Mas maayos na transport policies, dapat daw pagtuunan ng pansin ng gobyerno | #TedFailonandDJChaCha
00:28.2
Oo po, hindi po kami invited. Kami po ay team bahay.
00:34.7
Pero, sandali lang. Una, ano ang take nyo sa pagkakaroon ng Traffic Summit?
00:43.7
Una, una, ito yung inaabangan sana namin na announcement ng Pangulo na magkaroon ng Traffic Summit.
00:54.1
At na, akala namin na i-related doon sa kanyang inuutos na comment.
00:58.2
Ito yung comprehensive plan para masolusyonan yung ating mga transportation issues.
01:04.3
Ngunit lumalabas, mukhang hindi ito yung aming inaasahan at nakakalungkot.
01:08.5
Kasi kung titignan mo yung mga listahan ng mga inimbita,
01:12.0
mukhang limited lamang ito sa mga select partners at mga select government officials lamang.
01:19.3
Inaasahan sana namin na ito yung magiging simula ng usapin
01:22.5
para tuluyang malutasan, magawa ng paraan itong mga problema natin sa traffic and transportation.
01:28.2
Kung saka-sakali ba, ano ang inyong pepwedeng maiambag sa diskusyon dito sa problema
01:39.7
o paglutas sa problema natin sa matinding traffic sa Metro Manila?
01:45.7
Alam nyo, ang unang-unang dapat ayusin dito, ano ba yung unang-unang kailangan magkaroon ng malinaw na lead agency.
01:54.1
Kasi kung titignan natin yung sitwasyon ngayon, overlapping.
01:58.2
At overlapping at minsan contradictory pa yung mga policies ng iba't-ibang government agencies tulad ng DOTR, DPWH, DILG, MMDA, etc.
02:09.4
So unang-una dapat magkaroon muna ng lead agency para maisaayas kung sino ba talaga yung magkukumpas, so to speak, sa ating strategy.
02:19.0
At pangalawa, para merong isang government agency na accountable sa paglulutas ng ating transportation.
02:26.1
Hindi lamang kasi dapat traffic yung pinag-uusapin.
02:28.2
Itong kasing traffic ay sintom lamang ng mas malaking problema, yung kawalan ng maayos na transportation system na nasasagot sa pang-araw-araw na pangangailangan ng mga ordinaryong Pilipino.
02:42.5
Maayos na transportation system. Pero sa ngayon ba nakakatulong na sa inyo?
02:49.2
If you recall, itong EDSA busway, yung carousel, and then meron na rin tayong extension ng LRT2.
02:58.2
Muka namang manakana-kana at mabugso-bugso na lamang ang aberya ng MRT3.
03:03.7
And yung MRT7, looking forward tayo na baka in the next, you know, baka next year, ito sa dulo nito ay makapag-operate na.
03:13.8
Ito kasi yung dapat na tingnan ng gobyerno.
03:16.4
Dapat kasi hindi lang piecemeal, o kaya hindi lang per project or per sector yung tinitingnan nila.
03:23.1
Kasi sinasabi nila lagi, okay, malaki yung ginagastos natin sa rail.
03:28.2
Et cetera, et cetera.
03:29.6
Ngunit hindi rin na naiisip yung mga fundamental, yung mga basic na pangangailangan para makarating doon ay wala.
03:37.0
Titignan natin, simulan natin sa walking, which is a form of transportation.
03:42.5
1970s pa yung building act, yung building code.
03:47.8
Ngunit hindi pa rin, nakikita natin, walang mga pangketa.
03:51.7
Pangalawa, yung PUV modernization program, hindi pa siya ayos.
03:55.2
Malaki pa yung utang ng gobyerno.
03:58.2
Nationalization, na siyang dapat maging gabay sana sa consolidation.
04:02.2
Ito yung mga sasakyan na magdadala sa mga tao, kung hindi man lang diretsyo sa kanilang trabaho, papunta doon sa mga rail projects.
