10 Bawal Gawin sa Umiinom ng Aspirin or Clopidogrel. - Tips By Doc Willie Ong
00:25.1
O kung may kilala kayo,
00:26.5
baka magulang nyo umiinom nito,
00:30.0
Unang-una, hindi po siya ganung kasimple.
00:34.5
Bilang internist at cardiologist,
00:37.4
kala nyo lang simple yung re-resetahan lang ng aspirin,
00:42.4
Hindi, makikita nyo complicated siya.
00:44.8
Pero pwede ko naman isimplify sa inyo.
00:47.7
Meron kasing pro-benefit ang aspirin,
00:51.7
pero meron din siyang matinding side effect.
00:54.7
So, magde-decide tayo iinom ba kayo or hindi.
00:58.5
So, dito malalaman.
01:00.0
Pero siyempre, final say sa doktor ninyo,
01:03.0
usually, cardiologist din ninyo.
01:05.0
Kung kayo ay may sakit sa puso,
01:08.0
may baras sa puso, naninigarilyo,
01:11.0
malaki panalo ng aspirin.
01:14.0
Bibigyan kayo ng aspirin yung tapos ma-heart attack,
01:18.0
o may baras sa utak sa stroke,
01:20.0
bibigyan kayo ng aspirin.
01:22.0
Para hindi ma-heart attack ulit, hindi ma-stroke ulit.
01:25.0
Pero ang side effect niya,
01:27.0
pwede rin magdugo.
01:29.0
May tao na u-ulcer, nagbe-bleeding,
01:33.0
meron din na mamatay sa bleeding.
01:36.0
So, tinitimbang natin yan o parang timbangan yan.
01:40.0
May benefit siya sa heart disease, para sa kirot,
01:44.0
mura lang aspirin.
01:46.0
Pero meron din siyang mga side effect.
01:48.0
Iisa-isahin natin.
01:50.0
Pati yung mga bawal gawin kung kayo ay umiinom ng aspirin
01:54.0
or clopidogrel. Sinama ko na rin.
01:59.0
Generic lang po pinag-uusapan natin.
02:01.0
Maraming brands yan.
02:03.0
Nasa sa inyo na kung anong brand.
02:05.0
Pero ito po, generic yan.
02:07.0
So, very general ang tips natin.
02:09.0
Good or bad for you. Yan.
02:11.0
Pati clopidogrel.
02:13.0
Ang clopidogrel kasi,
02:16.0
para din siyang aspirin yung effect to,
02:19.0
although mas bago siyang gamot.
02:21.0
Tsaka itong a little less ulcer,
02:24.0
a little less bleeding.
02:27.0
Diba? Kung yung iba sumasakit ang sikmura,
02:29.0
nagdurugo sikmura.
02:31.0
Ito, pero meron din siyang bleeding risk.
02:36.0
Tsaka mas mahal yung isa.
02:38.0
Okay? So, cardiologist nyo magpa-final decision.
02:42.0
Ito. Sino ang pwede at hindi pwede uminom ng aspirin?
02:47.0
Hindi po siya ganun kasimple.
02:49.0
Sa mga nanonood, bawal basta lang iinom.
02:52.0
Hindi kayo pwede uminom ng aspirin ng hindi kumukonsulta sa doktor.
02:55.0
Hindi kumukonsulta sa doktor.
02:57.0
Kasi nga, pro and con to.
02:59.0
Medyo malalim tong topic ko,
03:01.0
pero kailangan malaman din ninyo na hindi yun ganun kasimple.
03:06.0
Pero kung gusto nyo shortcut, ganito na lang shortcut.
03:09.0
Pag ang doktor nyo niresetahan ka ng aspirin,
03:13.0
80 mg, dituloy nyo lang.
03:15.0
Diba? Sundin nyo na lang siya.
03:17.0
Wala namang kaso doon.
03:18.0
Tapos kung meron kayong bleeding or mga side effects,
03:21.0
magsabi kayo sa kanya.
03:23.0
Pero ito, malalaman din nyo.
03:24.0
Ito, malalaman natin sino panalo, sino talo sa pag-iinom ng aspirin or clopidogrel.
03:31.0
Pag isang tao may heart attack, panalo na yung aspirin.
03:36.0
Malaking benefit.
03:38.0
Kasi, heart attack, nagbara yung dugo.
03:42.0
Nagbara yung may blood clot sa artery.
03:45.0
So, pag may aspirin, lalabnaw yung dugo.
03:50.0
Mas malabnaw, mas hindi magbabara sa puso.
