Mga Sakit na Ayaw Gumaling. Kaya Hindi Makatulog. By Doc Willie Ong
00:21.1
kahit anong check-up mo.
00:23.2
Minsan may mga sakit talagang matagal mawala
00:26.4
at ayaw mawala yung mga sakit.
00:28.7
Tulad ng sakit sa katawan.
00:31.1
Kaya tinawag nila.
00:32.7
Actually, hindi siya medical term.
00:34.2
Pero yan ang sinasabi ng mga pasyente.
00:36.6
Dahil sa pain, hindi makatulog.
00:39.3
Chronic pain, hindi siya makatulog.
00:42.0
Marami palang apektado nito.
00:44.6
21% ng mga tao hindi makatulog
00:48.5
dahil sa sakit ng katawan.
00:51.3
At marami kulang antulog.
00:53.4
Mas maikli antulog.
00:55.7
Ang problema kasi,
00:57.5
masakit na nga yung katawan mo.
00:59.5
Para maghilom yung katawan natin,
01:01.5
kailangan maka-rest tayo.
01:03.5
Hindi ka nga makatulog.
01:05.5
So pag-ising mo, lalong masakit ang katawan mo.
01:09.5
Ano ba nangyayari?
01:14.5
bakit mas malala ang kirot sa gabi.
01:19.5
Yung hormonal level natin nag-iiba.
01:23.5
Yung cortisol, ito yung stress hormone natin,
01:28.5
Pangalawa, paggabi, siyempre tahimik na.
01:32.5
Tahimik, mas pagod ka na.
01:34.5
Yung utak mo mas pagod na.
01:36.5
Mas bad mood ka na, kaya mas matindi na yung sakit.
01:40.5
Isa pa, paggabi, nakahiga ka.
01:43.5
Nakapirmi ka, walang galaw.
01:46.5
Tapos, pag nakapirmi ka,
01:49.5
mas mamamaga ang mga joints mo.
01:51.5
Mag-iipon ang mga fluid dyan.
01:53.5
At dahil dyan, marami kang mararamdaman.
01:56.5
May nerve pain, may muscle pain,
01:59.5
may joint pain, pati headache.
02:02.5
Kung ano-anong pain nararamdaman.
02:04.5
Kaya sabi ko nga, ito yung mga sakit na ayaw gumaling.
02:09.5
Anong gagawin at hirap makatulog.
02:11.5
So, pag-usapan natin.
02:14.5
So, pagdating sa chronic pain,
02:17.5
kailangan talaga, paano gagawin?
02:21.5
Kahit masakit ang katawan habang umaga,
02:23.5
ginagawa ko, pinipilit ko pa rin mag-stretch.
02:25.5
Usually, dapat yung exercise nyo, napansin ko,
02:30.5
umaga, tanghali, o at most, hapon.
02:34.5
Kasi paggabi na doon ka mag-exercise,
02:37.5
naunat mo yung mga muscle mong masakit,
02:40.5
minsan lalong hindi ka makatulog.
02:42.5
So, kailangan mag-exercise,
02:44.5
kailangan mag-therapy, kailangan mag-stretch,
02:46.5
at least hanggang medyo hapon.
02:48.5
Huwag na yung malapit na na matutulog ka.
02:52.5
Dapat maganda yung mattress,
02:53.5
maganda yung unan,
02:54.5
at huwag ka na mag-siesta.
02:57.5
Huwag ka na matulog sa hapon.
02:59.5
Kailangan antok na antok ka.
03:01.5
Pag antok na antok ka, mas may chance makakatulog ka.
03:05.5
Deep breathing exercise sa gabi.
03:10.5
Yung iba nga may mga acupuncture pa,
03:12.5
pero hindi naman ganyang kadali yan.
03:14.5
Hot and cold therapy.
03:16.5
Tapos sa mga physical therapies,
03:19.5
may mga tents ginagamit.
03:21.5
Yung iba, umiinom ng pain reliever.
03:23.5
Hindi ko naman pinapayo.
03:25.5
Pero ang pwede niyong gawin,
03:27.5
huwain natin ng pain reliever.
03:29.5
Pwede naman yung mga pamahid.
03:32.5
Merong mga ointment na pamahid.
03:34.5
Yung mga liniment.
03:36.5
Pwede naman pamahid.
03:37.5
May konting pain relief na doon.
03:39.5
At least mabawas-bawasan konti.
03:44.5
Isa pang magagawa natin,
03:48.5
mga pagkaing pampatulog.
03:51.5
Huwag masyadong spicy foods.
