Panukalang batas vs. political dynasty, dapat nang tutukan ng gobyerno | #TedFailonandDJChaCha
00:31.2
na mag-define kayo at mag-prohibit ng political dynasties.
00:36.0
In simple language, yun po sinasabi namin sa Supreme Court.
00:39.5
Apo, at kayo po, kailan po kayo naghain nito?
00:42.9
At so far ho ba may parandam ang kataas-taasang hukuman?
00:47.1
Wala pa pong parandam.
00:49.1
Finile po namin yan noong March 19.
00:52.8
At mag-iisang buwan na.
00:57.0
we are hoping that the petition will be given due course.
01:02.3
Atty., bakit ang importante ito?
01:06.1
Bakit po ba importante na magkaroon na po tayo ng anti-political dynasty law sa bansa?
01:12.1
Number one, Ted, alam naman natin na inilagay sa Saligang Batas
01:18.2
ang Section 26 na binasa mo, Article 2,
01:21.9
at iyon ay nakita ng mga commissioners ng Constitution.
01:27.0
At nangmansa na itong political dynasties ay nakakapapinsala sa ating governance, sa ating ekonomiya.
01:36.1
Nagdudulot itong kasamaan.
01:38.0
It's an evil that has to be excised from the system.
01:42.1
At 37 years na nakapasa ng 1987 Constitution, wala pang ginagawa ang Kongreso.
01:49.9
And yet, that is their constitutional duty.
01:54.0
Dapat gampanan na nila ang constitutional duty.
01:57.0
Ang kanilang inupuan since 1987.
02:00.5
It is a continuing violation of the Constitution.
02:05.2
So dapat, lumahag na kami at hindi na namin mahihintay pa ng 37 years more, Ted and Chacha.
02:12.8
Sabi namin, maghihintay pa ba tayo ng 37 years para umaksyon ang Kongreso
02:19.0
na sabi naman lang sa Saligang Batas natin na gawin nila ang kanilang constitutional duty.
02:25.4
So naglahat kami ng Petrobras.
02:27.0
And the Supreme Court has the duty also to compel the performance of a constitutional duty of Kongreso.
02:38.5
So bago natin puntahan niyang duty ng Supreme Court to compel ang kanilang co-equal branch sa gobyerno na gawin ang kanilang trabaho,
02:51.0
dito naman klaro sa mga letra ng batas na sinasabi sa ating Saligang Batas,
02:57.0
granting equal access to opportunities for public service.
03:03.2
Klaro po naman ito.
03:04.3
Pero sa inyo ho bang petisyon, ano po ang mga ilampang naisama nyo sa inyong argumento,
03:11.7
kung bakit ho, anong kahalagahan nito, nito ho ang pagbibigay mo ng equal patas na pakakataon sa lahat na makapaglingkod sa bayan
03:22.3
at meron ho bang mga pag-aaral kayong isinama dito,
03:26.3
kung ano ho ang mga pag-aaral kayong isinama dito,
03:27.0
kung ano ho ba ang kinasasama sa bayan ng mga political dynasty?
03:33.2
Marami pong kasulatan, scholarly work, study na inatash pa rin namin yung sa Ateneo School of Government.
03:41.5
Meron pong study sila na ang political dynasties ay lumalaki ng lumalaki habang tumatagal ang kanilang panungkulan.
03:53.1
Ang nakita doon sa study nyo ay number one,
03:57.0
ang mga political dynasties ay lumalaki ng lumalaki habang tumatagal ang kanilang panungkulan.
04:26.2
Ang mga political dynasties ay lumalaki ng lumalaki habang tumatagal ang kanilang panungkulan.
04:27.0
At pinapaliit natin at binibigyan natin ng konti lang ang choices ng mga tao na against the democratic society natin.
04:35.8
At saka meron mga study na ang political dynasties, 75% ng district representatives, 85% of governors, 66.67% of mayors are part of the political dynasties.
04:52.5
Right now we're talking about the congress as 70%.
04:57.0
Hindi nila aksyonan itong constitutional duty nito.
05:01.0
Conflicted po sila.
05:02.7
At hindi na natin dapat tahintayin pa yan.
05:05.8
Dapat ang Supreme Court na mag-utos sa kanila na sila ay gumawa ng kanilang constitutional duty.
05:11.7
At maraming maraming pang empirical data na nagsasabi na ang political dynasties are stunting our economic growth.
05:20.3
Kanila ay ginagamit naman nila yan para manatili sila sa kapangyarihan nila, sa influensya nila.