03:54.0
Kung ang problema mong stroke, yung mga ischemic stroke,
03:58.0
thrombotic, may nagbara din na blood clot,
04:02.0
maganda rin yun ang aspirin, pinapalusaw niya.
04:06.0
Pag may tao na heart attack, may heart attack,
04:10.0
sigurado tayo na sakali,
04:12.0
first aid, bibigyan ng aspirin.
04:15.0
Actually, high dose binibigay, mga 325 mg.
04:19.0
O dalawang 80 mg, pwede na rin.
04:22.0
Binibigay sa heart attack.
04:25.0
Ayan ang benefit.
04:27.0
Kung may barado, dahil pwede ito sa puso, pwede sa stroke,
04:33.0
ay malaking tulong itong gamot na ito.
04:37.0
Papakita ko sa inyo.
04:39.0
Ito yung mahirap.
04:41.0
Kala nyo, Doktor, simple lang yan.
04:43.0
Reseta lang ng reseta.
04:45.0
Ito talaga ayon sa pag-aaral.
04:47.0
Libo-libo pinag-aaralan.
04:49.0
Malinaw na ang pag-aaral dito.
04:51.0
Kung isang libong tao, palagay natin, 60 years old.
04:56.0
Kung isang libong tao, binigyan natin ng aspirin.
05:00.0
Okay, isang libo.
05:04.0
17 na buhay ang mabubuhay.
05:10.0
17 na dapat namatay sila sa heart attack.
05:13.0
Hindi sila mamatay sa heart attack.
05:15.0
Out of the 1,000.
05:17.0
Yan ang magigain natin kung bibigyan mo ng aspirin.
05:20.0
Actually, yung post-heart attack.
05:22.0
Within one month, makakasave ka na ng lives.
05:26.0
Pero, kahit panalo ka sa 17 lives,
05:30.0
kasi binigyan mo 1,000 people ng aspirin,
05:33.0
meron namang tatlong mamamatay dahil dumugo ang tiyan.
05:38.0
Yun naman ang problema.
05:40.0
Meron din tatlong mamamatay, either dumugo ang tiyan or dumugo yung utak.
05:47.0
Merong stroke na hemorrhagic.
05:50.0
Hindi rin pwede aspirin doon.
05:52.0
Stroke kasi dalawang klase.
05:54.0
Yung stroke na barado, pwede ang aspirin.
05:58.0
Pero yung stroke na dumugo, hindi po pwede.
06:02.0
Kaya ang tanong dito, para sa mga nakikinig, para sa mga pasyente.
06:07.0
Ano ba chance mo magkaka-ulcer ka?
06:11.0
Kung malaki chance mo magkaka-ulcer ka, hindi na natin bibigyan ng aspirin.
06:16.0
O baka clopidogrel na lang.
06:19.0
O baka hindi na nabibigyan.
06:21.0
Pero ano naman ang chance mo magkakaroon ka ng heart attack?
06:25.0
O yung baradong stroke?
06:27.0
O yung ischemic stroke?
06:30.0
Kung malaki chance mo naman ma-heart attack,
06:33.0
eh bibigyan natin ng aspirin kahit may konting risk.
06:36.0
Kasi baka ito eh.
06:38.0
Baka dito magkaproblema.
06:40.0
Baka may lahi kayo ng heart attack talaga.
06:44.0
Ito po mukhang complicated.
06:47.0
ito talaga ang pinaka gold standard.
06:52.0
Ito talaga ginagamit ng doktor.
06:54.0
Try ko explain sa pinaka-pinaka simple.
07:02.0
Pag lalaki kayo, nandito kayo.
07:04.0
Pag babae kayo, nandito kayo.
07:07.0
Pag babae kang smoker, ito ang risk mo ng heart attack.
07:13.0
Babaeng non-smoker, dito.
07:16.0
Lalaking smoker, lalaking non-smoker, nandito.
07:19.0
Edad mo, nandito.
07:21.0
Ayan, mas matanda, mas namumula.
07:24.0
Higher risk of heart attack.
07:26.0
Pag very red, super taas ang risk.
07:30.0
Atakihin sa puso within 10 years.
07:33.0
Tignan mo itong mga red to.
07:38.0
aatakihin siya sa puso within 10 years.
07:43.0
Pero pag dito ka sa green,
07:47.0
Hindi mamamatay yung mga nandito.
07:49.0
Ano ang risk factor?
07:51.0
Gusto natin nasa green tayo.
07:54.0
O gusto natin dito lang tayo sa yellow, green, orange, okay lang.
