* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Mga gabi po sa inyo lahat.
00:25.7
Ako po si Christian Esquera and welcome po sa ating episode tonight dito po sa ating Facts First Podcast.
00:31.2
So today is April 11. Maraming maraming salamat po sa patuloy niyo pong pag-suporta dito po sa ating programa.
00:40.8
Ang pag-uusapan po natin tonight ay ito pong very important or very crucial trilateral summit dito po sa Washington.
00:49.6
Nagaganapin po in a matter of hours. So today po yung schedule niyan dahil nandun po ngayon sa Washington ng ating Pangulo.
00:55.7
Si President Ferdinand Bombo Marcos upon the invitation of US President Joe Biden.
01:01.2
At kasama rin po dito sa gaganaping trilateral summit among the US, Japan, and the Philippines.
01:08.0
Ayong Prime Minister ng Japan, si Prime Minister Fumio Kishida.
01:12.8
Ano bang mag-uusapan? Siyempre pagkinausap niya iba medyo kasabihin nila hindi wala yan.
01:17.4
It's not really intended toward or directed toward China.
01:21.4
Pero gagawin po itong trilateral summit na ito.
01:24.9
Sa gitna po ng increasing aggression, hindi na aggressiveness ng China dito po sa South China Sea.
01:32.7
In particular, more recently dito po sa West Philippine Sea.
01:36.3
Meaning ito po yung ating exclusive economic zone.
01:39.0
So yun po yung pag-uusapan natin ngayong gabi.
01:40.9
Ano ba importance niyang summit na yan?
01:43.3
At in concrete terms, ano kaya mapapala ng Pilipinas dyan?
01:46.0
In terms of building alliances and strengthening our position dito po sa issue ng West Philippine Sea.
01:56.1
Sino ba gusto nyo makasama ngayong gabi?
01:58.2
O gusto nyo tayo nalang mag-usap?
01:59.7
Meron ba kayong gustong guest na makausap natin?
02:11.5
Sinikap ko po talagang kumuha ng panauhin.
02:14.3
As in sinikap ko po talaga. Mahaba po yung listahan.
02:25.6
So yung listahan talagang pinasadahan ko.
02:27.6
Sino yung pwede nating makausap ngayong gabi.
02:30.4
Pero sabi ko, sige.
02:44.8
Masama ng loob eh.
02:47.6
I'd like to welcome to our program, former Presidential Advisor in Political Affairs.
02:54.2
Mr. Ronald Llamas.
02:55.8
Continuation ng hundahin natin kagabi ito.
02:58.1
Nasaan ba ako sa listahan? Ilang page ako?
03:06.1
One page lang pero mahaba eh.
03:09.5
Nasa bundang dulo.
03:13.1
Ito yung pag-uusapan natin.
03:15.1
Pag-uusapan natin ng ano.
03:17.0
Usapang may utak to dapat eh.
03:18.9
Kasi medyo malalim to.
03:23.0
Ang basa to yung...
03:24.2
Ilimpita mo ngayong gabi.
03:26.9
Bukas ipapalabas ko yung aking interview with Ambassador Henry Benzurto.
03:33.3
Ipapalabas dito sa channel.
03:35.2
So i-correct na lang ni Ambassador yung sasabihin dito ng guest mo.
03:41.5
Yung gagawin natin.
03:43.5
Taya linawin ko lang.
03:45.5
Kayo po ba ay naghapuna na?
03:50.2
Nakapag-hapuna na.
03:51.1
So wala nang panunumbat na mangyayari mamaya.
03:53.7
O medyo humabalang diskusyon.
03:55.8
Nakahabol ako dahil sinabihan ako one hour before.
04:00.8
Sinong walang ngayari nag-i-invite sa programa one hour before?
04:07.1
Nakakain ako ng mga 15 minutes.
04:11.2
Ang kapal naman ang mukha na nag-invite na yun.
04:13.0
I-invite na yun one hour before.
04:14.7
Parang hindi naman.
04:16.5
Biyahin ng 45 minutes.
04:18.1
Kain ng 15 minutes.
04:20.9
Hindi na nga nakapag-hilamos.
04:22.2
Pero okay na yun.
04:23.7
Basta nakasalamin.
04:35.9
Mga two hours before.
04:38.3
Less than two hours.
04:42.3
Pag sa guest ay...
04:50.0
Puspusang pa naman yung...
04:51.7
Puspusang pa naman yung pakikilig ko kanina.
04:53.7
Doon sa conference, nagsalita si Joseph Puruganan, si Randy Tuanyo, at si Secretary Rizau, ah, Senator Rizau de Veros.
05:10.2
Diyan sa, paan? Sa Morato.
05:15.9
Yeah, bandaron, bandaron.
05:17.9
Mga mga kalahati, mga foreign delegates sa mga embassy.
05:22.0
Nagsalita rin ba kayo? O audience lang?
05:26.1
Audience lang, audience lang.
05:29.4
Ah, audience lang.
05:32.5
Oo, no. Medyo walang kape, kaya napapaganon ako.
05:38.6
Kaya kagaling ko lang sa, pwede, TV5, StoryCon.
05:42.6
Ah, tutulog-tulog.
05:43.8
Oh, si AFP spokesperson yung guest namin, tsaka si Governor Mamba ng kagaya.
05:52.0
Hmm, bakit? What about si Governor Mamba?
05:55.3
Ito yung pinagbibinda ka nilang pro-China, diba, dati?
05:58.1
Ang edka, hindi naman daw siya pro-China.
06:00.5
Oh, pero yung nabindang sa kanya, eh.
06:02.7
Oo, sabi ko nga sa kanya, dahil meron ngayong, paan, may lumabas ngayon na balita na sobrang dami yung mga estudyante ngayon,
06:14.9
Chinese nationals na mga estudyante na nag-enroll sa kagaya.
06:19.7
So, yung iba, siyempre.
06:22.0
Yung mga marites nila, ba't biglang dumami?
06:24.5
No? Dahil ba sa edka yan?
06:27.1
Et cetera, et cetera.
06:28.6
Kaya may resolution sa House para investigahan.
06:32.4
Si Congressman Lara ay merong resolution, 1666, para in aid of legislation,
06:41.3
para magkaroon ng inquiry dyan sa deluge of Chinese students sa kagaya.
06:50.1
Ah, so ano mo ka magkakaroon?
06:52.7
Eh, yun yung kakak file lang, eh.
06:55.9
Tapos si terrifying, si Senator Vinay, kahapon, eh, naglabas naman siya ng, puan, ng investigation, in aid of legislation,
07:04.9
dahil out of 78,000 na kumuha ng residency sa Pilipinas, 30,000 mga Chinese, no?
07:12.3
Na, puan, military age, 30, 35 years old.
07:16.2
So, pinaiinvestigohan din nila.
07:18.4
Bakit ganoon karami?
07:19.3
Eh, at may balita na...
07:22.0
yung marami rito, mga fake yung mga
07:24.1
passports at saka yung mga papeles.
07:28.0
inimbestigahan din.
07:30.0
Sabi nga na, as spokesperson
07:32.0
ng AFP, parang dumadami
07:34.1
dahil a month ago,
07:36.0
merong expose tungkol sa Coast Guard
07:38.0
na marami silang mga auxiliary
07:40.1
or service na mga
07:42.1
Chinese nationals. Parang nangyari yun.
07:44.6
Tapos ngayon, may balita
07:47.5
maraming mga ex-military
07:49.8
na nagtatrabaho ngayon
07:52.2
sa mga Chinese companies.
07:54.2
So, yun yung mga tanong kanina kay AFP
07:56.2
spokesperson. Lalo na,
07:58.2
last year, di ba, may lumabas sa
08:00.7
yung mga military
08:04.0
officials natin, may mga
08:05.8
several batches na nag-aaral
08:14.1
ito, pinagsama-sama
08:16.3
namin ito. What's happening?
08:18.1
Anong nangyayari?
08:19.8
Tingin ko, malisyoso lang kayo eh.
