PRO-DUTERTE VS DILAWAN: PANELO TINAWAG NA SINUNGALING SI ROQUE, TRILLANES BINANATAN NI ROQUE
00:59.2
Nausap ko si dating President Duterte, he categorically said there was no agreement, gentleman or ungentleman.
01:10.6
Wala pang bagong tugon dyan si Roque pero kahapon ay binuweltahan niya rin ang secret agreement daw ng China at ni dating senador na si Trillianes IV.
01:20.1
Ayon kay Roque, ibininta daw ni Trillianes sa China ang Scarborough noong panahon ni dating Pangulong Noynoy Aquino.
01:28.6
Trilliling, ikaw, ikaw ang pumasok sa secret agreement. Ikaw ang namigay ng teritoryo. Ikaw at ang Pangulo mo ang dahilan kung bakit nawala ang Scarborough Shoal.
01:39.9
Pero sagot naman dyan ni Trillianes, fake news daw si Roque at ang totoo raw sa panahon ni Aquino ay napalayas nila sa Scarborough Shoal
01:48.5
ang aabot sa isandaan na barangay.
01:50.1
Ang isang issue na paulit-ulit na kinakalat ng mga makaduterte sa social media laban sa akin, ang backchannel issue sa West Philippine Sea.
02:20.1
Marami silang versions nito.
02:22.9
Binenta ko raw ang Scarborough o kaya ang Spratlys sa China?
02:27.4
Ano raw ang ginawa ko sa 16 secret meetings with China?
02:31.4
At nag-tridor daw ako sa interest ng bayan sa pagiging backchannel negotiator ko.
02:37.7
Nakailang interview na ako sa radio at TV at ilang post na rin sa Facebook since 2012.
02:44.8
Kakapaliwanag nito pero sa dyang kinakalat pa rin ang fake news na ito.
02:48.8
Kaya para sa kaalamig,
02:50.1
naman ang lahat, ito po ang katotohanan.
02:53.0
Noong April 2012, nagkaroon ng standoff sa panatag Shoal o kilala rin sa pangalang Scarborough Shoal.
03:00.5
Bunga ito ng paghuli ng isang Philippine Navy ship sa mga Chinese fishermen sa loob na Scarborough.
03:07.3
Biglang sumaklolo ang dose-dose ng Chinese Coast Guard ships at pinalibutan ang Shoal.
03:13.6
Ilang linggong uminit ang sitwasyon doon hanggang sa umabot sa 80 to 100 Chinese ships,
03:20.1
of different sizes, ang nasa loob at labas ng Scarborough.
03:24.8
Dahil sa stalemate na ito,
03:26.8
I was officially designated to be the backchannel negotiator by then President Aquino noong May 2012
03:33.6
para pahupain ang sitwasyon sa Scarborough Shoal.
03:36.8
Just to be clear,
03:38.8
ang pagiging backchannel negotiator ay isang foreign policy tool ng isang bansa
03:43.9
para malutas ang mga problemang hindi kayang malutas ng formal or front channel
03:52.0
Hindi po ito iligal.
03:54.0
Linawin din natin, ang Scarborough Shoal ay nasa karagatan ng Zambales.
03:58.0
Iba po ito sa Kalayan Island Group o Spratlys na nasa bandang Palawan naman.
04:04.0
Scarborough lang po ang cover ng authority ko as backchannel negotiator at hindi kasama ang Spratlys.
04:11.0
My mission was to deescalate o pahupain ang tensyon at mabawasan ang mga Chinese ships in Scarborough Shoal.
04:18.7
Hindi po covered at hindi pinag-usapan ang issue ng sovereignty kasi maliwanag na atin ang Scarborough Shoal.
04:26.7
Ang pagiging backchannel negotiator ay para lang messenger kung saan iahatid mo ang mensahe ng presidente sa mga kausap mong negotiator.
04:36.7
Tapos iahatid mo naman pabalik ang mensahe nila sa presidente.
04:42.7
Walang labis, walang kulang.
04:44.7
Hindi ka makakadiskate ng sarili mo
04:46.7
kasi nasa presidente pa rin ang final approval.
04:50.7
Nakatulong din na bilang dating navy officer ako,
04:54.7
madalas kami nagpapatrolya dyan sa Scarborough at nakakahuli ng mga Chinese ships.
05:00.7
Kaya pamilyar ako sa hugis ng Shoal at sa area na pinag-uusapan.
05:05.7
The negotiations lasted for about 3 months.
05:09.7
14 meetings lahat-lahat.
05:11.7
7 ang ginawa rito sa Manila at 7 naman ang ginawa sa China.
05:16.7
16 trips gaya ng sabi ni Enrile.
05:18.7
Again, hindi ito bawal kasi negosyasyons nga diba?
05:22.7
Kaya dapat talaga mag-meeting.
05:24.7
Kahit umabot pa yan sa isang daang meetings hanggang malutas ang krisis, legal pa rin yun.
05:31.7
Anyway, nang matapos ang backchannel negosyasyons, napahupa ang tensyon at nareduce ang number of Chinese ships in Scarborough.
05:40.7
From 80 to 100 ships nung simula, naging tatlong barko na lang.