07:59.0
Ayaw natin red o dark red.
08:03.0
Ano ang risk factors?
08:06.0
Kung kayo ay naninigarilyo,
08:13.0
Kaya bawal talaga manigarilyo.
08:15.0
Nakaka-heart attack yan.
08:18.0
Lalaking smoker, mas red.
08:21.0
Pag kayo ay lalaki, tayo,
08:24.0
mas mataas risk natin ng heart attack.
08:26.0
Lalaki maaga namamatay ng 5 years
08:30.0
Kung tayo ay mas matanda,
08:32.0
40, 50, 55, 60, 65,
08:35.0
mas nagiging red.
08:37.0
Pag tumatanda, mas naka-heart attack.
08:40.0
At may dalawang factors pa.
08:42.0
Hindi nyo lang nakikita.
08:46.0
120 ang BP, 140, 160, 180.
08:50.0
Mas mataas ang blood pressure,
08:53.0
mas heart attack.
08:57.0
Tapos lastly, yung cholesterol.
09:01.0
Cholesterol yan eh.
09:03.0
Mas mataas ang cholesterol, mas red.
09:14.0
Naninigarilyo, nandito.
09:16.0
Blood pressure mo, 160.
09:19.0
Cholesterol mo, 7.
09:21.0
4% chance na magkaka-heart attack
09:27.0
So sino binibigay ng aspirin?
09:32.0
Basta red ka, aspirin, panalo ka na.
09:36.0
Kasi malaking chance ma-heart attack eh.
09:39.0
Pero kung orange ka lang,
09:41.0
eh wag nalang mag-aspirin.
09:43.0
Ay baka magdugo pa.
09:44.0
So nakita nyo, tinitimbang.
09:48.0
ganito kasi ang talagang,
09:51.0
ito talaga factors.
09:54.0
more high cholesterol,
09:55.0
lalaki mas matanda,
09:57.0
mas better yung aspirin.
09:59.0
At kung dati nang may heart attack.
10:05.0
80 milligrams ng aspirin.
10:08.0
Prevents heart attack,
10:13.0
Pero ang problema naman,
10:14.0
ito yung good eh.
10:18.0
Magdurugo sa tiyan.
10:20.0
Magdurugo sa utak.
10:21.0
Ayan ang problema.
10:25.0
meron tayong precaution
10:27.0
para hindi nga magdugo.
10:29.0
80 milligrams aspirin,
10:31.0
tuturo ko sa inyo.
10:33.0
Ano yung mga bawal gawin?
10:35.0
Pag may bleeding risk,
10:39.0
Ano yung presyo mahal?
10:40.0
Ito parang 2 piso lang.
10:42.0
Ito baka 50 pesos.
10:43.0
Malayo yung presyo.
10:46.0
Ito yung mga bawal gawin
10:48.0
at mga iingatan natin
10:50.0
sa umiinom ng aspirin at clopidogrel.
10:54.0
pag naka-aspirin ka na,
10:58.0
pag-inom ng gamot
11:00.0
or supplement na hindi alam ng doktor mo.
11:03.0
Maraming kasing gamot,
11:05.0
kasi nakakalabnaw na ng dugo yung aspirin eh.
11:08.0
Eh kung meron ko pa ibang iniinom,
11:11.0
baka lalong lumabnaw ang dugo.
11:13.0
Actually, vitamin E,
11:15.0
nakakalabnaw din ang dugo.
11:17.0
Ginkgo biloba, alam ko,
11:19.0
medyo nakakalabnaw din.
11:21.0
Pag sinabay aspirin, clopidogrel,
11:23.0
may ibang doktor pinagsasabay,
11:25.0
mas higher bleeding risk.
11:29.0
Number 2, bawal gawin
11:31.0
kumiinom ng aspirin or clopidogrel,
11:35.0
Ulit, bawal ang alak.
11:37.0
Bakit bawal ang alak?
11:38.0
Bakit bawal ang alak?
11:40.0
Pag uminom ka ng tatlong shot
11:43.0
ng alcohol a day,
11:45.0
tatlong or, tatlong beer,
11:47.0
o basta kahit anong doon,
11:49.0
tatlong boteng beer,
11:51.0
tatlong red wine na glass,
11:55.0
mas nagdudugo ang tiyan.
11:57.0
Naka-aspirin ka, naka-alkohol ka,
12:01.0
Number 3, dapat bantayan.
12:03.0
Pag ang dumi mo nangingitim,
12:05.0
pag ang dura, may dugo.
12:09.0
Pag may sugat, talagang matagal.
