00:58.0
Dear Nicole and Chris
01:01.8
Itago nyo na lang ako sa pangalang Jane
01:06.3
25 years old at isa sa marami ninyong tambalanistang maagang lumaban sa buhay
01:14.6
Sumulat ako sa inyo para humingi ako ng payo
01:19.8
Bunso po ako sa tatlong magkakapatid
01:24.6
Pero yung dalawang nakatatanda
01:28.0
Nasa daily routine nila
01:29.6
Gigising, kakain, at magse-cellphone lang buong maghapon
01:35.4
Okay lang sa mga magulang ko na hindi sila magtrabaho
01:40.3
Basta sama-sama kaming lahat sa bahay
01:43.1
Naiintindihan ko naman na walang magulang ang gustong malayong sa anak
01:50.0
Pero pakiramdam ko, nasa loob kami ng kahon
01:58.0
Pagdating ko ng college, nagtrabaho ako ng part-time
02:01.0
Para matustosan namin ang mga pangangailangan sa araw-araw
02:05.3
Ramdam ko na kailangan nila ako
02:08.1
Ako na ang inasahan ng lahat
02:11.5
Dahil kailangang unahin ang araw-araw naming pagkain
02:15.8
Second year college lang ang natapos ko
02:19.0
Nagtrabaho ako ng full-time sa isang tindahan
02:23.7
Nung una, ayaw nila mag-stay-in ako
02:26.7
Pero nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga, nga
02:28.0
Ikalaunan, pumayag na din sila
02:30.1
Dumating sa punto na hindi na nila ako kinukumusta at kinukontak na lang kapag may kailangan sila
02:38.2
Hindi din sila nagpapasalamat sa natatanggap nila mula sa akin
02:42.5
Isang araw, hindi na kami pinayagang mag-stay-in sa trabaho
02:47.8
Dahil malayo ang bahay namin, nag-renta ako ng apartment
02:51.7
Takot ako mag-isa, kaya nagsama kami ng boyfriend ko
02:55.9
Para hindi na mag-renta ng malaki, nag-ipon kami at nagpagawa kami ng maliit na bahay na malapit sa pinagtatrabahuhan namin
03:05.7
Kaso, saka naman ako natanggal sa trabaho
03:10.3
Hindi ko masabi sa mga magulang ko dahil ako lang ang inaasahan nila
03:18.2
Gusto ng boyfriend ko na sa halip na maghanap ng bagong trabaho, tapusin ko daw ang pag-aaral ko
03:23.8
Iba daw kasi talaga ang nakatapos
03:27.1
Mas makakatulong daw ako sa pamilya ko
03:30.3
Sabi ko sa parents ko, babalik ako sa pag-aaral, kaya hindi muna ako makakapagbigay ng malaking halaga
03:37.4
Ang gusto nila, sa bahay ako tumira habang nag-aaral
03:42.0
Ayoko kasi, ang layo naman ang bahay namin sa school
03:47.3
Tambalan tama ba itong direksyon na gusto kong tahakin?
03:50.3
Hindi ba masama na mag-pause muna ako sa pagtulong sa pamilya ko at unahin ko muna ang pag-aaral ko?
03:59.1
Salamat sa inyong payo, ang inyong tambalanista, Jane
04:26.5
Parehas din ang topic kahapon, yung pagtulong sa mga magulang
04:30.7
Pero parehas na hindi
04:33.1
Kasi eto si Jane ay single, wala pang sariling pamilya
04:38.5
Tapos may dahilan din kung bakit yung tulong sa mga magulang at sa mga kapatid medyo magbabawas
04:44.7
Wala pong mali sa pagdagdag ng edukasyon
04:47.4
Yun lang ang masasabi namin sa'yo, Jane
04:49.0
Walang mali sa gawin, wala pong mali sa pagdagdag ng edukasyon
04:50.2
Wala pong mali sa pagdagdag ng edukasyon
04:50.3
Gustohin mo nga makatapos ng pag-aaral para mas okay
04:55.4
Kaya nga diba, eto lang naman yung rekla-reklamo ng mga kaibigan ko, mga marshy partner, mga beshiwap
05:03.2
Mga reklamo nila tungkol sa mga beshi-bumbumlay, mga beshiwapalay
05:11.2
Mga reklamo nila sa, diba yung nadagdag yung umabot ng grade 12?
