01:44.4
Dahil sabi ng China, merong agreement with the former Philippine president
01:50.8
para tanggalin yung BRP Sierra Madre.
01:53.6
Eh, wala namang umamin.
01:55.3
Sabi ni Arroyo, hindi siya, o dududa ko ron.
01:58.5
Si Erap, nag-deny.
02:00.0
Sabi ng mga anak ni Erap, yung dalawa na usually makaaway,
02:05.6
eh nagkampi sila in defending Erap.
02:07.9
Kami nga yung naglagay ng BRP Sierra Madre dyan.
02:10.5
Kami pa yung gagawa ng agreement para tanggalin.
02:14.0
Although merong paliwanag dyan si magaling columnist Bobby Tiglao.
02:19.2
Tapos may malabo naman na si Pinoy ang gumawa niyan.
02:24.0
Ang nakipag-agree sa China para tanggalin yung BRP Sierra Madre.
02:28.5
At mukhang hindi rin naman si PB.
02:30.0
Pero ngayon, inamin na.
02:32.7
Inamin na ng China kung sino yung nagbigay ng oral agreement.
02:38.8
Hindi ko alam kung anong pwersa ng isang oral agreement.
02:41.3
Sabi ng mga abogado, may pwersa yan kung presidente ay nagbigay.
02:45.6
Sabi naman yung ibang abogado, hindi, wala namang nakasulat.
02:49.6
At saka hindi naman dumaan sa ating mga kongreso.
02:52.8
Kaya hindi yan ganun kasulido.
02:56.2
Kaya siguro maganda.
02:58.6
Ipatawag na lang.
03:00.0
Ex-president Duterte ng kongreso at saka senado.
03:04.0
In aid of legislation.
03:06.2
Para pag-usapan na ano ba talaga yung kanyang oral agreement na ibinigay sa China.
03:11.9
At yan ba talaga ay binding yung agreement na yan.
03:16.3
Na parang wala naman siya ibang kinonsulta.
03:18.8
Siguro baka yung kanyang foreign secretary.
03:21.4
Pero apat na beses siya nagpalit.
03:23.2
Kaya gusto natin malaman kung sino yung foreign secretary nakakutsaba niya sa oral agreement na yan.
03:30.0
Yan ba ay constitutional?
03:31.5
Yan ba ay illegal?
03:32.9
Yan ba ay betrayal of the office of the president?
03:36.6
So yun yung isang sagot sa tanong mo.
03:40.8
Ikalawa ay yung vice president.
03:43.9
Tahimik na tahimik.
03:45.4
Pagdating kay Kibuloy, pumunta pa sa rally ni Kibuloy para supportahan siya.
03:50.7
Tsaka may message pa.
03:52.0
Isang akusadong human trafficker.
03:55.0
Isang akusadong rapist ng mga minors.
03:58.1
E ang bilis niyang supportahan.
04:01.0
E ito, tahimik na tahimik siya.
04:03.6
E kitang kita naman.
04:06.1
Nakita mo yung report ni Morong.
04:11.1
Nung sa loob ng kuwa.
04:13.5
Sugatan talaga yung ating mga Coast Guard at Navy.
04:17.2
Sobrang lakas pala.
04:20.3
Oo, sobrang lakas. Nakakamatay yun ah.
04:24.3
Sabi ni ADG Malaya, isang oras daw binomba ng tubig. Grabe.
04:28.1
At hindi lang isang Coast Guard vessel ng China.
04:31.1
Dalawa ang bumomba.
04:33.7
Humihiyaw na yung mga tao eh.
04:36.1
Humihiyaw na sila sa sakit eh.
04:39.2
Kaya, kitang kita yung pagdurusa, yung kalbaryo ng ating mga frontliners
04:46.8
na sinusubukang inisupply yung ating mga butihing mga sundalo sa BRP Shara Madre.
04:54.2
Ito namin yung tanong ko.
04:55.5
Wala ka man lang narinig.
04:57.4
Ito namin yung tanong ko.
04:59.0
Eh ano ngayon? Bakit kailangan magsalita ni VP Sara dyan?
05:02.9
Well, siya yung number one na, number two biggest, highest government official
05:08.8
at kapag wala yung presidente, ay siya yung
05:14.8
Caretaker ng ating gobyerno.
05:17.6
Eh, parang kung wala presidente, ikaw yung head ng gobyerno
05:21.4
tapos wala kang sasabihin tungkol sa mga ganyan.
05:24.0
At the very least, ikaw yung ikalawa.
05:27.4
Mga mataas na opisyalis ng gobyerno.