05:27.0
At meron pa sinabi bang Ateneo School of Government Study, may mga fat and thin dynasties.
05:34.7
Kung napakaraming mga membro ng political dynasties, lalong lalong nakakatakot siya.
05:40.1
In fact, the recent interview of one of the members of that study group sinabi, hindi na crisis to, Atene.
05:47.7
Ito ay disaster na.
05:50.2
At araw-araw lumalago ang political dynasties.
05:54.2
Event na yun sa party list.
05:56.5
Even ang representative ng Tricycle Association, political dynasties na rin.
06:04.7
Kaya ito ay dapat puksuin na po natin.
06:07.4
At humihiling kami sa bansa, mga tao, ng ating public na makisama sa amin para we can convince all concerned na ating i-prohibit ang political dynasties as mandated.
06:21.5
At yan ay hindi ito discretionary.
06:26.5
Sa Congress, minamandate.
06:29.6
Mandatory po ito, imperative po ito.
06:32.1
Kailangan gawin ng Congress na hindi nila ginagawa ng 37 years then.
06:37.0
Claro ho naman, doon po sa kataga na ginamit dito, shall.
06:41.5
So minamanduhan ang Estado.
06:44.1
Pero attorney, una sa lahat, ano ba definition ng political dynasty?
06:51.8
Kung kayo po ang tatanungin, alam po naman din natin na ito po ay,
06:56.5
sa poder na ng Kongreso, kung talagang sila po ay huhubog ng batas,
06:59.6
to define, ano ba ang political dynasty?
07:02.8
Sa inyong pong grupo, ano ba definition nito?
07:06.4
Hindi pa namin bibigyan ng definite definition po yan, Ted.
07:11.8
Pero ang aming palawakin natin, mabuti ang definition,
07:15.8
such that yung mga embedded, entrenched, ng mga political dynasties,
07:20.1
ay mawawala na muna para mabigyan ng pakataon ng mga equally qualified and more qualified candidates.
07:26.5
To put up themselves in the political arena.
07:29.9
Yan ang reason why nagkaroon ng Section 26, Article 2.
07:34.9
Palawakin natin ang base ng electorate, ng mga taong tumatakbo sa political positions.
07:42.3
Palawakin po natin yan.
07:43.7
Hindi lang natin i-confine yan sa napakaliit na body ng mga political dynasties
07:49.8
na umiirol na sila since what, several years or even centuries ago.
07:56.5
Hindi lang natin dapat pa ano yan.
07:58.8
Yan ang reason kung bakit stunted ang growth natin as may mentioned.
08:02.9
Yan ang isang evil that we should remove from our system.
08:11.5
Nagkaroon ba po kayo ng pagsasaliksik at ornay doon sa records ng discussion and debate sa Constitutional Commission
08:18.4
na bumuo ng provision na ito, na nagbigay po ng discussion sa provision na ito,
08:25.4
kung ano ba ang...
08:26.5
Kung ano ba ang mga depenisyon ng political dynasty at gaano bang level ang dapat nasasakop nito.
08:32.0
Halimbawa, kung ako si Mr., ngayon ako ang congressman, next naman dito ay si Mrs. at si anak.
08:42.3
O kaya po naman ako ay Mr. na congressman, gobernador naman si Mrs. at vice governor naman si anak.
08:49.6
Oo, at yung aking manugang naman ay mayor ng ganito.
08:52.9
Paano ho kaya ito, attorney?
08:54.3
Meron bang diskusyon?
08:55.4
Noong mga pauna ang diskusyon during the deliberation of this provision?
09:00.3
Wala pa kami nakita dyan pero may mga... merong suggestion.
09:04.7
Pero ang umiiral po ngayon, marami po naglahad ng ano, nag-introduce ng mga case na yan.
09:12.2
Marami po namin sa petition yan. Sila Sen. Cedrilon, Santiago, and I think si Kiko Pangilinan also introduced one
09:21.6
and Grace Poe introduced one. But walang nangyari.
09:25.4
I think ang umiiral na parang definition up to the second degree of consanguinity and marriage.
09:32.7
Pero sa akin na aking Ted, hindi natin pangungunahan ng kongreso.
09:39.3
I-define nila at tingnan natin mabuti, masusi nating analyze kung ano ang definition nila because self-serving din yan.
