01:37.8
Kakapaliwanag nito pero sa dyang kinakalat pa rin ang fake news na ito.
01:42.1
Kaya para sa kaalaman ng lahat, ito po ang katotohanan.
01:46.0
Noong April 2012, nagkaroon ng standoff sa panatag show o kilala rin sa pangalang Scarborough Show.
01:53.2
Bunga ito ng paghuli ng isang Philippine Navy ship sa mga Chinese fishermen sa loob na Scarborough.
02:00.0
Biglang sumaklolo ang dose-dose ng Chinese Coast Guard ships at pinalibutan ang show.
02:06.7
Ilang linggong uminit ang sitwasyon doon hanggang sa umabot sa 80 to 100 Chinese ships of different sizes
02:14.6
ang nasa loob at labas ng Scarborough.
02:17.5
Dahil sa stalemate na ito, I was officially designated to be the back-channel negotiator by then President Aquino noong May 2012
02:26.2
para pahupain ang sitwasyon sa Scarborough Show.
02:30.0
Just to be clear, ang pagiging back-channel negotiator ay isang foreign policy tool ng isang bansa
02:36.6
para malutas ang mga problemang hindi kayang malutas ng formal or front-channel ng DFA.
02:44.5
Hindi po ito iligal.
02:46.6
Linawin din natin, ang Scarborough Show ay nasa karagatan ng Zambales.
02:50.8
Iba po ito sa Kalayan Island Group o Spratlys na nasa bandang Palawan naman.
02:57.0
Scarborough lang po ang covered ng authority ko.
03:00.0
As back-channel negotiator at hindi kasama ang Spratlys.
03:04.2
My mission was to de-escalate o pahupain ang tensyon at mabawasan ang mga Chinese ships in Scarborough Show.
03:11.7
Hindi po covered at hindi pinag-usapan ang issue ng sovereignty kasi maliwanag na atin ang Scarborough Show.
03:20.8
Ang pagiging back-channel negotiator ay para lang messenger kung saan iahatid mo ang mensahe ng presidente sa mga kausap mong negotiator.
03:30.6
Tapos iahatid mo naman pabalik ang mensahe nila sa presidente.
03:35.5
Walang labis, walang kulang.
03:37.7
Hindi ka makakadiskate ng sarili mo kasi nasa presidente pa rin ang final approval.
03:44.1
Nakatulong din na bilang dating Navy officer ako, madalas kami nagpapatrolya dyan sa Scarborough at nakakahuli ng mga Chinese ships.
03:53.6
Kaya pamilyar ako sa hugis ng show at sa area na pinag-uusapan.
03:59.3
The negotiations.
04:00.0
The negotiations lasted for about 3 months.
04:02.4
14 meetings lahat-lahat.
04:04.3
7 ang ginawa rito sa Manila at 7 naman ang ginawa sa China.
04:08.7
Hindi po 16 trips gaya ng sabi ni Enrile.
04:12.1
Again, hindi ito bawal kasi negotiations nga diba?
04:16.1
Kaya dapat talaga mag-meeting.
04:18.0
Kahit umabot pa yan sa isang daang meetings hanggang malutas ang crisis, legal pa rin yun.
04:25.2
Anyway, nang matapos ang back-channel negotiations,
04:28.6
napahupa ang tensyon at na-reduce ang number of Chinese ships in Scarborough.
04:33.8
From 80 to 100 ships nung simula, naging tatlong barko na lang at nasa labas na ng shoal.
04:41.2
Kumpirmado ito ng ating Philippine Navy at Coast Guard at pwede rin i-check muli ng ating media kung nagsasabi ako ng totoo.
04:50.2
Nagawa po ito without surrendering even an inch of our territory.
04:55.6
Sa atin pa rin ang Scarborough.
04:58.0
na-accomplish ko ang mission ko.
05:01.8
Looking back, I can proudly say na ito ang aking biggest achievement in my career as a public servant.
05:10.2
An invasion or an armed conflict with the regional power was averted through those back-channel talks.
05:17.2
Eventually, nang ayaw palisin ng China ang remaining three ships na nasa labas ng shoal,
05:23.3
na obligang mag-file si Pinoy ng arbitration case,
05:27.1
which we eventually,
05:29.5
Ngayon, kung ano man ang ini-insinuate ng mga maka-Duterte na binenta ko raw ang Scarborough,
05:35.4
maliwanag na fake news po ito.