12:12.0
Pag nasugat ka, medyo matagal magklat.
12:16.0
Matagal tumigas o tumigil yung pagdurugo.
12:19.0
Mas matagal ang press mo.
12:21.0
Kasi nga, malabnaw ang dugo.
12:23.0
Masama ba malabnaw?
12:25.0
Huwag ka lang magbe-bleeding.
12:27.0
Gusto nga natin malabnaw.
12:29.0
Malabnaw dapat para nga hindi magbara sa puso.
12:32.0
Para hindi magbara sa utak.
12:34.0
Yun nga po problema, pros and cons.
12:37.0
Kaya pa naka-aspirin, may mga bawal.
12:39.0
Bawal uminom ng aspirin nang walang laman ang tiyan.
12:44.0
Bawal dapat kumain ka muna
12:47.0
kung kailan ka pinakamaraming kinain.
12:50.0
Kung lunchtime ka maraming kinain,
12:53.0
doon mo isasabay after meals.
12:56.0
Kung kayo ay may kidney disease,
13:00.0
yung aspirin kasi minsan may konting risk sa kidneys.
13:03.0
Pero kung healthy naman ang kidneys mo,
13:09.0
Pero kung dati na may sira,
13:11.0
kailangan papacheck sa doktor.
13:15.0
Binabantayan din ang kidneys.
13:19.0
Bawal magpa-opera o magbunot ng ipin.
13:25.0
Kahit anong minor operation,
13:27.0
basta naka-aspirin or clopidogrel.
13:29.0
Bakit bawal magpabunot?
13:31.0
Baka hindi tumigil yung pagdurugo.
13:34.0
Kaya nga, bago isang operation
13:37.0
o bago magpapabunot,
13:39.0
anong ginagawa ng doktor?
13:41.0
Tinitigil namin itong gamot for seven days.
13:45.0
Pero depende pa rin.
13:48.0
Normally, kung low risk ka naman,
13:51.0
seven days tinitigil.
13:53.0
Pero kung sabihin natin,
13:55.0
bagong heart attack lang siya,
13:57.0
bagong stroke na,
13:59.0
kailangan natin yung aspirin.
14:03.0
Baka hindi seven days.
14:05.0
Siyempre, takot tayo.
14:07.0
Takot tayo itigil bigla yung aspirin.
14:09.0
Baka mamaya pag tinigil natin,
14:11.0
doon ma-heart attack.
14:12.0
Wala kang protection.
14:13.0
Lumapot ulit yung dugo mo.
14:15.0
Minsan, kung talagang kailangan,
14:18.0
baka three days lang natin ini-stop.
14:21.0
Three days lang ini-stop aspirin,
14:23.0
mas malakas nga dugo pag may bunot.
14:26.0
Pero doon nalang iingatan.
14:29.0
Pero usually, seven days.
14:34.0
Tapos, sasabayan din na maraming tubig.
14:40.0
Ang tubig, pag inom,
14:41.0
eight to ten glasses.
14:43.0
Dok, ba't ba iinom?
14:45.0
Sinabi ko sa inyo,
14:50.0
para sa tians, ulcer.
14:52.0
Pero pag umiinom ka ng aspirin,
14:54.0
kailangan maraming tubig din.
14:57.0
Actually, isang basong tubig nga sinasabay.
15:00.0
Less stomach irritation.
15:03.0
Number seven, buntis.
15:05.0
Hindi pwede buntis.
15:08.0
Minsan, binibigyan ng buntis ng aspirin,
15:11.0
pero exception to.
15:12.0
Meron lang mga iilang sakit na
15:15.0
doktor nyo lang magbibigyan.
15:18.0
kung naka-aspirin ka,
15:20.0
magbubuntis, paalam nyo muna sa doktor.
15:22.0
May konting risk.
15:25.0
80 mg lang ng aspirin.
15:28.0
Huwag yung mataas.
15:31.0
May congenital problem at ibang problem.
15:38.0
konti lang naman lumalabas sa breast milk.
15:41.0
Pero, ano pa rin eh.
15:45.0
Kung nakapanganak ka na,
15:47.0
nagbe-breastfeed, usually pwede.
15:48.0
Pero paalam nyo pa rin sa doktor.
15:50.0
Number eight, bawal din.
15:52.0
Basta itigil yung aspirin.
15:54.0
Tulad na sinabi ko,
15:55.0
pag tinigil mo bigla,
15:57.0
lalapot ulit yung dugo,
15:58.0
baka tumakas yung stroke and heart attack risk mo.
16:01.0
Number nine, bantay ng allergy.