09:46.8
Kung paliliitin lamang nila at sila echa fuera pa rin sila sa definition, then ang mga tao na makakarinig sa kanila,
09:55.4
remember ang Constitution is enacted by the people, the sovereign people, they should now follow the voice of the sovereign people as enacted in this Section 26, Article 2.
10:08.3
Hindi nila sasabihin pangungunahan nila ng mga tao. Dapat sila sumunod sa gusto ng tao na nasa saligang batas.
10:15.0
Ano po ang inyong reaksyon sa sinasabi po ng mga dinastiya na dumadaan naman kami sa legal na proseso sa pamagitan ng halalan?
10:25.4
The people wants us, kung gusto nila kami, binoboto naman nila kami. Ano ang ating sagot doon atorne sa gano'ng katwirampo ng mga dinastiya?
10:36.1
Well, the same reasoning that we're going to make.
10:40.2
Una-una, binoboto sila. Bakit? Because they have the machinery, they have the resources, they have the power, they have the money.
10:48.7
And the people are subservient to them because the people, the electorate particularly, would go to them for whatever.
10:55.3
I think you know what I'm trying to say. So in other words, kontrolado nila ang political environment doon sa kanilang distrito.
11:03.4
Walang kalabang laban ng mga tao, kagaya na maraming tumatawag sa akin. They're all professionals, they're qualified, and they're all,
11:11.2
pag ihandin mo yan sa nakaupo ngayon, you will say that, you know, without any doubt, they're more qualified than the ones sitting there.
11:19.9
But they cannot be elected because they have the political dinasties, have the control.
11:25.3
Of the entire district, the entire territory that they're elected for.
11:29.6
So walang kalabang laban, kaya nga nakaroon ng usapan sa commission, ng consular commission, na bigyan na natin ng pagkakataon, let us widen the electoral base,
11:42.4
widen the environment such that the more qualified people will have a chance, at least a fighting chance, and the field will be leveled
11:53.6
such that lahat ng tao may pagkakataon, hindi lamang ang political dynasties.
11:58.5
Kung ang members ng political dynasties ay nanalo, let it be, that's a democratic process.
12:05.7
Pero bigyan nila ng pagkakataon ng mga tao na mag-file ng kanilang application for positions, at tingnan natin kung sino mananalo.
12:18.7
Sa panahon ngayon na ang Pangulong Marcos po,
12:23.6
ang ating pinuno ay nabibilang sa dinastiya.
12:27.7
Opo, at ngayon nga po ay namamayagpag ito, at ako yung magpapasintabi lang, ano?
12:33.9
Malimang ka ninyo sa lower house, eh sa Senado na lang po.
12:37.9
Naging testigo tayo sa panahon na merong nanay at anak.
12:44.3
Diba? Merong pong kuya sa kapatid, ano yung makakapatid itong nasa Senado, no?
12:52.7
Mga ganun pong usap.
12:53.6
So, chance na ito talagay umusad, ano sa palagay ninyo?
12:58.7
Bago ko ba itong hayang itong Supreme Court na inyong petisyon sa sitwasyon natin ngayon na talaga po namang embedded na po ito sa sistemang political?
13:12.5
Entrenched na yan.
13:14.7
Mukhang kaya kami pumunta sa Supreme Court, mukhang hindi yata mangyayari yan.
13:22.2
Maghihintay pa tayo ng another 37 years or even years.
13:26.5
Baka wala na tayo, Ted, dito, no?
13:28.2
Chacha, baka wala na tayo sa mundong ito.
13:30.6
Maghihintay tayo, kawawa naman ang mga tao.
13:33.0
Ang future generations natin, ang mga ating mga anak, ang ating mga apo, and the future generations, walang kalaban-laban dito.
13:40.8
At ganito na mangyayari sa ating bansa.
13:43.7
We will, inunahan na tayo ng Vietnam, inunahan na tayo ng Thailand.
13:47.0
In the level of poverty that we have, we are only...
13:52.2
We are at the highest level of poverty after Cambodia and Myanmar.
13:56.9
Pababa tayo ng pababa. Wala tayong progreso.
14:01.1
Kasi yan, ang nakikita namin dyan, ang evil na nananatili sa ating sistema ay ang political dynasties.
14:09.7
Hindi nakikita ng mga tao yan because hindi nila mapapalasap yan because very complicated na nangyayari dito.
14:16.3
It's a feudal system that we are trying to perpetuate.
14:22.2
And that is being perpetuated by the political dynasties then.
14:25.8
Pag hindi natin alisin yan, wala tayong progreso sa ating bansa.