08:21.6
Gay talaga. Ano naman kung
08:23.3
dumami ang Chinese, kayo talaga.
08:29.3
nating sekretary ng DALG,
08:31.4
na nandito na sila lahat.
08:37.7
Sana sa ganyang investigasyon, ipatawag nila
08:41.6
noong nakaraang administrasyon.
08:43.7
Kasi hindi naman po nangyari yan dahil
08:45.2
lagi sila na tayo isang umaga, oh,
08:48.7
Ito, sisilipin natin.
08:49.8
Ito ang topic natin, di ba?
08:51.6
Eh, na yun na lang eh. Parang yun ang gusto niyo pausapan eh.
08:54.1
Tagilang ko na ito.
08:55.0
Ano yun? Appetizer?
08:56.8
Naganda hangga pa ako ng topic eh. Pero may tanong si
08:59.1
Miss Margarita Perla. Bakit matamlay
09:03.6
Ah, dahil nagmamadali kanina.
09:06.4
legitimate conference na nasa schedule ko.
09:10.4
Para pumunta, tumakbo
09:11.7
doon sa wala sa schedule.
09:18.3
Tapos, ang sarap palang,
09:20.3
ang sarap palang kain dahil pilagka
09:22.3
minadali mo yung napaka masarap na ulam sa 15 minutes.
09:26.3
Kaya, medyo matamlay.
09:32.3
Hindi laklamo yan, hindi laklamo.
09:34.3
Ang daming sumpat.
09:36.3
Ano ba, magpag-grab na lang dyan?
09:38.3
Ano ba kinakain niyo ngayon?
09:40.3
Ano ba yung nabitin na pagkain? Ano ba nabitin?
09:42.3
Okay naman. Sinigang at saka
09:44.3
sinigang na baboy at saka isang adobong baboy. So,
09:49.1
Pero, bad trip na yun.
09:50.1
Yung nasa gitna ka ng masarap na kain,
09:52.1
biglang kailangan putulin mo dahil.
09:55.1
Lalo lang, ganun kasarap. Dahil,
09:56.1
nandun ko palang sa sabaw eh.
09:59.1
naiyayari yung adobong baboy eh.
10:01.1
Biglang kita ko, bah!
10:03.1
8.30 na, yari tayo.
10:05.1
Namungulit pa eh, no?
10:07.1
Nagme-message pa na ano.
10:13.1
Parang may lakas ang utang na loob eh, no?
10:15.1
Tapos, pag intro sa'yo, galit pa.
10:18.1
makakapalang mukha na ganyan mag-invite, no?
10:21.1
Ang bubulabog tapos
10:22.1
ganyan-ganyan mag-trato ng ano, no?
10:24.1
Panauhin, grabe, no?
10:28.1
Barubal din yung guest, okay.
10:32.1
Nauunawaan yung host.
10:33.1
Tatanggapin ko lahat ng ano,
10:35.1
tatanggapin ko lahat ng batikos
10:38.1
karanasan na ito, no?
10:40.1
O sige, pwede naman natin mag-usapan ito.
10:41.1
Pero ingat, bago muna, no?
10:43.1
Yung mga investigation na yan,
10:47.1
hindi ko alam kung matutuwa ako
10:48.1
sa ilang mga leader natin, no?
10:50.1
Kasi nung panahon ng dati administration, eh,
10:52.1
tahimik sila sa ganyan, eh.
10:53.1
Hindi naman lahat, no?
10:57.1
Para masyadong malakas yung word na tahimik, no?
11:02.1
Baka masyadong namang mahina yung tameme.
11:05.1
Dahil mukhang supportado naman nila
11:06.1
yung gano'ng klaseng policy, eh.
11:09.1
O supportado naman nila yung, ah,
11:12.1
tawag niyo nung isang araw?
11:13.1
Manchurian candidate.
11:17.1
Hindi naman sila tameme.
11:19.1
Hindi naman sila natahimik.
11:20.1
Talagang, ah, supportado nila.
11:22.1
Ngayon lang sila nagbabago.
11:24.1
Dahil nga mga re-electionist,
11:26.1
alam nila 90% ng mga Pilipino ay critical sa China.
11:32.1
gustong lumaban kung sakaling, ah,
11:36.1
So, ah, nakita nila na overwhelming.
11:39.1
At kung re-electionist ka, eh,
11:41.1
dapat makita mo yung, ah,
11:42.1
ganyang klaseng writing on the wall.
11:45.1
Ano bang term na ganyan?
11:47.1
Ano bang term na ginagamit diyan?
11:52.1
Iniisip ko nga sana pragmatic politics.
11:54.1
O kaya fashionable politics, eh.
11:56.1
Yung pala taksil lang, no?
12:01.1
Mas malamot ba yan?
12:03.1
Nagkala talaga yung mga tridor, oh.
12:05.1
Yung mga tridor in our midst, no?
12:07.1
Hindi ko maintindihan bakit, ah,
12:09.1
well, at least naa-unmask naman sila, no?
12:11.1
Sana lang yung mga nakikinig sa ating ngayong gabi,
12:13.1
huwag niyo pong kalimutan yung mga pangalan ng mga tridor na yan
12:15.1
pagdating po ng eleksyon.
12:17.1
Sa 2025 at saka po sa 2028.
12:19.1
Mahirap po kasi pag na-elect natin,
12:23.1
yung mukhang binayaran ng ibang bansa
12:24.1
para isulong interest nila.
12:27.1
Yan ang topic ko bukas, ah.
12:28.1
Column ko sa Avante.
12:40.1
No comment ang title.
12:44.1
nahihirapan ko bang unawan.
12:46.1
Hindi ko makikita.
12:47.1
Hindi ko makikita.
12:49.1
ano ba ibig sabihin nun?
12:50.1
No comment na lang ako dyan.
12:53.1
No comment na lang.
12:57.1
nung isang araw may natutunan akong bagong lesson, ah.
12:59.1
may mga bumabara sa akin, eh.
13:01.1
bakit ko daw sinabi na,
13:03.1
pangako ni Pangulong Bongbo Marcos,
13:06.1
20 pesos per kilo na rice.
13:08.1
kinarek ako ng ilang mga kababayan natin.
13:09.1
Hindi ko alam kung ilan sa kanila yung totoong tao
13:10.1
o ilan yung troll.
13:12.1
hindi naman daw pangako yun.
13:15.1
Ang kausap ko nun,
13:16.1
yung mas magaling sa inyo,
13:24.1
yun ang contextualization natin.
13:25.1
Hindi lahat ng pangako ay pangako.
13:30.1
Maganda yung ganyang klaseng qualification.
13:34.1
at least may natutunan akong ngayong gabi.
13:35.1
Kahit nagmadali akong kumain ng hapunan.
13:36.1
Yung invitation na ito,
13:37.1
yung invitation na ito,
13:38.1
yung invitation na ito,
13:39.1
kahit nagmadali akong kumain ng hapunan.
13:40.1
Kahit nagmadali akong kumain ng hapunan.
13:41.1
Yung invitation ko naman,
13:42.1
aspiration lang yun eh.
13:43.1
Yung invitation ko naman,
13:44.1
aspiration lang yun eh.
13:45.1
Hindi mo na ako namimilit eh
13:50.1
Pwede naman natin itaas yung energy ng guest natin
13:51.1
kasi parang galit na galit eh.
13:53.1
parang bang kinakaladkad.
13:54.1
Parang napipilitan eh.
13:55.1
Parang napipilitan eh.
13:56.1
Paano ba magigising yung guest natin?
13:57.1
Paano ba magigising yung guest natin?
13:58.1
May suggestion mo kayo?
14:00.1
parang magigising?
14:02.1
Ano sabi nung nag-comment?
14:03.1
Kulang sa energy eh.
14:04.1
Parang kailangan niya,
14:05.1
parang kailangan niya,
14:06.1
parang kailangan niya,
14:08.1
eto eh naisip ko lang no?
14:09.1
Kung Maria Ozawa kaya pag-usapan natin,
14:10.1
magigising mo kaya?
