00:36.0
o may tapang, as in brave,
00:38.7
kung titinan natin yung translation ng magiting,
00:42.3
malapit siya doon sa salitang valor.
00:45.0
Kaya nga yung araw ng kagitingan, sa Ingles ay day of valor.
00:50.4
So kung matapang ay may tapang, or brave,
00:53.7
ang pagiging valorous, o pagkakaroon ng valor,
00:58.4
ang ibig sabihin niya ay,
01:00.0
pagiging matapang, hindi lang araw-araw,
01:03.9
kundi sa harap ng matinding pinagdadaanan,
01:08.6
o sa harap ng matinding laban.
01:11.4
Kumbaga, kahit alam mo na ang haharapin mo ay hindi madali,
01:15.7
ang haharapin mo ay magiging mahirap,
01:17.6
may posibilidad na hindi ka magtagumpay,
01:20.5
eh lalaban ka pa rin.
01:22.5
Yun ang pagiging magiting.
01:24.4
Ang kabayanihan na buhat, hindi lang sa pagpili ng tama kung kailan ito ay madali,
01:30.0
kung hindi sa pagpili na gawin ng tama,
01:32.3
kahit sa harap ng tiyak na pangalip.
01:36.1
Yan, yan ang aking thoughts sa salitang magiting.
01:40.2
At ngayong buwan ng Abril,
01:41.9
gaya ng sinabi ko, napapanahon nito,
01:43.4
dahil pinagdiriwang natin ang araw ng kagitingan tuwing April 9th.
01:49.6
Now, paano ba pinagdiriwang ang araw ng kagitingan?
01:52.4
Ano ba ang mga nangyari?
01:54.0
Bakit tayo mayroong araw ng kagitingan?
01:57.3
Yan ang ilan sa mga pag-uusapan natin ngayon.
02:00.0
Matututuhan din natin kung sino ang mga involved sa pagbuo nitong araw ng kagitingan na ito.
02:05.6
At bakit din napakahalagang niyang ipagdiwang?
02:08.3
Malaman natin yung lahat.
02:09.8
Ang mga tanong at kasagutan ay iiikot dyan sa ating paksa ngayon dito sa ating Trivia Q&A.
02:18.1
Kaya maghanda na ang lahat, di ba?
02:20.3
Itawagin na ang lahat ng kasama sa bahay at tayo yung magtanungan
02:25.5
at mag-share din ang ating mga sagot sa araw na ito.
02:28.8
Now, pause muna tayo saglit.
02:30.0
At samahan niyo kami sa isa na namang napaksayang araw ng kaalaman dito lamang sa Knowledge On The Go.
02:38.5
Classmates, ready na ba kayo?
02:40.0
Let's test your knowledge on the go.
02:43.0
Classmates, meron lamang kayong 20 seconds para sumagot.
02:47.0
And this is your first question.
02:50.0
Question number one.
02:51.0
Kailan naganap ang pagbagsak ng bataan?
02:56.0
Ito pa ay noong A.
02:58.0
Unang digma ang pandaigdig.
03:00.0
B. Ikalawang digma ang pandaigdig.
03:03.0
C. Ikatlong digma ang pandaigdig.
03:07.0
O letter D. Ikaapat na digma ang pandaigdig.
03:11.5
You have 20 seconds on the clock.
03:13.0
Your timer starts now.
03:14.0
Ayan na, tunatakot na ang ating oras.
03:16.0
Huwag kalimutan na i-type din ng inyong sagot.
03:18.5
Pwede kayong mag-share ng sagot kung meron kayong kasamang nanonood ngayon.
03:22.0
Magandang opening yan para sa balitaktahan, di ba?
03:26.0
Pero tatandaan, this is a safe space for learning.
03:29.0
Kaya kung magkakamali, ang ibig sabihin na may pagkakataon para matuto ng something new.
03:36.0
Ang tamang sagot ay letter B.
03:38.0
Noong ikalawang digma ang pandaigdig.
03:42.0
Letter B din ba ang inyong sagot?
03:44.0
Napakahusay. Magaling.