05:17.6
Kasi para daw pag natapos yun
05:20.0
Pwede na makapaghanap ng trabaho, ganyan, kahit hindi na makapag ilang years ng college, gano'n
05:25.3
Ang reklamo ng mga beshiwap ko partner, eh talagang walang gano'n
05:30.6
Hindi naman, pero mas malaki pa rin ang puntos kapag ka nakapag-kolehyo
05:35.6
So hindi yung sinasabi nila na makakapag-trabaho na agad
05:39.8
Meron naman, oo, madami namang natatanggap
05:42.5
Pero syempre, iba pa rin yung nakatapos ng 4-year course
05:45.5
Iba pa rin yung nakapag-college, diba?
05:47.9
So, yun yung makapag-trabaho na agad
05:50.0
Yung gusto namin sa'yo sabihin, Jay, na tama, nakapag-trabaho ka
05:53.7
Nakaabot ka ng 2nd year college lang, pero nakapag-trabaho ka
05:57.8
Pero walang masama kung tatapusin mo
06:00.0
Kasi mas malaki din talaga yung opportunities kapag ka nakatapos
06:04.3
Diba? At hindi pagiging selfish yun
06:08.4
Ito eventually, kapag mas malaki na ang kita mo kasi nakatapos ka ng pag-aaral
06:12.8
E di mas pakinabang din naman sila
06:16.8
Huwag ka mag-alala kasi meron kang dalawang nakakatandang kapatid
06:20.0
Mabuti man lang kung sa sitwasyon mo, ang hirap kasi nanay mo na lang mag-isa
06:25.2
Walang ibang tutustos, ikaw lang
06:27.5
E ito, meron kang dalawang kapatid na walang ibang ginawa kundi mag-cellphone buong araw
06:31.4
Pwede naman mag-cellphone buong araw, pero gagamitin yung cellphone para mag-online selling
06:37.0
Gagamitin ang cellphone para kumita ng pera
06:39.9
Para kung tali-talinuhan, bantayan yung stock market
06:43.7
Kanyang melatik, kanyang
06:45.0
Para again, kumita ng pera
06:50.0
Pwede lang sa amin ha, talagang go
06:52.1
Go na tapusin mo yung pag-aaral mo
06:57.0
Ano yung tanong mo? Actually, mali na yung tanong mo, tama po ba itong direction?
07:01.0
Wala magsasabi sa'yo yung mali yan
07:02.5
Correct, wala magsasabing mali yan
07:04.0
Kaya hindi ka dapat nagtatanong na tama po ba ito
07:06.2
True, doon ka nagkamali sa tanong mo
07:08.9
Kasi pag may nagsabing
07:09.8
Non-negotiable yan
07:10.7
Correct, pag may nagsabing mali ang direction mo, eh yun yung mga tamad mag-aaral
07:13.7
Yung mga wala ng pangarap, gano'n
07:15.6
Non-negotiable yun, yung bigyan ka ng
07:18.6
Magkaroon ka ng pangarap na makapagtapos sa pag-aaral
07:21.4
At yung mabigyan ka rin ng oportunidad na makapag-aaral
07:24.6
Iba yung nagagawa sa buhay ng isang tao
07:28.3
Sa isip, sa emosyon
07:31.6
Sa buong pagkataon ng isang tao kapag ito ay nakapagtapos sa pag-aaral
07:37.4
Iba yung opportunities pati
07:40.1
Diba yun yung sinasabi natin parte na parang
07:42.3
Yung reklamo ng mga beshiwi
07:44.3
Yung reklamo ng mga marshi natin
07:46.4
Oo hanggang grade 12
07:48.3
Para daw makapag-work na agad
07:51.6
Hindi lahat ng kumpanya ay open sa gano'n lang eh
07:55.6
Hana pa din nila yung nakatapos talaga ng college
08:01.3
Totoo yun, yung sinasabi ng mga matatanda
08:03.5