05:30.4
Tapos tahimik ka.
05:31.9
Tapos ang bilis mo para dito sa napaka walang kwentang tao na son of God na suportahan.
05:38.3
Tapos dito sa mga, dahil ito ay maliliit na tao, yung ating mga Coast Guard at saka yung ating mga Navy,
05:45.0
eh hindi mo papansinin, no?
05:47.3
Sigurado ko naman na panood niya na sa lahat ng media yung lumabas na water cannon eh,
05:52.9
yung pag-water cannon, diba?
05:54.1
Eh, sigurado ko naman na panood niya.
05:56.3
Yung nangyari na yan, bakit sobrang tahimik siya?
05:59.8
Pero pag may mga imbitasyon sa Chinese Embassy, nandun siya, nagsasalita ng Mandarin.
06:07.4
Tapos ngayon dito eh, baka pwede siya magsalita in Mandarin dito sa statement niya in support sa ating mga Coast Guard at saka Navy.
06:17.2
Nangyari yung revolusyon nila, nanalo si Mao Tse-tung, nagkaroon ng Mao Tse-tung-tot.
06:22.3
Na basically based sa karanasan nila sa Long March,
06:26.3
karanasan nila sa guerrilla warfare, no?
06:28.7
At talagang very dogmatic.
06:31.8
Pero dahil doon sa dogmatism na yun, medyo nagka-problema sila sa kanilang economy.
06:37.1
Sinubukan nilang i-adapt yung kanilang ideology para doon sa realities ng kanilang national economy in relation sa global economy.
06:46.6
Nag-collapse yung kanilang ekonomiya, no?
06:49.0
At hindi umunlad yung China for decades, no?
06:52.6
At nung namatay si Mao Tse-tung,
06:55.3
ay pumalit si Deng Xiaoping.
06:57.5
Ang sabi ni Deng Xiaoping,
06:59.0
Teka-teka, kailangan nilang baguhin yung kanilang economic policy.
07:02.6
Which in a way, kailangan nilang baguhin yung kanilang ideolohiya.
07:05.9
Kaya nung pumasok si Deng Xiaoping na nag-survive nung cultural revolution nung panahon ni Mao,
07:12.0
ay nagkaroon sila ng bagong economic platform, economic framework.
07:18.9
Na buksan natin yung salili natin sa global economy
07:21.7
at papasukin natin yung mga investors
07:24.5
at i-develop natin yung ating economy
07:27.1
not on purely socialist dogmatic lines
07:30.9
pero doon sa mixed economy ng capitalism
07:33.7
at saka state control.
07:37.2
So doon nagsimula yung medyo umunlad yung China
07:39.9
nung 1980s hanggang sa turn of the century.
07:44.6
Ang president yung kanilang growth, no?
07:46.5
Pero nagbago sila.
07:48.6
Ang medyo adjustment din ay sa foreign policy.
07:52.0
Ang dominant foreign policy na yan,
07:54.3
yung foreign policy nung kanilang ideolog, si Xiaowen Lai.
07:58.1
Ang sabi ni Xiaowen Lai ay,
07:59.9
let us outweigh the lone superpower, yung US.
08:06.1
Huwag tayo makipag-compete kaagad.
08:08.5
Dahil lalo na nung nangyari yung pag-collapse ng Russia at ng Eastern Europe,
08:14.6
ay narealize nila Deng Xiaoping na tama si Xiaowen Lai.
08:22.7
Huwag tayong makipagsabayan sa US, sa arms race.
08:27.0
Dahil baka gumuhurin yung ating Communist Party,
08:31.7
yung ating gobyerno, katulad ng Russia at sa Eastern Europe.
08:34.7
Kaya for a long time, for decades,
08:37.1
yun yung naging dominant foreign policy.
08:39.3
Kunin natin yung makukuha natin sa West,
08:41.7
pero huwag natin pa silang bunguin.
08:44.4
Dahil kaya natin silang i-outweigh.
08:46.7
Dahil hindi naman nagbabago yung ating gobyerno.
08:49.4
We can plan for decades.
08:52.5
or even a century.
08:53.9
Yung West hindi kaya.
08:56.1
Pero nung pumalit na si Xi Jinping,
08:59.1
pinalitan niya si Hu Jintao,
09:01.1
na pinalitan si Jiang Zemin,
09:03.5
na pinagpatuloy yung ideology at economic policy ni Deng Xiaoping,
09:10.8
ay medyo nagkaroon na ng pagbabago.
09:14.2
Ang tingin ni Xi Jinping,
09:16.5
panahon na para makipag-compete sa Amerika as a superpower.