14:12.1
lalo tayong makakatulog niya.
14:13.1
Hindi ko kalala yun eh.
14:14.1
Hanggang panaginip na lang yan.
14:17.1
pag-usapan na natin ito no?
14:18.1
Itong Trilateral Summit among the US,
14:21.1
Ano ba yung message at significance ito?
14:22.1
Given the fact that
14:23.1
this is being held at this time?
14:25.1
ito yung first trilateral meeting.
14:26.1
Usually kasi ang mga meetings multilateral,
14:27.1
ibig sabihin marami,
14:29.1
ibig sabihin one-on-one.
14:31.1
pag nagkaroon ng ganyang klaseng trilateral,
14:32.1
ay talagang sineselebrate yan.
14:33.1
Lalo na sa context
15:16.1
kwala po yung when
15:18.1
kwala po yung when
15:19.4
kwala po yung when
15:23.1
isa, yung Japan, ay fourth biggest
15:25.2
economy. Tapos sa
15:29.8
hindi ko alam kung hanggang ilang
15:33.3
Pang ilang ba tayo? 200?
15:37.3
ibig sabihin, nabigyan
15:39.4
ng entablado yung
15:41.1
presidente ng Pilipinas at yung
15:43.1
bansa dahil nga sa
15:44.7
ganyang klaseng trilateral.
15:46.9
Na yung dalawa, dun sa trilateral
15:51.2
around the world as a
15:52.6
superpower. Kaya yun yung
15:55.1
isang halaga niyan.
15:58.7
At hindi maraming mga heads of state
16:02.1
ang nabibigyan ng ganyang klaseng
16:04.8
pagkakataon, ng ganyang klaseng
16:08.4
tuwang-tuwa yung ating
16:12.8
ni President Bongbong Marcos at
16:15.1
ating Department of Foreign Affairs.
16:17.5
Pero kanyan, mga eight-month
16:19.0
process yan. Simula yan mga
16:22.4
nandun sa Jakarta si President
16:24.4
Bongbong Marcos, APEC yata yun,
16:27.9
pagkatapos nila mag-usap ni Kamala
16:30.6
Harris, representing the U.S.
16:36.4
Prime Minister ng Japan, nag-meet naman yung
16:38.3
mga foreign ministers nila.
16:40.0
Si Secretary Blinken,
16:42.7
si Secretary Manalo,
16:44.7
at saka yung pinalitan na
16:50.1
Secretary Yoshimasa ng Japan.
16:52.4
Na napalta na ngayon.
16:54.6
So, nag-meeting sila.
16:56.0
Yan yung first attempt na
16:57.9
oh, baka pwedeng magkaroon ng trilateral
17:00.4
for the first time. U.S., Japan,
17:02.8
at saka Philippines.
17:04.3
At nasundan niya ng isang meeting
17:06.0
nung September na yung mga
17:08.0
foreign minister na yung nagharap.
17:09.9
Including yung bagong foreign
17:11.9
minister ng Japan.
17:14.6
Si Secretary Kamikawa,
17:17.6
Secretary Manalo, at saka si
17:19.8
Secretary Blinken again. At doon na final,
17:22.3
itong summit na ito
17:24.4
na diradaos ngayon sa
17:26.0
Washington, sa D.C.,
17:28.2
sa White House. Ang alam ko,
17:31.6
nag-uusap tayo rito,
17:37.7
ngayong hapon yata,
17:40.0
start ng trilateral.
17:52.3
Ang statement ng DFA na
17:54.8
itong trilateral summit na ito
17:59.5
targeted ang China.
18:01.5
May pagdadownplay.
18:03.6
So malamang ang target ay East Timor
18:06.8
o kaya Papua New Guinea.
18:11.3
we were not born yesterday.
18:13.1
Malinaw naman na isang dominant
18:15.1
na layunin nitong trilateral
18:17.4
is to engage China.
18:22.3
President Biden sa CNN
18:27.6
isang main agenda
18:31.1
nitong summit ay China.
18:33.5
So inamin na mismo nung host.
18:37.5
hindi na nagsasalita ganun ng DFA
18:39.2
dahil wala namang naniniwala.
18:42.3
Natawa sa lumahin naman
18:45.6
Ako iniintindi ko yun.
18:47.3
I don't know kung ano ang objective nila
18:48.9
for downplaying that. I don't know kung may
18:51.1
nakiusap from China.
18:52.3
From the China side.
18:53.6
Although obvious naman kasi talaga
18:54.9
na isa sa mga target, if not the main target
18:57.8
or objective was to
18:59.1
at least discuss, sabi nyo, engage China.
19:02.5
E galing din naman kayo sa gobyerno.
19:03.9
Siyempre, di ba, may mga ganyang pagmamasahin
19:07.9
Masaya ako lang. Wala lang ako sa gobyerno.
19:10.3
Hindi ko lang kailangan magmasahin.
19:11.9
Yung host na lang magmasahin.
19:13.3
Dahil napaka-understanding ang host.
19:15.0
Oo eh, understanding ako eh. Ako yung binaka-behave dito eh.
19:18.1
Hindi tayo nakakahanap ng malisya.
19:20.4
Anyway, tama naman.
19:21.6
Huwag na tayo maglokohan, no?
19:22.8
Miski sinasabi ng iba.
19:25.7
Hindi naman China ang target dito.
19:27.5
Siyempre, China, no? Okay.
19:29.4
Lalo na ako. Fox first.
19:31.2
Wala lang lakohan. Wala spread.
19:32.7
Huwag na tayo maglokohan dito. Wala spread, spread. Tama yan.
19:39.9
Like ano? Like what?
19:40.9
If I'm on TV5, mabait ako eh.
19:42.8
Ah, ganun ba? Pag TV5?
19:44.2
Nakasoot pa ako. Nakasoot yung mga kasapa ko eh.
19:47.8
Eh ngayon, ano saot?
19:49.1
Eh ngayon, yung pangilalim ng suit,
19:55.4
Kaya. Kaya ka rin.
19:57.2
Lalagay ka rin sa labahan, tapos kukuha ka ng bag.
20:01.0
Si Sgeri lang na makausap ko. Ba't pa ako magsusute, no?
20:04.0
Oo, isagad mo na.
20:07.8
Hindi kinig sa ando. Salamat.
20:13.6
Malino yun, ano yung pagkakalatag ni
20:15.0
Honorable Ronald Llamas
20:17.6
na yung mga ganyang trilateral
20:19.4
summits, yung ganyang kaimportante na
20:21.3
highlights, yung mga ganyang
20:21.6
level discussion, hindi siya nangyayari
20:23.4
overnight. Kumbaga merong lead-up yan, no?
20:25.7
May building blocks toward that.
20:28.8
on the side of the Philippines, no? Kasi minsan pag binabasa
20:31.7
ng mga tao, yung mga reports
20:33.6
coming from the foreign press,
20:35.4
medyo ano eh, macro yung perspective.
20:38.2
And from the perspective
20:39.4
of the US siguro, no? Pag-usapan natin yung
20:41.3
perspective ng Pilipinas na sinasabi
20:43.7
nga, tayo yung ano dyan eh,
20:47.1
dyan sa trilateral summit
20:49.5
na yan. What should
20:54.2
out of this summit?
20:57.5
Well, yung consistent
20:59.1
dun sa statement ng DFA,
21:01.3
ang spin nga dyan ay
21:04.4
comprehensive, no? Hindi lang ito military
21:07.0
at saka security. Kung hindi, merong
21:15.0
So, pag-uusapan dito
21:16.9
yung combination ng hard at saka
21:21.5
cultural nga at saka yung economic.
21:24.0
At ito ay nangyayari
21:29.2
na dalawang senador
21:33.3
ay nag-propose ng 2.8
21:35.6
billion dollar na
21:37.4
increased military aid sa Pilipinas.
21:40.1
Yun yung nangyayari.
