80 ang bilis na maas ng blood sugar natin.
00:58.8
Green leafy vegetables.
01:01.1
Spinach, alukbati, mga kangkong, saluyot.
01:06.1
Lahat po yan, very healthy.
01:08.1
Vitamin C, may iron, may antioxidant.
01:12.3
At dahil marami siyang fiber, nakakababa din ng kolesterol.
01:16.6
So, okay ito sa blood sugar nyo.
01:18.3
Kahit marami kainin nyo, pwede.
01:20.6
Para sa diabetes, number 2.
01:23.0
Ang tip ko sa okra, huwag niyo masyadong malakas.
01:26.5
Mga laging okra, yung mga 4 inches lang at mas maliit para hindi gano'ng katigas.
01:31.3
Kasi kung malaki masyado, matigas na siya eh.
01:34.8
Pati yung mucilaginus sa loob, yung parang sipon-sipon, healthy din yun.
01:41.8
Yung mga sipon-sipon sa loob, maganda yan.
01:44.0
Para sa may hemorrhoids eh, mas madulas pag dumi.
01:47.4
Okra, may potassium, vitamin B, vitamin C, folic acid.
01:51.6
Actually, di ba yung iba yung nilalagay yung okra sa tubig, iniinom.
01:55.3
Pwede naman siguro.
01:56.5
Pero wala akong makitang scientific basis doon.
01:59.6
Kainin na lang natin yung okra.
02:01.7
Very healthy po yan.
02:04.8
Para sa diabetes, ampalaya.
02:07.4
Sa heart disease, sa high blood, sa cholesterol.
02:10.7
Pwede, pwede, ampalaya.
02:12.5
May pag-aaral nga.
02:14.0
Ito, may pag-aaral ito.
02:15.2
Na pag kumain ka maraming ampalaya,
02:17.6
equivalent niya, parang uminom ka na ng isang tableta ng diabetes medicine.
02:23.4
Nakakababa talaga siya ng blood sugar.
02:27.5
Pero syempre, kung meron kayong maintenance ng doktor nyo,
02:30.4
tutuloy nyo pa rin.
02:31.4
Di ba? Kung may insulin kayo, tuloy nyo pa rin.
02:34.1
Pero pag ito kakainin nyo, mas bababa.
02:36.4
Baka mabawasan ang gamot ninyo.
02:40.0
Ito, broccoli, cauliflower.
02:42.4
Ang broccoli, hindi lang siya talaga pampababa ng blood sugar,
02:47.9
na maganda rin sa cholesterol.
02:49.3
Meron siyang anti-cancer properties.
02:52.1
Sa lahat nga ng mga gulay, medyo special itong broccoli.
02:55.0
Pinag-aaralan talaga nila.
02:56.5
Anti-cancer properties.
02:58.5
Vitamin C, fiber, tsaka iron.
03:01.7
Number 5. Carrots.
03:03.7
Di ba? Carrots. May beta-carotene,
03:05.7
vitamin A, vitamin K.
03:07.7
Napakaganda nito.
03:11.7
Takot sa breast cancer. Gusto natin umiwas.
03:13.7
Maganda talaga ang carrots.
03:15.7
Very low calorie.
03:17.7
At 15 lang ang glycemic index niya.
03:20.7
Kahit kumain kayo ng marami, pwede.
03:22.7
Ako, gusto ko ginu-juice siya. Kasi matigas kainin.
03:25.7
So, pwede yung sinishake, ginu-juice.
03:27.7
Napakaganda ng carrot.
03:31.7
Pwede rin niya sa diabetes.
03:33.7
Siguro mga half cup lang isang araw, pwede na po.
03:35.7
Punta na tayo sa mga prutas.
03:37.7
Hindi lahat ng prutas okay sa diabetes.
03:43.7
Hindi lahat ng prutas okay.
03:45.7
Kunti lang ang okay.
03:47.7
Yung iba nagpapataas ng blood sugar.
03:49.7
Ito yung mga okay na prutas.
03:51.7
Manzanas. An apple a day keeps the doctor away.
03:55.7
High fiber. Pati yung balat.
03:59.7
Ugasan lang natin maigi.
04:01.7
So, pwede po yan. Yan ang merienda natin.
04:05.7
Pwede sa diabetes. Pwede sa nagpapapayat.
04:09.7
Ang glycemic index nito,
04:13.7
Mas mataas. Ang gulay, 15 eh.