04:09.4
At yung mga active transportation, for instance, nagsimula nga nung huling administration na maglagay ng mga bike lane.
04:16.8
Ngunit kung makikita natin, hindi ito na uubos.
04:19.1
At kung titignan natin yung programa ng traffic summit, mukhang MMDA pa yung mangunguna doon sa pag-synthesize ng solutions.
04:28.2
At nakikita natin na yung policies ng MMDA over the years ay actually anti-populist transportation.
04:36.2
Kung babalikan natin yung mga policies ng MMDA over the years, makikita mo, pinagbabawal nila sana yung provincial bus sa EDSA,
04:43.5
sila yung nagpuprovide ng elevated pedestrian crossings, number coding, sila yung nagbawal din ang pag-exit ng mga bus sa EDSA,
04:51.0
hinaharangan nila yung pag-construct ng mga bike lanes, etc. etc.
04:55.7
Direkted po nila yung e-trike.
04:58.2
At parang nangungula sa pag-uusap nito sa pag-represent ng mga solutions ay yung agency na over the years medyo questionable yung kanilang policy sa transportation.
05:08.7
Ira, si Chacha ito, hindi ito yung first…
05:14.1
Hindi ito yung… ginugulo ako ni Sir Ted.
05:20.1
Baka malito, akalain niya si Ancurtis.
05:24.3
Teka, wag mo kaming guluhin ni Ira.
05:26.5
Ikaw nang gugulo sa sarili.
05:28.2
Ay ra! O yun nga, yung sinasabi ko, hindi ito yung first traffic summit na gagawin.
05:35.3
Pero under, of course, Marcos Jr., ito yung una sa kanya.
05:39.0
Pero before nagkaroon na na ng traffic summit, naimbitahan na ba yung grupo nyo sa ibang traffic summit ng gobyerno?
05:46.0
Hindi din po. Hindi din po kami na iimbita.
05:50.4
Medyo nakakagulat nga, hindi na pala ito yung unang traffic summit.
05:54.5
Ngunit sa ibang mga sakit, hindi din kami na i-invite.
05:58.6
Meron naman kaming direct relationship sa MMBA.
06:01.2
Naiimbita nila kami sa ibang mga hearings.
06:03.9
Ngunit dito sa traffic summit na sana yung mas comprehensive, hindi kami inibitado.
06:09.6
At yung mga kasama namin na ibang civil society organizations, hindi rin sila inibitado.
06:14.9
Meron bang ibang mga advocacy groups for the transportation system ang inibitado?
06:21.3
Wala kaming kopya nung full list.
06:24.5
Sa mga, dito sa mga tinatanong namin na kasama namin civil society organizations, hindi rin sila invited.
06:31.1
At ito yung mga kasama namin sa mga hearings, mga technical working sessions sa Senate at sa Congress.
06:37.8
At wala kami lahat.
06:40.5
Sige, so para to summarize itong ating diskusyon, kung kayo ay nasa summit nga ngayon, ano ang unang-unang kahilingan ninyo?
06:50.7
Dito sa, although MMDA ang...
06:54.5
Mangunguna dito, anong kahilingan ninyo sa kabuuan ng gobyerno na dapat naunahin? Go ahead.
07:01.3
Unang-unang dapat, gaya ng nabanggit ko, dapat ayusin.
07:05.3
Kasi salasalabid patong-patong contradicting yung policies ng ibang-ibang national government agencies.
07:12.0
So dapat unang-unahin muna yung ayusin.
07:14.5
Sino ba dapat ang in-charge at sino yung accountable?
07:17.3
Mahalaga yung accountable.
07:19.0
Kasi yan yung masisingin mo at yan yung makapalow up mo.
07:22.0
Yan yung unang-una.
07:23.1
Pakalawa, sana mag-organize.