21:41.8
Kaya, tapos ang sabi
21:43.4
ni Babes Romualdes daw, today,
21:45.8
hindi ko naman narinig na sinabi niya,
21:47.7
sabi lang ng mga reporter,
21:49.5
ay meron daw 100 billion,
21:53.1
commitment ang US sa Pilipinas
21:55.9
in the next 5 to 10 years.
21:58.0
Medyo malaki yun.
21:59.3
Ano yan? Military support?
22:04.8
Basically, infrastructure daw,
22:06.9
connectivity, etc.
22:08.8
Medyo malaki yung 100 billion.
22:11.6
Kaya, hindi ko alam.
22:13.0
Dahil yung dalawang trips
22:15.2
ni President Bongbong sa US,
22:17.8
ay nakakuha siya ng mga
22:18.9
4 billion, 5 billion dollar na aid.
22:23.5
Pero, hindi ko alam kung
22:25.0
na-deliver na yun. Yung
22:26.6
4 to 5 billion dollars na yan.
22:28.9
Doon sa kanyang dalawang trips
22:32.8
skeptical kasi ako sa mga ganyang klaseng
22:37.1
Lalo na kung commitment pa lang.
22:41.1
yung ating comparative advantage,
22:43.1
ay hindi naman ganun kataas pa.
22:47.7
Tama ba yung dating sa akin yan?
22:49.7
Sorry ah, yung comparative advantage.
22:51.5
Ibig sabihin, considering how
22:53.4
important the Philippines is
22:58.0
hindi ganun kalaki na kukuha natin
22:59.4
in return. Kasi matagal na debate na yan eh.
23:02.9
historically maliit. Pero,
23:05.8
syempre, pag ganyang 100 billion,
23:08.2
hindi naman yan commitment
23:09.2
ng US government.
23:11.2
Commitment yan ng mga negosyante nila.
23:13.6
Yung mga negosyante, ang primary
23:15.6
nakuha nila, hindi naman geopolitics eh.
23:17.8
Ang primary concern nila ay kita.
23:21.5
Of course, may kaunting influence yung geopolitics.
23:23.6
Paano tutulungan yung isang bansa
23:25.6
na kaalyado nila laban sa kanilang
23:29.9
Pero, ang dominant pa rin talaga dyan
23:34.2
Kaya nga, hindi ako magugulat
23:36.5
kung masaya ang China
23:37.6
kung halimbawa, isang negosyante
23:39.8
ang maging presidente ng US
23:42.1
sa November elections.
23:44.0
Dahil ang tingin nila...
23:48.9
Parang ang dami yata ang kandidato.
23:51.5
Oo, ang hirap uwalaan.
23:53.5
Kaya yun yung pa nila na
23:57.6
will do business.
23:59.8
A businessman will negotiate.
24:03.9
Mas optimistic sila
24:05.1
kung negosyante ang mananalo.
24:08.0
yung tawag nila ideological party
24:11.9
na democratic party.
24:13.9
Tingin nila mas may ideology yan
24:19.1
Kahit may partido,
24:21.5
walang malinaw na ideology.
24:26.0
Ito, ano ba yung gano'n baka importante
24:28.0
yung alliance in particular
24:29.5
ng Pilipinas with Japan
24:31.0
and the United States
24:33.0
in terms of dealing with China's aggression
24:36.0
sa West Philippine Sea?
24:37.5
Kasi alam natin na strategy
24:40.0
Hindi, binabakuran yan, di ba?
24:41.5
Tayo lang mag-usap.
24:43.0
Walang pakialam dito yung US
24:45.0
tsaka iba mga bansa.
24:46.5
Yun yung naratibo na nilalabanan eh.
24:48.5
Well, mga halaga yan.
24:51.2
sa konteksto ng kanilang
24:53.2
geopolitics at saka foreign policy.
24:55.2
Dahil hindi lang naman yung trilateral na yan
24:57.2
ang nandito. Meron pa yung quad.
25:00.2
Australia, India, US, Japan.
25:02.7
Tapos ngayon, pumapasok na rin yung Europe.
25:05.7
Yung mga battleships ng UK, France
25:07.7
dumadaan na rin dito.
25:09.7
Kaya, nagiging kwel to eh.
25:12.7
Hindi lang yung usual na alliance
25:16.7
ng Australia, US, at saka Japan.
25:19.7
Pumapasok na rin ang South Korea.
25:21.7
Pumapasok na rin ang New Zealand.
25:23.7
Pumapasok ang India, etc.
25:25.7
So, nakakaroon ka ng
25:27.7
something much bigger
25:29.7
kung titignan mo yung history
25:33.7
dito sa region na ito.
25:37.7
Contra po sa China.
25:39.7
At pakikita mo rin, nag-i-scale up din yung China.
25:41.7
Sinabayan na itong trilateral
25:43.7
yung visit ng isang former
25:45.7
President ng Taiwan.
25:51.7
Tapos nung nagkaroon ng balikatan
25:55.7
sinabayan din ang military exercises
25:59.7
So, kung baka hindi yung papalampasin
26:01.7
ng China eh. Sasabayan din nila eh.
26:03.7
Yung ganyang klaseng mga
26:07.7
meetings, at saka military
26:11.7
ang sinasabi nga ng iba eh,
26:13.7
paano kung magkaroon ng aksidente?
26:15.7
Dahil, kung sobrang dami
26:17.7
ng mga military exercises,
26:19.7
in the same area, eh baka
26:21.7
magkaroon ng fun. Baka may
26:27.7
may mga problema.
26:29.7
May mga personal problems.
26:31.7
May psychological problems.
26:33.7
Baka may mapindot. At yung
26:35.7
napindot niya ay magsimula ng gera.
26:37.7
Grabe naman kayo.
26:41.7
Baka may mga sundalo
26:45.7
hindi nakakain na maayos.
26:47.7
Katulad nung guests.
26:49.7
Pumilita ang ulo.
26:51.7
Pumilita ang ulo. Mag-cost ng
26:53.7
depression. Paano naka-cost ng
26:55.7
depression yan eh? Yung pulang ko sa pagkain.
26:59.7
Kung masarap yung pagkain mo.
27:03.7
may mapindot ka. Nasa harapan mo
27:07.7
Putang gis na to.
27:09.7
Pindutin ko nga to.
27:11.7
Pindutin ko nga to.
27:17.7
sa pinag-uusapan.
27:19.7
Akala ko nakamubunay.
27:23.7
Ang tinanggalat. Hypothetical. Hypothetical.
27:25.7
Nakaisip ko lang naman.
27:27.7
Lalo mong kinalaman sa mga...
27:31.7
Kakapo nagalit sa akin.
27:33.7
Dahil ang tagal-tagal
27:35.7
ang episode natin.
27:37.7
Hindi pa ako kumakain.
27:39.7
Bakit tinanong ko kumain na ba?
27:41.7
Okay naman daw. Yung pala galit na galit.
27:45.7
Kaya katras ako sa susunod, no?
27:47.7
Yan ang iniintay natin eh.
27:51.7
Okay, nabanggit niyo yung ano, no?
27:53.7
Namala tuloy ako, no?
27:55.7
Di ba nagkaroon ng ano?
27:57.7
Ng military drills, no?
28:01.7
Yung US, Japan, Australia,
28:03.7
tsaka Pilipinas recently. And I think may susunod pa, no?
28:07.7
drills na yan. Others call it
28:11.7
Would that be enough to somehow
28:13.7
dissuade China or make China think twice?
28:15.7
Na teka-teka muna, no?
28:17.7
You might be the largest
28:19.7
navy in the world.
28:21.7
Pero hindi niyo pwedeng
28:23.7
basta-basta babuyin o
28:25.7
balahurain itong maliit na bansa tulad ng Pilipinas.
28:29.7
back yan ako sa kasakali.