04:15.7
Pero, pwede pa rin naman.
04:17.7
Siguro, isa, dalawang orange.
04:19.7
Wala namang kaso. Mataas sa vitamin C.
04:21.7
Sa potassium, sa folate.
04:23.7
Alam naman natin, sobrang siyang rich
04:27.7
Pampalakas ng immune system natin.
04:29.7
Diba? Imbis na umiinom kayo ng
04:31.7
mga tablet ng vitamin C,
04:33.7
isang orange eh. Parang isang tableta na yan.
04:35.7
Plus, pwede rin yung mga iba.
04:37.7
Yung mga dalandan,
04:39.7
yung lemon, yung calamansi.
04:41.7
Pwede naman po lahat yan.
04:43.7
So, sa tamang dami, very healthy po
04:47.7
Para hindi magka-infeksyon, hindi magkasakit.
04:49.7
Ang diabetes prone magkasakit.
04:51.7
Kasi humihina nga yung katawan nila.
04:53.7
Ito, sa Pilipinas,
04:55.7
marami tayong suha.
04:57.7
Diba? Suha, kita mo,
05:01.7
Very high fiber siya. Vitamin B,
05:03.7
vitamin C, may potassium,
05:05.7
may fiber pa siya.
05:07.7
Gano'ng karaming suha?
05:09.7
Huwag naman sa buong suha.
05:11.7
Mga apat na peraso.
05:13.7
At gusto natin, okay yung matamis,
05:15.7
pero huwag lang yung over-ripe.
05:17.7
Ayaw natin yung prutas
05:19.7
yung masisira na, yung sobra ng tamis.
05:21.7
Kasi yung parang over-ripe
05:23.7
na siya, hinog na hinog na,
05:25.7
mas mataas yung glycemic
05:27.7
index nun. Yung tamang-tamang hinog
05:29.7
lang. Strawberries,
05:31.7
very healthy, very low-calorie.
05:35.7
pag-aaral to. Maraming anti-oxidant,
05:37.7
anti-cancer din to. Broccoli,
05:39.7
ang gulay na anti-cancer.
05:41.7
Strawberry, yung anti-cancer. Lahat ng
05:43.7
berry. Blueberry, raspberry,
05:45.7
wala tayong ibang berry. Sa Baguio,
05:47.7
mas mura ang strawberry.
05:49.7
So, ito po, very low-calories.
05:51.7
Depende lang sa dami
05:55.7
ilalagay niyong asukal,
05:59.7
condensed milk. Konting-konting asukal
06:01.7
lang. Anong ginagamit natin
06:03.7
yung asukal, Dok Liza? Maganda yan.
06:05.7
Cocoa sugar. Cocoa sugar,
06:07.7
nakita ko, 1 teaspoon of sugar,
06:09.7
20 calories lang.
06:11.7
O medyo mababa siya.
06:15.7
Kamatis, may lycopene,
06:17.7
may vitamin C. Pwedeng
06:19.7
pwede talaga yan sa lahat ng
06:23.7
gulay. Very healthy ang
06:25.7
kamatis. Hindi po masama ang
06:27.7
mga buto. Huwag matatakot sa buto
06:29.7
ng kamatis. Napakaliit yan.
06:31.7
Hindi yan magiging prone for
06:35.7
Kamatis, very healthy.
06:39.7
calories. Siyempre sabi mo,
06:41.7
Dok, wala naman bang ulam dyan?
06:43.7
Siyempre, may ulam tayo. Isda.
06:45.7
Ang source of protein natin,
06:47.7
gusto natin, isda
06:49.7
pati manok. Chicken
06:51.7
and fish ang source ng protein natin.
06:53.7
Yan talaga pinakahealthy. Iwas tayo
06:55.7
sa baboy-baka. Alam ko,
06:57.7
mahili kayo sa high protein. Hindi isda na lang
06:59.7
tsaka chicken. Ang problema
07:01.7
kasi sa baboy-baka,
07:03.7
siyempre, yung iba, cancer
07:05.7
prone, mas maraming taba.
07:07.7
Diba? Tsaka sa mga may prostate
07:09.7
problem, yung mga lalaki,
07:11.7
kaedad ko, 50 and above,
07:13.7
pag nagka-prostatitis, prostate
07:15.7
problem, takot sa prostate cancer,
07:21.7
pork, ayaw ng hotdog,
07:23.7
processed meat, ayaw talaga
07:25.7
natin. Kasi kung marami nitong
07:27.7
mga processed meats, hotdog, salami,
07:31.7
parang naiirita yung prostate
07:33.7
at tumataas yung chance
07:37.7
prostate cancer. Yun ang nakatakot sa lalaki.