03:53.5
Masakit ng katawan mo,
03:55.5
makulupat yan mo,
03:56.5
doble hirap hindi ka makatulog.
03:59.5
Kailangan yung mga saging pampatulog,
04:04.5
Kiwi, magandang pampatulog.
04:10.5
Huwag din masyadong busog.
04:13.5
Pag sobrang busog,
04:14.5
hirap din makatulog.
04:16.5
Bukod sa chronic pain na ayaw gumaling,
04:19.5
itong mga sakit na ito,
04:20.5
minsan ayaw din gumaling.
04:21.5
Yung mga may GERD,
04:27.5
Eh, minsan gagaling,
04:28.5
minsan hindi gagaling.
04:29.5
Yung mga may vertigo,
04:33.5
Hirap din matulog,
04:34.5
lalong sasakit leeg mo.
04:35.5
So, tingnan natin.
04:37.5
So, may tips tayo for body pain.
04:43.5
Pag humiga ka ng flat,
04:45.5
yung acid mas aakyat sa gabi.
04:48.5
Masakit naman yung lalamunan mo.
04:50.5
Hindi ka rin makakatulog.
04:52.5
So, yan ang tulog.
04:53.5
Pag GERD ang kalaban,
04:56.5
ayaw niya ng flat.
04:58.5
Kailangan maghihintay ka tatlong oras.
05:00.5
Ibig sabihin, ang kain ko,
05:06.5
makakahiga ako ng 9.
05:09.5
makakahiga ako ng 10pm.
05:12.5
minsan 3 hours kulang pa sa akin.
05:14.5
Mas gusto ko pag 6pm,
05:18.5
within 4 hours kita,
05:22.5
Kaya mas maganda nakataas.
05:24.5
Kaya lang minsan pa nakataas,
05:27.5
ang problema naman,
05:28.5
pag may GERD ka nakataas,
05:29.5
masakit naman sa leeg.
05:31.5
Masakit din sa likod.
05:33.5
So, yan ang problema.
05:34.5
Paano kung masakit ang leeg mo,
05:37.5
Kaya ako papalit-palit.
05:40.5
kung mas malala ang GERD,
05:44.5
Eh, kung masakit ang likod,
05:47.5
nagsaside view na lang ako.
05:48.5
Pwede rin naman nakaside.
05:50.5
Eh, pwede nakaside din.
05:52.5
Dito sa left side,
05:56.5
iwas spicy foods.
05:58.5
Huwag agad matutulog.
06:01.5
huwag yung mga nakaka-heartburn,
06:03.5
heartburn trigger.
06:05.5
chocolate is healthy,
06:08.5
medyo baka maumasim ang tiyan nyo eh.
06:12.5
Baka mag-GERD ka lang sa chocolate.
06:15.5
So, yan ang problema.
06:17.5
Ang problema naman,
06:20.5
Paano naman may neck pain ka?
06:22.5
Anong gagawin mo?
06:24.5
Yung ganyang position.
06:26.5
O, pag masyado mataas yung unan,
06:32.5
Kailangan sakto lang.
06:34.5
Pag natutulog ka sa side,
06:36.5
may neck pain ka,
06:37.5
kailangan medyo mataas.
06:39.5
Para yung leeg mo level.
06:42.5
huwag kang dadapa.
06:44.5
Ayaw ng neck pain na nakadapa,
06:48.5
Masasakit ang leeg.
06:59.5
hirap ang katawan mo,
07:03.5
pero alagaan natin yung neck.
07:05.5
Leeg natin pati likod.
07:11.5
dapat mag-invest tayo sa magandang unan.
07:19.5
masakit din sa leeg.
07:23.5
Tapos pag may gird ka,
07:24.5
kailangan medyo taas pa.
07:27.5
natutulog ako sa lazy boy.
07:28.5
Alam nyo yung lazy boy,
07:30.5
Pag may gird ka sa lazy boy,
07:32.5
mas maganda sa tiyan.
07:34.5
Ang problema naman,
07:35.5
masarap nga sa heartburn ang lazy boy.
07:41.5
pero medyo masakit sa leeg.
07:44.5
baka masakit din.
07:51.5
mas masakit na katawan.
07:57.5
pati yung panunaw,
08:00.5
living with pain.
08:03.5
Living with pain tayo.
08:05.5
Isa pang problema na mahirap gumalik,
08:08.5
yung iba may vertigo,
08:15.5
kasi yung tenga natin
08:17.5
nag-a-adjust sa balance.
08:20.5
Misan, tumatanda din yung tenga natin.
08:22.5
More prone sa vertigo ang matanda.
08:27.5
kailangan mahaba ang tulog.
