9 Warning Signs na Posibleng Malapit na Pumanaw ang Tao. - By Doc Willie Ong
00:51.0
Ibig sabihin, pabagsak na ng pabagsak yung katawan.
00:54.7
Katawan ng tao, every month, every year, pahina ng pahina.
00:59.0
Kasi pag tuloy-tuloy yun, walang pupuntahan.
01:01.0
So, yung na-expect mo, ano pa ma-expect mo?
01:03.1
In a few years, bibigay yung katawan.
01:06.3
Unless, ma-up mo siya ulit, matataas mo ulit yung willpower niya.
01:12.7
Number 2, kaya pasensya na, hindi to 100%, number 2, chronic dialysis.
01:19.8
Oo, masakit man sabihin, pero basta nagda-dialysis yung tuloy-tuloy,
01:26.7
Oo, lalo na kung may edad na pahina na pahina,
01:30.0
pwede mag-inpeksyon, pwede mag-pulmonya, pwede mag-heart failure.
01:33.9
Ang pwede lang sa chronic dialysis, magki-kidney transplant ka eh.
01:38.1
Pag nag-kidney transplant, may laban ulit.
01:40.6
Pero kung walang pera pang kidney transplant,
01:42.6
laging dialysis, laging delikado ang buhay.
01:46.9
Kasi nga, high risk sila magkasakit.
01:49.5
Hindi ko sinasabi, bibigay agad ah, pwedeng 10 years, oo.
01:53.1
Pero, laging hirap.
01:58.7
Ang isang taong labas-masok sa ospital, lalo na yung na-ICU.
02:04.7
Konting sakit, na o ospital.
02:06.7
Diba, may taong ganun eh, konting pulmonya ang lala na napapasok.
02:10.7
So, ibig sabihin, either mahalas yung tao o mahina immune system niya.
02:15.7
May taong ganun yung labas-masok sa ospital.
02:18.7
May mahina sa katawag.
02:20.7
Baka may nakatagong diabetes, may nakatagong cancer niya.
02:27.7
May cancer na late stage, stage 3, stage 4.
02:31.7
Alam ko, may gumagaling pa, may nagiging cancer free.
02:34.7
Pero, pag stage 3, stage 4 na, medyo kahit papano, mahirap na eh.
02:40.7
Yung cancer na bumalik.
02:43.7
Yung may cancer dati tapos nag-recurse siya, mag-iingat din tayo.
02:48.7
Lagi ka na nag-iisip, babalik ba? Saan ba tutubo?
02:52.7
Susunod na mammogram, susunod na bone scan.
02:55.7
Mayroon kayo ganitong sakit.
02:56.7
Sa tamang pag-iisip pa kayo, ibigay niyo na sa anak niyo yung pera niyo.
03:00.7
I-ready niyo na, ha?
03:02.7
Kasi mahihirapan yung pamilya.
03:04.7
Mayroon kang mga inheritance tax.
03:06.7
Kawawa yung mga anak.
03:09.7
Magkakagulo, mag-aaway pag hindi mo ipasa.
03:12.7
Kung mayroon kang may ipapasang pera.
03:14.7
Pero kung wala namang pera, hindi niyo na problema to.
03:17.7
Sorry, pan-living na lang ang kailangan natin.
03:21.7
Iniisip ko kasi mula start hanggang end.
03:23.7
Ayoko mag-iiyakan sa dulo na, uy, ba't di niyo sinabi?
03:29.7
Number five, yung naka-oxygen na lagi.
03:32.7
Hindi na matanggal sa oxygen.
03:34.7
Pag tinatanggal yung oxygen, bumabagsak yung pulse oximeter.
03:39.7
Yung saturation, kailangan lagi na naka-oxygen.
03:43.7
COPD, emphysema, naninigarilyo, may sira na yung baga.
03:48.7
So pag lagi ng tali sa oxygen,
03:53.7
Medyo delikado ang buhay.
03:55.7
Hindi ko sinasabi na hindi na mabubuhay.
03:57.7
Pwede pa siya mabuhay five years, ten years,
03:59.7
kung maingat, kung todo bantay ng nurse.
04:05.7
nag-suicide attempt.
04:07.7
Yan talaga ang hirap sa depression and suicide.
04:10.7
Oras na naggawa na niya minsan,
04:13.7
malaki yung risk na uulitin niya.
04:16.7
Ang hirap mabantayan.
04:18.7
Ito sa experience ko talaga.
04:20.7
Lalo na kung overdose o may droga pa.
04:23.7
So talagang todo bantay sa ganitong pasyente.
04:27.7
High risk na may mangyari sa kanya.
04:31.7
Number seven, criminal behavior.
04:34.7
Ibig sabihin, nakagawa na ng krimen.
04:37.7
Nag-nakaw, nakulong, lumabas.
04:39.7
Ibig sabihin, may tendency siya talaga gumawa ng illegal eh.
