01:17.6
Sabi ng mga tao, mayroon daw itong sakay na pito.
01:21.2
Hindi na ngayon malocate yung ngayon.
01:23.5
Pero gawang China ang nasabing speedboat at may mga karga itong pagkain, tubig,
01:28.4
ibig sabihin galing ito sa ibang bansa.
01:31.2
Galing ba ito ng China?
01:33.7
Mga Chinese, ano ba?
01:36.8
Mga military ba ng China?
01:39.0
Chinese People's Liberation Army ba ang sakay nito?
01:42.1
Mga kabunyog, mga kababayan,
01:44.3
ito po ay natagpuan sa bayan ng Vinson's sa Camarines Norte.
01:50.4
Kaya, ang mga balita nitong nakaraang mga araw,
01:54.9
nakakabahala ang mga balita.
01:58.4
Nagmamanman na ba dito sa Pilipinas?
02:00.9
At nung nakaraang araw naman, natalakay ko nga ito sa vlog ko,
02:05.3
yung mga online military, online security analyst,
02:09.7
mga retired at active na military natin ang hinahire.
02:12.4
O ito ang talagay,
02:14.5
Published April 5, 2024, 11.40am.
02:18.8
Sinulat ni Jovieland Rita ng GMA Integrated News.
02:25.1
Pero ang title ng balita,
02:26.7
Chinese firms disguised as American-European recruiting Philippine military.
02:34.6
Ayon po yan sa DICT.
02:36.8
So nakakabahala po itong patagong ginagawang ito ng China sa ating military.
02:42.1
Nagkukunwari silang European o American, pero hindi pala.
02:45.6
Mga Chinese companies pala.
02:47.7
At nung isang araw naman, apat yata yung na-aristo na Chinese nationals doon sa Palawan.
02:53.2
May gamit silang retirement papers.
02:56.7
nandito sila sa Pilipinas,
02:58.6
pero hindi naman sila mga retirees.
03:00.7
25 years old ang mga edad.
03:03.3
Sa dami ng mga nangyayaring ito, parang nakakabahala na ito.
03:06.6
Hindi kaya ito ang mga ginagawa ngayon ng China na paraan.
03:10.5
Parang pinapasok na paunti-unti ang ating bansa sa iba't ibang kaparaanan.
03:14.9
Mukhang kailangan na itong pag-aralan ng Department of National Defense.
03:21.4
Dapat pag-aralan ito ng ating National Security Advice.
03:26.7
Sir, makapag-advise ng maayos, hindi na ito normal itong mga nangyayaring ito.
03:32.1
Tapos ito nga, dito sa Bicol, ito pong balitang ito, papanood ko sa inyo mamaya.
03:37.9
Isang speedboat, malaking speedboat, inabanduna sa bayan ng Vinson's.
03:44.1
Ang bayan po ng Vinson's ay katabi po ng Dait, Pamarinis, Norte.
03:50.3
So ngayon, hindi ano, sabi ng mga tao,
03:55.8
gabi yata, nang dumaong yung speedboat, mga pito katao daw ang sakay, tapos biglang nawala.
04:02.0
So iniwan na yung speedboat.
04:03.8
Pero nung tinignan yung speedboat, may mga tubig dito, may mga pagkain.
04:07.5
So ibig sabihin, galing sa malayo ang biyahe.
04:10.6
At mga Chinese ang characters na nandun sa barko.
04:15.7
Gawa talaga ito ng China.
04:18.3
So ang tanong, ito ba'y sakaiban nito?
04:27.2
Unti-unti na ba tayong nagpa-practice na ba ang China ng mga sikritong pagdaong sa ating mga baybay dagat?
04:37.4
Ano ito mga kabunyog eh? Nakakabahala itong mga nangyayaring ito.
04:41.4
Okay, panuuri natin ang balita at mamaya magpapatuloy po ako ng paliwanan.
04:46.5
Palaisipan pa rin hanggang ngayon sa mga otoridad ang pinagmulan ng natagpo ang abandonadong speedboat sa bayan ng Vinson's sa Kamarinis, Norte noong March 29.
04:55.8
Kasi ay wala pang nagkiklaim ng tunay na may-ari ng naturang speedboat.
05:00.3
Dahil dito, malaki ang paniniwala ng Philippine Coast Guard sa Kamarinis, Norte na posibleng may iligal na ginagawa ang mga may sakay nito.
05:08.6
Kaya naman hindi na ito nagawang balikan pa.
05:11.4
Ah, yun nga, may mga possibilities tayo, iba-iba.
05:15.7
Ah, pwedeng ginamit nila ito sa iligal, like na drugs.
05:20.9
Kasi meron tayong history na kung saan may mga cocaine na dinadrop.
05:25.8
Diyan sa may parting Vinson at nilalagyan nalang nila ng GPS para mabalikan nila hindi tayo.