05:38.0
Kasi, unang-una, wala naman sa isang senador ang titlo ng Scarborough Shoal,
05:43.5
kaya pa paano ko ito mabibenta?
05:45.8
Kung totoo yan, kahit di dub-sale o anumang kasulatan sana ay may naipakita na si Duterte kasi hawak naman nila lahat ng mga dokumento sa Malacanang at DFA.
05:58.0
kung sasabihin na hindi naman literal na binenta ang Scarborough,
06:01.6
eh ano daw ang binenta ko?
06:03.6
Wala rin namang masabi si na Enrile at Duterte.
06:08.6
Kaibigan din naman ni Duterte ang China kaya pwedeng-pwede niya ito tanungin kung anong interest ng Pilipinas ang ibinigay ko.
06:16.6
Kaso nga wala rin kasi gawa-gawala itong isyong ito.
06:22.6
Pangalawa, kung totoong binenta ko ang Scarborough,
06:25.6
bakit pa nag-file ng arbitration case ang Pilipinas?
06:28.0
At nanalo pa sa kasong ito.
06:31.0
Dapat din sinabi na ng China na sa amin ang Scarborough dahil binenta na yan ni Trillanes.
06:36.0
Kaso wala namang sinasabing ganyan ang China.
06:39.0
In fact, ang sinasabi ng China ay may kasunduan sila ni Duterte na hindi niya itutulak ang ruling ng arbitral tribunal.
06:48.0
Yun ang tunay na pagtataksil sa interest ng bayan.
06:52.0
Pangatlo, wala rin reklamasyon at base ng China sa Scarborough.
06:58.0
Hindi rin ba dapat nagtayo sila ng base diyan kung totoong binenta ko na at sa kanila na iyon?
07:04.0
Bakit umalis ang mga fishing boats ng China sa loob ng Seoul kung kanila na ang Scarborough?
07:11.0
Hanggang ngayon, wala sila doon.
07:14.0
Kaya hindi po totoo ang sinasabi ni Duterte na we lost Scarborough.
07:19.0
Hindi rin totoo ang paulit-ulit na sinasabi nila sa media na naisahan daw tayo sa negotiations
07:26.0
kasi umalis daw ang barko natin at hindi umalis ang barko nila.
07:30.0
Paano tayo naisahan kung umalis nga ang 80 to 100 ships ng China bunga ng backchannel negotiations?
07:38.0
Ngayon, kung hindi raw makapangisda ang mga fishermen natin doon, dahil daw sa naiwang 3 Chinese Coast Guard ships na nasa labas naman ng Seoul,
07:48.0
bakit hindi utusan ni Duterte yung Philippine Navy or Coast Guard para alalayan ang mga manging isda?
07:54.0
Sino at ano ang pumipigil kay Duterte na gawin ito?
07:59.0
Finally, para lang maliwanag, noong 2017, the Ombudsman dismissed the case na finial na mga kaalyado ni Duterte accusing me na binenta ko raw ang Scarborough sa China.
08:12.0
Paano naman hindi-indidismiss ang kaso eh ang ebidensya lang na prinesenta nila ay ang mga kasinungalingan nila Duterte at Henry Legg?
08:21.0
Ayon sa disisyon ng Ombudsman,
08:22.0
Ayon sa disisyon ng Ombudsman,
08:23.0
Ayon sa disisyon ng Ombudsman,
08:24.0
there is no probable cause for treason,
08:26.0
there is no probable cause for espionage.
08:29.0
In short, naniwala sila Duterte sa sarili nilang fake news, kaya ayun, case dismissed.
08:36.0
Idagdag ko lang po na ako ang principal author ng RA 9522 o ang Philippine Baselines Law na nag-establish ng ating internationally recognized legal claim over Scarborough at ang Kalayaan Island Group
08:53.0
Idagdad ko lang po na ako ang principal author ng RA 9522 o ang Philippine Baselines Law na nag-establish ng ating internationally recognized legal claim over Scarborough at ang Kalayaan Island Group
09:05.0
kaya malabo talaga ang akusasyon nila.
09:08.0
Ano naman daw ang Brady Notes na binasa ni Enrely nung 2012 sa Senate?
09:09.0
Nung May 17, 2021, humarap si Enrely sa buong bansa sa imbitasyon ni Duterte para siwalad daw ang nalalaman niya ukol sa issue.
