01:13.9
Kishida, at ang Presidente ng
01:15.9
Pilipinas, si Marcos Jr.
01:23.0
trilateral summit.
01:26.5
Ito raw ang kauna-unahang
01:27.7
trilateral summit
01:29.8
nasabing mga bansa.
01:32.1
Napaka significant nito,
01:33.8
o napaka importante dahil
01:35.5
alam naman natin, napaka
01:37.9
init na ng issue sa West Philippine Sea.
01:41.8
at nagiging masyado ng
01:43.5
agresibo ang China
01:45.6
West Philippine Sea.
01:51.5
itong trilateral summit,
01:53.8
ang maganda sa nangyaring
01:55.0
trilateral summit,
01:59.4
mga leaders ng tatlong bansa
02:01.7
ng Japan, ng US, at ng Pilipinas
02:04.1
na sila ay magiging
02:06.5
magkakaalyado, magkakakampi
02:15.8
o kasama na ang West Philippine Sea.
02:18.4
Ang isa pang magandang
02:19.5
lumabas sa nasabing
02:21.7
trilateral summit,
02:24.6
ina-affirm o inuulit ng US
02:27.6
na committed siya.
02:29.4
Sa Mutual Defense Treaty.
02:35.2
atake, pang-aatake
02:49.9
ng isang bansa, halimbawa
02:53.0
Pilipinas, ito ay
02:55.1
mag-re-resulta sa pag-invoke
02:57.5
ng Mutual Defense Treaty.
02:59.4
So ito, napagtibay ito,
03:01.0
na nalinaw uli ito sa nasabing
03:03.2
trilateral summit.
03:05.2
Kaya napaka-significant
03:07.5
ng trilateral summit na yan.
03:11.2
ito ay maging mensahe sa China
03:15.0
hindi niya pwedeng gawin
03:17.7
ang lahat ng mga ginagawa niya
03:19.9
sa West Philippine Sea.
03:23.7
Kumbaga, nagagawa lang kasi ng China
03:25.9
yung mga gusto niya dahil Pilipinas
03:31.2
Pero pagkaharap na ang iba pang mga bansa
03:38.8
ang alyansang ito ay
03:41.3
malinaw ang commitment tulad ng Japan
03:49.4
o ito ay mag-deter,
03:51.3
ibig sabihin magpigil sa China
03:53.0
sa anumang binabalak nito.
03:57.4
At hindi lang ito,
03:59.4
hindi lang itong tatlong bansang ito
04:01.0
ang mai-involve dyan.
04:05.5
ang iba pang mga bansa tulad ng Australia,
04:09.8
tulad ng South Korea,
04:10.8
ay maaaring na rin sumunod
04:12.0
sa mga susunod pang mga summits.
04:15.1
Magiging ano na yan,
04:16.1
multilateral summit.
04:18.5
Ngayon kasi sinimulan muna
04:20.0
ng tatlong pangunahing mga bansa,
04:22.3
Japan, US at Pilipinas.
04:25.2
Pero sa darating na mga araw,
04:27.7
maraming mga bansa pa
04:29.4
At yan ang kakaharapin ng China.
04:33.5
Kaya napaka-importante
04:35.4
ng nasabing trilateral summit.
04:38.4
Nel, ano-ano na ngayon
04:40.1
ang magiging hakbang ng Pilipinas,
04:42.4
Estados Unidos at Japan
04:44.0
upang matiyak ang siguridad
04:47.4
ang rule of law ng Indo-Pacific region?
04:51.9
Mas paigtingin nyo ngayon
04:52.9
ang naval at training exercises
04:54.9
ng Pilipinas, Japan at Estados Unidos
04:57.3
sa gitnayan ng Tensho,
04:59.4
sa South China Sea.
05:00.7
Kabilang yan, sa mga nakapagkasunduan
05:03.0
ng tatlong leader,
05:04.4
matapos nga itong naganap na
05:05.6
trilateral meeting dito sa Washington, D.C.
05:12.6
Sa inilabas na joint vision statement
05:15.1
ni na Pangulong Ferdinand Barcos Jr.,
05:17.3
United States President Joe Biden
05:19.1
at Japanese Prime Minister Fumio Kishida,
05:21.9
matapos ang pulong sa White House,
05:23.8
mas palalakasin ng tatlong
05:25.3
Indo-Pacific Maritime Democracies
05:27.4
ang kanilang defense cooperation
05:29.2
kung saan nakapaloob dito
05:30.9
ang patuloy na pinagsanib na naval
05:32.7
at training exercises ng Pilipinas,
05:35.2
U.S. at Japan, kasama na rin
05:36.9
ng iba pang mga bansa tulad ng
05:39.0
naganap na maritime cooperative activity
05:41.4
na kasama ang Australia.