Ito ay lisensya mo, pasaporte mo para sa maayos
08:07.1
Mas maayos na kinabukasan
08:09.9
Diba, iba yung opportunities na naghihintay sa mga taong may pinag-aralan
08:14.4
Hindi dahil meron silang diploma or certificate
08:16.6
Iba rin kasi yung nalalaman nila
08:19.0
Correct, iba yung discarte nila
08:21.6
Iba na yung takbo ng pag-iisip nila
08:23.6
Kasi kung baga, habang nasa school sila, natitrain sila
08:28.1
Correct, so go, go ka dyan
08:31.2
Ipagpatuloy mo yun
08:32.5
Ang maganda dito, masipag ka naman
08:34.8
Matulungin ka, ginagawa mo lahat ng effort
08:37.3
Magbabago din ang lahat
08:39.4
Akala lang natin, parang hanggang dito na lang ba talaga ako
08:43.7
Hindi, magbabago din ang lahat
08:46.6
Masihirap ang buhay
08:49.4
Mas ma-realize mo, mahirap pala talaga
08:50.9
Kasi dami mo nang alam, na-acknowledge mo tuloy
08:54.2
Samantalang hindi mo ito alam, hindi, chill ka lang
08:56.2
Nung nagkaroon ka ng maraming kaalaman, mas mahirap pala, complicated pala buhay
09:01.1
Mas mahirap talaga
09:02.6
Hindi, hindi yan forever yung naranasan mong paghirap
09:06.9
Ang dami pong kwento ng success ha
09:08.8
Ang dami pong kwento ng nagbago na yung kanilang buhay
09:13.6
Naging nakaluwag-luwag na
09:15.4
Hindi man katulad ng iba na talagang naging yayamanin
09:18.2
Pero naka-experience na rin ng ginhawa
09:21.8
Dadaloy din ang grasya, dadaloy din ang ginhawa para sa'yo
09:25.7
Basta huwag ka mawawala ng pag-asa
09:28.0
Go lang, i-aral mo yan
09:30.5
Itodo mo yung pag-aaral mo na ganyan
09:32.7
Panghawakan mo na yung mindset na yan, Jane
09:35.9
Kasi hindi lahat ng tao pwede ma-acquire ka agad yung ganyang klase ng mindset
09:41.6
Anong mindset yun?
09:44.4
May growth mindset
09:45.8
Kasi may mga kakilala kami at marami din yung mga tao na kakilala namin na fixed yung mindset
09:53.5
Wala na, mahirap lang talaga kami
09:55.7
Hindi na ako aasenso
09:57.0
Okay na ako ng ganito, importante kumikita
09:59.3
Diba fixed mindset, kumbaga hinayaan na lang nila na ganun yung takbo ng buhay nila
10:03.5
Wala din naman masama doon
10:04.7
It's their option, it's their choice
10:07.2
Correct, walang masama doon
10:10.2
Kaya lang syempre, kung papipiliin tayo kasi sa dalawa
10:13.3
At bibigyan ka ng pagkakataon
10:14.9
Doon tayo sa may pagkakataon na mag-grow tayo
10:18.8
So, bibigyan din natin yung sarili natin ng chance to level up
10:23.8
Diba, para maging maluwag-luwag naman tayo sa buhay natin
10:28.7
At hindi na natin ma-experience yung hirap ng buhay
10:31.7
Kasi marami sa atin ganun ha
10:33.3
Yung we feel sorry for ourselves
10:35.7
Pa-victim na lang lagi
10:37.7
Oo, ganun, mahirap eh
10:39.3
Mahirap talaga buhay, ganito na lang ako, tatanggapin ko na lang
10:42.1
Kung baga sa isang batang nadapa
10:44.3
O sa isang taong nadapa
10:45.5
Nadapa ka na nga, humilata ka pa
10:49.6
Oo, diba, nadapa ka na nga, humilata ka na nga
10:54.4
Marami sa ating ganun ha
10:55.6