09:11.0
Pagkakataon na rin ngayon na ilabas ang Brady Notes na binasa niya noon, pero wala siyang naipakita kahit naggabuhok na ebidensya.
09:21.0
Puro ulam ko sa- нетanis, Sивать…
09:22.0
Siya. Puro-intriga lang ang kanyang sinabi.
09:25.8
Kung meron mang Brady Notes, maaaring ito po ang notes ni dating Ambassador Sonia Brady
09:31.4
nung nag-briefing ako sa kanya about the back-channel negotiations
09:35.4
nung bagong dating siya sa China at patapos naman ang back-channel negotiations.
09:41.7
Para maliwanag, kami lang ni Ambassador Brady ang nag-uusap sa loob ng Philippine Embassy
09:47.5
at walang kaharap na Chinese officials during my briefing.
09:51.2
Meron lang isang staff niya at isang staff ko na nandod doon.
09:55.9
Yun ang kaisa-isang beses ko na nakausap si Ambassador Brady.
10:01.1
Kailangan kong magbigay ng briefing kay Ambassador Brady
10:04.2
kasi nga wala siya sa kahit anumang back-channel meetings ko.
10:09.1
Late July or early August 2012 lang siya unang pumunta sa China
10:13.6
after niyang ma-appoint bilang Ambassador doon.
10:17.7
Samantalang ang back-channel talks naman ay nangyari
10:20.9
from May to July 2012.
10:23.9
In short, wala akong na-bypass kasi nga walang ambassador sa China
10:28.5
noong mga panahon na yun taliwas sa sinasabi ni Enrile.
10:33.1
Lahat ng mga impormasyong ito ay pwedeng makonfirm ng media sa DFA at sa Bureau of Immigration.
10:40.9
Di ba kayo nagtataka kung bakit hindi ibinigay ni Enrile ang Brady Notes sa media noong 2012
10:45.9
at nitong May 2021 sa appearance niya?
10:50.1
Nakakalungkot lang.
10:50.9
Nakakalungkot lang na merong mga media na napasakay ni Enrile noong 2012
10:54.7
pero hindi naman nila hiningi ang Brady Notes
10:57.5
at hindi rin kinimperma sa DFA ang totoong kopya nito.
11:03.4
Ano ngayon ang binasa ni Enrile sa Senado noong 2012?
11:07.0
Enrile Notes yun o kathang isip ng isang master sa pagsisinungaling.
11:12.1
Tatandaan nyo na si Enrile ang nagpeke ng ambush niya
11:15.6
para madeclair ang martial law noong panahon ng diktador na si Marcos.
11:20.9
Sa tanong naman kung bakit daw ako nag-walkout sa debate namin ni Enrile noong 2012?
11:27.4
Kung papanuorin nyo ang video na nilabas nila tungkol dito,
11:31.4
maliwanag na wala pong walkout na nangyari.
11:34.5
Sa mismong video nila, halos 10 minutes kami nagde-debate ni Enrile
11:38.5
kaya paano nila sasabihin nag-walkout ako?
11:42.2
Pero dahil out of line at out of order ang line of questioning ni Enrile
11:47.2
na obliga akong tapusin ang interpellation.
11:50.9
Kasi ang subject ng privileged speech ko that time
11:54.0
ay tungkol sa pagkontra ko sa plano nila Enrile
11:57.1
na hatiin ang probinsyang kamarinesur
11:59.8
habang tungkol sa backchannel talks naman ang mga tanong niya.
12:04.6
Ayon sa basic rules of parliament, bawal ang ganun.
12:08.2
Dapat ang interpellation ay tungkol lamang sa subject ng privileged speech.
12:12.7
In short, it was already an irregular proceeding and I had to stop it.
12:18.7
More importantly, classified or controversial.
12:20.9
Confidential information ang matters concerning national security and foreign affairs
12:25.9
na gustong pag-usapan ni Enrile.
12:28.3
Sensitibo ito at maaring maka-apekto sa buhay ng mga tao at interest ng ating bansa.
12:34.9
Being a former AFP officer, conscious ako about unnecessarily divulging classified information.
12:42.6
In fact, kasama mismo si Enrile doon sa executive session
12:46.8
sa Malacanang nung pinag-usapan ang mga bagay na ito
12:52.3
Panoorin nyo ang mga videong ito.