08:31.5
Misan, gusto mo mas mataas din yung ulo
08:33.5
para sa mga may vertigo.
08:35.5
So, avoid spicy foods din
08:42.5
breathing exercise,
08:49.5
Tapos, ito mga therapy din.
08:51.5
Meron din mga tableta for vertigo.
08:53.5
Katulad ng mga CERC,
08:56.5
yun ang binibigay.
08:59.5
Dahil sa dami nating sakit
09:01.5
na hindi maiiwasan
09:02.5
kung anuman ang sakit nyo
09:04.5
sa kamay, sa likod,
09:06.5
maraming bad effect.
09:11.5
Pwedeng mabilis magkasakit.
09:13.5
Hihina immune system.
09:15.5
Tataas ang blood pressure.
09:17.5
Tataas ang heart rate.
09:19.5
Tataas ang blood sugar.
09:22.5
Mahina memory mo.
09:23.5
Kulang ka sa tulog.
09:26.5
So, tulad na sinabi ko,
09:27.5
pag may chronic pain,
09:30.5
hindi kayo nag-iisa
09:34.5
Actually, may isang pag-aaral,
09:37.5
nagkakaroon ng pain eh.
09:41.5
kung talagang sobra hirap,
09:43.5
idasal nyo na lang.
09:45.5
Mag-pray na lang kayo
09:48.5
Yung kakilala mo,
09:50.5
i-pray mo na lang.
09:51.5
And sa tingin ko,
09:52.5
pag talagang wala nang magawa,
09:54.5
kailangan acceptance.
10:00.5
Ang tatay ko nga,
10:02.5
nung nabubuhay siya,
10:03.5
naririnig ko siya
10:04.5
nagsasalita mag-iisa.
10:06.5
sabi ng tatay ko.
10:07.5
Siya lang mag-isa.
10:10.5
ang hirap maging matal.
10:14.5
ang hirap maging matanda.
10:17.5
Pero hindi naman niya sinasabi kahit kanino.
10:20.5
naiintindihan ko na,
10:22.5
ang hirap maging matanda.
10:24.5
Pero sige lang siya,
10:25.5
masakit ang katuan,
10:27.5
Minsan napagising manhid dito.
10:31.5
Pain is part of life.
10:33.5
Tiis, tiis, tiis.
10:35.5
At pag na-accept natin,
10:39.5
mas kalmado tayo.
10:42.5
Pag mas kalmado tayo,
10:43.5
mas may chance makatulog tayo.
10:45.5
Pag nakatulog tayo ng mahaba,
10:48.5
nag-pray ka ng maayos,
10:53.5
Every gising is a blessing.
10:55.5
kung nag-galit tayo,
10:59.5
bakit ganito yung katawan natin?
11:01.5
Ba't lalo sumasakit?
11:02.5
Lalong hindi ka makakatulog.
11:04.5
So, yung galit mo sa sakit mo,
11:06.5
lalong lalala yung sakit mo.
11:09.5
Pero pag tinanggap natin na wala talagang perfect,
11:14.5
pacheck up kayo sa doktor.
11:16.5
Try nyo kung sinong spesyalista.
11:18.5
Try nyo yung mga gamot na ibibigay kung effective.
11:21.5
Pero tulad na sinabi ko,
11:24.5
like chronic pain,
11:27.5
na matutulungan konti ng gamot,
11:29.5
pero nandyan pa rin lagi.
11:32.5
Nandyan pa rin yung mga kulunang tiyan,
11:34.5
sakit ng katawan,
11:36.5
at ibang mga chronic disease.
11:41.5
sa pagkain, i-adjust natin.
11:45.5
Huwag na rin mag-cellphone,
11:47.5
pag matutulog na, at least relax,
11:49.5
healthy lifestyle, exercise pa rin.
11:51.5
Hindi pwede humingi ng katawan.
11:53.5
Same schedule ng tulog.
11:55.5
Kumain ng mas maaga.
11:57.5
Huwag masyado itong mga fast food at pizza
11:59.5
sa sakit ng tiyan mo.
12:01.5
Pag ginawa mo na yan lahat,
12:03.5
dasal na lang tayo.
12:06.5
And hopefully, tuloy-tuloy lang.
12:08.5
Palakasin yung katawan.
12:10.5
Ano lang naman yan, panapanahon.
12:13.5
May panahon na ilang buwan,
12:15.5
masakit na masakit ng katawan.
12:17.5
After ilang buwan,
12:19.5
minsan mawawala naman lahat.
12:22.5
At tuloy lang sa panonood.
12:24.5
Hopefully, makatulong itong mga tips natin.