14:30.2
Kaya sabi ko ng mga kaklasiko sa UP College of Law, batch 76, kailangan umaksyon na tayo.
14:37.7
Nasa late stage na kami ng legal practice namin.
14:40.9
Kailangan bigyan natin ng punting signal ang ating future generations, mga anak natin, mga apo natin.
14:47.4
At sabihin natin sa kanila, may pag-asa pa tayo.
14:50.3
Kung hindi, magsisialisan naman yan.
14:52.2
So ang mangyayari dyan, mawawalang bahala, magtitinginan lang tayo.
14:57.9
And yet we know that the political dynasties are evil.
15:01.9
Yan ang nagpapabaksak sa ating ekonomiya, sa ating economic system, at saka our governance, particularly, and it spawns, the political dynasties, spawn corruption in the system.
15:15.6
They hold the power and the influence, and they hold the power and influence on the judicial system.
15:21.6
And even on the other legislative system.
15:26.2
So hindi sila magpapasa ng ganyang batas.
15:29.4
Kaya dapat niya, pumunta tayo sa Supreme Court, at sabihin natin sa Supreme Court, by way of petition for mandamus,
15:37.1
sabihin natin sa Supreme Court, pwede po ba naman you let us perform our constitutional act under section 5 of Article 8 of the Constitution,
15:47.6
na sabihin na po natin sa Congress.
15:51.6
Pinapamunahan ng Kongreso because we want the Congress to define, because the Constitution itself prohibits the political dynasties.
16:00.4
Nakalagay po doon, klarong-klaro, prohibited na po yun.
16:03.5
Ang kailangan lang ang gawin is to define the political dynasties term.
16:08.2
Yun lang ang hinihintayin ng Constitution.
16:10.4
After that, everything will go into place already.
16:20.5
Manduhan ang isang...
16:21.6
Ang sangay ng gobyerno, gawin nyo ang trabaho nyo hango sa provision ng saligang batas.
16:27.7
Meron ba kayo ditong nabanggit sa inyong petisyon na jurisprudence?
16:35.9
Na minanduhan ng Supreme Court ang Kongreso na gawin nila ang trabaho nila?
16:41.8
Not this particular issue.
16:44.1
There were two other petitions or three other petitions clearly couched, similarly presented.
16:51.6
But iba po ang aming approach siya, Ted.
16:54.5
Iba ang approach namin.
16:55.7
Because yung dalawa yung PENSA at yung GINGONA petitions,
16:60.0
eh, di mis-mis kasi raw, merong violation of the checks and balances and the political question and everything like that.
17:11.8
Iba ang aming approach.
17:14.2
And we will show that to the Alderman of the Supreme Court that this is a totally different approach.
17:19.2
And that this only...
17:21.6
Zeroes in the constitutional duty of the Supreme Court to compel Congress who has been sitting on this constitutional duty of Congress
17:30.7
to define the political dynasties for 37 years.
17:34.6
Ilan po sinasabi namin sa Supreme Court?
17:38.0
So, sir, kung sakasakali po na mawalang galang lang po sa ating mga kagalang galang na mga maestrado,
17:45.0
na alam po naman natin na sa inyo po rin karanasan siguro bilang abogado,
17:50.6
na may mga pakakataon.
17:51.6
May pakakataon, mabilis sila.
17:52.9
May pakakataon na mabagal.
17:55.4
May pakakataon na napakabagal.
17:58.1
May pakakataon po na dekadikadang binibilang bago magdesisyon.
18:03.1
Eh, dito po sa kasong ito, kung hindi sila umaksyon,
18:06.8
kasi po nakakisambon na po kayo mag-isambon na po ito,
18:10.2
opo, ano po ang ating asahan mula sa inyo?
18:13.6
Dito po sa Supreme Court naman na inyong petisyong,
18:16.2
kayo ba'y magkakaroon ng follow-up motion dito para po sila kumilos?
18:21.6
Sa napaka-importanting bagay na ito na ikaho ninyo,
18:25.1
ay siya ho namang mag-titimon sa atin kung saan tayong direksyon pupulutin years from now.
18:32.5
Totoo yan, Ted, no?
18:34.7
Pero meron pa kaming hope, trust, and confidence sa sistema.
18:44.1
So we are following the rule of law, patakaran ng batas.
18:47.8
At aming pini-encourage,
18:51.6
and we are urging the people concerned na may sarili-sarili naman silang anak,
18:57.2
may sarili-sarili silang apo, may sarili-sarili silang pananindigan at konsyensya,
19:04.2
aaksyonan po ito.