28:31.7
Yes and no. Dahil
28:33.7
within the Communist Party,
28:35.7
meron naman dyang mga
28:37.7
doves, no? Na nakikita
28:39.7
na hindi pa sila handa
28:41.7
para i-engage yung US
28:43.7
at yung allies ng US. No? Na,
28:45.7
sila ay still militarily behind,
28:55.7
ay yan yung magdi-dissuade
28:59.7
Xi Jinping na huwag
29:01.7
masyadong maging aggressive,
29:05.7
yan yung isang poll,
29:07.7
no? Pero may isa ring poll
29:09.7
represented ng People's Liberation Army,
29:11.7
yung mga hawks na very aggressive,
29:13.7
na ang tingin nila,
29:15.7
hindi sila, it's about
29:17.7
saving face, eh. Mahalaga sa kanila yung face
29:19.7
sa mga Chinese, no?
29:23.7
naghahanda sila, nag-accelerate
29:25.7
sila, at hindi sila
29:37.7
province na tingin nila ay bahagi
29:41.7
Xi Jinping, yung kanyang
29:43.7
political future ay medyo nakatali
29:47.7
bilang President ng China,
29:49.7
marami kang binabalanse. Binabalanse mo
29:51.7
yung mga factions within the Communist Party,
29:53.7
binabalanse mo yung hawks, tsaka
29:55.7
yung mga doves, binabalanse mo
29:57.7
yung malaking middle class sa China
29:59.7
na ang kanilang concern ay
30:01.7
mas yung economy,
30:03.7
no? So, kung magkakaroon
30:05.7
ng gera, definitely tatamaan ang
30:09.7
binabalanse niya lahat yung mga concerns na yan.
30:13.7
napakahalaga rin nung
30:15.7
army nila. The biggest army
30:17.7
in the world. The biggest navy in the world.
30:19.7
Yung People's Liberation Army. At
30:21.7
ang promesa dyan ni Xi Jinping ay
30:23.7
mayu-unite yung China during
30:25.7
his watch. Nakuha na niya
30:29.7
yung Xinjiang na medyo
30:31.7
nagsisimula kumalas,
30:37.7
sa kanyang promesa,
30:39.7
yung promesa kasi niya hindi 20 pesos
30:43.7
ng bigas. Ang promesa niya
30:45.7
Aspiration. Promise na hindi aspiration.
30:49.7
pag hindi niya nagawa yung
30:55.7
sa pamagitan ng pagkuhan ng
30:59.7
hindi lang sa Communist Party
31:03.7
o magiging magkakaroon ng negative
31:07.7
Yung napakahalaga na people's
31:09.7
Liberation Army. So,
31:13.7
political future or even his
31:15.7
survival as the leader of China
31:17.7
ay partly nakatali dyan.
31:21.7
mas complicated yung issue.
31:23.7
At first glance kasi,
31:25.7
pwede nating sabihin, masyadong malayo
31:27.7
pa ang China sa US. At least
31:31.7
behind militarily.
31:33.7
Pero, things happen eh.
31:41.7
hinahabol nilang technology,
31:43.7
yung kanilang quantum technology
31:45.7
na hindi pa weaponized at this
31:47.7
point. Pero, sila yung mas ahead
31:49.7
sa US ng at least 2 years.
31:53.7
technology na ito or quantum communication,
31:57.7
yung system, yung communication
31:59.7
ng iyong kalaban.
32:01.7
Ibig sabihin, hindi mo kinakailangan na
32:03.7
maka-leaf-frog militarily
32:09.7
with quantum communication,
32:11.7
at least theoretically,
32:13.7
kaya mong ihack yung
32:15.7
military computer systems ng kalaban.
32:19.7
yun yung mga variables na at play dito.
32:21.7
Mukhang napapadalas
32:23.7
kasi yung pananood ni
32:25.7
Honorable Ronald Llamas
32:27.7
ng mga Netflix, mga sci-fi,
32:29.7
nakakabasa ng mga
32:31.7
three-body problem. So, ayan.
32:33.7
Pero, totoo yan. Yan ang mga threats.
32:35.7
Diyan medyo magalingan China.
32:39.7
Pero nga pala, medyo ingat tayo sa mga discussions
32:41.7
about war. Kasi nga, baka naman
32:43.7
unnecessarily napupunta tayo rin sa
32:45.7
nafe-feed natin yung narrative
32:47.7
ng mga pro-China propagandist na
32:49.7
eh kasi gusto niyong magkagyera.
32:53.7
at this point, siyempre
32:55.7
diplomacy talaga ang focus ng
32:57.7
discussions dito. Okay.
33:03.7
yung China in terms of achieving its goal?
33:05.7
In terms of somehow, parang
33:07.7
binabakuran yung South China Sea
33:11.7
forces such as the US
33:15.7
exercising freedom
33:17.7
of navigation or baka naman nagmumukha
33:19.7
silang ridiculous na kahit meron silang
33:21.7
show of might, the others
33:23.7
are not taking it seriously as they should.
33:25.7
Well, in a way, China is the victim
33:27.7
of their own success.
33:29.7
Dahil ang bilis lumaki
33:31.7
ng kanilang economy, ang bilis nilang
33:35.7
hundreds of millions ng kanilang mga tao
33:37.7
at naging mga middle class.
33:39.7
At yung technological
33:41.7
advancement nila, nakakabiyahin na sila
33:43.7
ngayon sa buwan, the dark side of
33:47.7
marami na silang... Nagtanong pa sila.
33:49.7
Nagtanong pa sila ron, di ba, na namatay?
33:53.7
then they have to feed
33:55.7
the beast. They have to feed
33:57.7
yung pilanggagalingan
33:59.7
ng ganitong klaseng ekonomiya.
34:03.7
hindi naman unlimited yung resources ng China.
34:05.7
Kaya, kailangan nilang
34:09.7
Yun nga yung logic ng kanilang
34:11.7
soft power, yung Belt and Road Initiative,
34:13.7
yung Silk Road nila.
34:15.7
Para ma-integrate yung ibang mga bansa
34:17.7
sa Chinese economy
34:19.7
at sa Chinese influence, in a way.
34:21.7
Dahil, kailangang
34:23.7
i-sustain yung kanilang economic growth.
34:25.7
Parang bisikleta yan.
34:27.7
Pag tumigil ka, babagsak ka.
34:29.7
Kaya dapat tuloy-tuloy ang andar mo.
34:35.7
They're the victim of their own success.
34:39.7
bumagal ng gusto yung
34:41.7
economy. Hindi pwedeng
34:43.7
magkaroon ng mga internal problems
34:45.7
yung economy, dahil
34:47.7
yung support sa'yo
34:49.7
ng iyong mamamayan, especially
34:51.7
yung 500, 600 million
34:53.7
middle class, ay dahil
34:55.7
nakatikim sila ng grasya.
34:57.7
Nakatikim sila ng economic growth.
34:59.7
Economic development.
35:01.7
Kung yan ay mabawasan, or dramatic,
35:03.7
then they will be
35:09.7
look like a picnic.
35:11.7
Kumpara doon sa magiging galit ng iyong mamamayan.
35:15.7
Nakatikim ng pagunlad.
35:19.7
dahilan kung bakit
35:21.7
parang nagiging social imperialist
35:27.7
usually kasi, imperialist
35:29.7
yung mga kaharian, o yung mga
35:31.7
kapitalistang bansa. Pero,
35:33.7
ang sinasabi, yung isang
35:35.7
komunista o sosyalistang bansa
35:37.7
ay pwede rin maging imperialista.
35:39.7
At in a way, nakikita natin
35:41.7
yung indications na ganyan.
35:45.7
nage-expand sila.
35:47.7
Wala na kasi silang yamang dagat.
35:49.7
So, pupunta sila sa ibang yamang dagat
35:51.7
ng ibang bansa. Kulang na sila
35:57.7
pinagagalingan ng raw materials.
35:59.7
So, pupunta sila sa mga banda, katulad ng Afrika,
36:01.7
na isang libro nga ang tawag.
36:05.7
The Chinese Continent
36:07.7
ng Afrika. Parang maraming raw materials
36:11.7
kailangan nila sa loob
36:13.7
ng China. So, yun yung
36:15.7
nangyayari. At sa gitna lang ito,
36:19.7
kasama tayo sa naapektuhan.