07:24.5
Sila, patagal na namin itong sinasabi, ng totoong roundtable sana.
07:29.3
Na para pag-usapan, represent ng multi-sectoral na ito, mga civil society organizations,
07:35.7
mga membro ng industriya, ordinary commuters, para maunawaan mismo talaga ng gobyerno kung ano yung pangangailangan.
07:45.7
Pangatlo, napakadaming mga basic services na nakabimpin.
07:50.4
Yung mga proyektong may budget naman, ngunit hindi iniimplement.
07:53.9
Tulad ng pag-i-improve ng bike lanes.
07:56.5
At pang-apat, sana natutukan na yung Public Utility Modernization Program para malaman na natin ano ba yung susunod na mangyayari.
08:04.6
Nasa 70% ng mga ordinaryong Pilipinang umaasa sa road-based transportation.
08:09.5
At pang-lima, sana mag-tayusin yung tinatawid na Commuter Affairs Office para matutukan yung pangangailangan mismo ng mga ordinaryong commuters.
08:18.2
Well, I totally agree.
08:19.4
Lalo na doon sa Commuter Affairs Office.
08:23.9
Aira, yung inyong sinasabi na dapat may isa na responsible and in charge, ano yan?
08:33.4
Dapat may traffic czar na naman?
08:36.9
Hindi dapat traffic czar.
08:38.6
Kasi yung concept ng traffic czar ay temporary.
08:41.4
Ngunit yung ating transportation needs ay ongoing concern.
08:45.6
Bakit hindi na kailangan ng traffic czar?
08:48.2
Pwede namang Department of Transportation na siyang may mandate na mag-promote.
08:53.9
Ayos nung ating transportation, kailangan lamang talagang linawin ano ba yung relationship.
08:58.3
Kasi may maraming mga pagkakataon na may proyekto ng DOTR na taliwas sa policy, for instance, ng DPWH.
09:05.1
At ang nangyayari, nabibinbin na lamang.
09:07.2
Itong sa policy ng Eat Like, for instance, merong slight differences yung policy ng NMDA doon sa policy ng DILG, for instance, at kaya naman ng LTO.
09:17.0
Ito yung mga bagay na nakakagulo na sana ay malulutas ng pagkakaroon ng isang lead agency.
09:23.9
Ang nangyayari kasi minsan, since interdepartmental yung issue, siguro baka nagkakahiyaan yung mga secretary, so naiiwanan na lang sa impas.
09:32.4
Ang nangyayari, naiiwanang commuter siya, naiiwanan sa gilid ng kalsada.
09:35.9
Okay. Commuter affairs, no?
09:38.2
Kumbaga para meron kayong konekta.
09:41.5
At siguro din, maranasan mismo ng departamento yung hirap ng pagkocommute.
09:51.3
Saan napag-usapan natin, Ira?
09:53.9
If you recall, itong edge sa carousel, yung busway, kung gaano kahirap, sumakay dito kung nang gagaling ka, halimbawa, galing ka ng Antipolo, bababa ka ng Cubao.
10:05.9
Kung ilang kilometro lalakarin mo para ka makasakay sa carousel, o kaya kung galing ka din ng Ortigas, doon ka bababa sa Siob Boulevard, ilang kilometro lalakarin mo para ka makasakay sa carousel.
10:19.9
Ito mga gantong concern.
10:21.7
Sa ngayon na ito'y...
10:23.9
Ito'y operational na nga at nangyayari na.
10:26.2
So far naman sa inyong mga miyembro, kumusta ang kanilang feedback sa sobrang init ng panahon ngayon na maglalakad ka nga ng kilokilometro para ka makasakay sa kanilang carousel?
10:36.7
Alam niyo, Kuya Ted, ang nakakalungkot dito kasi sa mga ordinaryong commuter, walang choice.
10:43.4
Wala naman silang ibang pagpipilian kundi paghirapan yung pagsakay sa edge sa carousel.
