Almoranas at Bukol sa Tum-bong: Ano ang Lunas. - By Doc Willie Ong
00:48.2
Oo, like ito nga, Almoranas sa puwet, o diba, or sa breast, mas gusto nila babae.
00:53.6
Kasi nakakahiya, syempre, maghuhubad, or magbababa ng salawal sa harap ng labo.
00:58.6
Malaking, Doktor.
00:59.6
Diba, maraming check-up, check-up pa yun, diba? Hindi lang ano.
01:03.8
Okay. So, anyway, napakarami ang may Almoranas.
01:09.7
Okay, sobra dami. O, kasali ako, si Doc Lisa.
01:13.6
Ano ba tong hemorrhoids? Bakit nagkaka-Almoranas ang tao?
01:17.9
Okay, so ano ba yung hemorrhoids? Actually, pag narinig, Almoranas, naku, masama agad.
01:22.1
Actually, lahat ng tao po, may Almoranas. Okay?
01:25.9
Normal yan. Yan yung tinatawag na...
01:28.6
Pillow, or cushion ng puwet.
01:30.8
So, pero, paano siya nagiging masamang Almoranas?
01:34.8
Kapag ito ay namamaga, or nakakapa.
01:37.4
So, may drawing po...
01:38.7
May drawing tayo, o. Drawing ni...
01:41.7
So, ito yung drawing mo...
01:43.9
So, kunwari, ito po yung puwet, okay? Pisingin ng puwet.
01:49.0
Ito yung pisingin ng puwet.
01:53.2
So, dyan, may mga piles na tinatawag, o yung ating hemorrhoidal piles.
02:01.3
So, yan, kapag namaga, okay?
02:04.2
Kapag hindi lumabas, grade 1 lang yung sinasab...
02:07.0
Itong piles na ito, ano ito? Parang blood vessels.
02:10.1
Blood vessels po, yan.
02:11.4
Parang ugat ng kamay, ganyan.
02:12.7
O po, parang ugat.
02:16.2
Kapag lagi siyang dinadaanan ng matitigas na dumi,
02:19.4
or kaya, hindi lang po matitigas na dumi, ah.
02:22.1
Pag po siya is, lagi naman ikaw is nagtatay ng tubig.
02:29.7
O po, namamaga sila.
02:30.8
So, anong nangyari? Mamamaga siya.
02:34.8
Yung iba, sa sobrang pamamaga, lumalabas sila.
02:37.6
Nakaka pa minsan sa labas po ng puwet.
02:40.8
Marami ba sila sa loob?
02:42.7
Actually, major piles natin tinatawag tatlo sila, okay?
02:45.8
May tatlo tayong major piles naan,
02:48.3
na kapag namaga, okay?
02:50.0
At sobrang na talagang namamaga is,
02:52.3
lumalabas po sila at nakaka pa
02:54.3
ng karamihan mga pasyente.
02:56.2
Okay. So, I'm sure marami tayo.
02:59.3
I-explain mo rin ano yung stage 1, 2, 3, at 4.
03:03.2
Kailan inooperahan?
03:04.8
Kailan hindi inooperahan?
03:05.8
Okay. So, yung stage 1,
03:07.6
kung makikita natin tong pile na to,
03:09.6
kapag po siya is lumaki, okay?
03:11.8
Lumaki ng ganyan, namaga talaga.
03:13.8
Stage 1 lang po iyan.
03:16.2
Nasa loob pa, hindi siya lumalabas.
03:18.4
Ang stage 2, lumabas siya,
03:20.3
pero kusa po, lumabas po siya dito,
03:22.7
pero kusa siyang gumabalik.
03:24.1
Hindi mo kailangan itulak ng kadaliri.
03:30.4
lumalabas siya, okay, sa labasan ng puwet,
03:33.0
pero kailangan tinutulungan.
03:34.6
Yung minsan, nababalik po,
03:36.3
yung parang bukol.
03:38.5
Yung stage 4, kahit anong balik mo,
03:41.1
okay, kahit anong tulak mo,
03:42.4
yung bukol, hindi na po bumabalik.
03:45.1
Diyan sa mga sinabi ko,
03:46.5
ano yung kailangan talagang operahan?
03:49.6
Yung pinakakailangan operahan dyan po,
03:51.8
is yung stage 3 and 4,
03:54.1
lalo na po, okay?
03:56.2
Well, kahit stage 1 po,
03:57.5
or stage, ay, grade 1 or grade 2,
03:59.6
basta po nagkakaroon siya ng simptomas ng pananakit
04:02.1
at pagdudugo, okay?