03:46.0
Ang araw ng kagitingan ay isang pambansang araw ng paggunita sa pagbagsak ng bataan noong ikalawang digma ang pandaigdig.
03:55.0
Kaya dinaraos ito tuwing ikasyam ng Abril.
03:58.0
Mula noon, isa na ito sa mga official na holiday ng Pilipinas.
04:03.0
Now, alam niyo ba na noong bukong liwayway ng ikasyam ng Abril,
04:11.0
Taong 1942, isinuko ni Komandanting Heneral Edward P. King Jr.,
04:19.0
Pinuno ng Pwersa ng Luzon sa Pagbataan, ang mahigit 76,000 na nagugutom at nagkasakit na.
04:27.0
na mga sundalo sa mga
04:30.8
tinatayang mayroong 5,000 to
04:33.0
10,000 na Pilipino
04:34.6
at kasama nila ang 600 to
04:36.9
650 namang Amerikanong
04:39.2
bilanggo ng digmaan
04:44.9
sa kanilang pakikipaglaban at
04:46.7
dahil na rin sa pagpapahihap
04:48.9
na ginawa sa kanila.
04:50.9
Now, gusto nyo pa ba ng mga karagdagang
04:52.8
trivia patungkol sa Araw ng Kagitingan?
04:54.7
Ayan, tara na sa ikalawang tanong
04:56.9
natin. Hindi man magaan
04:58.5
ang ating pinag-uusapan, ito'y napakahalaga.
05:01.7
Question number 2,
05:02.5
ang Araw ng Kagitingan ay kilala rin
05:06.5
Bataan Day, B, Batanis Day,
05:09.1
C, National Heroes
05:12.4
People Power Day. 20 seconds on the clock,
05:15.0
the timer starts now. Again,
05:16.7
ang tanong natin, ang Araw ng Kagitingan ay
05:18.6
kilala rin sa tawag na,
05:20.4
is it A, Bataan Day,
05:24.0
C, National Heroes Day,
05:26.2
or D, People Power Day.
05:31.8
Ano ang ating tamang sagot?
05:34.8
Your time is up. Ang tamang sagot
05:36.1
ay letter A, Bataan Day.
05:38.6
Ang Araw ng Kagitingan
05:39.9
ay kilala rin bilang
05:43.9
ito ay pag-alala sa katapangan
05:46.2
ng mga Pilipinong nakipaglaban
05:47.7
at nagbuwis ng buhay para sa bayan
05:50.1
kahit pa noong panahon
05:53.5
ang depensa noon ng bansa
05:55.1
sa Corregidor at sa Bataan.
05:58.0
Nais noong sakupin
05:59.2
ng Bansang Japon, or ng Japan,
06:01.9
ang mga kaalyado ng Amerika,
06:03.8
kabilang na ang Bansang Pilipinas.
06:07.6
sa panahon din na yun ay
06:08.9
sinamsam ang mga pag-aari ng karanihan
06:11.5
sa mga bilanggo ng bigmaan,
06:13.3
or yung tinatawag nating prisoners of war,
06:23.5
tungo sa kampo ng O'Donnell
06:27.6
So kung imaginein natin, no,
06:29.4
itong pagmarcha na ito, hindi na,
06:31.6
hindi ito madali. Napakahirap dahil
06:33.8
ang mga prisoners of war na yun.
06:36.1
Marami na sa kanila ang may sakit na
06:37.5
at may mga injuries.
06:39.6
Kaya nga, libo-libo ang namatay
06:42.0
dahil sa pagkauhaw,
06:43.9
sa matinding init, mga tinamang sugat,
06:46.6
at pagpatay ng mga
06:47.8
Japon sa mga may hina
06:49.2
na habang naglalakad at
06:51.6
pilit na isinisiksik,
06:53.5
sa isang trend patungo
06:55.3
sa tulungan. Hindi
06:57.1
madali, no, ang kanilang
06:59.2
pinagdaanan. At marami ang nagwis
07:03.2
Kaya ito'y tatawag ding Bataan Day dahil doon
07:05.4
nagsimula ang marcha.
07:07.2
Doon na tayo sa ikatlong tanong natin. Question number
07:09.3
3 tayo. Tama o mali?