05:43.1
Inaasahan na rin ng U.S. na ngayong taon
05:45.2
mangyayari ang joint patrol
05:47.1
ng Coast Guards kasama ang Pilipinas
05:49.3
at Japan sa Indo-Pacific.
05:51.3
Sa susunod naman na taon, plano rin
05:53.1
ng Philippine, U.S. at Japan Coast Guards
05:55.4
na magsagawa ng at-sea trilateral
05:57.4
exercise at iba pang
05:59.2
maritime activities upang mas mapatatag
06:01.4
ang interoperability at
06:03.3
maisulong ang seguridad at kaligtasan
06:05.4
sa Kargatan. Partikular na ilulunsad
06:07.8
sa taong 2025 ang
06:09.2
Japan-Philippine-U.S. Humanitarian
06:11.4
Assistance and Disaster Response
06:13.2
Exercise upang masolusyonan
06:15.3
naman ang problema sa iligal na pangingisda
06:17.6
at matugunan ang banta
06:19.3
ng transnational crime,
06:21.2
mas palalawaking na mga ito ang
06:23.0
kanilang maritime law enforcement training
06:25.1
at suporta sa ibang mga bansa.
06:29.2
ang pagkabahala ang tatlong leader
06:30.8
sa agresibong aksyon ng China sa Riyon,
06:33.4
particular sa South China Sea.
06:35.5
Tinutulan na mga ito ang mapanganib
06:37.4
na paggamit ng China sa mga barko
06:39.2
ng Coast Guard at maritime milisya
06:41.4
sa Riyon. Gayun din ang
06:43.2
pahulit-ulit na pagharang nito sa
06:45.0
resupply mission ng Pilipinas sa Yungin Shoal
06:47.3
o Second Thomas Shoal.
06:49.4
Sa gitna ng tensyon sa West Philippine Sea
06:51.3
nangako ang Japan at U.S. na susuportahan
06:53.5
ng Philippine Coast Guard para sa
06:55.3
capacity building nito.
06:56.7
Sa trilateral meeting, muling binanggit
06:59.2
ni President Biden ang commitment
07:00.8
ng kanyang bansa sa inalim ng
07:02.8
Mutual Defense Treaty.
07:04.0
I want to be clear,
07:06.3
the United States,
07:07.5
the United States' defense with Japan
07:10.1
and the Philippines
07:14.4
They're iron clad.
07:16.4
As I said before,
07:18.3
any attack on Philippine aircraft
07:20.3
vessels or armed forces
07:21.9
on the South China Sea
07:23.5
will involve our Mutual Defense Treaty.
07:28.0
Pangulong Marcos,
07:29.2
pinakailangan ng pagtutulungan ng mga bansa
07:31.5
sa pagharap sa mga komplikadong hamon
07:33.8
sa kasalukuyang panahon.
07:35.6
But this meeting can be
07:38.2
just a beginning.
07:41.3
Facing the complex challenges
07:43.6
of our time requires
07:45.3
concerted efforts on everyone's part.
07:49.7
to a common purpose
07:51.1
and an unwavering commitment
07:53.0
to the rules-based international order.
07:56.7
Nagkasunduri ng tatlong bansa
07:59.2
pagdating naman sa aspetong pang-ekonomiya.
08:02.7
inanunsyo ang paglulunsad ng Luzon Economic Corridor
08:05.7
na naglalayong ikonekta
08:07.5
ang economic hubs ng bansa.
08:09.5
Ito ay sa pamamagitan ng pamumuhunan
08:11.7
sa malalaking infrastructure projects,
08:14.2
particular na sa pagitan ng
08:15.6
Subic Bay, Clark,
08:17.0
Maynila at Batangas.
08:18.7
Nangako rin ang US at Japan
08:20.3
na tutulungan ng Pilipinas sa mga bagong teknolohiya
08:23.1
kasabay ng training,
08:24.6
kung saan maaaring makatanggap ang Pinoy students
08:26.9
ng world-class training sa mga nangungunan
08:29.2
ng American at Japanese universities
08:31.2
pagdating sa semiconductor.
08:33.2
Sa sidelines na trilateral summit,
08:35.2
nakipagpulong si Pangulong Marcos
08:37.2
sa executives ng Google.
08:39.2
Tinalakay dito ang infrastructure
08:41.2
investments nito sa Pilipinas
08:43.2
upang mas maging maayos ang internet
08:45.2
connectivity ng bansa.
08:59.2
Pagkatapos ito ay magkakaroon siya ng press briefing naman
09:05.2
sa media delegation na nandito
09:09.2
pabalik ng Pilipinas
09:13.2
Yan muna ang ating update. Balik sa iyo Monica.
09:15.2
Ano? Sa susunod yan,
09:19.2
madadagdagan pa yan kasi kasama
09:21.2
na sa pag-uusap ang Australia,
09:25.2
saka ang South Korea.