36:21.7
At hindi lang naapektuhan, parang
36:23.7
nasa gitna tayo ng ganyang klaseng
36:25.7
conflict. Dahil nasa gitna tayo
36:27.7
ng South China Sea.
36:31.7
yung interest natin.
36:33.7
And of course, kasama sa mga problema ng China,
36:35.7
yung divide when it
36:37.7
comes to those who are enjoying the benefits of
36:39.7
development, at saka yung mga naiiwan.
36:41.7
Di ba? Nakakarami din ng
36:47.7
ang tingin ko naman, mas ang concern
36:49.7
ng China ay yung ating kayamanan
36:51.7
sa West Philippine Sea.
36:55.7
Eastern seaboard, like
36:57.7
yung Benham Rice.
36:59.7
Tingin ko, wala naman silang plano
37:01.7
na i-invade ang Pilipinas.
37:03.7
Katulad yung ginawa ng mga Japon
37:05.7
nung World War II.
37:07.7
Dahil tingin ko naman, alam naman ang China
37:09.7
na ang hirap i-govern
37:11.7
ng 110 million Pilipinos.
37:15.7
i-take over yung China.
37:17.7
Baka i-take over yung China.
37:19.7
Ba't naman sinama pa yun sa conversation
37:21.7
yung invasion? Hindi man natin pinag-uusapan
37:23.7
yan. Ba't naman pa yun
37:25.7
i-invade ang Pilipinas? Kung meron ka
37:27.7
pwedeng italim ng mga
37:29.7
politiko ay napaborso? Yun! Yun!
37:33.7
Ilang libo ba yun
37:35.7
yung mga Manchurian candidates?
37:39.7
lumalabas ang pangalan sa survey?
37:41.7
Senatorial preferences. Parang may
37:43.7
mga ilan-ilan eh.
37:53.7
Statistically, may chance
37:55.7
na pumasok sa magic trust.
38:03.7
Gusto mo, isa-isa yun ko.
38:07.7
Kasi may mga nakikita rin ako rin sa mga
38:09.7
pangalan na statistically
38:13.7
Hindi sige, improbable.
38:15.7
Improbable na lang na makalusot.
38:17.7
Pero kitang-kita mo.
38:21.7
Pasok na pasok eh. Malayo.
38:23.7
Siguro pag binariktad mo yung survey,
38:25.7
hindi sila manguna.
38:29.7
Anyway, yan ang isa na...
38:31.7
Abis sa Biblia, the last will be first.
38:33.7
And the first will be last.
38:35.7
Hindi naman siguro sa Katray Duran.
38:39.7
Ito yung isa ko iniisip dito.
38:41.7
Maganda yung punto na binanggit ni
38:43.7
Secretary Llamas, yung what China is really after.
38:47.7
Yung resources natin. Ang problema yung
38:49.7
kapalit nun sa atin eh. Yung tayo mismo
38:51.7
hindi natin napapakinabangan.
38:55.7
gas, and oil deposits sa ating
38:57.7
sariling exclusive economic zone.
39:03.7
pwedeng pagdibatihan natin ito lagi
39:05.7
araw-araw, pero the point is
39:09.7
mapapakinabangan yan?
39:11.7
Yung mga resources
39:13.7
na yan. Kasi nga hindi naman
39:15.7
habang buhay masusustain ng
39:17.7
malampaya. Hanggang kailan yung malampaya
39:19.7
na nagsusupply sa
39:21.7
percentage of Luzon.
39:23.7
In a matter of years.
39:27.7
Paubos na. Kailangan maghanap tayo ng
39:29.7
panibago energy sources.
39:31.7
Ito yung lagi binabanggit ni Justice Carpio.
39:33.7
Yung problema, baka magising
39:35.7
lang tayo isang araw sa katutak yung
39:37.7
brownout, tapos magmumura tayo,
39:39.7
pero hindi natin na-realize that we
39:41.7
failed to do what we had to do
39:43.7
years ahead. Dahil yung mga leader
39:45.7
natin, pwedeng ibinenta yung ating interest
39:47.7
sa China, o yung iba talaga hindi nakakilos.
39:49.7
I mean, at this point, what should we do?
39:53.7
two months ago, sabi ng China,
39:55.7
nakadiscovery sila
39:59.7
baka within our EEZ,
40:01.7
ng hundred billion
40:07.7
At usually, kung may oil,
40:13.7
or mas environmentally acceptable
40:15.7
yung natural gas.
40:19.7
kung merong ganyang kalaking oil
40:21.7
reserve sa ilalim ng dagat,
40:23.7
ay merong mas malaki
40:25.7
na reserve yung natural gas.
40:29.7
ano yung pwedeng pakinabangan
40:31.7
ng mga susunod na henerasyon.
40:37.7
natin yan as benefits
40:39.7
ng susunod na henerasyon.
40:41.7
Sabi mo nga, dahil kailangan din
40:43.7
may i-improve tayo sa ating uri ng governance.
40:45.7
Kailangan may i-improve
40:49.7
competencies ng ating mga
40:53.7
Dapat i-improve din natin
40:55.7
yung ating political culture
40:59.7
basically governed
41:01.7
by dynasties, warlords,
41:07.7
May kulang yata. May nakalimutan kayo.
41:09.7
To a certain extent.
41:11.7
Sorry, mali-mali.
41:15.7
Sabi nga nung isang
41:17.7
ito, mismo galing sa Chinese
41:19.7
ambasador na nakausap ko dati.
41:23.7
how can you call yourself a
41:25.7
country kung dominated
41:27.7
yung inyong bansa ng ganyang
41:29.7
klasing mga cartels, warlords,
41:33.7
Sabi niya, nung panahon namin,
41:37.7
inubos namin yung mga yan. Kaya
41:39.7
nagsimula kami maging bansa.
41:41.7
Huwag mong kalimutan nung
41:43.7
turn of the century, puro warlords
41:45.7
sa China. Diba? Hati-hati yan
41:49.7
Hindi ko sinasabi na uubusin natin sila.
41:53.7
Nakikwento lang sa akin nung isang Chinese
41:55.7
ambasador na medyo amazed na amazed siya
42:01.7
ng isang bansa. Meron tayong shape
42:07.7
pag binuksan mo yung loob,
42:09.7
napakaraming pre-modern
42:13.7
At minsan, yung pre-modern
42:21.7
modern. Ibig sabihin ng
42:23.7
modern, may rule of law, may
42:25.7
civil liberties, may democratic
42:27.7
alternation of power or
42:29.7
election, etc. Yung ganyan klaseng modernity.
42:33.7
sumusuput yan. Nagkaroon ng dictatorship,
42:37.7
extrajudicial killings,
42:45.7
Nagbubunguan yung
42:49.7
shape and form at yung
42:51.7
pre-modern substance.
42:57.7
galing from a Chinese,
42:59.7
eventually kailangan niyo ma-resolve yan.
43:01.7
Yung ganyan klaseng contradiction.
43:03.7
Sinubukan namin i-resolve at
43:07.7
nung 1940s at 1950s.
43:11.7
yung mga elemento
43:13.7
na pinipigilan kaming maging isang
43:15.7
modern state or country.
43:19.7
Yung mga eksperto, ang sinasabi dyan, tulad nila
43:21.7
Dr. Julio Tijanqui,
43:23.7
that you change the rules of the game
43:25.7
and then behavior would follow.
43:27.7
Yung mga dynasties na yan, di ba?
43:29.7
O kaya, yung weak political party
43:31.7
system natin. Pero that remains
43:33.7
to be seen kung may kikilos talaga.
43:35.7
Kasi ang priority ngayon sa Kongreso ay
43:37.7
yung amyendahan, yung mga economic provisions
43:39.7
ng ating konstitusyon.
43:41.7
Pero yung talagang obvious na problema,
43:45.7
they don't see it. Kasi nakadikit
43:47.7
yung mukha nila sa salamin eh.
43:49.7
Di ba? Pwede bang sabihin nyo minsan
43:51.7
pag nakausap nyo? Ano bang pinaka-problema
43:53.7
sa Kongreso? Kayo.