07:11.4
Tama o mali sa Ingles?
07:13.7
Ang araw ng kangitingan ay
07:15.2
Day of Redemption.
07:16.9
20 seconds or o'clock, your timer starts na.
07:18.8
Kung nakikinig kanina,
07:20.0
may bigay ko yata yung clue
07:22.0
sa tanong na ito.
07:23.5
Pero ang importante dito ay yung mas malalim
07:25.9
na pakahulugan ng salitang
07:27.9
iyan. Kaya again, tama o mali ba
07:29.9
ang statement? Sa Ingles, ang araw ng
07:31.8
kangitingan ay tiyatawag na
07:33.8
Day of Redemption.
07:36.7
Alright, your timer go.
07:37.8
Pantamang sagot, ito ay mali.
07:41.7
sa Ingles, ang araw ng kangitingan
07:45.5
Valor. Now, ano ba ibig sabihin
07:47.8
ng valor sa Pilipino?
07:50.1
So, na-explain ko na rin kanina yan.
07:53.5
magiting, malakas ang loob
07:55.6
at hindi lang siya tapang
07:57.5
dahil may ginagawa kang
07:59.6
mahirap no, or pang araw-araw,
08:01.9
ito ay pagiging matapang.
08:04.1
Pagpiling maging matapang
08:05.9
at harapin ang bagay na kahit
08:07.7
alam mo may panganib.
08:10.2
Yan. So, do you consider yourself
08:11.9
magiting? Magiting ka ba,
08:14.0
classmate? Now, hindi naman
08:16.0
kailangan na literal
08:17.5
na digmaan ang ating
08:19.6
harapin para maging magiting.
08:21.5
May maliliit na bagay na
08:23.5
natin gawin sa araw-araw na maging
08:25.4
patunay ng ating kagitingan.
08:27.6
Ang ating sariling brand ng kagitingan.
08:30.0
Diba? For example,
08:31.6
diba, classmates, kunyari kayo ay nasa isang
08:33.5
classroom, tapos mayroon kayong kaklase
08:35.7
na pinagtatawanan ng inyong mga
08:37.5
ibang kaklase. Maaaring dahil
08:39.6
sa kanilang itsura o sa kanilang pananamit
08:41.7
o sa kanilang pagkakamali
08:43.5
kapag sumagot sila sa exam, diba?
08:45.9
Maaaring maging kagitingan
08:47.8
ang sabihin sa mga classmates na
08:49.5
oh, tama na, huwag natin siya pagtawanan.
08:51.6
Diba, lahat naman tayo nagkakamali
08:53.5
o nabubulol din kung minsan.
08:55.6
Yun ay kagitingan dahil alam mo na rin
08:57.4
na maaaring hindi sila matuwa.
08:59.6
Diba? Kung ikaw ay papagitna
09:01.2
sa ganong sitwasyon.
09:03.5
Kung nakakakita tayo ng hindi magandang nangyayari,
09:06.1
diba? Lalo na kung ito'y ginagawa
09:07.8
ng mga tao na sabihin natin
09:09.7
mas makapangyarihan sa atin.
09:11.7
Ang sabihin na ito ay mali
09:13.3
ay isang paraan ng kagitingan.
09:16.0
Diba? Kahit na mahirap,
09:17.3
kahit na maaaring wala kang kakampi,
09:19.4
panindigan natin kung ano ang tama.
09:21.5
Okay, question number four tayo.
09:23.0
Question number four, sa ilalim
09:24.4
ng anong Republic Act
09:26.2
i-dineklara ang Day of Valor
09:28.6
bilang isang legal holiday
09:32.7
Is it A, RA 0409,
09:44.7
20 seconds on the clock,
09:46.0
your timer starts now.
