00:32.0
Gagawa po tayo ng commentary video ng interview ni Boss RDR kay Boss Toyo
00:37.2
at gusto kong kumuha kayong ballpen at papel,
00:39.7
pag-usapan po natin kung anong mapupulot natin mga aral para tayo ay umunlad.
00:46.1
Let us start to watch this.
00:47.6
Ang unang-unang kailangan is magko-costing muna.
00:50.5
Any product, example, magluluto ka ng adobo,
00:53.1
kailangan mag-costing ka muna gano'ng kalaki ang serving,
00:56.0
gano'ng kamahal yung kanin,
00:57.3
at yung presyo nun, pagbabanggain mo,
00:59.6
plus break-even point.
01:01.3
Ano yung break-even point?
01:03.1
So, alimbawa, may nakita tayong pwesto, magbubukas tayo ng pagkain,
01:06.4
itinda tayo ng food.
01:07.6
Example, pipresyoan natin siya 100 pesos.
01:10.1
So, mahalimbawa, may tubo tayong 50 pesos, so 50% ng tubo natin.
01:13.5
Ah, tanong ko muna, ilang percent pa dapat na minaparka sa isang food per product or per item?
01:19.4
Ang sweet spot is 30 to 40%.
01:21.6
So, example, break-even point, may pwesto ka.
01:24.4
Ang upa, halimbawa, 10,000.
01:26.3
Tapos, paglalagay ka ng dalawang kauhan, halimbawa, 60,000.
01:29.6
10,000 na lang din para madaling kwentahin.
01:31.2
So, may 30,000 ka ngayon na gastos.
01:33.3
Kuryente mo, tubig, lahat-lahat, lagay mo 5,000.
01:36.1
So, meron ka 35,000.
01:37.8
So, yung 35,000, kukwentahin mo ngayon yung karinder niya na itatayo mo,
01:41.9
kung ilang pinggan ba ang kailangan mong mabenta sa loob ng isang araw
01:47.3
para makuha mo yung 35,000 monthly.
01:49.8
Ibig sabihin, yung 35,000, itidivide mo siya by 30.
01:53.0
So, makakamap ka ngayon sa isang numero.
01:55.6
Example, mga 1,000 plus.
01:57.5
Bago ka maka 1,000 plus,
01:59.1
ilang pinggan ang kailangan mong mabenta
02:01.7
para makompensate yung operational expenses mo.
02:04.2
Anything na susobra doon, yun yung profit mo.
02:07.0
Anything na papasok doon, yun yung break-even point mo.
02:09.6
Anything na kabawasan doon, yun yung pagkalugi mo.
02:12.2
So, talagang lahat ng negosyo, nag-uumpisa yan dapat sa costing.
02:15.7
Ayan na, meron na tayong tinatawag na Business 101 galing kay Boss RDR.
02:21.8
Pag tayo po ay nagnegosyo,
02:23.4
ang unang alamin po muna natin yung puhunan po natin sa ating produkto at servisyo.
02:27.9
Katulad sinabi nga niya,
02:29.1
yung mga term, no?
02:30.3
Costing, kung magkano po.
02:32.1
Tapos, break-even point, kung magkano po ang kailangan yung ibenta
02:36.0
para tayo po ay hindi malugi.
02:38.3
Kasi ang goal talaga ng isang negosyo, hindi kumita agad.
02:41.4
Ang goal ng isang negosyo una is iwasan natin malugi.
02:44.9
Kasi ang goal kasi ng negosyo is kumita.
02:47.8
So, break-even point muna.
02:49.1
Pagkatapos ng break-even point, pag tinamaan na po natin yan,
02:52.0
tsaka na natin pag-usapan yung kita.
02:53.5
At sinabi nga niya, syempre, yung profit margin.
02:55.9
Magkano ba yung margin na gusto mo?
02:57.6
Yun nga, nasa pagkain daw.
03:00.5
May mga ibang pagkain na even 100%.
03:03.0
When you say 100%, ang costing nila, let's say, 100 pesos.
03:07.4
Tapos, ang benta po nila, 200 pesos.
03:10.2
So, kumikita sila ng 100 pesos.
03:12.5
So, tama po ang sinabi ni Boss RDR na, kunyari,
03:17.1
35,000 pesos ang overall na OPEX mo.