05:32.3
Naniniwala rin ang PCG Kam Norte na posibleng sa ibang bansa nang galing ang naturang speedboat.
05:38.0
Ayon kasi sa ahensya, may mga lalagyan ng tubig at mga pagkain na natagpuan sila sa speedboat na may mga nakasulat na Chinese letters.
05:45.8
May mga ulat din mula sa mga residenteng nakakita na pito ang sakay ng naturang speedboat.
05:52.7
Parehas doon, dalawang speedboat.
05:54.5
Ah, nilipat yung mga pasayero doon sa isa.
05:57.5
Nung nakita namin, may mga tubig kasi doon nakita, tubig at pagkain.
06:01.2
At nung tinignan namin siya, freelance lit namin siya, nakita namin na manufactured in China.
06:07.8
O, so yun, dahil nga medyo mainit yung ano sa West Philippines eh,
06:12.6
syempre hindi natin din alam na kung ano, kung meron din bang connection yun doon sa mga nangyari.
06:18.5
Sa ngayon, mananatiling nasa kustodiya pa ng PCG Kam Norte ang speedboat
06:24.5
sa 6 buwan. Magiging pagmamayari naman ito ng Local Government Unit o LGU
06:29.5
sa oras na wala nang nag-claim nito.
06:32.2
Nanawagan naman ang PCG Kam Norte sa mga residenteng nakatira sa mga coastal area
06:36.8
na iparating sa kanilang opisina kung may nakikitang mga kahinahinalang mga taong nakararating sa kanilang lugar.
06:44.4
So yan, yan mga kabunyog, na ano nyo yung aliwanag, ano?
06:50.1
Ah, may mga pumpain.
06:54.5
Ubig doon na karga. Ibig sabihin malayo ang pinanggalingan ng anong to.
06:58.5
Ibig sabihin po malayo ang mga pinanggalingan nitong ano.
07:01.9
Sabi ng mga residente nang dumaong ang nasabing speedboat kasi siguro natakot lang lumabas ang mga tao
07:09.6
pero nakita daw nila mga pito raw ang sakay. Mga pito ang sakay.
07:13.3
Ngayon, hindi natin alam kung ano talaga ang ano nito pero Chinese ang characters ng speedboat
07:22.2
at na maraming mga pagkain at tubig. Ibig sabihin malayo ang pinanggalingan.
07:27.6
So yan mga kabunyog, medyo dapat ano na talaga tayo.
07:31.6
Paghusayin na ng Pilipinas ang ano natin, ang siguridad natin, ang depensa natin.
07:38.4
Kasi tayo, archipelagic tayo. Napakahaba ng ating baybay dagat.
07:43.8
Ang coast natin, ang coast natin, mahaba. Mahaba.
07:47.5
So dapat talaga maging ano tayo, maging...
07:52.2
handa na tayo sa mga ganitong nangyayari.
07:55.5
Dapat palakasin na natin ang ating siguridad, ang ating depensa.
08:02.6
Lalo pat ang Pilipinas nga ay dahil archipelagic tayo, archipelago,
08:08.0
napapalibutan tayo ng dagat, napakahaba ng ating coastline.
08:11.9
So saan manabahagi ng ating coast o pampang o baybay dagat ay maaaring dumaong ang dayuhan.
08:17.5
Kaya tulad nito, pwedeng ano to.
08:21.1
Hindi natin alam kung anong...
08:22.2
Anong dahilan nito.
08:26.6
Kaya mga kabunyog, mga kababayan, pinag-aaralan na nga.
08:30.3
Ayon dito sa ano, dapat ang mga tao maging alerto sa mga ganitong nangyayari.
08:35.7
Kasi ang nakita, mga pito katao daw ang sakay.
08:38.6
Pito katao ang sakay.
08:41.3
At tapos bigla na lang nawala.
08:43.6
Kaya tapos iniwan na yung speedboat.
08:46.5
Pero marami itong mga pagkain, maraming tubig.
08:50.2
Kaya hindi natin alam.
08:52.2
Mga kabunyog, mga kababayan.
08:53.3
Anyway, ayan po ang balita dito sa Bicol na itiner ko sa inyo.
09:01.7
Sige, mga kabunyog, mga kababayan.
09:04.1
Magandang araw po sa inyong lahat.
09:06.6
Ito po ang ating maiksing komentaryo.
09:11.2
Lagi po natin itaguyod ang katotohanan.
09:13.3
Lagi po natin ipaglaban ang nag-iisa nating mahal na inang bayan.
09:26.1
Kapag buklot ay may pag-asa.
09:29.3
Tusong bisayas may ganao.
09:31.4
Isang pananaw sa bagong Pilipinas.
09:36.6
Ang bunyog isisigaw.