04:04.0
Dalas na pananakit, dalas na panunugo.
04:06.1
Pagdudugo, kailangan po silang operahan.
04:09.3
Anong indication mo yung lagi ng masakit
04:14.7
Or minsan, parang siya na mismo magsasabi,
04:19.4
Opo, minsan kasi may mga home remedies nga po tayo na tinatawag.
04:23.5
Pwede po mag-take ng
04:25.1
sige, sample natin.
04:26.1
Ah, pain medication.
04:27.5
Pwede po mga topical ointment,
04:29.5
yung narinig natin.
04:31.5
Ano-ano pinapahid mo yung topical?
04:33.5
Ah, pwede po yung facto, yung, ah,
04:37.5
suppository po, okay? Pwede po iyon.
04:39.5
Pwede din yung, karamihan sa atin,
04:41.5
yung ginagawa yung hot sits bath.
04:43.5
Okay? Ang ginagawa po doon,
04:45.5
is, kukuha ng planggana.
04:47.5
Ginagawa kasi nung iba, pinapausukan.
04:49.5
Hindi po yung pinapausukan,
04:51.5
yung pong planggana, lalagyan ng maligam-gam na tubig,
04:54.5
at ilulubog po talaga yung pet.
04:57.3
Mga 10 to 15 minutes, 3 to 4 times a day po,
05:00.3
or 2 to 3 times a day po.
05:02.3
Pero special palanggana, o any palanggana?
05:04.3
Any, any planggana po.
05:06.3
Or parang sa bathtub, pwede rin?
05:08.3
Pwede po sa bathtub, kung may bathtub.
05:11.3
Dapat ba nakaupo, naka...
05:14.3
nakaupo, nakatayo?
05:16.3
Maganda po, is nakaupo talaga.
05:18.3
Nakalubog talaga po yung puwet sa planggana.
05:20.3
Pwede ba nakatayo? Hindi, no?
05:22.3
Hindi. Hindi po, eh. Kailangan nakalubog talaga siya ng mga 10 to 15 minutes.
05:26.3
May technique ba para umakyat siya mag-isa yung almoranas at lumiit?
05:31.3
Actually po, yung technique talaga is yun nga,
05:36.3
pinaka magandang remedy yung hot seat bath talaga.
05:39.3
Yung iba po, may iniinom silang gamot.
05:41.3
Kasi nga po, ulitin natin, yung piles ay isa po itong blood vessel, okay?
05:46.3
May artery yan, may veins na magalang.
05:50.3
So yung iba, ang ginagamit nila po is yung daflon.
05:54.3
Daflon, pang varicose.
05:58.3
Majority po ng patient, nakakatulong po sila na wawala po yung pamamaga.
06:03.3
Opo, sa hemorrhoids. Pero again, yung mga pasyente, okay, after 3 months babalik, dok, meron ulit na mamaga.
06:10.3
Bibigyan natin sila ng option, eto po ba talaga is maga or sakit na nakakaabala sa kanilang gawain?
06:17.3
Araw-araw, yung po bang pagdudugo na patak-patak ng dugo pag dumudumi is nakakabigay sa kanila ng nervyos o takot, ano kaya ito?
06:24.3
Doon po tayo nagsasuggest ng opera.
06:28.3
Kung yung mga patak-patak ng dugo, which is experience natin, si Dok Liza, patak-patak ng dugo, tapos nawawala naman in 2 to 3 days, okay lang yan?
06:40.3
Well, hindi talaga siya sobrang okay-okay, di ba?
06:45.3
Kailangan po kasi, may mga...
06:47.3
Kailangan siyang maimbestigahan, hindi lang basta kailangan siyang ipagbahala.
06:51.3
Kailangan kasi nating umbistigahan.
06:53.3
Ito po ba ay dulot ng hemorrhoids, almoranas, or iba pang sakit, katulad po ng bukol sa tumbong?
07:00.3
Paano mo malalaman kung bukol sa colon, colon cancer, or hemorrhoids lang?
07:05.3
By symptoms, kaya ba?
07:07.3
By symptoms, mahirap po talaga, Dok Willie, na malaman.
07:11.3
Ang pinakamaganda po dyan is masilip, okay?
07:14.3
Depende sa edad. Kung mas bata pa, hemorrhoids.
07:18.3
Mas likely, kumbaga mas likely...
07:20.3
Kung 40, 50 pa taas, pwedeng maging...