09:47.4
Aling Republic Act
09:53.0
bilang isang legal holiday
09:54.9
sa Pilipinas. Ito ba ay
09:56.6
Republic Act 0409,
09:59.4
Republic Act 1224,
10:07.1
tapos natin ang oras. Ang tamang sagot
10:12.1
Under Republic Act
10:16.8
ang Day of Valor o Araw ng Kagitingan
10:19.3
ay isang ganap na legal
10:20.8
holiday sa Pilipinas. Ito ay naipasa
10:22.9
sa Congress noong taong
10:24.4
1961 at isinasaad
10:27.0
sa batas na ito. Nabibigyan
10:30.5
kaunting katahimikan
10:33.3
sa lahat ng public
10:35.0
offices tuwing 4.30 ng hapon
10:37.1
bilang pag-alala sa mga
10:38.8
nag-guwis na kanilang buhay
10:40.2
noong araw na iyon. Okay?
10:42.4
Noong unang-unang
10:43.5
Bataan Day, kumbaga, April 9.
10:47.2
Now, alam nyo ba na noong
10:50.8
naman ng April 4th
10:52.9
5 hanggang April 11
10:54.6
bilang Veterans Week
10:56.5
alinsunod sa pagbibigay galang at
10:58.4
pagpubugay sa lahat ng mga military
11:00.3
veterans ng Pilipinas noong
11:02.5
ikalawang pandaigdigang
11:04.4
digmaan. So, ang April 5
11:06.7
to April 11, that week
11:08.6
is called Veterans Week, pero yung
11:10.6
specific na araw, April 9
11:14.8
ng Kagitingan. Tuwing
11:16.3
Veterans Week naman,
11:18.4
nagdaraos ng programa
11:20.1
sa mga military cemeteries, nagkakaloon
11:22.5
ng medical missions, at kamakailan
11:24.2
lamang ay nagkaroon din ng tinatawag
11:26.4
na Bataan Day Marathon.
11:28.4
Sa lahat ng military veterans
11:30.7
kasama ng mga namayapa na,
11:34.5
sa inyo, at maraming salamat
11:36.3
sa pagtatanggol sa ating bansang Pilipinas.
11:38.5
Hindi madali ang piliin
11:40.8
na ialay ang ating buhay
11:42.2
para sa ating bayan. At ang ating
11:44.3
mga veterans, ating mga sundalo,
11:47.0
alam nila yan, pagpasok pa lang
11:48.6
nila sa kanilang academy.
11:50.8
So, marami po salamat sa inyong
11:52.5
pili na gawin ng tama.
11:54.5
Pagpatuloy po natin ito. Punta tayo sa
11:56.3
question number 5.
11:57.9
Question number 5, ano ang iba pang
12:00.4
tawag sa Dambana ng
12:02.4
Kagitingan na ito?
12:04.2
Mabuti classmates,
12:06.2
na matatagpuan sa Bataan.
12:08.1
Ito ba ay ang A, Mount
12:10.3
Samar National Shrine,
12:14.0
Sahar National Shrine,
12:18.3
National Shrine, or D,
12:20.1
Mount Samat National Shrine.
12:22.5
20 seconds na ng o'clock.
12:24.6
Tumatakbo na ang ating oras.
12:28.8
sagot sa apat ng mga yan?
12:32.2
Tatanong ko na rin kung familiar ba yan sa inyo?
12:34.7
Nakapunta na ba kayo classmates?
12:36.3
Pag-uusapan natin yan.
12:38.3
Maya-maya. More about that later.
12:41.0
Okay. Your time is up.
12:42.9
Ang tamang sagot ay letter D.
12:51.4
Ang Mount Samat National Shrine,
12:52.5
o tinatawag ding Dambana ng
12:55.0
Kangitingan, ay isang
12:57.0
historical shrine na matatagpuan
12:59.2
malapit sa summit ng Mount Samat
13:01.2
sa bayan ng Pilar,
13:02.9
probinsya ng Bataan.
13:04.7
At ang memorial shrine complex
13:07.0
na ito ay itinayo bilang
13:08.8
parangal at pag-alala
13:10.7
sa katapangan ng mga Pilipino
13:12.8
at Amerikanong sundalo na nakipaglaban
13:14.8
sa Imperial Japanese Army noong
13:18.7
Naalam nyo ba kung gaano kataas
13:20.9
ang Mount Samat National Shrine?
13:22.5
Ayan. Ito ay mataas.
13:28.5
mula sa base nito.