10:51.2
Ito yung mga bagay na gusto sana namin.
10:53.9
Parating sa gobyerno na yung napakalit na bagay na payagang makatawid yung mga tao papunta sa edge sa busway, yung tinatawag naming at-grade crossing, yung magkaroon ng pedestrian lane, kesa paakitin pa yung mga tao.
11:10.4
Sabi, hindi natin...
11:11.2
Minsan nakakalimutan din na may iba sa mga paseher dito, maraming nila, senior citizens o kaya buntis.
11:16.9
Ngunit ito yung isa sa mga programa na hinaharangan ng NDA.
11:23.9
Kasi yung kanilang metrics sa EDSA ay yung bilis ng takbo ng kalsada, hindi yung dami ng taong natutulungan ito.
11:30.1
While maganda yung efekto ng EDSA busway, napakalaki pa yung pwedeng maidulot itong kaginhawahan para sa mga ordinary computers.
11:41.5
At syempre, susunod, ito'y nasa EDSA lamang.
11:44.5
So babalik tayo dun sa transportation system na kailangan maayos yung mga ruta ng mga jeepneys para madaling makapunta yung mga tao dun sa masasakyan nila.
11:53.9
Ang mga binabanggit mo, yung commuter's affairs, para din mismo makakumilos ang DOTR or MMDA, dito nga sa mga concern ninyo, yung accessibility, yung connectivity.
12:09.4
Kung ika'y mag-EMRT at mag-dichip ka muna sa mga points na ito.
12:15.8
Magmula noon hanggang ngayon, wala namang ibinigay na walkway.
12:21.3
Mawalang galang lang kasi may mga nagsasabi.
12:23.9
Ayos kayo, kasi ibang bansa ka, naglalakad ka.
12:27.2
Ang problema sa ating, kasi nga dito, ang ating klima iba sa kanila.
12:31.3
Dito, pag naglakad ka sa tindi ng tirik ng araw, nang wala hong masisilungan, talaga namang baka ka ma-stroke sa sobrang init.
12:39.5
So magmula noon hanggang ngayon, walang naibigay na kahit pa paano ay convenience and comfort sa mga sumasakay sa busway, particularly itong mga interseksyon na ating pinag-uusapan?
12:53.9
Kaya nakakabahala pa.
12:55.4
Nakikita namin, nagkakaroon pa ng gagdag na construction ng mga elevated walkways para makapunta sa busway.
13:01.5
So mukhang sinusilidify nila talaga yung kanilang posisyon na napahihirapan muna yung mga tao bagong makasakay sa busway.
13:08.7
In fact po, na-invite kami doon sa isang consultation hearing noong Deloitte.
13:15.6
Ito yung consulting company na kinokontrakt ata ng gobyerno upang pag-aralan kung paano mapapaganda yung ed sa busway.
13:23.9
At nung inilabas namin yung mungkahi namin na magkaroon ng upgrade o yung pedestrian crossing on the ground, ang sinagot nila sa amin ay binungkahi rin nila ito.
13:36.0
Ngunit ang sagot sa kanila, ito ay isang politically unviable na solution.
13:40.8
Unviable solution? Politically?
13:43.9
Politically unviable solution lang po yung sagot sa amin noong consultant.
13:48.9
So nakakabahala sa kitang kita natin.
13:51.4
Nasa 88 percent po ng mga...
13:53.9
...ang walang pampribadong sasakyan.
13:56.9
Ngunit yung mga policies na ganito, ang nagpapakita kung sino yung pinaprioritize ng gobyerno.
14:03.6
Nung nagkaroon ng hearing sa MMDA, si Chairman Artes na rin yung nagsabi na mas concerned niya yung kapakanan ng mga car showrooms sa EDSA at parking lot.
14:15.5
Kung kaya't haharangan niya yung mga proyekto rin na magpapahilap kung sa car showrooms sa EDSA.