07:39.7
So, may prostate cancer
07:41.7
na mas matapang dahil masyadong
07:43.7
steak at karne ang
07:45.7
nakain natin. Kaya isda na lang.
07:47.7
May protein, may omega-3
07:49.7
fatty acids ang isda.
07:51.7
2 to 3 times in a week
07:53.7
ang serving ng fish. Kahit ano, bangus,
07:57.7
tilapia, o favorite ko tilapia,
07:59.7
walang problema doon. Sardinas,
08:01.7
mas healthy yan than bacon. Kahit
08:03.7
taba ng isda, walang problema.
08:05.7
Taba ng bangus, salmon
08:07.7
belly, tuna belly.
08:09.7
Maganda sa arteries
08:11.7
para makakaiwas sa sakit
08:13.7
sa puso kung madalas
08:17.7
Manok, pwede rin.
08:19.7
Ang best part, chicken
08:21.7
breast. Pwede pang sandwich yan.
08:23.7
Chicken breast, mga chicken sandwich.
08:25.7
Chicken breast kasi
08:29.7
ayaw natin maalat. High protein,
08:33.7
Kunti lang calories niya.
08:35.7
128 calories lang.
08:37.7
Tapos, taas pa ng protein.
08:39.7
Kunti lang ang fat niya.
08:41.7
So, napakaganda ng
08:43.7
chicken breast, high protein. Kailangan
08:47.7
Number 13, pagdating sa
08:49.7
carbohydrates, siyempre pagkanin
08:51.7
wala tayong choice. Pero, konti lang
08:53.7
yung kanin siguro. Kasi, high
08:55.7
glycemic index yung kanin. Brown rice,
08:57.7
kung kaya nyo, brown rice.
08:59.7
Pero, pagdating sa tinapay, maganda
09:01.7
talaga, wheat bread.
09:03.7
Anako, lagi akong
09:05.7
binibili ng wheat bread. Kasi,
09:07.7
yung wheat bread, lalo na yung maraming
09:11.7
Meron pang mga wheat bread na nilalagyan
09:13.7
ng mga mani, konti dito.
09:15.7
Yung mga pumpkin seeds, squash seeds.
09:21.7
bread kasi talaga, yan talaga
09:25.7
glycemic control, pang diabetes,
09:27.7
pang pababa ng blood sugar.
09:29.7
Wheat bread talaga.
09:31.7
Kasi high fiber siya, matagal siya
09:33.7
maabsorb ng katawan.
09:35.7
Mabubusog ka eh. Para siyang
09:37.7
maraming walis-walis eh.
09:39.7
Diba? Napakaganda. Hindi pa ganun
09:41.7
kataas ang calories.
09:43.7
Tapos, healthy din yung
09:45.7
mga mani eh. Actually, peanuts and
09:47.7
nuts are healthy. Hindi ko nilagay sa
09:49.7
top 15 sa atin. Kasi,
09:51.7
eh sa Pilipino kasi,
09:53.7
sa Pilipinas, ang mani natin, laging
09:57.7
tapos ang daming asin, yung nabibili
09:59.7
natin. So, mamamali kayo.
10:01.7
Kung gusto nyong healthy na mani,
10:03.7
dapat low salt lang,
10:05.7
nilagang mani, o yung mga
10:07.7
nabibiling may kasoy na,
10:09.7
na hindi maalat. Yun ang pwedeng mani.
10:11.7
Yung mga isang tasa lang.
10:13.7
Oo. Hindi pwede yung nabibili natin
10:15.7
na fried na mamantika.
10:17.7
Hindi na healthy yun. Kahit yung mga
10:19.7
nabibili natin sa mga supermarket,
10:21.7
ang aalat masyado. May vetchin pa eh.
10:23.7
Maha-high salt tayo.
10:25.7
More salt is more
10:27.7
high blood and more manas.
10:29.7
Diba? Kaya hindi ko malagay
10:31.7
yung mani. Dapat yung maning
10:33.7
low salt lang. Eto na lang.
10:37.7
Pwede ang beans. Okay?