09:20.8
Doon lang na-consolidate
09:22.0
yung tinatawag na wolf diplomacy.
09:24.7
Yung aggressive diplomacy as a rival ng US.
09:30.4
nagbago rin yung kanilang economic policy.
09:33.7
Parang tama na na to be rich is glorious.
09:37.6
Sabi nga na Deng Xiaoping.
09:39.1
Tama na yung sobrang economic growth
09:41.8
na mayroong mga members ng Communist Party of China,
09:45.4
na mga bilyonaryo, mga milyonaryo.
09:47.5
Dapat i-spread na natin yung kayamanan.
09:50.9
Dapat simulan na natin,
09:52.0
yung joint prosperity between rural at saka urban at saka doon sa mga middle class at saka yung mga yaman.
10:00.8
So, mas lumakas yung regulation ngayon.
10:05.6
Na nung panahon ni Hu Jintao at saka ni Jiang Zemin at saka ni Deng Xiaoping,
10:10.1
ay medyo maluwag.
10:11.6
Ibig sabihin na regulation,
10:13.2
yung pag-control ng gobyerno doon sa kanilang mga private enterprises,
10:17.9
mga kapitalista nilang mga korporasyon.
10:22.0
Kaya, kung maalala mo, Christian,
10:27.2
halimbawa si Alibaba,
10:29.0
yung kanyang company na Alibaba,
10:33.0
ay biglang nire-regulate ngayon.
10:35.4
Kino-control ngayon.
10:36.7
At yung mga mayayaman na mga Chinese,
10:39.5
na mga billionaires na hindi susunod,
10:41.8
eh, pinapahaw sa rest.
10:43.6
O bigla nalang nawawala.
10:46.1
So, yan yung panahon ni Xi Jinping.
10:48.1
Kaya, tinatamaan tayo ngayon,
10:50.9
niyang ganyang klase mga papadudod,
10:52.0
at isa pang mahalagang pagbabago sa China.
10:53.4
At isa pang mahalagang pagbabago,
10:56.1
dahil nitong nakaraang taon,
10:58.0
before, during, at saka after ng COVID pandemic,
11:01.5
ay lumala yung mga problema sa loob ng China.
11:04.8
Nagkaroon ng real estate explosion,
11:08.1
yung kanilang bubble,
11:09.4
local banks, nalulugi,
11:11.8
yung kanilang economy,
11:15.3
nagkaroon ng slowdown dahil sa zero COVID policy nila,
11:18.5
et cetera, et cetera.
11:19.4
Yung kanilang Belt and Road Initiative,
11:22.0
parang i-integrate yung mundo doon sa Chinese economy,
11:26.0
medyo bumagal, at sa iba, itumigil, no?
11:28.6
At tumalis tayo dyan, di ba?
11:30.9
Kaya, ngayon, may bagong nationalism na nag-i-emerge sa China
11:35.7
dahil sa ganyang klase mga problema.
11:37.3
To divert attention from the internal problems,
11:40.8
no, at i-channel doon sa mga kalaban,
11:44.9
mga kalaban nila, no?
11:46.4
Kaya, alimawa, yung kung makikita mo sa mga news one, two weeks ago,
11:52.0
isa sa pinakamalaking beverage company nila,
11:55.2
binabanatan ng mga ultra-nationalist sa China
11:57.7
because it is not Chinese enough.
12:00.9
Yung takip ng bote na pula,
12:04.2
binabanatan na parang fan, parang bandera ng Japan.
12:08.4
So, dapat i-boycott yan, no?
12:10.8
Pinapalibanan ko lang yun.
12:12.0
Parang nagiging ridiculous yung nationalism na yun.
12:15.2
Pero tumitingkad yung nationalism na yan.
12:18.8
At tayo ay tinatamaan yan.
12:22.7
nagpapagamit tayo sa mga imperial powers.
12:27.0
Australia, Japan, Europe.
12:28.9
Tayo ay mga, pa nila, puppets.
12:31.4
At yan din yung maririnig mo doon sa kanilang mga talking heads.
12:35.8
Nagustuhan nyo ba ang ganitong pagtalakay?
12:38.5
Mag-follow sa Informador FB page
12:40.8
at mag-subscribe sa Informador YouTube channel.
12:43.9
Ang Informador ay nilikha ng mga staff ni Atty. Ricky Tomotorgo,
12:49.0
upang lalong lumawak ang inaabot ng pagpapalaganapang
12:52.0
katotohanan at labanan ang fake news at kasinigang