13:30.5
At may lapad naman
13:36.5
Now, for reference, usually, ang bawat
13:38.5
floor or palapag ng isang
13:40.5
building ay nasa 10 feet. Usually, ha?
13:42.5
Usually 10 feet. So, kung
13:44.5
312 feet siya, mga nasa
13:46.5
31 floors na building,
13:48.5
31-story building ang
13:50.5
taas nito. Ganun siya kataas.
13:52.5
Naalam nyo ba ang may elevator
13:54.5
o hagdan papunta sa gitnang bahagi ng
13:56.5
cross? Ayan. Kung kayo ay nakapag
13:58.5
field trip na o lakbay-aral dito,
14:00.5
classmates, baka yung iba sa inyo ay nakita na ito.
14:02.5
Baka nakaakit na kayo doon.
14:04.5
Okay? Ako, nakapunta na ako
14:06.5
pero hindi pa ako nakasakay doon sa elevator.
14:08.5
Doon lang kami sa may base. Now,
14:10.5
doon tayo sa question number 6.
14:14.5
1942, sinong bataan
14:16.5
commander, major general
14:18.5
ang nagsuko sa higit
14:22.5
kanyang sundado sa Japan? Is it
14:24.5
A, Major General Edward P.
14:26.5
King? B, Major General
14:28.5
Douglas MacArthur? C, Major
14:30.5
General Juan de la Cruz? Or D,
14:32.5
Major General Rock de la Rosa?
14:34.5
20 seconds on our clock.
14:42.5
Ayan, 20 seconds on
14:44.5
our clock. Is it A, Major General
14:46.5
Edward P. King? B, Major
14:48.5
General Douglas MacArthur? Familiar ang
14:50.5
mga pangalan, no? Is it C, Major General
14:52.5
Delacruz? Or D, Major General
14:54.5
Rock de la Rosa? Ayan.
14:56.5
Tapos na ating oras. Ang tamang
14:58.5
sagot ay letter A.
15:00.5
Major General Edward
15:02.5
P. King. Bago matapos
15:04.5
ang araw noong April 9,
15:06.5
1942, napilitang isuko
15:08.5
ni Major General King ng
15:10.5
United States Army ang
15:12.5
kanyang hukbo na mahigit na 76,000
15:14.5
Filipino, Chinese, and American
15:16.5
soldiers sa mga Japon.
15:18.5
Alam niyo ba na nakaharap
15:20.5
ni General King si
15:22.5
Colonel Nakayama na
15:24.5
tumanggap naman ng pagsuko ng
15:26.5
grupo. Ngunit, nagkaroon ng
15:28.5
hindi pagkakaintindihan ang dalawang
15:30.5
panig dahil nais ni
15:32.5
King na magkaroon ng tigil
15:34.5
putukan o ceasefire at
15:36.5
tanggapin ang pagsuko ng person ng
15:40.5
ito'y choice, no? Ginawa niyo
15:42.5
ito para mapigilan na ang pagdanak
15:44.5
pa ng dugo. Ngunit,
15:48.5
na nakalatag na raw ang
15:50.5
mission orders ng kanilang Air Force
15:52.5
hanggang alas 12 ng
15:54.5
tanghali at hindi na ito mapipigilan.
15:56.5
At dahil dito, upang hindi
15:58.5
magtuloy-tuloy ang pagbomba ng mga Japon
16:00.5
sa mga sundalong Pilipino-Amerikano,
16:02.5
ay pumayag na lamang
16:04.5
si General King sa isang
16:06.5
unconditional surrender. So what was
16:08.5
supposed to be a ceasefire became
16:10.5
unconditional surrender.
16:12.5
Okay, doon na tayo sa
16:14.5
question number 7.
16:16.5
Question number 7,
16:18.5
ano ang tawag sa pagmarcha
16:20.5
ng mga sundalo? Ito ba ay
16:24.5
B, Death April? C, Death
16:26.5
Marathon? Or D, Death
16:28.5
Destination? 20 seconds on our clock,
16:30.5
ano ang tawag dito
16:32.5
sa ginawang pagmarcha ng mga sundalo
16:34.5
mula bataan hanggang sa
16:36.5
Pampanga? At classmates,
16:38.5
baka hindi kasi masyadong klaro
16:40.5
kung gaano kalayo or kahaba
16:42.5
yung ilang kilometro.