03:20.8
When you say OPEX, kuryente, upa, di ba?
03:24.0
Lahat, nasa 35,000.
03:26.2
Didivide mo siya ng 30 days.
03:27.6
More or less, papalo siya ng mga 1,000 plus to break-even.
03:30.9
Pero, pero, pero, pero,
03:32.6
hindi pa po nasamaan po ni Boss RDR.
03:36.2
Dadagdag na lang po natin,
03:37.9
kasi siguro kulang yung oras,
03:41.2
Di ba? May food cost pa yan eh.
03:42.7
Kahit na may pwesto ka, may tao ka, may pang-OPEX ka, may kuryente,
03:46.0
meron siyang tinatawag na gasol, mantika,
03:48.9
yung mabili mo ng mga gulay, di ba?
03:51.8
Isasama po natin yan.
03:53.2
So, hindi lang siya papalo ng mga 35,000.
03:55.6
At bibilangin niyo po,
03:56.8
kung magkano ang pinamalengke nyo per day.
03:59.3
Kunyari, ang pinamalengke nyo per day na sa 5,000 pesos,
04:02.7
bumenta kayo ng, let's say, ng 12,000 pesos.
04:05.3
May kita kayo, grosa, ng 7,000 pesos.
04:08.2
Sa 7,000 pesos po, anong gagawin nyo?
04:10.6
Maminos nyo na po yung mga OPEX nyo everyday na sa 1,200.
04:14.8
I-maminos nyo pa doon sa 7,000 pesos,
04:17.8
syempre, yung pinamalengke.
04:19.4
At kung anong matira,
04:20.9
kung anong matira,
04:22.1
yun na po ang tinatawag nating net income.
04:27.5
Kasi pag tinatanong po natin minsan,
04:29.7
Uy, magkano ang kita mo?
04:31.7
Magkano benta mo?
04:33.1
E paano naman yung cost of goods mo?
04:35.8
Paano naman yung upa mo, kuryente mo?
04:37.9
Kailangan, i-minus mo muna lahat yan.
04:40.1
Pag na-minus mo na lahat yan,
04:41.7
doon mo na makikita ang iyong net income.
04:46.8
Ang next question naman,
04:49.3
kung let's say, nag-uumpisa ka lang,
04:51.4
advisable ba na magkaroon ka na agad ng pwesto,
04:54.3
mag-hire ka na ba ng tauhan?
04:55.8
At ito ang sagot.
04:56.8
Ito ang sagot ni Boss RDR.
05:00.5
Umpisa nyo na lang muna yan,
05:01.7
selling it online.
05:02.7
Kasi yung operational expenses,
05:04.6
fixed expense yan eh.
05:05.8
Hindi mo mapabago yan.
05:10.4
talo ka na agad doon.
05:11.6
Pero pag nag-online ka,
05:13.0
ang maganda ngayon,
05:15.4
na i-re-rehistro yung cloud kitchen.
05:17.4
So, ibig sabihin,
05:18.4
natanggal mo na kagad yung operational expenses.
05:20.9
O, kasi nasabay ka na lang.
05:23.4
kung mag-e-start kayo ng pagkain na negosyo,
05:25.1
doon natin umumpisa.
05:26.2
Yan po yung sinabi po niya,
05:27.9
na talagang mas maganda,
05:29.2
kung wala ka talagang overhead.
05:30.9
Pinag-usapan na ni Boss RDR yung mga Foodpanda,
05:34.7
Pero para sa akin,
05:35.8
bago pa pumunta ng step na doon,
05:39.3
mag-umpisa rin po kayo sa bahay.
05:41.4
Dahil sa bahay nga,
05:42.3
wala kayong pungunan na ilalabas na pwesto,
05:45.2
Kasi nakatira naman kayo sa bahay,
05:46.7
hindi mo pwede isara ang bahay.
05:48.9
So, ang pwede nyo gawin,
05:50.5
is bumili na lang kayo ng mga raw materials,
05:52.7
pagkatapos yung magluto kayo,
05:54.2
at magbenta muna kayo sa bahay.
05:57.2
parang sa lahat na nag-uumpisa na magnegosyo,
05:59.7
hindi po again yung kita.
