01:03.2
At sa mga nanonood sa Facebook, i-follow nyo po ang ating Facebook page at eto may papagawa lamang po ako sa inyo.
01:10.1
Saglit, may ginawa po akong sample video para masundan nyo mga sangkay, okay?
01:14.5
Ito po, sa mga nanonood sa Facebook, sundan nyo lang to.
01:18.9
Habang kayo ay nanonood sa Facebook, makikita nyo po ang tatlong tuldok bandang itaas sa video nito.
01:24.8
Sa actual video ha, check nyo na lamang, may makikita kayong tatlong tuldok itaas ng video ko.
01:30.5
Ito mismo pinapanood nyo.
01:32.3
Then, i-click nyo po yung tatlong tuldok, may lalabas po dyan na show more.
01:36.5
So, pindutin nyo po yung show more, okay?
01:39.2
Ganun lamang po kasimple, mga sangkay.
01:43.2
So, ayun na nga po.
01:47.3
Diretso na tayo, no?
01:49.7
Itong laganap daw na sakit ngayon sa Pilipinas, ito yun, itong pertuses.
01:57.0
Ngayon po dito, nagdeklara na rin po ang ilulubo.
02:00.0
Iloilo City, ng outbreak.
02:03.3
Dahil po sa karamdamang ito, mga sangkay, so, ano ba ito?
02:07.3
Kailangan na po natin mag-ingat.
02:09.1
Actually, yung mga kakilala ko, kahit yung mga anak ng tropa ko,
02:14.1
nasabihan ko na rin talaga na mag-ingat kasi delikado nga din po.
02:17.8
Kasi may mga ano na talaga eh.
02:19.8
May mga naitala ng cases na yung iba talagang hindi kinaya.
02:23.8
Ito, panoorin po natin.
02:25.4
Nagdeklara na rin ang outbreak ng pertuses sa Wuking Path, ang Iloilo City.
02:30.0
Sa tumataas na kaso ng naturang sakit.
02:32.9
O, yan, sa Iloilo. Nakaraan, Quezon City. Ngayon, Iloilo.
02:37.8
Pero yung ibang mga lugar daw ngayon, mayroon na rin mga sangkay.
02:40.8
Kaya mag-iingat po ang lahat.
02:42.3
Itinuturo namang dayla ng pagtaas ng kaso, ang mababang bilang ng mga nababako na ang sanggol.
02:49.6
Nasa frontline ng balitang yan, si Maricela Lili.
02:53.8
Nadagdagan pa ang mga lugar sa bansa na may outbreak ng pertuses o Wuking Path.
02:58.9
Isa itong impeksyon.
03:00.3
Sa respiratory system at kadalasang sintomas nito ay pag-ubo ng higit sa dalawang linggo.
03:06.5
Parang ano rin, no? Parang COVID-19, eto.
03:09.8
Mahalintulad din po sa COVID.
03:12.3
Hirap sa paghinga, sipon at pagsusuka.
03:14.8
Hirap sa paghinga, sipon, pagsusuka.
03:17.4
Sa isang anunsyo, idineklara ng Iloilo City ang outbreak ng pertuses matapos silang makapagtala ng pitong kaso ngayong taon.
03:27.2
Seven cases, alam nyo.
03:30.0
Paunti-unti, dumadami.
03:32.4
Dumadami yung tinatamaan neto, mga sangkay.
03:34.9
At kailangan po talaga natin magdoble ingat kasi hindi natin alam.
03:40.5
Ngayon kasi may mga, ano, may mga, kumbaga, kung ano-anong hangin, eh.
03:45.6
May mga kasama pang polluted kasi din talaga ang Pilipinas.
03:49.4
Maliban dyan, mga sangkay, ay nga po dito, marami daw pong ano, marami daw, ah, mga ano,
03:57.7
pasyente siguro, mga sangkay.
03:59.1
Kaya, ginukulangan ng bakuna.
04:02.4
That's why, ito po, lumalala ang sitwasyon.
04:05.4
At sa Pilipinas, mga sangkay, alam po natin na ang dami pong ano,
04:09.4
ang dami po ditong, ano, polluted na lugar, no?
04:12.0
Imbis na gumaling ka, lalala, palala ang sitwasyon.
04:14.6
Pero ito, Iloilo, ibig sabihin, probinsya po ito,
04:18.0
na pansinin nyo, mga sangkay, tinatamaan kahit po probinsya.
04:21.7
May outbreak na rin po sa kanila ngayon.
04:23.3
Ayon kay Mayor Jerry Treñas, inaprubahan na nila ang Calamity Fund
04:28.1
na 16 million pesos para makabili ng mga gamot at bakuna.
04:33.3
We will go back to the protocols.
04:38.6
Ang kabataan, i-pause around with masks.
04:42.9
At kabataan, pwede ma-bakunahan, bakunahan.
04:48.5
Una nang nagdeklara ng outbreak ang Quezon City noong nakaraang linggo.
04:52.3
Ayan, yan po yung naging topic natin, mga sangkay.
04:55.8
Quezon City ang nauna ang magdeklara ng outbreak.
04:58.1
So, sino ang susunod? Sana hindi na pumasundan, no?
