00:18.4
should remove from its own
00:24.0
the SP Sierra Madre
00:31.9
ito yung BRP Sierra Madre
00:33.5
parang kumpandigma to ha
00:35.2
e kaso hindi halata
00:36.7
World War II pa kasi ang edad nito
00:39.4
kasing edad o baka mas matanda pa nga
00:42.2
kaya syempre e bulok na bulok na
00:44.8
sa totoo lang metal scrap na to e
00:48.6
e kung may dapat ikatakot dito
00:50.7
siguro yung baka mamatay ka sa tetano
00:52.6
o yung baka may magpakita multo dun
00:55.0
e sabi nga ng isang wise man
00:57.5
mukha na tong ghost ship
01:02.7
gigil na gigilan China
01:04.7
na paalisin to sa Ayungin Shul
01:07.8
lodged solemn representations
01:10.5
requesting the Philippine side
01:12.8
to tow away the vessel
01:14.7
the Philippine side also made
01:17.5
explicit commitments to do so
01:19.8
it's been 24 years
01:22.4
and the Philippine side
01:24.3
is yet to honor its commitments
01:30.6
China ang may pinakamalaking navy
01:33.2
pero bakit di niya basta basta magalaw
01:35.3
itong bulok at karag-karag na barko
01:39.2
technically nasa active service pa
01:41.5
ang BRP Sierra Madre
01:42.7
hindi pa to decommissioned
01:44.5
so kung sakaling terahin to ng China
01:46.3
abang magkakagulo
01:47.4
remember may mutual defense treaty tayo sa US
01:52.0
obligado silang sumaklolo
01:53.5
so baka magkagyera
01:57.6
ito yung options na rin
01:58.3
ito yung options na rin
01:58.9
ito yung options na rin
01:59.0
ito yung options na rin
01:59.1
nila. Hintayin gumuho yung
02:01.1
BFP Sierra Madre sa sobrang
02:03.0
kabulokan. Saka kipitin yung mga
02:05.1
tropa nating nagbabantay sa bulok
02:08.9
May ilang sundalo kasi tayo naka-rotational duty
02:11.1
doon. Ibig sabihin, pinapalitan din
02:13.1
sila at sinusuplayan ng pagkain
02:15.0
at iba pang pangangailangan.
02:17.8
Lately, grabe yung paghaharang
02:19.1
ng China Coast Guard sa mga tinatawag na
02:21.1
rotation and reprovisioning missions
02:23.3
ng armed forces natin
02:25.0
sa Ayungin. Diba nga,
02:27.0
ilang beses na nitong binobomba yung
02:28.6
resupply vessels natin gamit ang water cannons?
02:31.8
May mga tropa pa nga tayo
02:32.9
nasaktan dahil sa kabalbalan na to ng China eh.
02:37.0
importante ang BFP Sierra Madre at
02:38.9
Ayungin Shoal para sa Pilipinas?
02:40.9
At bakit ganong katindi yung pangaharas ng China
02:42.9
sa atin? Konting history muna
02:48.9
China ang Mischief Reef na located
02:50.8
sa West Philippine Sea. Di pa
02:52.8
natin ginagamit yung name ng West Philippine Sea
02:54.9
noon. Pero clearly,
02:56.9
tayo ang may tinatawag na
02:58.1
sovereign rights sa area na to dahil
03:00.5
pasok ito sa ating Exclusive Economic
03:02.7
Zone. Ibig sabihin tayo
03:04.7
lang ang may karapatan sa ilalim na
03:06.5
international law para makinabang
03:08.6
sa mga resources dito tulad ng
03:10.3
isda, langis, o gas deposits.
03:14.5
isinadsad ng Pilipinas ang BRP
03:16.5
Sierra Madre sa Ayungin Shoal.
03:18.5
Simula noon, nagsilbi na itong military
03:20.2
outpost ng Pilipinas. Nangyari
03:22.5
ito noong panahon ni Pangulong Joseph Estrada.
03:25.4
Alam nyo ba, makaraan lang
03:26.6
ilang araw, dumating ang dalawang
03:28.1
Chinese naval frigates para manmana
03:30.5
ng bagong outpost ng Pilipinas?
03:32.9
Nakatutok yung mga armas nila dito.
03:37.0
ang haba ng BRP Sierra Madre,
03:39.1
isa tong US tank landing ship
03:40.9
na sumabak noong World War II.
03:48.1
Eventually, naging
03:48.7
USS Harnett County at
03:50.6
isinabak sa Vietnam War bilang
03:52.3
helicopter gunship base.
03:55.2
After the war, napunta to
03:56.8
sa Philippine Navy at ito na.
03:58.1
Ito ay tinawag na BRP Sierra Madre
04:00.4
after our longest
04:02.0
mountain range. If you think
04:04.0
about it, veterana na ng dalawang
04:06.1
digmaan ang BRP Sierra Madre.
04:08.8
World War II at Vietnam War.
04:11.0
Pero napakahalaga nito
04:12.1
para sa interes ng Pilipinas.
04:14.2
Kung wala ito, matagal nang inangkin at
04:15.8
sinakop ng China ang Ayungin Shoal.
04:18.3
Malamang, tinayuan na rin ang military
04:20.0
facilities. Just to
04:22.2
be clear, pasok ang Ayungin Shoal
04:24.2
sa exclusive economic zone ng Pilipinas.