16:44.5
Ilang daang kilometro na kanilang
16:46.5
nilakad pero napakalayo nun.
16:48.5
So for context tayo,
16:50.5
kapag tayo bumiyahin ng sasakyan, ito'y
16:52.5
napakatagal pa rin oras.
16:54.5
Tapos na ang ating oras, ang tamang
16:56.5
sagot ay letter A, Death March.
16:58.5
Ang bataan Death March
17:00.5
or ang Marcha ng Pamatayan
17:02.5
ay ang sabi nitong pagpapalakad
17:04.5
dito sa mahigit kumulang
17:06.5
70,000 na bilanggo ng ligmaan
17:08.5
nagsimula noong April 9,
17:12.5
ito ay nag-umpisa
17:14.5
sa Mariveles bataan.
17:16.5
Umabot siya ng 88
17:18.5
kilometro ang layo hanggang
17:22.5
napakalayo ng kanilang minarcha.
17:24.5
At alam niyo ba kung gaano katagal
17:26.5
yung nilakad nila na iyon?
17:28.5
So kung minsan tayo, classmates, nakapaglakad tayo
17:30.5
ilang minuto, minsan isang oras,
17:32.5
siguro kung matagal talagang
17:34.5
paglalakad. Pero ito ay
17:36.5
umabot ng 6 na araw.
17:38.5
6 na araw na walang
17:40.5
pahinga, walang pagkain.
17:42.5
Ang 70,000 na tao na ito.
17:44.5
Sino sa inyo nakakuha
17:46.5
ng tamang sagot? Let us know sa comments.
17:48.5
Lumalali mang ating pagkaunawa
17:50.5
dito sa ating holiday.
17:52.5
Question number 8 naman,
17:54.5
sa aling bahagi ng Estados Unidos?
17:58.5
sa Estados Unidos
18:00.5
ginugunita ang bataan din? Ito ba ay
18:02.5
A. Carson City, Nevada
18:04.5
B. Maywood, Illinois
18:06.5
C. Lincoln, Nebraska
18:08.5
or D. Albany, New York
18:10.5
20 seconds on our clock.
18:12.5
Ang tanong sa aling bahagi,
18:14.5
sa anong lugar sa
18:16.5
United States o sa Estados Unidos
18:18.5
ginugunita ang bataan din?
18:20.5
Is it in Carson City,
18:22.5
Nevada? B. Maywood,
18:24.5
Illinois? C. Lincoln,
18:28.5
Albany, New York?
18:30.5
Ayan, saan man daroon?
18:32.5
Your time is up. Ang tamang sagot
18:36.5
Maywood, Illinois.
18:38.5
Ang bataan din ay pinagdiriwang din
18:40.5
sa Maywood, Illinois, USA.
18:42.5
Dahil ito ang hometown
18:44.5
ng mga miyembro ng 192nd
18:46.5
Tank Battalion. Isang
18:48.5
U.S. Army unit na naging
18:50.5
bahagi ng laban sa bataan.
18:52.5
Now, alam niyo ba na sa Maywood,
18:54.5
Illinois hindi magkasabay
18:56.5
ang paggunita ng bataan day sa Pilipinas?
19:02.5
paggunita nila sa USA ay nagaganap
19:04.5
tuwing ikalawang linggo ng September
19:06.5
or ng September. Ang
19:08.5
American Bataan Clan
19:10.5
ang tumulong at nagsimulan ng
19:14.5
tuwing ikalawang linggo ng September.
19:16.5
At when they do it,
19:18.5
nakakaroon ng mga parata,
19:20.5
ng mga banda at floats.
19:22.5
Liadaluhan din ito ng mga sundalo
19:24.5
maging mga celebrities at public officials.
19:26.5
Now, shout out sa mga kababayan
19:28.5
natin, kaibigan natin sa celebrate ng bataan
19:32.5
o doon sa Illinois, maganda
19:34.5
na may mga ganitong paggunita.