05:01.1
At bumabaan na kaagad kasi kapag patuloy po itong tumaas,
05:05.9
ewan ko kung tama ako, mga sangkay, magiging epidemic.
05:09.1
Ganun po ang mangyayari.
05:10.3
Ang susunod na sa epidemic, pandemic.
05:13.2
Kung saan, apat na ang nasawi ngayong taon.
05:16.2
Nakapagtala rin ang pagdami ng pertosis cases sa buong Cordillera region.
05:22.7
So ano, sila na ba yung next na magdedeclare?
05:28.1
453 cases na ang naitala, habang 35 na ang nasawi.
05:34.8
Tignan nyo yan, mga sangkay. Sobrang dami na po yan.
05:40.5
35 na po yung ano.
05:44.8
Napabagsak nitong pertosis.
05:47.1
So, ayan, 453 cases.
05:51.8
Tingin nyo, kakaunti pa yan, mga sangkay.
05:54.3
Napakarami po yan.
05:56.2
Paano nagumpisa yung ano?
06:00.6
Iba, epidemic pa lamang po yun doon sa buhan.
06:04.2
Nagumpisa pa unti-unti.
06:06.0
Isang daan, tatlong daan, limang daan.
06:09.1
Hanggang sa umabot na po sa thousands.
06:14.2
Hanggang sa lumabas na po ng kanilang bansa na naging pandemic.
06:18.2
Tinuturong dahilan ng Department of Health sa pagtaas ng kaso
06:21.8
ay ang mababang bilang ng mga nababakunahang bata at sangkol mula noong pandemia.
06:28.1
Kay Health Undersecretary Eric Tayag,
06:31.0
72% pa lang na mga sanggol na labing walong buwan o isa't kalahating taon ang fully immunized.
06:38.6
Pero, paalala ko lang sa inyo mga sangkay, hindi lamang po itong mga bata ang tinatamaan yan.
06:44.2
Maging yung mga may edad, especially kapag mahina po yung immune system,
06:49.0
mabilis daw po tamaan na ito.
06:51.1
So, wala pong pinipili. Kaya nga lang karamihan mga bata.
06:53.9
O yung kumpleto ang bakuna.
06:55.8
Target ng ahensya na gawin itong 95% sa loob ng dalawa hanggang tatlong taon.
07:02.7
Ginagawa na raw nila ng paraan ang kakulangan sa bakuna.
07:06.8
Ibang sa gumaba yung pagbabakuna, nakalibutan, tinamaan.
07:12.4
Kaya naman ay ayaw magpapabakunan ni mami sa mga baby po nila.
07:18.5
Nagkaroon din kami ng issues sa supply ng bakuna.
07:22.8
So, ngayon tayo parang naglalagarin.
07:25.8
Para ibalik yung sigla sa pagbabakuna, kaya nagka-catch-up immunization kami.
07:33.0
Para sa ganon, yung mga bata na miss yung kanilang schedule noong pananaw ng pandemic
07:39.6
ay mabigyan at makumpleto nila yung bakunang kailangan nila.
07:44.1
Ayon din naman kay Dr. Rodjeen Solante, infectious diseases expert
07:48.7
at presidente ng Philippine College of Physicians.
07:51.6
Hindi lang dapat mga sanggol at mga bata ang dapat magbabakuna.
07:55.8
Kasi mga matatanda.
07:57.0
Ngayon na, yan ang nga pa ang sinasabi ko mga sangkay.
07:60.0
So, wala pong lusot dito kahit po yung medyo may edad na, yan po, tinatamaan.
08:05.2
Hindi iligtas sa banta ng sakit.
08:07.5
Ang mga sources niyan, yung mga adult na mostly mildly asymptomatic
08:12.3
dahil nga hindi naman ganun ka-immunocompromise, no?
08:17.7
And that's also the reason why na pag nag-recommend tayo ng TIDAP,
08:22.4
dapat kasama na rin dyan yung mga adult.
08:25.8
So, ayon mga sangkay, mag-iingat po talaga ang lahat, no?
08:30.2
Kasi alam nyo, ito ngayon, nangyayari ito sa iba't ibang mga bansa,
08:34.0
yung pagkalat po ng mga misteryosong karamdaman.
08:36.5
Doon, itong pertuses, naman, matagal na po ito mga sangkay, no?
08:39.8
Kaya nga lang, ngayon lamang po nagkaroon ng outbreak na matindi
08:43.2
dahil dumami po ng dumami.
08:45.3
So, I hope na makasalba, umaisalba ito ng mga medical professionals
08:49.8
dito sa ating bansa bago patuloy ang dumami.
08:53.1
Ako, Diyos miyo, marimaruwag naman po sana.
08:55.0
So, ano po ang inyong opinion?
08:57.1
I-comment nyo lamang po sa iba ba?
08:58.5
Meron po akong isang YouTube channel, Sangkay Revelation.
09:01.7
Hanapin nyo lamang po ito sa YouTube, okay?
09:03.8
Then, click the subscribe, click the bell, and click all.
09:06.8
Okay, ako na po ay magpapaalam.
09:08.3
This is me, Sangkay Janjan.
09:09.4
Mag-iingat pong lahat.
09:10.3
God bless everyone.