09:27.2
Kaya yan, yan ang
09:29.2
panguntra talaga sa China.
09:31.2
Multilateral ang approach natin.
09:35.2
Maipakita sa China
09:37.2
na ang kakampi lang ng China
09:39.2
ano eh, Russia. Bahala sila.
09:41.2
Bahala sila ng Russia
09:45.2
Basta tayo sa Pilipinas,
09:47.2
kakampi natin ang maraming bansa
09:49.2
sa Indo-Pacifico.
09:51.2
Ha? Kaya yan po ano
09:53.2
mga kabunyog, mga kababayan.
09:57.2
ang kasaysayan ay
10:03.2
Pero sa pagkakataong ito,
10:05.2
nababago ang alignments
10:09.2
bansa. Nung World War II,
10:11.2
nung World War II,
10:13.2
ang nagpasimula ng mga gulo
10:15.2
sa mundo ay yung tatlong
10:17.2
bansa, Axis Powers.
10:19.2
Yung Germany, yung
10:21.2
Italy, at saka yung Japan.
10:23.2
Alam naman natin po yan.
10:29.2
sinakop niya yung mga bansa sa Europa.
10:33.2
Si Mussolini naman
10:35.2
sinakop yung mga bansa sa Afrika.
10:39.2
sinakop yung mga bansa sa Asia.
10:41.2
Kasi siya ang gustong maghahari sa Asia.
10:43.2
Pero nang panahon na yun,
10:45.2
nang ang Japan ay
10:47.2
gustong maghahari sa Asia,
10:51.2
ang Pilipinas, sakop noon
10:55.2
Ang Amerika, kakampi noon
10:57.2
ang China at kakampi ang Russia.
10:59.2
Kasi ang Russia noon
11:01.2
si Stalin, yung USSR,
11:03.2
Union of Soviet Socialist
11:05.2
Republics, kasama sa Allied
11:09.2
magkalaban noon, Axis versus
11:11.2
Allied. Ang Axis Powers noon
11:15.2
Italy, at saka Japan.
11:17.2
Ang Allied Powers naman ay
11:19.2
United States, Great Britain,
11:21.2
Russia, o yung USSR noon.
11:25.2
kasama sa paglaban noon sa Japan.
11:27.2
Ang kalaban noon dito
11:29.2
ng mamamayan sa Asia ay
11:33.2
Magkakampi noon ang US at China
11:37.2
Ang leader noon ng China,
11:39.2
si Chiang Kai-shek.
11:41.2
At kahit sila mawze doon noon,
11:43.2
pansamantala itinigil muna
11:45.2
ang civil war nila kay
11:47.2
Chiang Kai-shek, linabanan nila
11:53.2
At sa Pilipinas, yung mga komunista dito,
11:55.2
nagbuo nang kanilang hukbalahap,
11:57.2
hukbong bayan laban sa hapon.
11:59.2
Kakampi ng hukbalahap yung mga
12:01.2
USAFE-gerilas ng US.
12:03.2
Yung mga gerilya ng US, USAFE.
12:05.2
Kaya nung panahon ng World War II,
12:07.2
ang magkakampi ay
12:11.2
ang Pilipinas, tapos
12:13.2
China. Kalaban natin noon,
12:15.2
Japan. So ngayon,
12:17.2
baliktad. Ang kakampi na
12:19.2
natin ay Japan, kakampi na
12:21.2
natin ang US uli, kalaban
12:23.2
natin ang China. Tapos
12:25.2
kakampi ng China ang Russia,
12:29.2
ang nangyayari ngayon sa mundo,
12:31.2
mga kabunyog, mga kababayan.
12:33.2
Nauulit ang kasaysayan,
12:35.2
pero nag-iiba ang magkakamping bansa.
12:37.2
Kasi ngayon, ang China na
12:39.2
ang nananakop ng mga bansa eh.
12:41.2
Kung nung panahon, Japan ang
12:45.2
Diba, yung Japan noon mayroong tinatawag na
12:47.2
Greater East Asia Co-Prosperity
12:51.2
Ang ginawa noon ang Japan, inagaw
12:53.2
yung sakop ng France. Ano ba ang sakop
12:55.2
ng France noon? Ang sakop
12:59.2
ang sakop ng France noon, yung
13:01.2
Indochina, Laos, Kambodja,
13:05.2
Ang sakop naman ng British,
13:07.2
ng Great Britain,
13:11.2
yung kasalukuyang bansa
13:13.2
ng Singapore at sa Kamalaysya,
13:15.2
sakop yan noon ng British.
13:17.2
Ha? Tapos yung ano,
13:19.2
yung Indonesia, sakop ng DATS.
13:21.2
Ang Pilipinas, sakop
13:25.2
Inagaw lahat yan ng Japan.