19:05.2
I'm very confident, Ted, that the system is still working.
19:09.8
Otherwise, we would not have gone to the Supreme Court for this.
19:13.6
I have very high regards for the President.
19:15.8
Kahit nasabihan ng iba,
19:21.6
and esteem on the members of the Supreme Court.
19:25.8
So ang palagay po namin ay aaksyonan nila ito agad.
19:30.5
At punin nila, at tatawagan nila, at pakukomento nila kung sino man,
19:35.3
or Office of the Solicitor General, at tatawag sila probably of an oral argument.
19:41.8
We believe, my group, the petitioners,
19:45.0
ang mga tagay ko, the College of Law, Batch 76,
19:48.5
naniniwala po kami na aaksyonan ito.
19:51.6
ng Supreme Court kasi kailangan po natin ito eh.
19:54.1
Ang solusyon ng ating bansa.
19:57.3
Hindi lang natin nakikita ang total impact of this,
20:01.3
but the studies show that this is an existent evil na dapat alisin natin.
20:08.9
Huwag na muna tayo mag-PPROS initiative.
20:12.0
Huwag na muna yan.
20:12.8
Unahin natin ito, Ted.
20:14.9
Kailangan natin ito.
20:16.3
Kaya dapat nito makaroon ng snowballing support ng mga tao.
20:21.0
Sila nag-utos sa Kongreso, nag-gumawa ng undefined,
20:25.3
pinrohibit na nila ang political dynasties,
20:28.0
i-define po naman nila.
20:29.6
Huwag nilang upuan ito.
20:32.5
Maghihintay pa ba tayo ng 37 years pa?
20:38.2
Bago itong tanong ni Chacha dito po sa inyong grupo na movement against disinformation,
20:42.8
napakainan po nito, ikoconnect ko dito sa disinformation na namamayagpag ngayon.
20:49.1
Let me just clarify this.
20:50.9
Although I'm a chairman of the movement, the NAD, ito ay initiative po ng aming kaklase,
21:01.5
mga klase ko po sa UP College of Law.
21:03.7
Kasi baka magkaroon po ng ministry nila.
21:05.8
Ibang grupo ito, dito po sa APO.
21:09.2
Apat po kami dito, although my entire class supports us.
21:13.2
Pero ang gusto lang lumantad, kaming apat lamang at the moment.
21:18.0
Pero ito yung UP College of Law, batch 76.
21:21.4
Yes sir, yes sir.
21:22.4
Kaya nga din po kinaklaro po natin ngayon.
21:25.1
Pero alam niyo Atty., maliban sa inyo, meron na po lumantad na mga ex-PM, ex-PMP generals, ex-AFP chief,
21:35.0
na nanawagan na po na magpasa na nga ng batas dito nga sa, para po gabayan tayo dito po sa provision ng saligang batas.
21:43.6
Ipinagbabawal dapat nga ang political dynasty.
21:46.6
Pareho kayo ng mga argumento.
21:48.0
Pero sir, hindi ho ba dito po sa inyong sinasabi nga na efekto nito sa taong bayan, ito pong pamamayagpag ng mga dinastiyang ito,
21:59.0
hindi ho ba may problema din tayo sa kaisipan ng mga Pilipino?
22:03.0
Na para bagang mga Pilipino, sa panahong ito, parang wala nang pakialam sa nangyayari sa ating bayan.
22:09.0
Mawalang ganang lang.
22:11.0
Hindi naman siguro sa lahat, pero para bagang alam na ho nila, di ba?
22:16.0
Alam na ho nila na magnanakaw ito.
22:18.0
Pero binoboto pa rin nila.
22:21.0
Di ho ba? Alam na po nila na ito po ay, di ba?
22:25.0
Ang record nito ay talaga namang hindi maganda.
22:28.0
Bisabi doon sa record ng isang na mas mahusay.
22:30.0
Pero ang binoboto pa rin po ay, di ho ba may problema din po tayo ngayon?
22:34.0
Hindi ho naman sa lahat, ha?
22:36.0
Sa kaisipan ng mga Pilipino butante.
22:39.0
Dapat natin na masusi nating analyze yan, Ted, no?
22:44.0
Iyong bang kanilang pat-choice ay malaya?
22:47.0
Or is it because of certain consideration?
22:52.0
Most of our countrymen, 90% plus, are wallowing in poverty.