14:20.2
So kitang kita natin, over the years, kung titignan niyo yung mga programa.
14:23.9
Ang mga mga program nang EDSA, at yung program ng MMDA.
14:25.8
Kaya ng gobyerno, ay masyadong anti-popular transportation.
14:31.0
Paano yan? Impact.
14:34.7
...yan ba'y sinabi?
14:39.4
...yan ay iyong analysis doon sa kanya sinasabi na pinapaboran niya, itong mga negosyo?
14:46.1
Yan po ay on camera.
14:49.7
Iyong melpo-media doon sa hearing.
14:52.0
Ito po yung hearing.
14:53.9
tungkol dun po sa implementing rules and regulation
14:56.2
ng 8 Likes na hinoost ng MMDA.
14:58.5
At may representative po doon ng TV5
15:00.7
at iba pang major channels.
15:03.0
At on camera po ito.
15:06.3
So sa ngayon, ito na nga yung Traffic Summit
15:08.9
and kayo hindi kayo imbitado,
15:11.8
may mga input kayo dito.
15:14.6
Ano ang inyong maaring ma-contribute pa rin,
15:19.6
ma-itulong pa rin,
15:21.2
kahit na kayo hindi iniimbita
15:23.2
sa gantong mga importanteng forum
15:24.9
na dapat nga napapakinggan kayo?
15:27.5
Kami naman po ay umaasa lamang,
15:30.0
baka sakali naman ito ay simula lamang
15:32.2
ng malakihang consultation.
15:35.2
Patuloy po yung aming pakipag-ugnayan
15:37.5
sa aming mga contacts sa loob ng DOTR
15:40.3
at ng MMDA at ibang government agency.
15:43.0
Ang community po ay membro
15:44.5
ng Interagency Technical Working Group
15:46.3
on Active Transportation.
15:47.9
At magpapatuloy po namin
15:49.0
yung aming makapakipagtulungan sa Kongreso
15:51.4
tulad ng pag-hahain ng Pilipinas
15:54.0
at Commuter Bill of Rights
15:55.2
upang mas mapaganda pa lalo
15:58.1
or mapaganda finally
15:59.8
yung ating transportation.
16:02.1
while nalulungkot po kami
16:03.1
na hindi kami invited,
16:04.5
tuloy po yung aming pag-a-advocate
16:07.7
ng mas magandang transportation
16:09.4
at mobilidad para sa lahat.
16:11.4
So salamat na marami kami
16:12.6
makikian sa inyo ugnayan
16:14.3
bago mag-April 30.
16:18.1
yan ang deadline sa PUV consolidation
16:21.8
Eh, kung sa kasaka,
16:23.2
hali na sigurado ako
16:25.0
puputok ang balitang ito
16:26.4
pag malapit na magkatapusan ng Abril,
16:28.4
pag-uusapan ito ulit,
16:30.1
lalo na kapag may mga umatras na po
16:32.8
at marami pang hindi po nakapag-consolidate
16:36.1
ang unang maapektuhan nito na naman
16:39.5
ang sumasakay at nakikinabang
16:41.1
at umaasa po lamang sa mga jeepney.
16:45.8
Anytime po, available po kami
16:47.2
at narinig din po namin kagdabi
16:49.4
na mukhang may pagbabago
16:51.1
sa leadership ng DOTR.
16:53.2
Ah, in particular sa road sector.
16:55.6
So, we will be observing
16:57.1
in the next few days
16:57.9
kung ano po yung magiging mga bago
16:59.2
hapang na may kilalaman po sa PUVMP
17:01.6
at any road-based transportation.
17:03.3
Sige. Salamat na marami, Ira.
17:05.3
At mabuhay ang inyong hanay.
17:08.1
Maraming salamat po.
17:10.5
ang director ng Alt-Mobility PH.
17:23.2
Thank you very much.
17:25.2
Thank you very much.