19:36.5
Dahil ito ay bahagi ng ating kasaysayan
19:38.5
at naalala rin natin sa
19:40.5
sakripisyo ng maraming tao. Naging bahagi
19:42.5
nito. Doon na tayo sa question number nine.
19:48.5
ang tinatawag na Zero Kilometer
19:50.5
Death March Marker?
19:56.5
Dinalupihan? Or D. Harani?
19:58.5
20 seconds or o'clock.
20:00.5
Saan sa bataan? Specifically,
20:02.5
matatagpuan ang tinatawag na Zero
20:04.5
Kilometer Death March
20:10.5
Malalaman natin ito kung nakikilig
20:12.5
tayo kanina. May mga ilang
20:14.5
garito na nabanggit natin.
20:18.5
is up. Ang tamang sagot ay letter B.
20:22.5
Ang Zero Kilometer Death March Marker
20:24.5
o ang starting point ng bataan
20:26.5
Death March ay matatagpuan
20:28.5
sa bayan ng Bagak. May katulad
20:30.5
rin itong marker sa
20:32.5
Freeport Town sa bayan
20:34.5
ng Mariveles. Now, ang
20:38.5
o Filipino American Memorial Endowment
20:40.5
Incorporated at ang
20:42.5
American Chamber of Commerce of the
20:44.5
Philippines ay sila ang
20:46.5
nag-donate ng plaque bilang
20:48.5
landmark ng bataan Death March.
20:50.5
Okay, letter B. Ano yung
20:52.5
sagot? Bagak? Very
20:54.5
good, mga classmates. Dito na tayo sa ating
20:56.5
huling katanungan. Okay, question
20:58.5
number 10. Sasabihin nyo lang kung tama
21:00.5
o mali. Tama o mali ba
21:02.5
ang ating statement na ito?
21:04.5
Ang Filipino-Japanese Friendship Tower
21:08.5
matatagpuan sa Bagak ay sumisimbolo
21:10.5
sa panunumbalik ng pagkakaibigan
21:12.5
ng Pilipinas at Japan.
21:14.5
20 seconds on our clock. Tumatakbo na ating
21:18.5
tama o mali ang sagot.
21:22.5
ilalagay nyo sa ating comment section.
21:26.5
Filipino-Japanese Friendship
21:28.5
Tower? At ano ang kanyang
21:32.5
Alright, your time
21:34.5
is up. Ang tama sagot ay...
21:38.5
Tama. Nasa pangalan na rin, di ba,
21:40.5
nung Friendship Tower.
21:42.5
Filipino-Japanese Friendship Tower,
21:44.5
also known as the Japan-Philippines
21:46.5
Friendship Tower, ay
21:48.5
sumisimbolo sa pagkakaibigan at
21:50.5
kapayapaan sa pagitan ng bansang
21:52.5
Pilipinas at Japan. Ito ay natatagpuan
21:56.5
medyo malapit-lapit, sa
21:58.5
zero-kilometer marker sa Bagak
22:00.5
ng Bataan. At ito ay tinayo
22:02.5
noong 1975 ng isang Japanese
22:04.5
Buddhist organization
22:06.5
called the Koseikai Group.
22:08.5
Ang puting tower ay may taas na
22:12.5
At mayroong Buddhist bell
22:14.5
at tatlong pillars
22:16.5
na pinagdugtong-dugtong ng multi-layer
22:18.5
rings. Gatawag din ito
22:20.5
na Bagak Friendship
22:22.5
Bell. Tama ba ang inyong
22:24.5
sagot sa question number 10?
22:26.5
Yan. Question number 10, very good.
22:28.5
Okay. Kung tama kayo,
22:30.5
that's great. But again, kung magkakamali,
22:32.5
ang importante, may natutuhan tayong
22:34.5
tago. At maganda rin na, again,
22:36.5
reminder na grabe ang pinagdaanan
22:38.5
ng ating mga kababayan at mga kaibigan nating
22:40.5
sundalo noong ikalawang digmaang
22:42.5
pandayiti. Yan ang sinasabi noong
22:44.5
sa mga panahon na may digmaan,
22:46.5
talagang marami at marami ang
22:48.5
masasaktan at magsasakripisyo.