06:01.4
Yung kita, susunod na lang siya.
06:02.9
Ang pinakamahalaga po,
06:04.3
pag nag-uumpik sa kayo ng business,
06:05.9
ito pong kailangan po natin maunawaan,
06:07.8
yung tinatawag na POC.
06:09.6
Ano ito yung POC?
06:10.6
Proof of Concept.
06:12.0
Sulat nyo ito ah.
06:14.1
Proof of Concept.
06:15.4
Kailangan ipakita mo muna,
06:17.1
yung binibenta mo,
06:18.1
talagang meron ba talagang bibili?
06:20.8
bibilin ba sa presyong yan?
06:22.7
Magugustuhan ba nila kung pagkain yan,
06:26.0
Balik-balikan ba?
06:27.1
Yung Proof of Concept muna.
06:29.0
Pag nagkaroon ka na ng Proof of Concept,
06:31.0
maganda na i-implement yung tinuturo ni Boss RDR.
06:35.3
Pwede ka na magpa-food panda,
06:36.8
o magpa-grab food.
06:39.9
pag talagang malaki na po talaga ang demand,
06:42.1
pinakamaganda na ang next level muna,
06:45.1
Umuup ka na ng pwesto.
06:46.6
So, stages po siya,
06:48.6
para dumaki ang negosyo.
06:50.8
May natutunan ba kayo?
06:52.2
Kung may natutunan kayo,
06:53.4
type meron in the comment section.
06:55.4
O, ito naman ang next question.
06:57.5
Ano naman gagawin,
06:58.4
kunyari ikaw ay isang empleyado
07:00.0
na wala kang karanasan sa pagnanegosyo,
07:03.8
Gusto mo pang magnegosyo.
07:05.4
Paano daw magumpisa ng negosyo
07:07.3
according to Boss RDR?
07:10.0
Ang unang-unang gagawin,
07:11.3
kung wala ka talagang experience,
07:13.1
educate yourself.
07:14.1
So, if I were them,
07:15.4
kasama sa 100,000 ko,
07:16.9
educating myself,
07:17.9
doon sa negosyo ko,
07:19.2
pwede kong pasukin.
07:20.8
kainan ng negosyo.
07:23.3
Pwede naman ako mag-invest muna
07:24.7
ng time sa YouTube.
07:25.7
O, pwede ako pumunta siguro
07:27.0
sa mga culinary school.
07:28.5
O, pwede akong magbayad ng chef
07:30.5
para turuan akong magluto
07:32.0
para makapagkamap ako
07:33.4
sa isang magandang produkto.
07:34.7
Education is the first step.
07:38.5
Matalino talaga itong si RDR.
07:42.0
ba't marami pong nagfe-fail ng negosyo?
07:44.9
Kasi marami pong pumapasok
07:46.3
sa negosyo na may puhunan
07:47.6
o nagumpisa ng puhunan
07:48.8
na hindi nag-aaral.
07:54.2
paano ka lang nag-drive ng sasakyan
07:55.4
na hindi ka nag-aaral?
07:56.6
Mababangga ang sasakyan mo.
07:58.5
nagbigay na po siya
07:59.2
ng mga suggestion.
08:01.6
may YouTube university.
08:04.6
kumuha ka ng chef
08:05.5
o kumuha ka ng consultant
08:06.7
na marunong na sa ganong larangan
08:10.7
sa tinatawag nating
08:13.1
Everybody repeat after me.
08:14.3
It's called CAPEX.
08:16.5
Ang ibig sabihin ng CAPEX
08:21.7
mga ka-eponaryo po,
08:22.9
ay one-time cost po siya
08:24.6
na ilalabas mo lang.
08:26.6
Like for example,
08:28.2
kung kasi nagbebenta ka ng mga palamig
08:32.6
One-time mo lang bibili ng ref.
08:33.9
Hindi ka naman every month
08:35.9
Like for example,
08:37.0
nag-hire ka ng consultant
08:39.0
nag-enroll ka sa isang class.
08:40.4
One-time mo lang babaya.
08:41.5
So, isama nyo na po yan
08:43.0
sa pagpuhunan nyo.
08:44.6
Huwag kayo mag-T-A-E at T-A-E.