Pwede naman bumangon
10:56.8
Pwedeng makahanap ng ibang oportunidad
10:58.9
Paggalingin yung sugat
11:00.4
Diba, pwedeng tumakbo
11:01.6
Yes, yun dapat ang mindset
11:03.2
Yun yung sinasabi natin na growth mindset
11:05.3
Nadapa ka na, babangon ka
11:08.1
Hindi yung di po nadapa ka na
11:09.6
Aray-aray ko, hihiga ka pa
11:11.2
Yung hihilata mo pa yung sarili mo na parang aray na aray ka
11:14.1
Correct, na parang wala na talagang pag-asa
11:15.8
Ito na lang, forever na lang akong sugatan at nadapa
11:18.9
Ayoko yung, kawawa naman ako
11:21.6
May sugat ako, aray, yung sakit-sakit
11:24.6
Pag ganoon yung mindset mo, mabagal yung growth
11:27.0
Pero totoo naman, partner, na masakit
11:29.5
Pero hindi naman ibig sabihin, hindi nagagaling
11:31.7
At wala nang pag-asa, bumangon pang ulit
11:34.1
Diba, so sa mga nadapa
11:35.9
Bumangon ka na dyan
11:37.0
Tama, yung babangon, hindi ko nangyari, hindi ka nasaktan
11:41.4
So ito Jane, yun yung gagawin mo
11:44.3
Laban lang, ilaban mo yung pag-aaral na yan
11:47.2
Tama yung direksyon na tatahakin mo
11:49.6
At ang maganda dito, ulitin lang namin
11:51.6
Magbabago yung sitwasyon mo
11:53.2
Hindi sa lahat ng oras ganyan na parang
11:55.5
Hirap na hirap, hikahos na hikahos
11:57.2
Diba, dadating din ang panahon
12:02.2
Alam mo kapag meron akong realization
12:07.5
Nang sasakay namin
12:10.8
Nag-drive-thru yung asawa ko ng Burger King
12:14.4
Tapos bigla lang sa akin
12:16.1
Bigla nga yung puso ko
12:21.5
Lumaki siya, kailangan ko nang
12:24.4
Magpa-doktor talaga
12:25.3
Parang nag-swell yung heart ko
12:30.2
Nag-flashback sa akin
12:35.9
Nakatira ko sa Summit Street, Mandaluyong City
12:40.2
Shoutout sa mga taga ano
12:42.5
Alam mo feeling ko talaga nagkalaro na tayo
12:44.1
Feeling ko kasi sa tagal kalbayong ka diba
12:46.3
Sa Kalbayong Summit
12:47.7
Feeling ko nagkalaro na tayo
12:49.2
So dyan ako lumaki
12:51.6
Ikaw yung nakitaan ng panty minsan talaga
12:53.6
Lagi talaga ako nagpapakita ng panty
12:56.1
Pag luksong tinit
12:57.0
At ikaw din nakita namin walang panty nung nakaraan
12:58.9
Lagi ko talaga ginagawa yung pag nag-Chinese garter
13:04.6
Mukhang sabay ng mga kalaro ko dati
13:06.3
Etusera tong pasilip na to
13:10.5
Tapos sa kabilang street
13:12.4
Kalbayog nga yung area talaga yun
13:14.9
Meron dyan sikat na sikat na doktor
13:18.2
So parehas kami ng school na pinag-aaralan
13:20.5
Nung anak ng doktor
13:21.7
So yung mama ko bilang
13:23.7
Mabait kasi yung nanay ko
13:26.5
So okay parang hindi ko nanay
13:29.4
Kaya kung nakilala niya tatay ko
13:31.6
Malamang sa tatay ko talaga nakuha ang lahat
13:35.2
So ito yung mga tipong
13:36.4
In a way single parent kasi nga diba
13:38.9
Yung tatay ko ay na-stroke
13:41.8
So yung nanay ko talaga yung talagang
13:44.6
So siya yung tipong ano
13:45.7
Yung kahabagan kasi ang bait
13:48.3
So sinasabay kami
13:51.0
Dun sa kotse nung doktor
13:52.9