10:39.7
Monggo. Diba? Lagyan mo
10:43.7
ampalaya. Very healthy.
10:45.7
Diba, Dok Liza? So, beans.
10:49.7
Good source of dietary
10:51.7
fiber. Mabubusog ka.
10:53.7
Maintain your blood sugar in normal range.
10:57.7
arthritis kahit sa gout. Kahit
10:59.7
may gout kayo, mataas ang uric acid,
11:03.7
Nagsabi na yung Rheumatology Association,
11:11.7
yung mainly karne,
11:13.7
laman loob, bopis,
11:17.7
yung uric acid na galing sa
11:19.7
gulay, healthy po siya.
11:21.7
Basta yung tamang dami,
11:23.7
mas healthy pa rin ito kaysa
11:25.7
kumain tayo ng mga karne. Kasi itong
11:27.7
mga gulay na pinapakita ko sa inyo,
11:29.7
reduces cancer. Mga
11:33.7
yung mga tao sa mga lugar
11:35.7
na vegetarian na ganito
11:37.7
kinakain. Tayo lang,
11:41.7
sa restaurant, yun talagang
11:43.7
puro karne, puro mamantika.
11:45.7
Yun ang problema natin.
11:47.7
Number 15, oatmeal.
11:49.7
Ang oatmeal, one oatmeal a day,
11:51.7
lalo na sa breakfast, nakakababa
11:53.7
ng cholesterol ng 10%.
11:55.7
Siguro mga 20 points nabababa niya.
11:57.7
Lagyan nyo ng mga prutas,
11:59.7
strawberry, banana,
12:01.7
apple, pwede po yan.
12:03.7
Lagyan nyo lang skim milk.
12:05.7
Sa gatas, maraming alternative.
12:07.7
May low fat milk,
12:09.7
meron ng mga almond milk,
12:13.7
Meron ng mga alternative
12:15.7
sa mga may lactose intolerance.
12:17.7
Vegetables, lahat
12:19.7
pwede. Sa prutas,
12:21.7
hindi lahat okay.
12:25.7
na okay, yung pinakita ko sa inyo.
12:27.7
Yung mababang glycemic index ito,
12:29.7
less than 55, tulad ng
12:35.7
orange, medyo mataas, pwede pa.
12:37.7
Strawberry, nandito.
12:39.7
Ang ayaw natin, yung
12:49.7
melon, 65, raisin,
12:53.7
lampas, 55. Ibig sabihin,
12:55.7
for the same serving,
12:57.7
tataas yung blood sugar nyo.
12:59.7
Pwede pa rin naman kumain
13:01.7
ito. Huwag lang yung sobrang tamis
13:03.7
at huwag lang marami. Ilang peraso
13:05.7
lang. Pagsaging gusto nyo,
13:07.7
huwag yung overripe, yung ganito nangingitim na.
13:09.7
Dapat yung tamang-tama lang.
13:11.7
Kung mangga, huwag din masyadong
13:13.7
matamis. Kahit green mango,
13:15.7
pareho din. Ganun din.
13:17.7
Nakakataas din ang blood sugar.
13:19.7
So, piliin yung mga low glycemic index.
13:23.7
pwede naman, 55 siya.
13:27.7
Huwag yung ganyang overripe.
13:29.7
Kiwi, itong mga honorable mention.
13:31.7
Kung may kiwi, healthy naman.
13:33.7
Peras, pears, pwede rin.
13:35.7
Misan din binibili
13:37.7
ng kababayan natin. Gusto natin
13:39.7
ang blood sugar nyo mababa.
13:41.7
Below 126 mg per dl.
13:43.7
Normal nga, 100 lang.
13:45.7
Ito nga, pre-diabetes na.
13:47.7
Dito. Pag 100 to 126,
13:51.7
diabetes. Mild diabetes
13:53.7
na ito. Pag 126 pataas,
13:55.7
may diabetes na talaga.
13:59.7
7 mmol per liter.
14:01.7
So, regular exercise. Kumain
14:03.7
ng tama. Magpapapayat.
14:05.7
Siyempre, no smoking, no alcohol.
14:07.7
Kung may questions kayo,
14:09.7
pwede po kayo magtanong. Ito yung
14:11.7
mga high. High glycemic
14:13.7
index. Kaning puti,
14:15.7
anli rice, pandesal,
14:17.7
white bread, french
14:19.7
rice. Ito, lahat ng rice cake.