16:04.0
Meron din naga-allergy.
16:06.0
Hindi makahinga, hinihika, namamaga.
16:10.0
Number ten, bawal sa mga bata ang aspirin.
16:14.0
Kung may lagnat, paracetamol.
16:16.0
Kasi sa bata, may mga sakit na viral infection.
16:20.0
Bawal bigyan ng aspirin.
16:22.0
Nagkakaroon ng swelling sa utak at sa liver.
16:28.0
Tulad na sinabi ko, marami sanang benefit ito.
16:35.0
Pareho din yung benefit niya.
16:41.0
Usually, pili lang isang gamot.
16:43.0
Merong ibang doktor, lalo na yung cardiologist
16:46.0
o baka yung nilalagyan ng mga stent.
16:49.0
Yung talagang takot sila magbarami.
16:51.0
Sinasabay nila aspirin at clopidogrel.
16:54.0
Pero higher risk of bleeding yun.
16:56.0
Doktor nyo lang mag-de-decide.
16:58.0
Tulad na sinabi ko, guide lang ito.
17:01.0
Clopidogrel, less bleeding pero pwede pa rin mag-bleeding.
17:04.0
Pwede pa rin maging anemic.
17:06.0
Pwede pa rin magdugo sa tiyan at sa utak.
17:16.0
Tulad na sinabi ko, bawal din.
17:20.0
Parang pain reliever din siya.
17:23.0
So, pag naka-aspirin ka na, bawal na bawal na ito.
17:29.0
Huwag mo na dagdagan ng mefenamic acid, ibuprofen.
17:34.0
Yung mga over-the-counter pain reliever.
17:37.0
Kasi nga, kahit hindi nga naka-aspirin, sinasabi ko sa inyo.
17:40.0
Pain reliever, baka makagasgas ng tiyan.
17:43.0
Baka makadugunan dyan ng pain reliever.
17:46.0
Pain reliever, baka makidney failure ka.
17:48.0
Tapos naka-aspirin ka na.
17:51.0
Aspirin na nga, takot na nga tayo sa bleeding sa tiyan.
17:54.0
Pati sa kidneys, takot na nga tayo.
17:56.0
Dadagdagan mo pa ng NSAID, which is pain reliever.
18:00.0
Higher risk for bleeding.
18:02.0
Ito, bleeding risk yan.
18:04.0
Sino delikado mag-bleeding?
18:06.0
Matatanda, 65 above, mabilis mag-bleeding.
18:09.0
Yung naka-pain reliever, malakas mag-bleeding.
18:13.0
May mga ibang sakit.
18:15.0
Paggamit ng steroids, medyo higher risk for bleeding.
18:17.0
Dati nang may ulcer, yun din.
18:21.0
Sana po nakatulong itong tips natin para alam nyo yung pros and cons.
18:26.0
Aspirin, magandang gamot sa tamang dosis.
18:30.0
Lastly, dati meron akong mga mentor, mga boss na gastroenterologist.
18:38.0
Siyempre, mga gastro tumitingin sa bleeding with aspirin.
18:42.0
Sabi niya, tingin daw niya ang Pilipino,
18:45.0
parang wala tayong clear na pag-aaral.
18:49.0
Pero sabi lang niya, sa experience niya, medyo matanda na siyang gastroenterologist na,
18:54.0
parang mabilis magdugo ang tiyan ng Pilipino sa aspirin.
18:58.0
So, sinay ko maigi.
19:00.0
Actually, possible mas mataas ang risk.
19:03.0
Kasi nga, ang Pilipino usually mas payat.
19:06.0
Pagkano, siyempre, 200 pounds eh.
19:10.0
So, pag 200 pounds, mag-aspirin sila 80 milligrams, mas kaya naman.
19:15.0
Ang katawan. Diba?
19:17.0
Tayo, mas payat, mas maliit, may ibang kababayan natin na 120 pounds lang,
19:22.0
bibigyan mo same dose ng aspirin, eh medyo matapang na yun para sa atin.
19:29.0
Kaya siguro, mas ingat tayo, mas after meals, mas uminom ng tubig,
19:33.0
mas babantayan natin ito.
19:35.0
Sana po nakatulong video natin.
19:37.0
Siyempre, final say sa inyong cardiologist.
19:40.0
Siyempre, ang susundin ninyo.
19:42.0
Yung akin lang para maintindihan nyo yung pros and cons.
19:45.0
At babantayan sa aspirin at clopidogrel.
19:48.0
At kailan kayo magpapacheck up sa inyong doktor.