13:27.2
Kaya nung panahon, nung
13:29.2
World War II, ang Japan ang
13:31.2
nananakop sa Asia.
13:33.2
Ang Japan ang nananakop sa Asia noon.
13:35.2
Kaya nga militaristik, ano yun,
13:39.2
kasi ang Japan noon.
13:41.2
Gusto ng Japan noon magtayo ng empire
13:43.2
sa buong Asia. Kaya
13:45.2
imperialism din ang Japan noon.
13:47.2
Magkakakampi ang Japan
13:49.2
sa kasi Hitler ng Germany
13:51.2
sa kasi Mussolini ng Italy.
13:55.2
ang pagdating sa Asia,
13:57.2
Japan ang imperialista noon
13:59.2
nananakop ng mga teritoryo.
14:03.2
ang mga teritoryong sakop ng
14:05.2
France, yung Indochina, Laos,
14:07.2
Kambodja, Vietnam. At saka yung Pilipinas
14:11.2
At saka yung sakop ng Britain,
14:15.2
yung kasalukuyang Malaysia
14:17.2
at Singapore, yan po ang noon.
14:19.2
Pero, nung panahon na yun,
14:23.2
ang tawag sa Rasya noon, malaking
14:25.2
bansa yan, hindi Rasya lang,
14:27.2
Union of Soviet Socialist Republics
14:29.2
, si Stalin ang leader nyan.
14:31.2
Ang China naman noon, may
14:33.2
civil war. Magkalaban
14:35.2
ang mga kumintang.
14:37.2
Si Chiang Kai-shek at saka yung Chinese
14:39.2
Communist, sila Mao Zedong.
14:41.2
Pero sa pananakop ng Japan
14:43.2
sa China, pansamantala
14:45.2
nagkakampihan si Chiang Kai-shek at
14:47.2
si Mao Zedong palaban sa Japan.
14:49.2
Sa Pilipinas din, yung mga
14:51.2
komunista dito, hukmalahap, nakakampi
14:53.2
rin ng Amerikano. Kaya ang
14:55.2
magkakampi noon, yung mga komunista
15:01.2
sa Japan. Ngayon,
15:05.2
Japan na ngayon ang kakampi natin
15:07.2
at saka ng US versus
15:09.2
China. Kasi yung China naman
15:11.2
ngayon ang gustong maghahari sa
15:15.2
Gustong kamkami ng China
15:17.2
ng mga bansa sa Asia.
15:19.2
Kung ano ang ginawa noon
15:21.2
ng Japan, gusto naman ng China, sila
15:23.2
naman ngayon. Pati sa mundo,
15:25.2
gustong maghahari ng China.
15:27.2
Imperialista na rin ang China.
15:33.2
imperialista. Kaya nga, sosyalista
15:35.2
sa salita, imperialista
15:37.2
sa gawa. Yan yung China
15:41.2
tama itong ginagawa natin
15:43.2
na nakikipagkaisa
15:45.2
na tayo sa mga bansa
15:47.2
na laban sa China.
15:49.2
Yung naghahanda na tayo.
15:51.2
Kasi hindi talaga pwedeng ano eh.
15:53.2
Ang gusto ng China,
15:55.2
huwag daw makialam ang US sa problema
15:57.2
ng South China Sea at
15:59.2
West Philippine Sea.
16:01.2
Ang gusto rin ng China,
16:03.2
pati daw Japan, huwag daw makialam.
16:05.2
Pati nga South Korea,
16:07.2
ayaw nila. Pati Australia.
16:09.2
Eh, tayo tama lang.
16:11.2
Dapat mag-usap-usap ang
16:15.2
ang Australia, ang India,
16:17.2
ang South Korea, at ang iba pang mga
16:19.2
bansa sa Southeast Asia
16:25.2
ng China. So itong Trilateral
16:27.2
Summit na ito ay napaka-importante.
16:29.2
Napaka-importante po
16:31.2
nitong Trilateral Summit na ito.
16:33.2
Para maipakita sa China
16:37.2
Japan at ang US na tulungan ang
16:41.2
Kumbaga ito ay commitment
16:43.2
ng China at ng Japan at ng US
16:45.2
na handang tulungan ang Pilipinas.
16:47.2
Sa darating na araw,
16:49.2
yung iba namang mga bansa tulad
16:53.2
tulad ng South Korea, at ng India.
16:55.2
Maganda pong mga developments yan.
16:59.2
mga kabunyog, mga kababayan.
17:01.2
Mabuhay po tayo mga kabunyog!
17:03.2
Mga kababayan, basta po tayo. Lagi po tayong
17:05.2
sa katotohanan at para po sa bayan.
17:11.2
Kung nakasama ka,
17:15.2
Kapag buklot ay may
17:19.2
Tusong Visayas, Mindanao,
17:23.2
Sa bagong Pilipinas