22:58.0
Kung eleksyon, alam natin, huwag na tayong lumayo pa.
23:03.0
Every time may eleksyon, meron accusation na binibili ang boto.
23:08.0
Bakit binibili ang boto? Because vulnerable ang mga tao.
23:12.0
Walang pera eh. Wala silang dillies.
23:15.0
Wala silang mga isda sa kanilang table.
23:19.0
And therefore ang gagawin nilang, oh may 10,000 itong si political dynasty member, kunin na natin yan.
23:26.0
So baboto nila yan. So it will be a vicious cycle.
23:31.0
Kaya kung hindi natin naaalis yan ng political dynasties niyan na may hawak ng influence at mga pera at makinaryo para manalo sila and indefinitely perpetuate themselves in power, walang mangyayari sa atin.
23:43.0
Lahat tayong mga tao nangangayupapa sa mga politiko na may pera na most of them are members of the political dynasties.
23:52.0
Kasi pare, with your respect, a political dynasties, most of them, they are treating this perpetuation of their power as a business.
24:05.0
Yes sir. Yes sir.
24:13.0
May pera sila eh. Kukuha sila ng pork barrel, kukuha sila ng intelligence funds and everything.
24:18.0
At di syempre yung gagamitin ng pera, what? To perpetuate themselves.
24:22.0
Mayroon silang pera, may mga tao silang gagawin, may makanyari sila.
24:26.0
Therefore walang mangyayari sa atin kung ganyan lagi.
24:29.0
Di ba? Kung palawakin natin ang electoral base, palawakin natin ang base ng mga choices ng mga tao, that's the time that the people...
24:38.0
Okay, one example na lang.
24:42.0
If a candidate is convicted, is a convicted candidate, ang kalaban niya, hindi kilala pero qualified naman at pwedeng lalaban sa kanya,
24:53.0
kung wala yung mga pera at makinaryo, sinong pipili ng tao? Yung malinis, right? It's a no-brainer.
25:04.0
Kung qualified naman at lalo ng maganda ang record ng yung tao na malinis, sinabi ng tao, sasabihin,
25:10.0
itong si Candidate B, magaling ito. Baka bigyan natin ng pakakataon. Baka in the next three years or six years eh,
25:18.0
baka magandang pangangasiwa niya sa ating distrito. Okay, maganda.
25:24.0
Ito lang nangyayari sa atin. Kaya ang isa pa, the people are losing trust in the system.
25:32.0
Kaya hindi na nila pinapansin ng mga ganitong issue eh. Sa kanila, wala namang mangyayari dyan eh.
25:39.0
Diba? Sa tabi-tabi na eh, kahit nandun yan, 37 years na nga yan. Wala na, diyan, wala na yan.
25:45.0
Yes, sir. Yes, sir.
25:48.0
At kaya nga din po doon sa binabagit yung study, kung saan po yung pinakamahihirap na region at lalawigan, doon po mas laganap nga ang dinastiya.
26:01.0
Attorney, may tanong lang po si Chacha. Dito naman po sa inyong grupo na ang kampanya,
26:08.0
eh labanan po ang disinformation.
26:10.0
Yes po. Attorney, si Chacha nga po ito. Ito po nga mga kasama ninyo na nag-susulong ng anti-dynast nila.
26:16.0
Eh sila rin po ba ang mga kasama nyo dito sa movement against disinformation?
26:21.0
Na-clarify ko na Chacha yan, no? Itong petisyon neto eh, mga kasamahan ko sa College of Law.
26:28.0
But, I think makaklasik ito. Walang, walang, hindi ito ang initiative ng MAD. Although, of course, chairman ako ng MAD.
26:36.0
Pero gusto kong linawin na itong initiative neto ay kasama ko mga kaklasik ko sa College of Law.
26:42.0
Paano nyo po nilalabanan yung talamak na disinformation at fake news ngayon sa social media? Ang gamit nyo rin po ba sir eh, social media?
26:50.0
Oh, yan. Kung merong kasinungalingan na sinasabi, nasabi nga nila para labanan ang kasinungalingan, sabihin mo ang katotohanan.
26:59.0
Kaya pag may nakita mo yung ganyan, lalabanan namin yan ang katotohanan.
27:03.0
We will get a counterpart statement along that line. Yan na ang may kagawa.
27:08.0
Oo. Ano pong epekto nitong talamak na disinformation dito po sa kampanya ninyo sa pagsusulong ng political dynasty?