43:55.7
Di ba? Minsan kailangan sabihin
43:57.7
ng ganun eh. Pero nagulat
43:59.7
sila nung lumabas yung survey na
44:05.7
ay anti-charter change.
44:07.7
Teka na question nga nila yung questions eh.
44:11.7
Pag hindi pa muna sa kanila,
44:13.7
kayo questioning talaga nila. Eh galing eh.
44:15.7
Kaya nga naawa ako kay Ronnie Holmes eh.
44:17.7
Kinakawaawa siya.
44:19.7
Depende sa results eh.
44:21.7
Na-text mo daw siya kanina eh.
44:23.7
Na-text mo daw siya kanina. Tinext ka daw niya.
44:27.7
Pina-fact check ka niya.
44:31.7
Sabi ko naman, I stand corrected.
44:33.7
Kaya sinabi niya sa akin
44:35.7
na tingnan ko yung kanilang mga
44:37.7
mga quad. Yung kanilang
44:41.7
Iningin niya yung number niya
44:43.7
sa akin. So binigay ko naman. Sabi ko,
44:45.7
walang problema. Bibigay ko yung number ni Ronald Llamas.
44:47.7
Sinusulat ko nga sa likod ng bus yan eh.
44:49.7
Tsaka sa likod ng mga pinto sa CRI.
44:51.7
Ronald Llamas, eto yung number.
44:55.7
Saka nagreklamo rin siya
44:57.7
dun sa isang survey firm na guest
45:01.7
Hindi dito yun. Sa ibang
45:03.7
program. Ayun yun yun. Nakwento niya
45:07.7
Nagreklamo rin siya.
45:09.7
Pero kailangan namin yan, sabi ko.
45:11.7
Dahil minsan nakalimutan mo
45:13.7
na yung mga previous surveys eh.
45:15.7
Lalo na nung nangyari yan na
45:17.7
several years ago. Hindi, okay
45:19.7
lang naman yan. Siyempre, yung Ronald Llamas hindi yan
45:23.7
Hindi ka tulad ng Christian Seguera.
45:25.7
Hindi, lalo na ako. Napaka ano ko.
45:29.7
In many respects.
45:31.7
Baka may magreklamo na naman dyan.
45:37.7
Ang hirap talaga yung pasahin ng mga tao minsan eh.
45:41.7
Minsan may mga nagagalit eh.
45:45.7
Okay lang yan. O sige, ano,
45:47.7
nahihiya na ako. Ayoko nang patagalin to kasi
45:49.7
mukhang kakain pa kayo, no? Inintay ko lang
45:51.7
actually lumamig yung pagkain bago ko kayo
45:53.7
pakawalan, no? Malamig na ba?
45:55.7
Hahaha. Okay na. Busog na ako.
45:57.7
Busog na. Hindi ko maraming
45:59.7
kumain eh. Busog na ako.
46:01.7
Binilisan ko lang yung kain.
46:03.7
Binilisan ko lang yung kain.
46:07.7
O sige, tapusin na natin to. Maraming salamat
46:09.7
for joining us tonight.
46:11.7
Kailan ba tayo uli?
46:25.7
Benzurto. Nakasama ko sa
46:29.7
Oo. Tsaka magaling si Ambassador
46:31.7
Benzurto eh. Magaling, magaling.
46:35.7
Ha? May reklamo ba? May reklamo?
46:37.7
Hindi naman. Yung iba kong kasing
46:39.7
kilala ng Ansan, dapat talagang
46:41.7
huwag na ikanta eh.
46:43.7
Hahaha. Hindi eh. Kasi mukhang
46:45.7
dyan sa Asia ng West Philippine Sea
46:47.7
ang daming ano eh. Ang daming
46:49.7
credit grabbers eh. Siyempre
46:51.7
dapat i-ano, i-ano naman
46:53.7
i-recognize natin yung mga
46:55.7
yung mga talagang ano
46:57.7
nagtrabaho eh. Siyempre. Siyempre. Pag ma
46:59.7
pag merong historic victory eh
47:01.7
maraming kanya, magulang.
47:03.7
Maraming magulang yan.
47:05.7
Pero kung epic fail.
47:07.7
Pero kung epic fail eh. Or fun.
47:11.7
Ayun. Okay. O sige.
47:13.7
Maraming salamat kay Mr.
47:15.7
Ronald Llamas for joining us tonight. Okay na ba?
47:17.7
Ganda lang. Napaka-respectful ng aking ano ah.
47:21.7
Kaya sinabi ka nga kanina na
47:25.7
kong compliment eh. Ano dun?
47:27.7
Kaya sabi mo, ang ganda lang sinabi ni
47:29.7
Secretary Llamas. Medyo
47:31.7
munti ka pumulit pa siya eh.
47:35.7
Compliment ba yun? O underhanded
47:39.7
merong barb sa dulo na
47:43.7
Pumasok lang tapos sasabog.
47:45.7
Si Jovi, nag-message ah si Jovi.
47:47.7
Mukhang napapadalas ang pananood ni Jovi
47:49.7
Francisco sa atin ah.
47:55.7
Masabog kayo kanina. Oo si Jovi.
47:57.7
Oo. Si Jovi mukhang
47:59.7
hindi tumatanda ah. Mukhang forever
48:01.7
56 ah. Oo nga eh.
48:03.7
Nakilala ko, nakikita
48:05.7
nakikita akong Jovi 25 years ago.
48:07.7
Yung pa rin yung itsura eh. Oo.
48:09.7
Mukhang mukha lang siyang 56 no?
48:11.7
Mukhang hindi maanda rin yung edad niya eh.
48:13.7
Hindi naman yan glutathione.
48:15.7
Hindi ko alam eh. Ano kaya tinuturok nito?
48:19.7
ginaganon? Hindi naman siguro. Oo.
48:23.7
Maraming salamat kay Mr. Ronald Llamas.
48:25.7
Thank you for joining us. Ha?
48:27.7
Maraming salamat. Magandang gabi sa ating mga
48:29.7
ka-pakilig. Okay. Kaya hindi kayo
48:31.7
magsawa. Teka lang.
48:33.7
Natanggal ko sa frame. Makala ko
48:37.7
Sabi ko na naman sana hindi sila magsawa dahil
48:39.7
kasawa-sawa yung mga
48:41.7
mga kasi dito. Nagkakasawaan
48:43.7
na kami rito eh. Talagang kumakapit lang ako
48:45.7
sa patalim eh. Oo. Sige maraming
48:47.7
salamat ah. Magandang gabi. Thank you.
48:49.7
Wala tayo. Wala tayo.
48:51.7
Ayan. Pakawalan natin. Mukhang mababa
48:53.7
ang energy niya eh no? Mukhang manunood pa
48:55.7
to ng Netflix eh.
48:59.7
Ayan. Wala na siya.
49:01.7
Okay? Pwede na natin pagchismisan si
49:03.7
Ronald Llamas. Wala na siya eh. Oo.
49:05.7
Teka muna. May mga babatiin
49:11.7
Francisco. Ang karto ng TV5
49:13.7
eh no? Sabi niya.
49:15.7
Hindi kasi mukhang ageless to si Joby
49:17.7
eh no? Kasi nung nakilala ko to siguro
49:19.7
ano na to eh. Mga
49:21.7
kakilala kami nito
49:23.7
siguro mga 45 years old na siya eh.
49:25.7
Eh what? That was 20 years ago?
49:27.7
Mukhang hindi siya tumatanda eh.
49:29.7
Kaya kaya siguro ng konting wrinkles. Pero
49:31.7
ganun pa rin. Forever 56.
49:33.7
Oo. Teka may mga babasahin
49:35.7
po tayong comments no? Parang naapekto
49:37.7
han ako ng energy level ni Ronald Llamas
49:39.7
no? Yung kanyang energy level 2 out of 10.
49:43.7
Okay. Shoutout muna kina
49:45.7
Digna King from New York.
49:47.7
Maraming salamat sayo. Tapos shoutout
49:49.7
kay Ferdinand Caballas.