04:30.1
explain. Remember yung
04:31.9
legal victory natin laban sa China
04:33.7
noong 2016? Yung dokumento na
04:36.0
tinginidigong, piece of paper
04:38.0
lang na pwedeng itapon sa basurahan?
04:40.9
Base sa decision ng
04:42.0
UNCLOS Tribunal, low tide
04:44.0
elevation ng Ayungin Shoal. At dahil
04:46.2
dito, no country can
04:47.9
claim sovereignty over it.
04:50.2
Pero dahil pasok ito sa exclusive economic
04:52.2
zone ng Pilipinas, atin
04:54.1
ito, sabi ng International Court.
04:58.1
So dun po sa mga nagsasabi na
05:00.2
disputed ang Ayungin Shoal,
05:02.4
hindi po. Malinaw po
05:04.2
ang court decision tungkol dito.
05:06.0
Makapalam po talaga yung mukha ng China
05:07.8
para angkinin pa rin ito.
05:10.4
Actually, halos buong South China Sea
05:12.1
po ay inaangkin ng China.
05:13.8
Kahit yung mismong permanent court of arbitration
05:16.2
po yung nagsabi, wala pong
05:18.0
basihan yung 9-9 doctrine nila
05:20.1
na ngayon po ay naging
05:23.7
Noong 2014, dahil sa tindi ng harassment
05:25.8
ng China, ibinagsak na lang mula sa
05:28.0
era yung mga pagkain at tubig sa ating
05:29.9
mga tropa sa Ayungin.
05:32.3
Ayon sa Asia Maritime Transparency
05:34.2
Initiative, labing apat
05:36.1
na sasakyang pandagat ng China
05:37.7
ang nakita tuwing may resupply
05:39.8
mission sa Ayungin noong 2023
05:41.7
mula sa isa lang noong 2021.
05:45.4
Dito mga nakaraang
05:46.2
buwan, tumindi ang patintero
05:48.0
sa paligid ng Ayungin at mas
05:49.6
pinagting ng China ang pagharang
05:51.9
sa ating resupply missions.
05:54.0
Dito sinusundan-sundan,
05:55.7
kinakanyo ng tubig at binabangga ang
05:58.0
ating mga vessels na di hamak na mas
05:59.7
maliit. Actually, yung ilang fishing
06:01.8
vessels ng China, yung kabilang
06:03.6
Samaritan milisya nila, aba mas
06:05.7
malaki pa sa mga dine-deploy ng gobyerno
06:07.9
natin sa West Philippine Sea.
06:11.7
David versus Goliath ang labanan dito.
06:14.6
Mahina ako ng response sa
06:15.7
Pilipinas so far. Ibig sabihin, di tayo
06:17.8
gumaganti maski water cannon.
06:20.0
Sinisikap na lang ng mga tropa natin
06:21.7
na makompleto ang mission.
06:26.6
takapaghain na rin ang Pilipinas,
06:28.0
ng 97 diplomatic protests
06:32.1
Ilang beses na rin pinatawag ng gobyerno
06:34.0
ang Chinese ambassador dahil sa issue na to.
06:36.8
Recently, China pa nga nagreklamo
06:38.3
sa Pilipinas, ha?
06:39.7
Tayo pa raw ang nag-i-encroach sa teritory nila.
06:44.0
Eto pa, may pangakurao
06:46.0
kasi tayo na hindi kukumpunihin
06:47.8
ang BRP Sierra Madre.
06:50.1
Recently, inamin ito ng dating mouthpiece
06:52.1
ni Duterte, yung dating human rights
06:54.0
lawyer. May gentleman's
06:56.1
agreement raw na pinasok si Duterte.
06:59.8
Pero teka muna, di ba pabor na pabor
07:02.2
sa China yung Duterte agreement na yun?
07:04.6
Kasi kung bawal magdala ng mga gamit
07:06.3
pang kumpuni sa BRP Sierra Madre,
07:08.6
eh lalo itong mabubulok at guguho.
07:10.8
At pag nawala yun,
07:12.2
happy-happy na ang China.
07:14.3
Huwag nyo rin kalimutan,
07:16.0
anumang pakialam ng China kung i-repair natin
07:18.0
ang BRP Sierra Madre?
07:19.8
Again, atin ang ayungin shoul.
07:22.2
Sila yung nang gugulo rito.
07:24.5
Actually, parang ganito po yung nangyayari, no?
07:26.7
Parang meron kang
07:28.0
kapitbahay na abusado na nakatambay
07:30.2
dun sa bakuran mo. Tapos yung
07:32.4
meron siyang bigla mga rules na
07:34.0
kailangan sundin mo. Tapos
07:36.2
yung pananim mo, kinukuha niya.
07:38.7
Tapos kunwari, meron kang gustong
07:40.0
kumpunihin dun sa bakuran mo, hindi mo
07:42.1
magkawa kasi tinatakot ka o hinaharas ka.
07:45.4
Sabi nga ni retired
07:46.4
Justice Tony Carpio,
07:48.0
squatter ang China sa West Philippine Sea.
07:51.0
Eh pero ang squatter na to,
07:53.9
at mas mayaman pa sa atin.
07:58.0
Thank you for watching!