04:44.7
So may chance mag-nanakaw ulit.
04:46.7
O may chance meron siyang makakaaway, masasaksak na lang siya bigla.
04:50.7
O mapagkakamalan siya.
04:52.7
Kasi nandun na yung criminal behavior.
04:54.7
Ang dami ko nakita ng ganito.
04:56.7
Masama sa maling barkada, napapatay.
05:00.7
Napagkakamalan o nasasama sa pahama.
05:04.7
Number eight, signs na baka malapit na pumanaw.
05:08.7
Number eight is elderly.
05:10.7
Pag umabot na ng 80s, 90s, years old,
05:14.7
kahit gaano kalakas.
05:15.7
Alam ko malakas tayo.
05:16.7
May 80 na malakas, may 90 na malakas.
05:18.7
Pero siyempre, alam naman natin wala naman na bubuhay forever.
05:23.7
So pagdating ng 100, nanghirap na yan.
05:26.7
So pwede na sila matumba.
05:28.7
Pwede na sila ma-accident.
05:30.7
So todo bantay na yung ganito.
05:32.7
Huwag mo isipin, malakas pa si nanay, si lolo, si lola.
05:36.7
Mag-abroad tayo. Iwan natin.
05:38.7
80s, 90s, todo ingat na yan.
05:41.7
Mabilisan na yun eh.
05:43.7
Usually nangyari, bagsak eh.
05:46.7
Hi-fracture mo na.
05:47.7
O na high blood, na stroke mo na.
05:49.7
From the stroke, from the hip fracture, tuloy-tuloy na yun.
05:53.7
Pulmonya na, hindi na gagaling.
05:55.7
In and out sa hospital hanggang magkakakomplikasyon.
05:58.7
So lagi may aksidente nangyari sa 80s to 90s.
06:03.7
So yun ang babantayan natin sa kanila.
06:05.7
Number 9 last is yung may mental illness.
06:09.7
Yung may schizophrenia, mental illness na hindi maalagaan ng sarili.
06:15.7
O minsan yung mga may bipolar disorder, minsan mahirap din eh.
06:18.7
Lalo na yung manic depressive.
06:20.7
Ang hirap din makontrol yung buhay nila.
06:23.7
Laging nagkakaroon ng komplikasyon.
06:25.7
Schizophrenia, alam nyo naman ito.
06:27.7
Yung nakakarindig ng boses.
06:29.7
Minsan na, or minsan kahit yung mga may bipolar disorder.
06:33.7
I mean, mahaba naman buhay ng may bipolar.
06:36.7
Pero mahirap din kasi ma-deal sila.
06:39.7
Lalo na kung manic sila.
06:41.7
O lalo na kung mental illness.
06:44.7
Kasi hindi mo alam baka anong gawin nila.
06:48.7
So sa akin, ito pala nakikita ko.
06:50.7
Kung meron silang 9 nito.
06:52.7
Bedridden, mahina baga, mahina puso, may cancer, naka-oxygen, nag-suicide attempt.
06:58.7
Kung meron nitong 9, medyo isipin ko, ah, delikado na ito.
07:02.7
So ito po, warning na ito sa pamilya.
07:04.7
Huwag magbubulag-bulagan.
07:06.7
Kailangan ayusin nyo na kung merong aayusin doon.
07:09.7
Kung meron siyang konting gamit, may lote, nakapangalan.
07:13.7
Kailangan maaga pa ayusin na.
07:15.7
Kung hindi, mag-aaway ang pamilya.
07:18.7
Magsasamaan lang ng loob.
07:20.7
Actually, sa akin, nung yung nanay ko, nung na-stroke siya,
07:23.7
91 siya, pero umpisa pa lang eh, kita ko na tagilid eh.
07:28.7
Kasi na-stroke siya, in 2 months, hindi siya gumaling.
07:32.7
Tapos after the stroke, 2 months, recovery ka eh.
07:36.7
First 6 months, habol mo sa stroke.
07:38.7
Eh siya after 2 months, lalo humina, lalo nakahiga, ayaw na ito.
07:42.7
Nawala na ng lakas ng, parang wala ng will to live eh.
07:47.7
Kaya nakita ko, tuloy-tuloy na siya daw.
07:50.7
Yun na nga, in 3-4 months, namatay na.
07:53.7
So yun po, kaya ang dapat natin gawin,
07:55.7
pag meron kayong ganitong 9, hindi pa ito ending ha,
07:58.7
dapat malakas willpower mo.
08:00.7
Kahit cancer stage 4, kahit bedridden, kahit oxygen,
08:03.7
yung will to live nung pasyente at ang supporta ng pamilya
08:07.7
ang magpapahaba ng buhay.
08:09.7
Kaya kahit meron itong 9, lalaban tayo.
08:11.7
Pero dapat ready tayo kung sakaling may mangyayari.
08:15.7
Sana nakatulong itong video.