05:44.7
At nasa labas na ng Shoal.
05:47.7
Kumpirmado ito ng ating Philippine Navy at Coast Guard at pwede nang i-check muli ng ating media kung nagsasabi ako ng totoo.
05:56.7
Nagawa po ito without surrendering even an inch of our territory.
06:01.7
Sa atin pa rin ang Scarborough.
06:04.7
In short, na-accomplish ko ang mission ko.
06:07.7
Looking back, I can proudly say na ito ang aking biggest achievement in my career.
06:12.7
As a public servant.
06:16.7
An invasion or an armed conflict with the regional power was averted through those backchannel talks.
06:23.7
Eventually, nang ayaw palisin ng China ang remaining 3 ships na nasa labas ng Shoal na obligang mag-file si Pinoy ng arbitration case which we eventually won.
06:35.7
Ngayon, kung ano man ang iniinsinuate ng mga maka-Duterte na binenta ko raw ang Scarborough,
06:42.7
maliwanag na fake news po ito.
06:44.7
Kasi, unang-una, wala naman sa isang senador ang titulo ng Scarborough Shoal.
06:50.7
Kaya pa paano ko ito mabibenta?
06:52.7
Kung totoo yan, kahit di dobsale o anumang kasulatan sana ay may naipakita na si Duterte.
06:58.7
Kasi hawak naman nila lahat ng mga dokumento sa Malacanang at DFA.
07:03.7
Ngayon, kung sasabihin na hindi naman literal na binenta ang Scarborough, eh ano daw ang binenta ko?
07:10.7
Wala rin namang masabi.
07:12.7
Wala rin na inrile at Duterte.
07:15.7
Kaibigan din naman ni Duterte ang China kaya pwedeng-pwede niya ito tanungin kung anong interest ng Pilipinas ang ibinigay ko.
07:23.7
Kaso nga wala rin kasi gawa-gawala itong isyong ito.
07:28.7
Pangalawa, kung totoong binenta ko ang Scarborough, bakit pa nag-file ng arbitration case ang Pilipinas at nanalo pa sa kasong ito?
07:37.7
Dapat din sinabi na ng China na sa amin ang Scarborough dahil binenta na ito,
07:40.7
kaso wala namang sinasabing ganyan ang China.
07:45.7
In fact, ang sinasabi ng China ay may kasunduan sila ni Duterte na hindi niya itutulak ang ruling ng arbitral tribunal.
07:54.7
Yun ang tunay na pagtataksil sa interest ng bayan.
07:58.7
Pangatlo, wala rin reklamasyon at base ng China sa Scarborough hanggang ngayon.
08:05.7
Hindi rin ba dapat nagtayo sila ng base diyan kung totoong binenta ko na?
08:09.7
At sa kanila na iyon?
08:11.7
Ngayon, kung hindi raw makapangisda ang mga fishermen natin doon,
08:15.7
dahil daw sa naiwang 3 Chinese Coast Guard ships na nasa labas naman ng Seoul,
08:20.7
bakit hindi utusan ni Duterte yung Philippine Navy or Coast Guard para alalayan ang mga manging isda?
08:27.7
Sino at ano ang pumipigil kay Duterte na gawin ito?
08:32.7
Finally, para lang maliwanag, noong 2017, the Ombudsman dismissed the case,
08:38.7
na finial na mga kaalyado ni Duterte accusing me na binenta ko raw ang Scarborough sa China.
08:45.7
Paano naman hindi i-dismiss ang kaso?
08:48.7
Eh ang ebidensya lang na prinesenta nila ay ang mga kasinungalingan nila Duterte at Enrilec.
08:54.7
Ayon sa disisyon ng Ombudsman,
08:57.7
there is no probable cause for treason, there is no probable cause for espionage.
09:02.7
In short, naniwala sila Duterte sa sarili nilang fake news.
09:09.7
Para klaro kung ano ang gusto ko talagang mangyari noong Back Channel Talks,
09:14.7
pakinggan natin si Enrile na mismo sa videong ito.
09:19.7
Alam mo, yung Scarborough, tayo hindi sa atin yun eh.
09:26.7
Squatter lang tayo doon.
09:29.7
It's outside of the city of Paris.
09:32.7
At ang kaalaman ko, outside of Oncruz.
09:37.7
Sa atin, as far as we're concerned.
09:40.7
But historically, ang mga tao natin nagpupunta doon nangingisda.
09:48.7
Ang akala natin, pag-aari natin yun.
09:51.7
Sa aking intindi, si Delosario gusto niya maayos ang usapan, kausapin ang China diplomatically.
10:05.7
Si Terellanes gusto niya paalisin yung mga in-check doon sa Scarborough.
10:18.7
Dahil nandun sila, nandun din ang post guard natin eh.
10:26.7
It's ironic na mga pro-Duterte ang nagre-raise palagi ng isyong ito.
10:30.7
Pero bulag sila sa mga pagbebenta ni Duterte ng mga interest natin sa China.
10:34.7
Hindi lang sa West Philippine Sea, pati na rin sa mga POGOs, vaccines, infrastructure projects at iba pa.
10:42.7
Sana po naliwanagang kayo sa isyong ito.