07:26.3
So, kailangan imbistigahan.
07:29.3
Meron bang pagbuntis?
07:34.3
Di ba mga buntis mas nag-hemorrhoids?
07:39.3
So, pagbuntis at nagkaroon ng hemorrhoids, hindi naman po ito emergency, okay?
07:45.3
Ang ina-advise po namin sa mga pasyente po namin na buntis na may hemorrhoids is,
07:51.3
hot seat spot po muna, at walang indication na operahan agad-agad.
07:56.3
Kasi, gaya nga po ng namamaga, kahit ano namamagang blood vessel, pwede din po kasi itong humupa.
08:03.3
Ah, pwede kumalma?
08:06.3
So, pwedeng mawala siya talaga?
08:11.3
Hindi siya parang varicose vein na pag nakalabas, nakalabas na forever?
08:16.3
Di ba mga varicose, pag lumabas, lumabas na yun?
08:18.3
Unless yung grade 4 na sinabi natin kanina na kahit...
08:21.3
Talagang wala na tayong magawa, nakalabas na talaga siya kahit anong balik.
08:24.3
Ako, lahat ng home remedy, inaaral ko na sa Almorana.
08:27.3
Siyempre, sabi ko nga, lagi ako nagpa-papaya, pakwan, pears, prune juice, grapes, manga, gulay.
08:38.3
Pag kumain ka nyan, halo-halo, malambot ang dumi mo, relax siya.
08:43.3
Pero pag isang beses lang siya tumigas, lalo na yung unang dumi, mga classmates kong may hemorrhoids,
08:49.3
yung una, minsan malambot yung iba eh.
08:52.3
Pero pag yung una, yun ang mahira, parang nanganganak.
08:57.3
Tapos may tip pa ako, pag dumu-dumi ako, dapat dahan-dahan lang.
09:03.3
Yung lalabas siya, konti-konti-konti.
09:06.3
Para kung magsusugat man siya, konti lang.
09:10.3
Minsan kasi, nung nag-start pa lang ako ng hemorrhoids, may time, may iinis ka.
09:15.3
Parang, ano kaya kung biglain ko?
09:18.3
Yung isang ere, grabe.
09:21.3
Nung ere, purong blood, grabe.
09:24.3
Mawawarak, di ba?
09:28.3
Di ba pag binigla mo yung dumi mo, parang kala mo mabilis, maganda, mapupunit siya talaga.
09:34.3
Ano ba mapupunit? Yung anus mismo?
09:37.3
Hindi po. Yung skin around the area. Opo, dun yun.
09:41.3
Tapos yun yung nagkakos ng pain. Kasi sila talaga yung may mga nerves or ugat for the pains.
09:46.3
Kaya nararamdaman mo, eh, parang napilas. Ay, parang masakit.
09:49.3
Oo. Parang namamagana, hindi may...
09:52.3
Ito, may comment tayo. Grade 4 daw ang hemorrhoids niya. Nag-hot seat spot siya. Kailangan daw ba magpa-opera?
10:01.3
Ako diyan nang mag... Okay. Kung grade 4 po, tapos tingin nyo nawala, okay?
10:06.3
Ibig sabihin, kung hindi nyo na siya nakakapa, para po sa ikakagaan ng loob nyo, nawala yung anxiety nyo, maganda na ipakonsulta nyo po sa doktor.
10:15.3
Lalo na... Pero mas maganda talaga na nawala po siya, no?
10:19.3
Pero kung may simptomas ka pa rin ng pagdudugo, okay, or may nakakapa rin, nakakapapa ulit, maganda po is magpakonsulta sa doktor.
10:28.3
So, simple lang naman. Dumudugo at lumalabas, wala tayong choice magpapa-opera.
10:34.3
Delikado ba? Ano ba ginagawa sa opera? Sige nga. Paano bang as a surgeon?
10:40.3
As a surgeon. Siyempre gusto namin malaman ano ba nangyayari. Okay.
10:45.3
Sa hemorrhoids po kasi, okay, may... Depende sa grade, okay? Doon na lang po natin...
10:50.3
Grade 3, grade 4.
10:51.3
Grade 3, grade 4 labas na. Ang ginagawa po namin, may dalawang yan technique.
10:54.3
Itong bukol na yan, yung hemorrhoids na yan, is tinatanggal po talaga. Parang pa-diamond shape, okay?
11:04.3
Ginugupit or hinihiwa.
11:06.3
Tinatanggal yung artery or vein.