14:21.7
Lagot tayo sa rice cake high.
14:25.7
bibingka, sapin-sapin.
14:29.7
lahat na ng ano natin.
14:31.7
Paborito natin. Puro
14:33.7
carbohydrates. Kaya puro diabetes.
14:35.7
Mabot na ata ng 10%.
14:37.7
Ang Pilipino may diabetes ngayon.
14:39.7
Nung nag-umpisa akong doktor,
14:41.7
4% lang ang may diabetes.
14:43.7
So, 4 million. Ngayon, 10%.
14:47.7
So, abot ng 10 million
14:49.7
to 15 million Pinoys na may
14:51.7
diabetes na ngayon. Kasi puro
14:53.7
tayo fast food. Moderate
14:55.7
glycemic index, brown rice,
14:57.7
sweet bread, sweet potato,
14:59.7
banana. Gusto nyo pa mas healthy? Ito,
15:01.7
mga apple at mushroom.
15:03.7
Kita nyo naman mga okay,
15:05.7
di ba? Gulay. Yung mga bawal,
15:07.7
alam nyo na naman lahat to.
15:09.7
Mga paborito natin.
15:13.7
soft drinks, iced tea,
15:15.7
french fries, bacon, potato chips,
15:17.7
chicheria, hamburger,
15:21.7
tsaka lahat ng canned.
15:23.7
Pag nilata na kasi ang
15:27.7
nilalagyan ng syrup.
15:29.7
Pag nilagay na sa lalagyan, may syrup na.
15:31.7
Hindi na siya fresh. Mas
15:33.7
maganda yung fresh. Pero kahit fresh ang
15:35.7
fruits, pinipili pa rin.
15:39.7
pinipili pa rin. Hindi ito.
15:41.7
Ito mas gusto natin. Yung mga
15:43.7
mabababa. Yung apple, pears,
15:45.7
orange, at strawberry.
15:49.7
sintomas ng diabetes.
15:51.7
Paano mo malalaman?
15:57.7
Madalas magka UTI.
15:59.7
Ano ba mga warning
16:01.7
signs? Maraming komplikasyon ng
16:03.7
diabetes, paghinayaan,
16:05.7
impotence, hindi na mahina
16:07.7
na sa sex, kidney failure,
16:11.7
number one, papunta dialysis.
16:13.7
Heart problem, heart
16:15.7
attack, skin infection,
16:19.7
eye, retinopathy, nabubulag,
16:25.7
symptoms? Para alam nyo lang.
16:27.7
High blood sugar,
16:37.7
laging gutom, pero hindi
16:39.7
tumataba. Kasi nga kulang
16:41.7
sila sa insulin, hindi pumapasok
16:43.7
yung kinain nila, nilalabas,
16:45.7
at pag nilabas, nilalanggam.
16:47.7
Pag nilanggam ang ihi, sobrang
16:49.7
nataas ang blood sugar nun.
16:51.7
More than 200 bago lumabas
16:55.7
ng langgam ang diabetes.
16:57.7
Nag-uusap nga sila, may diabetes
16:59.7
ba itong ihi na ito?
17:01.7
Prone sa vaginal infection
17:03.7
at discharge ang babae.
17:05.7
Pag may diabetes, humihina immune system.
17:07.7
Tulad ng sinabi ko sa iyo, mas prone
17:09.7
sila dito. Kaya mga pagkaing
17:11.7
high in vitamin C, orange
17:13.7
dalandan, calamansi,
17:17.7
para makaiwas sa mga sakit.
17:19.7
Pag malala, namamanhid.
17:21.7
Kamay paa, nagkakaroon
17:25.7
Nagkakasugat-sugat
17:29.7
Maraming mga eksema.
17:33.7
nangingitim ang leeg, acanthosis
17:35.7
nigricans. Maitim ang leeg.
17:39.7
Maitim ang kilikili.
17:41.7
Pwede ito sa diabetes.
17:43.7
Pwede rin sa ibang sakit.
17:49.7
pwede sa diabetes.
17:53.7
thrush, namumuti yung dila.
17:55.7
May fungal infection.
17:57.7
Laging pagod. Mahina
18:01.7
Lumalabo ang mata.
18:03.7
Yan ang mga symptoms natin ng
18:05.7
diabetes. Sana po nakatulong itong
18:07.7
video natin para sa inyo.
18:09.7
Maraming salamat po.