27:16.0
Eh, marami naman tayo narilinig ngayon, no? Diba, Chacha? Na dina-justify nila ang political dynasty. Sinabi nga ni Ted kanina, marami lang agad lumabas. Eh, kasama yan sa makinarya nila. In fact, even the media is controlled by the political dynasties.
27:33.0
Because they have the money. With all due respect, hindi ko rin sinasabing lahat. Pero marami silang galamay sa media. Environmental journalism ang tinatawag natin dyan.
27:43.0
Kaya walang laban. Kaya dapat ang mga tao mismo magbibigay ng boses dito. Wala tayong laban sa mga political dynasties as of now. Kaya gusto na nating sipilin yan. Alisin natin. Alisin natin ang political dynasties para mawala na ang kanilang influence.
27:59.0
Pero kayo na mismo sir, ang attorney ang nagsabi, ano?
28:03.0
Ano sila talagang fund for disinformation and misinformation? May laban po ba yung mga grupong katulad ninyo, maging yung ibang mga grupo para labanan itong makinarya na meron sila?
28:16.0
Okay, bigyan kita ng isang limbawa, no? Chacha. Kilala nyo naman ito, no? Si dating Yusef Badoy. Ang pinaka lahat red tagging, red baiting.
28:29.0
In fact, she even threatened to fight.
28:33.0
She even threatened to form a group to kill a judge, si Judge Malagar. To kill the judge because the judge issued a decision that is not to the liking of Yusef Badoy.
28:46.0
Tinira nga nang tinira yan sa social media. Ang ginawa namin sa MAD, lumahat kami sa Supreme Court at pinagtition namin for indirect contempt si Yusef Badoy.
29:01.0
And fortunately, the Supreme Court issued that decision rendering sighting Badoy. Kung hindi namin ginawa yan, Chacha, do you think i-stop si Yusef Badoy?
29:16.0
Ang dating Yusef Badoy na kakastiguin niya mga tao na mga red taggers at mga komunista lang na wala naman siyang preba? Hindi i-stop yan.
29:28.0
Kaya dahil natin bigyan ng akbangin dito, kagaya nang ginawa namin sa petition for Mandamos, akbangin namin yan para mapigyan natin ng pakakataon ng Supreme Court to render its constitutional duty to tell or compel Congress to pass a law prohibiting and defining political dynasty.
29:52.0
Kung hindi, walang Chacha, walang mag-a-action dito.
29:57.0
Maghihintay na naman tayo.
29:59.0
Ang 37 years na ito, hindi na natin mapapalampas ito. Kailangan natin umaksyon. Ngayon, ang tao dapat na magsasabi sa kanilang folks, they elected the representatives to Congress, Chacha. Sila nag-elect. Sila ngayon magsasabi sa Congress, oh naman, 37 years na yan, wala pa kayong ginagawa. Ano ba yan?
30:22.1
Nung walang mangyari, tulungan natin ang mga tao.
30:27.0
Na magkaroon ng boses through this petition. And I hope everybody, including of course, mga bayan and all other sectors, I respect very much Congressman Colmenares, and magsama-sama na tayo. In fact, maraming tumatawag sa akin, ayaw magpakilala, ayaw magpa-identify because they are in high places.
30:51.4
Pero sabi nila, tutulong kami sa iyo. Sabi niya, it's about time.
30:57.0
It is long overdue.
31:01.1
Okay? It's long overdue.
31:03.4
Last na lang po bago ko ibalik ulit kay Sir Ted, Atty. Rico. Bukod sa sinasabi nyo kanina na diba, ang misinformation, minsan may ano sila, meron silang pondo for media industries para ipakalat itong mga fake news nila.
31:20.2
Pero mas talamak po talaga ngayon yung paggamit ng social media.
31:23.3
And we are seeing na ginagamit nila yung mga different influencers.
31:29.2
Kayo po ba sa grupo ninyo, are you also tapping yung mga media influencers naman against fake news? Nakikipag-collaboration po ba kayo din sa kanila?
31:37.8
Yes, Chacha. We have fact-checkers internal sa aming grupo. And we have a wide network of fact-checkers.
31:46.1
And we are monitoring all this disinformation. And we are going through statements.
31:51.3
And kagaya nito, yung pinaka-red-tag na tao na journalist dito sa ating bansa, I think kilala nyo yan, si Kong Corrales, taga Cagayan de Oro.
32:02.5
The most red-tag journalist.