11:09.3
Opo, yung pile na yun. Actually, pwede naman talaga siyang matanggal. Wala naman siyang...
11:16.3
Pwede po siyang tahiin, i-suture. Opo, i-suture o tahiin yung blood vessel po diyan para hindi magdugo.
11:24.3
Opo, cured na. Pero, okay, may pero po kasi, Doc Willie. Hindi porkit natanggal na yung isang hemorrhoidal pile na yan, eh may dalawa pa po.
11:33.3
So, pwede pa ulit siyang maulit hanggat hindi okay yung diet mo or yung lifestyle nyo po. Kasi kung lagi...
11:39.3
Marami ba pag natanggal na isa, yung iba naman namamaga?
11:42.3
Pwede po mangyayari yun.
11:43.3
Kapag tinanggal mo yung isang pile, may dalawa pong pile na pwede pa maulit.
11:47.3
Parang kung tinanggal yung tatlo, ano mangyayari? May danger ba na kailangan ba natin yan? O parang appendix pwede wala?
11:54.3
Actually, kapag natanggal yung tatlo, wala naman po masyadong magiging effect sa pagduming. Ngunit, ngunit po, lahat kasi ng opera, di ba, may risk factors or complication.
12:04.3
Siyempre, yung tatlong pile, okay, sa puwet na yan, pag natanggal, minsan mas lumiliit, lumiliit, sumisikip siya kasi nagkocon...
12:14.3
Lumiliit yung daanan ng dumi. Parang nagpepeklat. So, minsan, may tinatawag nating keyhole deformity. Mas lumiliit yung daanan ng dumi, mas nahihirapan po yung pasyente. Parang ang hirap dumumi. Masakit dumi man.
12:28.3
Yes. Meron din tinatawag na parang tight anal sphincter. May tao, tight.
12:35.3
Like, like, siguro kami laging takot na dumumi. Nagiging tight. O merong ibang loose. Meron bang gano'n? Naririnig ko sa mga surgeons ko.
12:44.3
Pwede naman pong magyari yun.
12:45.3
So, pag mas tight, mas mabilis masugat? Ganun ba yun?
12:48.3
Pag mas tight kasi yung sphincter, actually, mas maganda yun kasi mas nakocontrol kasi yung pagdumi. Okay? Ibig sabihin, pag tight, may control po yung pagdumi. Pag lax na masyado, yun yung...
13:03.3
Sumama na agad yung dumi.
13:05.3
Tsaka, pag naging lax at ano, yun ay parang incontinence na?
13:11.3
Bakit naging lax yung iba?
13:12.3
Usually, marami pong reason. O pwedeng reason, operation. Pwede din po yung tinatawag natin na kung may bukol po doon sa area na yun, naapektohan yung sphincter ng bukol.
13:22.3
Pag nanganak ang buntis, hindi naman ang maabot sa puwet, no? Diba? Yung iba nawawarak hanggang bihira yung...
13:30.3
Bihira naman po yung complication na yun.
13:32.3
So, easy lang tong procedure na to sa inyong mga surgeons?
13:37.3
Yes po. Easy procedure.
13:39.3
Kumbaga, kung iano siya, medium procedure.
13:42.3
Okay. Pwedeng yung pasyente, i-admit ngayon, operahan bukas, makaka-uwi din the next day.
13:48.3
Itong Almoranas daw ba, mga matatalino tong followers, pwede daw ba maging cancer, mag-transform into colon cancer?
13:56.3
Okay. So, kaya nga po importante yung pag-iimbestiga.
14:01.3
Okay. Kasi po, magkaparehas po kasi ng simptomas ang hemorrhoids at saka colon cancer or colorectal cancer.
14:09.3
Kasi may episode sila ng pananakit.
14:11.3
Or yung isa po is may dugo na lumalabas pag dumudumi.
14:15.3
Kaya nga po ang pinakamaganda is obserbahan.
14:18.3
Okay? Hindi po automatic na kapag may hemorrhoids, may colon cancer na.
14:24.3
Pero hindi din naman automatic na colon cancer, may hemorrhoids.
14:28.3
Pero magkakataon po na isang pasyente may namamagang hemorrhoids, may colon or rectal cancer po.
14:35.3
Finally, prevention tips.
14:38.3
Bawal umire? Bawal ba magkarga? Bawal...
14:42.3
Actually, ang pinaka... ang ina-advise namin sa pasyente po is yung bawal habits po nila.
14:49.3
Kunwari, kung dudumi, ayaw natin yung ira sila ng ire. Okay?