12:54.9
Binibriefing kami ni Del Rosario tungkol doon sa nangyari sa Scarborough.
13:04.9
At mukhang nagkaroon ng alitan ang pangkat natin at ang pangkat ng China doon ngayon.
13:15.4
Sinabi ni Trillanes na nagpunta siya sa China.
13:20.0
At kinausap niya yung mga namumuno sa China tungkol doon sa bagay na, sa problema na yun.
13:28.5
Ako naman bilang presidente ng Senado noon,
13:31.6
tinanong ko sa kanya,
13:33.7
sino, anong karapatan mo na nagpunta sa China?
13:38.8
Iyon ba, ikusang loob mo lamang ang nagpunta roon?
13:42.4
Sabi niya, hindi. Nagpunta ako doon, may authority ako.
13:47.0
Sinong nag-uutos tayo na pumunta roon?
13:50.6
Pagkatapos sumagot si Presidente Aquino, sabi niya, ako ang nag-uutos sa kanya.
13:56.0
Maliwanag sa sagot niya na alam niya na ang tungkol sa report ko sa Back Channel Talks
14:01.1
at alam din niya na si Pinoy mismo ang nagtalaga sa akin.
14:05.6
Pero nung nagdebate kami sa Senado noong September 2012,
14:10.2
nagmamaang maangan siya na hindi niya alam.
14:13.4
Kung meron siyang nakitang anomalya sa pagkakaroon ng Back Channel Talks noon,
14:18.7
bakit wala siyang sinasabi?
14:20.0
Bakit wala siyang sinabi sa publiko tungkol dito?
14:22.7
Ganun pa man, sinagot ko pa rin siya hanggat sa kaya kong sagutin
14:26.7
without compromising the Back Channel Talks or my role as Back Channel Negotiator
14:32.5
na maari ko pa rin gampanan noong mga panahon na iyon.
14:36.3
Regardless, simula noong 2012 nung unang nilabas ang isyong ito hanggang ngayon,
14:43.0
wala pa rin nilalabas si Enrile na kahit anong ebidensya ng sinasabi niya na mali na ginawa ko.
14:50.0
Kasi nga, ang lahat ng ito ay base lang sa intriga at fake news lamang.
14:56.4
Para klaro kung ano ang gusto ko talagang mangyari noong Back Channel Talks,
15:01.1
pakinggan natin si Enrile na mismo sa videong ito.
15:06.1
Alam mo, yung Scarborough, tayo hindi sa ating unit.
15:13.3
Squatter lang tayo doon.
15:16.0
It's outside of the city of Paris.
15:20.0
Ang aalaman ko, outside of Hongkrus sa atin as far as we're concerned.
15:26.7
But historically, ang mga tao natin nagpupunta doon, nangingis na.
15:34.9
Ang akala natin, pag-aari natin yun.
15:38.4
Sa aking intindi, si Del Osario gusto niya maayos na ang usapan, kausapin ang Kwan.
15:55.6
Tirelianes gusto niya paalisin yung mga Kwan.
16:03.5
Inchec doon sa Scarborough dahil nandun sila, nandun din ang Kwan natin, post guard natin eh.
16:11.3
Maliwanag, di ba?
16:12.7
It's ironic na mga pro-Duterte ang nagre-raise palagi ng isyong ito,
16:16.5
pero bulag sila sa mga pagbebenta ni Duterte,
16:20.0
ng mga interest natin sa China.
16:22.3
Hindi lang sa West Philippine Sea, pati na rin sa mga pogos, vaccines, infrastructure projects at iba pa.
16:30.0
Sana po naliwanagang kayo sa isyong ito.
16:33.0
Bottom line, huwag magpapaniwala agad sa mga kasinungalingan ng mga taong kagay ni Enrile
16:38.6
na isang martial law administrator at plunderer
16:41.4
at Duterte na lingguling-gunin niyong napapanood magsinungaling sa publiko.
16:46.6
Nagustuhan niyo ba ang ganitong pagtalakay?
16:52.1
Mag-follow sa Informador FB page at mag-subscribe sa Informador YouTube channel.
16:57.5
Ang Informador ay nilikha ng mga staff ni Atty. Ricky Tomotorgo,
17:01.4
aka Insurecto, upang lalong lumawak ang inaabot ng pagpapalaganap ng katotohanan
17:06.4
at labanan ang fake news at kasinungalingan.