08:47.6
Alam mo yung T-A-E?
08:48.3
Hindi po siya dumi.
08:49.4
It's called trial and error.
08:51.3
Pag nagta-trial and error ka,
08:52.8
mas maraming oras,
08:54.3
mas maraming pagod,
08:55.4
mas maraming pera
08:56.4
ang mawawala sa trial and error system
08:58.6
rather than sa sinasabi ni Boss RDR
09:00.8
na educate yourself.
09:03.6
Grabe talaga, no?
09:05.8
meron din personal experience po
09:08.3
kung bakit niya ini-insist
09:09.6
na kailangan mag-aral muna tayo
09:11.2
bago tayo pumasok sa isang bagay.
09:14.4
meron siyang naranasan
09:16.0
na napakait na karanasan
09:18.3
kung paano siya nag-fail
09:19.5
dahil hindi niya alam.
09:20.8
Let us watch this.
09:21.9
Tapos, ang nangyari,
09:22.8
nag-aral ako mag-drive.
09:24.0
Wala nagtuturo sa akin.
09:25.1
You know what I did?
09:26.0
Tinakas ko yung sasakyan ng pinsang ko.
09:30.0
Halos sa hati yung sasakyan ko.
09:31.8
Kasi di ko marunong magmaneho
09:32.8
e tinakas ko lang e.
09:33.9
Ayan, narinig niyo po
09:34.8
kung ano nangyari.
09:36.8
na hindi marunong bangga.
09:39.1
Ganon din po mangyari.
09:41.4
sa mga taong gustong
09:42.5
mag-umpisa ng negosyo,
09:44.5
Please, please, please.
09:45.5
Pag hindi kayo nag-aral,
09:47.3
dalawa lang pupuntahan yan.
09:49.3
Malulugi ka o may-scam ka.
09:52.4
Malulugi ka at may-scam ka.
09:55.1
ang pumasok sa isang negosyo
09:56.7
o isang investment
09:58.1
na hindi nyo masyadong alam.
10:00.1
Nagtiwala lang kayo
10:01.9
Nagtiwala kayo sa instinct nyo.
10:03.7
Nagtiwala ka lang sa kaibigan mo.
10:05.5
Instinct na kumita ka
10:06.2
na lugi ka at ang scam ka.
10:07.5
Type lugi or scam
10:08.9
sa comment section
10:10.0
para malaman po natin
10:11.2
kung marami po tayo o hindi.
10:17.6
bago tayo pumasok.
10:19.0
At siyempre naman,
10:21.8
sa konsepto ng eskwelahan.
10:23.7
nag-e-enroll po tayo.
10:25.4
At nagiging controversial
10:26.6
tong topic na ito,
10:27.8
yung tinatawag na
10:28.6
diploma o diskarte.
10:31.6
si Boss RDR naman
10:34.3
kung siya ba ay naniniwala
10:35.9
sa konseptong ito.
10:37.3
Ano kaya ang sagot
10:39.9
Diploma o diskarte?
10:41.7
Pero diploma ako.
10:42.9
Kung kailangan may diploma ka,
10:44.4
hindi ako nainiwala
10:45.5
sa nagsasabi ng diskarte.
10:47.6
At siyang bahat ka lang
10:49.7
nagpayakan sa'yo.
10:51.9
huwag mo sasabihin sa akin yan
10:53.0
kung pinag-aaral mo
10:54.4
Sa lahat na nagsasabi
10:56.4
huwag mo pag-aaralin
10:57.8
Talagang diskarte lang?
10:59.4
Huwag pinag-aaral mo ba?
11:00.9
Huwag mo nagpag-aaralin.
11:02.4
ang galig ni Boss Toyo talaga.
11:04.0
Alam mo si Boss Toyo,
11:05.4
very, very logical.
11:07.3
Nakaka-relate talaga ako.
11:08.5
Tama yung sinabi niya.
11:10.3
naniniwala ka sa diskarte lang,
11:11.8
huwag mo pag-aaralin
11:13.5
ba't mo kailangan ng diploma?
11:15.4
Kailangan natin talaga
11:19.3
yung mga teachers,
11:20.3
wala yung mga books,
11:21.2
wala yung mga educational system,
11:23.1
magiging mangbang tayo.