32:08.4
Nirepresent namin sila. Pumunta kami sa Philippine Privacy Commission para sabi ng meta ng Facebook kung sino ang nagre-red-tag kay Kong Corrales.
32:21.3
Because naka-hide siya sa anonymity. Hindi sila napapagilala. Sabi namin sa Facebook at sa meta, sabihin mo sa aming kung sino ang nagre-red-tag kay Kong Corrales, ang journalist.
32:36.6
Iyan ang mga dapat nating strategically na ating tinutuhog. Aside from all the statements, hindi pinapakinggan yan eh.
32:46.1
Kung hindi kami pumunta sa Supreme Court against Badoy.
32:50.4
Hanggang ngayon si Badoy,
32:51.3
Parang nagpipiesta pa siya na nire-red-tag niya mga lahat ng tao eh. Na hindi kasama niya sa paninindigan at sa kanyang konsyensya.
33:03.0
So yan ang ating ginagawa.
33:04.8
Sige po. Attorney, dahil nga po tayo kapos na po sa oras, tanong lang po ng iba dito, ang disinformation laganap sa ilang medium like YouTube, maliban doon sa Facebook.
33:21.3
Meron bang paraan para mapatigil ito? Kasi ngayon, sangkater ba ito? Napakarami, very toxic. Hindi ko na iisa-isahin pa pero napakarami.
33:32.6
Legally, meron ba magagawa dito? Alam mo naman na mali, pinagsasabi nito, paninira lamang talaga. Paano ba mapapatigil ito? Kailangan ba talaga ng demandahan muna o maaaring kausapin po yung mismong management itong platform o medium?
33:49.6
Siguro ang first phase niya, kausapin yung dati. Kaya ginawa namin noong 2021, sinulatan namin niya Facebook, Meta, TikTok at saka iba pa sa social media.
34:01.7
Pag hindi sila positively bumalik sa amin, that's what I said, we went to the Privacy Commission for that, for Concurales. Meron ang sinatawag tayo, quickly, may sinatawag tayong marketplace of ideas.
34:17.1
Kung regulasyon tayo ng regulasyon, hindi rin makakano yan eh. Although there should be a very ironclad regulation on that. But ayaw natin regulasyon ng media eh. Because it's a freedom of expression and freedom of the press, right?
34:30.8
Ang gusto natin, kung nakita, kasi sinabi ko kanina, pag may nakita tayong kasinungalingan, the best is to have a counterpart, what is true. Bilisan natin yan because social media is so fast, no?
34:47.1
In just a few seconds, nasa all over the world na yan eh. Kaya dapat niyan, maano tayo, we are vigilant in preserving the truth. But the best way to counteract falsehood is to say the truth.
35:01.4
Well, of course, no? At yan din po nga ang advocacy at adhikain ng himpilang ito. Kaya nga po, through FM, at na mahalaking ano lang huyan, Hamon Atorne, yung salagin mo ito ng pakaraming.
35:17.1
At na mahalakingan na ito. Kaya nga po, minsan gusto mo na sumurrender. Pero ikaw nga po ninyo, kinakailangan natin magtulong-tulong para labanan po. Itong pamamayagpad.
35:25.1
Keep the faith, no?
35:27.3
Keep the faith. Keep the faith. Ang mga taong natin, wala na eh. They have surrendering already. So kung tayo mga taong pwedeng gawin, kumuha na tayo ng bangin para mapukso natin, lalo-lalo na yung political dynasties, to, of course, combat disinformation, misinformation, and political distortion.
35:47.1
That is the agenda of the mad naman. Pero kami naman, against the political dynasties kami. At I'm sure, yung tumawag sa inyo si Nery, would be with us and all the people who've been hearing us and receiving our message, sana naman sa tama na kayo.
36:07.4
Yes, sir. Okay. Hindi pa po tayo tapos dito po sa ating ugnayan. Ito po lamang ang simula. Kami po yung nakantabay din sa magiging galaw dito at kilo sa disisyon ng kataas-taas.
36:17.1
Atty. Rico, salamat sa panahon. Mabuhay.
36:21.2
Salamat. Mabuhay rin sa inyo.
36:25.4
Atty. Rico Domingo, dati pong presidente ng Philippine Bar Association at chairman and lead convener po ng grupong Movement Against Disinformation and also isa po sa mga petitioners tungkol nga po dito sa pagbibigay po ng mandato, magbibigay po pag-uutos ng hukuman na gawin mo ang trabaho mo.
36:47.1
Apok mandamos petisyon.