22:50.5
Kaya nakakalungkot na mangyari ang mga ganitong bagay.
22:54.5
mahirap man, masakit man,
22:56.5
mabigat man ang ating pinag-uusapan,
22:58.5
nakakatuwa pa rin na isipin na
23:00.5
mayroong mga paghilom na nagandap.
23:02.5
Kahit pa paano. Kahit pa paano.
23:04.5
Hindi ganap, pero merong mga
23:06.5
ilang simbolo ng pagkakaibigan, kagaya nga
23:08.5
ng friendship tower na ito
23:10.5
sa pagitan ng Philippines at
23:12.5
ng Japan. Meron ding mga
23:14.5
friendship symbolisms, kumbaga. Hindi lang
23:16.5
ang mga tao, kundi ang mga bansa
23:18.5
sa isa't isa. Kumbaga,
23:20.5
meron namang mga friendship bracelets
23:22.5
diba minsan, o natinatawag
23:24.5
pag kayo may kaibigan, diba? Kayo ba,
23:26.5
may mga friendship symbolisms din ba kayo?
23:30.5
Meron mga bracelet, yung mga kwintas.
23:32.5
Diba, minsan partner pa sila, o litrat.
23:34.5
Ayan. Ako rin nung bata ako,
23:36.5
meron pa nga kaming friendship bracelet
23:38.5
ng aking kaibigan,
23:40.5
si Dr. Nurse Paul
23:42.5
ngayon, at niliving pa namin yun
23:44.5
nung kami ay in grade school.
23:46.5
Dahil kami maghihiwalay na after graduation.
23:48.5
So, yung mga ganyan, kahit
23:50.5
pa paano, yan ay kinatawan o simbolo
23:52.5
ng pagkakaibigan, diba?
23:56.5
interpretation ng mas malalim na ugnayan
23:58.5
ng dalawang tao, or in this
24:00.5
case, dalawang bansa. Yan, ang mga
24:02.5
ko nakakuha ng perfect scores dyan,
24:04.5
malaking shout out sa inyong lahat.
24:06.5
Very good sa inyong lahat. You know your history.
24:08.5
Kung nagkamali naman, again,
24:10.5
that's perfectly fine. Ang importante,
24:12.5
sinubukan. Hindi ba? In a way,
24:14.5
yan ay kagitingan din, diba?
24:16.5
Ang sumubok na sumagot, kahit na hindi mo
24:18.5
alam exacto kung ikaw ba ay tama
24:20.5
o mali, ay isang form din ng kagitingan.
24:22.5
Diba? Kahit pa paano.
24:24.5
Sa ngalan ng pagkakatuto, tayo ay nagiging
24:26.5
magiting din. Kaya sana,
24:28.5
marami kayo natutuhan,
24:30.5
hindi lang tungkol sa ating pagkapilipino, kundi
24:32.5
pagkapilipino noon,
24:34.5
kundi pagkapilipino rin ngayon
24:36.5
at sa hinaharap. Dahil ito ay pwede nating
24:38.5
piliin kailanman. Okay? So,
24:40.5
mabuhay ang ating mga sundalong Pilipino, mabuhay ang mga
24:42.5
Pilipino. At, kung meron kayong
24:44.5
suggested topics na gusto nyo i-content natin
24:46.5
sa susunod, mga trivia na gusto nyo
24:50.5
himay-himayin natin dito,
24:52.5
mag-comment lamang kayo o kaya
24:54.5
i-send din nyo ang inyong suggestions sa Knowledge Channel
24:56.5
Facebook account. Huwag nyo rin kalimutang
24:58.5
i-share pa ang video na ito para mas marami
25:00.5
pang makapag-enjoy at matuto.
25:02.5
This is Coach Laika at lagi ninyong tatandaan,
25:04.5
Learning never stops,
25:06.5
kaya let us never stop
25:08.5
learning. Okay? See you next time
25:10.5
dito lang sa paborito ninyo,
25:12.5
ang Knowledge On The Go.