11:25.1
Ang hirap po talaga
11:26.2
magiging mangbang.
11:27.4
As a matter of fact,
11:28.1
may na-interview po ako
11:30.4
hindi ko na sabihin
11:32.1
Nung may pinabasa po
11:34.5
hirap na hirap siya
11:36.5
nagtanong lang ako,
11:37.9
ikaw ba ay nakapagtapos?
11:40.1
hanggang ano lang ako,
11:41.2
grade 2 or grade 4.
11:43.7
hirap na hirap siya magbasa.
11:45.3
Nagninegosyo na siya.
11:47.3
itong taong na ito
11:48.2
na nahihirapan magbasa,
11:51.1
3 to 400,000 pesos
11:52.7
sa kanyang negosyo
11:54.3
Pero hirap na hirap
11:56.4
anong ibig sabihin yan?
11:57.3
Pag hindi siya marunong magbasa,
12:01.6
Iba pa rin kung may alam ka.
12:03.6
pag may natapos ka.
12:06.0
Type agree in the comment section
12:07.3
kung kayo'y nag-agree.
12:09.1
bilang pangwakas,
12:10.2
ano kaya ang magiging
12:12.2
ng mga boss idol natin
12:15.0
at saka si Boss Toyo.
12:16.4
Dito sa mundong ibabaw,
12:17.7
krineate ang pera para kanina.
12:21.6
kung para pala sa tao
12:22.5
yung pera na yan,
12:25.5
what you're actually doing right now.
12:28.9
kulang ka sa sapat na edukasyon
12:30.5
kaya hindi ka marunong
12:32.3
Kulang ka sa oportunidad
12:33.4
kaya hindi ka kumita ng pera.
12:36.5
itong video na ito,
12:38.2
magsilbing inspirasyon sa'yo
12:39.8
na pupwede kang pumera.
12:41.3
Nakaya na lahat ng tao
12:45.0
Sa lahat ng aspeto,
12:46.4
May umaman sa basura.
12:47.6
Asamin mong umaman
12:48.7
dahil yun ang para sa'yo.
12:52.5
Alam nyo itong mga videos
12:53.8
na ginagawa po namin
12:55.8
at mga iba pang creators
12:58.9
paghugutan ng inspirasyon.
13:02.6
may mga lumalapid po sa amin
13:04.1
na mga kaiponaryo
13:06.7
nang dahil sa'yo,
13:08.0
nang dahil sa'yo,
13:08.8
nagkanegosyo ako,
13:09.5
nang dahil sa'yo,
13:10.0
nakawala ko sa utang.
13:10.9
Alam mo, I appreciate
13:12.0
lahat ng mga nagko-comment
13:14.4
At kung ikaw mismo
13:15.2
nanunood sa video na ito,
13:17.8
pwede kang mag-comment
13:18.5
sa comment section
13:19.2
para malaman ko naman.
13:20.5
Pero ang realidad is this,
13:22.1
ito parati ko sinasabi,
13:23.1
It's always 1% inspiration
13:25.5
and 99% perspiration.
13:28.2
Kahit na manunood ka
13:28.9
na manunood ng ganitong video,
13:30.4
pero pag wala kang ginagawa,
13:32.6
wala kang disiplina,
13:33.5
wala kang sakripisyo,
13:34.6
wala kang consistency,
13:36.1
walang mangyayari sa buhay mo.
13:37.6
Agree o disagree.
13:39.1
paghugutan nyo po ng aral,
13:40.4
paghugutan nyo ito
13:41.8
ng mga video na ito,
13:45.0
ang magkatrabaho,
13:47.8
Pero may panghuling ano ako
13:49.1
sasabihin sa inyo,
13:55.5
pananalig sa Diyos
13:57.8
na darating ang panahon
14:01.3
Nagustuhan nyo ba
14:01.9
itong session na ito?
14:08.3
para turuong kayo
14:10.6
Interesado ka ba?
14:11.6
Kung interesado kayo,
14:12.7
all you need to do
14:13.3
is just go to the link
14:14.3
on the comment section
14:15.2
or sa video description
14:18.9
sa comment section
14:23.1
tamang karunungan,
14:24.4
tamang disiplina po