49:51.7
Watching from Ligao
49:55.7
Tapos ano to? Sabi ni
49:57.7
Owel Vergara. Christian, it is music
49:59.7
to my ears. Whenever
50:01.7
you say, wag masyadong bobo
50:03.7
o bawas ng konting kabobohan.
50:05.7
Sinasabi ko ba yan?
50:07.7
Grabe naman no. Ang nababanggit ko yata
50:09.7
yung ano, wag masyadong
50:11.7
magpakatanga. O kaya wag
50:13.7
magpapakatanga ng libre.
50:17.7
Hi Christian. I think I saw you kanina po
50:19.7
driving along Shaw Boulevard. Super traffic.
50:21.7
Kaya I got the chance
50:23.7
para tingnan yung driver kung ikaw po
50:25.7
talaga. Madalim lang talaga. Parang hindi
50:27.7
po ako yun. Hindi ako nadaan kanina sa ano eh.
50:29.7
Sa Shaw Boulevard.
50:31.7
Hindi ako nadaan dun eh.
50:33.7
Baka ano lang. Baka kamukha lang.
50:35.7
Okay. Si Kennedy Santos.
50:37.7
Shoutout sa aking kumparing
50:39.7
si Jojo Jimenez ng Pasig. Masugid
50:41.7
na mananood ng Fox First yan.
50:43.7
Okay. Ito naman si Errol.
50:45.7
Grabe oh. Unsubscribe na ako sa
50:47.7
Netflix. Contento na ako sa Fox
50:49.7
First. Shoutout watching
50:51.7
from Abu Dhabi. Wag naman.
50:53.7
Oo. Eh ako meron din akong
50:55.7
Netflix account eh. Importante yung mga pinapanood.
50:57.7
natin doon. Okay.
50:59.7
Si Michael Degrano. Shoutout
51:01.7
naman from Vancouver,
51:03.7
Canada. God bless and ingat kayo
51:05.7
dyan. Maraming maraming salamat sa'yo.
51:11.7
Felix Sanggalang.
51:13.7
Watching from Vienna,
51:15.7
Austria. Maraming salamat sa'yo. Si Champ
51:17.7
Morado. Maraming salamat din sa'yo.
51:19.7
Si Lian Flores. Wow. Nabigay na
51:21.7
rin sa kanya yung t-shirt na Fox First.
51:23.7
Maraming maraming salamat sa'yo. Maraming pa pong
51:25.7
available na mga shirts. In particular,
51:27.7
yung red. Tsaka yung
51:29.7
Trollbuster series natin.
51:31.7
Tsaka yung ano ba isa?
51:33.7
Yung white. Dito po sa ating Shopee
51:35.7
tsaka Lazada official
51:39.7
mabati lang po natin ito. Nandang message
51:41.7
sa'kin si Marcie.
51:57.7
Binabati po natin yung
52:01.7
ni Marcie. Siya po ay
52:05.7
Ayan. Maraming maraming
52:07.7
salamat po sa inyo. And
52:09.7
happy birthday kay Jude
52:11.7
Ogarte. 22 years old na siya
52:13.7
ngayon. Ayan. Sabi ng
52:19.7
Di ko pinapalampas lahat ng programa mo.
52:21.7
Kayo po lagi inaalabangan ko. Umaasa kami
52:23.7
na may maganda rin
52:25.7
mangyayari sa ating bansa.
52:27.7
Eh, pagtulong tulungan natin yan.
52:29.7
Minsan talaga, hirap ano no.
52:31.7
Struggle to stay positive dito sa
52:33.7
mga nakikita natin. Kasi nga parang
52:35.7
napaka systemic and structural na mga problema
52:37.7
natin sa Pilipinas.
52:39.7
You don't have to look far. Just look
52:41.7
at the composition of our
52:43.7
politicians. And of course,
52:45.7
meron pa rin mga maaayos eh. Pero
52:47.7
mas marami po yung hindi.
52:49.7
Okay. So shoutout din kay
52:51.7
Gerald Sean Daniel
52:53.7
Bautista. Maraming
52:55.7
salamat sa iyo. Tapos si Jean
52:57.7
Cruzada. Shoutout from
52:59.7
Sabato Albay. Mga
53:01.7
Bicol no. Mga Oregon. Ayan.
53:03.7
Sino pa ba ito? Watching from New York. Si
53:07.7
Ayan. Maraming salamat sa iyo.
53:11.7
Taguicana. Kanyang interview. Vice
53:13.7
President Leandro Robredo. Tingnan natin.
53:15.7
Sige naman pag-uusapan kung sakasakali.
53:17.7
I'll try to invite her.
53:19.7
Okay. Mukha nasa Pilipinas siya ngayon eh.
53:21.7
Ayan. Si Ma'am Marcie nanonood no.
53:23.7
Ayan. Sige maraming salamat po. I think
53:25.7
tag-meet tayo no. Nagpunta po ako dyan sa
53:27.7
Albay before. I think
53:29.7
nagkita po tayo if I'm not mistaken.
53:39.7
Sana magkaroon ng Faxnatics meetup
53:41.7
or forum na may talk.
53:43.7
Masama si Nashello Magno,
53:45.7
Ronald Llamas, and Alan Herman.
53:47.7
Naisip ko yan before eh.
53:49.7
Pwede. Pwede. Pwede.
53:51.7
One of these days may mga pag-uusapan pala tayo
53:53.7
na medyo nose bleed no. Kasi yung mga
53:57.7
Profesor. Or professors of
54:01.7
University of the Philippines. Naglabas sila na I think
54:03.7
ng working paper or policy paper
54:07.7
the economic cha-cha.
54:09.7
Hihimayin po natin yan. Okay?
54:11.7
So we will invite
54:13.7
one of them. Siguro
54:15.7
si ano. I think the study
54:17.7
lead si Professor Toby
54:19.7
Munzod. We will invite her to talk about
54:21.7
the findings. Kasi dapat
54:23.7
yung decision ng ating mga legislators in
54:25.7
terms of pushing for economic
54:27.7
cha-cha eh dapat base po yan sa
54:29.7
datos. Tingnan natin ano ba yung lumabas nun sa
54:31.7
datos sa pag-aaral ng mga
54:33.7
profesor ng ekonomiya.
54:35.7
Dyan po sa University
54:37.7
of the Philippines.
54:39.7
Si Elito Tan, shoutout
54:41.7
from San Juan City.
54:43.7
Maraming salamat sa iyo. Si Sam
54:45.7
nanonood from Bacolod City.
54:47.7
Romel de los Santos ang pangalan niya.
54:51.7
Peña Loga watching from
54:53.7
Butuan City. Maraming maraming salamat
54:55.7
sa inyo. Si Makoy
54:57.7
watching from Switzerland.
54:59.7
Si Ma'am Eden Olonan. Lagi
55:01.7
nanonood po yan. Si Jerry
55:03.7
Liaban watching from
55:05.7
New Jersey every night. Nako maraming
55:07.7
salamat po. Kamusta po ba
55:09.7
dyan sa New Jersey? Okay?
55:11.7
Sige po. Kita-kita po tayo
55:15.7
watching from Australia.
55:19.7
Ano bang pangalan? Ano bang? How do you pronounce it?
55:23.7
Grabe naman si John Wanderer
55:25.7
no? Kailangan daw sa Philippine Arena
55:27.7
kung facts natin meet up.
55:29.7
Oo. Baka ma-occupy natin yung
55:31.7
isang ano ron. Cubicle.
55:33.7
Hindi natin kakalanin yun.
55:37.7
Sige. Maraming salamat po. Kita-kita po tayo
55:39.7
bukas. Ako po si Christian Esguerra. And
55:41.7
maraming salamat po sa panonood
55:43.7
ngayong gabi. Sana po
55:49.7
more positive and learning more about the issues
55:51.7
confronting us in the Philippines.
55:53.7
Magandang gabi po.
56:11.7
Thank you very much.
56:13.7
Thank you very much.