14:53.3
Ayaw din naman natin yung constipated, ayaw natin ganon.
14:56.3
Ayaw din naman natin na nagdadayariya po sila yung dumi naman ng dumi.
15:01.3
Kasi nga, dumadaan pa rin yung dumi, okay, dun sa piles na mamaga.
15:06.3
And syempre, kung dudumi, may ano kasi mga Pilipino eh, parang antagal nakaupo sa toilet bowl na...
15:11.3
Nag-cellphone. Nag-cellphone. Opo, yun, nakaka-costing yun.
15:15.3
Nagtetext. Nagtetext na. Doon na sila nakatira sa restroom.
15:19.3
So, ayaw din po natin na antagal nakaupo.
15:21.3
Matagal nakaupo din. Two hours, three hours, di ba?
15:24.3
Opo. Mas maganda naglalakad-lakad.
15:26.3
Naglalakad-lakad.
15:27.3
Exercise is also good na bumabalik din.
15:32.3
Okay. Final tips sa mga pinag-uusapan pala ngayon.
15:36.3
Nasaan niya yung hemorrhoids? Napi-feel ko na yung sakit.
15:39.3
Mag-comment kayo kung tama sinasabi ko lahat.
15:41.3
Ito, totoo daw ayaw na niya dumumi.
15:44.3
Kasi pag namamaga, iniisi pala niya dunumi siya.
15:47.3
Natatakot na siya.
15:49.3
Kaya nga sa umaga, pag naka-dumi ka ng mga ayos, parang good, celebrate.
15:54.3
Okay po. So, yung pinaka-home remedy lang talaga or tips is kapag napansin mo sumasakit,
16:00.3
yung tumbong, feeling mo yung may nakakapakambukol,
16:05.3
pinakamagandang magawa is hot sits bath. Okay?
16:08.3
Kuha ka ng kahit anong planggana. Hindi po tayo mapili sa planggana.
16:11.3
Lagyan ng maligam-gam na tubig. Okay?
16:13.3
Huwag mainit kasi baka naman ma-burn po sila.
16:16.3
And then, ilubog yung puwet. Ang practice kasi ng mga Pilipino, pinapausukan.
16:20.3
Hindi po ito siomay, siopaw na kailangan pausukan.
16:23.3
Kailangan ipu talaga yung puwet for 10 to 15 minutes at least twice a day po.
16:29.3
And then, kapag persistent...
16:31.3
Aakyat siya kusa?
16:33.3
Opo. Parang lumili ito.
16:35.3
So, medyo hot hindi siya cold.
16:40.3
Hindi po. Cold. Warm.
16:42.3
Nandun tayo sa warm.
16:44.3
And syempre kung persistent, okay?
16:46.3
Ibig sabihin, pabalik-balik, laging may pagtutugo.
16:49.3
Okay? May nakakapambukol.
16:51.3
Maganda po is magpunta po sa pinakamalapit na hospital,
16:55.3
or sa clinic at ipacheck po sa surgeon.
16:58.3
Opo, talaga kay doktor.
16:59.3
Opo, pwede po sa akin.
17:01.3
Lalo na ako babae.
17:03.3
Short question lang.
17:04.3
Medyo another topic siya fistula in ano?
17:08.3
Yung may butas sa tabi ng...
17:10.3
Dito rin yun, di ba?
17:12.3
Yes po. Usually, dito yan. Malapit yan sa puwet.
17:16.3
May connection po sa external.
17:19.3
Ibig sabihin, sa tumbong at sa daanan dito.
17:22.3
Sa daanan ng dumi.
17:23.3
Sa anal canal, may connection siya.
17:25.3
Kaya may dumi lumalabas.
17:26.3
Meron po or discharge.
17:28.3
So, parang another topic yun.
17:30.3
Pero ang pinaka common cause ng fistula in ano,
17:32.3
is abscess or pigsa po.
17:39.3
Paghugas ng puwet, tubig, sabon, whatever. Ano ba maganda?
17:44.3
Wala namang po. Basta laging ugaliin lang na...
17:47.3
Water is good enough.
17:48.3
Water is good enough po.
17:49.3
Hindi pwede tissue lang.
17:50.3
Maganda nga mga Pilipino, tubig eh.
17:52.3
Sa iba, puro tissue eh.
17:54.3
Di ba? Bako lang ang tissue.
17:56.3
Tsaka dapat ang tissue nyo yung pinakamalambot.
18:01.3
Thank you so much.
18:03.3
Share po natin, Doktora Ina Garcia.