Yung pag-ihatid sa school
13:56.1
Tapos lagi ako natutuwa partner
13:58.7
Manghang-mangha ako
13:59.6
Kasi pag uuwi sila
14:01.0
Galing ko kanyari susunduin
14:02.4
Tapos isabay na naman kami
14:03.6
Kasi magkabilang street lang eh
14:05.5
Pwede kaming magpa-drop off somewhere
14:07.5
Manghang-mangha ako natutuwa
14:08.9
Kasi lagi silang parang dadaan ng grocery
14:11.3
O kaya bibili ng chicheria
14:13.0
O kaya bibili ng something
14:14.1
Tapos kakainin na sa sasakyan
14:15.9
Tapos natumatak yung sa utak ko
14:17.5
Sabay ko pag ako nagkaanak gusto ko
14:19.2
Gusto ko ganito din
14:20.6
Tipong pagka gusto nilang mag
14:23.5
Noong time na yun parang hindi pa yata
14:25.5
Parang wala pa drive-thru eh
14:28.4
Pero parang in my mind
14:30.0
Sabay ko pag ako nagkaroon ng anak
14:31.7
Magiging kumbaga sa utak ko
14:33.2
Magiging nakaluluwag-luwag din
14:37.6
Nadadating din yung panahon
14:39.8
Hindi akong makikisakay na
14:43.2
O na yung magpapasakay
14:46.2
Natupad din naman yun
14:50.0
At mas nag-enjoy ka
14:52.6
Nang maraming sumakay
14:57.9
Actually totoo din
14:59.0
Na ako na din nagpapasakay
15:00.1
May sumasabay na din sa akin
15:02.1
Tsaka higit sa lahat
15:03.2
Yun talaga yung biglang
15:03.9
Nag-ano na memory sa akin kahapon
15:05.4
Nung nangita ko silang kumakain sila
15:07.8
Enjoy na enjoy sa akin
15:08.9
Doon sa burger nila
15:10.5
Pangarap ko ito nung bata ako eh
15:12.2
Na pagka nagkaanak ako
15:13.9
Pag umuwi sila galing ng school
15:15.6
Kung gusto nilang bumili
15:20.5
Ang point ko lang dito Jane
15:21.9
Pwedeng magbago ang lahat
15:26.0
Nag-flashback din sa akin
15:27.7
Syempre may bayad yung school bus
15:29.7
Pero dahil yung school bus na yun
15:32.0
O hindi dati tumatakas
15:32.7
Di ka naman nagbabayad dati
15:33.8
So hindi siya iso dati sa'yo
15:35.9
Hindi kami nagbabayad
15:36.8
May bayad ang school bus
15:38.0
So alam namin sa sarili namin
15:39.7
Na hindi namin afford yung school bus
15:42.1
Dahil ngayon nanay ko ay mabait
15:43.7
So yung school bus na yun partner
15:45.5
Dumadaan siya sa may street namin
15:47.0
Kasi merong doong sinusundo
15:49.1
So dahil kami ay mabait
15:50.5
Sinasabay kami kito ng bayad
15:54.4
Alam mo yung ganon
15:55.2
So na-experience ko
15:56.0
Ngayon po napagtanto nyo na po
15:57.4
Kaya pumasikip yung bus
15:59.4
May mga bata pong sumakay
16:01.8
May mga kolorong po
16:02.9
Hindi payatot naman ako noon
16:05.3
So hindi naman ako masyadong halata
16:07.2
So yung mga ganon
16:08.6
Biglang nag-flashback sa akin
16:10.0
Ayun dati nakikisabay lang pala ako ng school bus
16:12.1
Kahit hindi ako nakabayad
16:13.1
O di naman kaya sa jeep
16:14.3
Kalahat yung puwet ko lang yung sinusuot ko
16:17.4
Kasi para hindi kumpleto yung bayad
16:21.0
Dadating ang panahon ng ginhawa
16:22.8
Alam ko nung panahon na yun
16:24.1
Hanggang ganon lang eh
16:25.1
Pero kailangan pa bang i-memorize yan?
16:27.8
Dadating din ang panahon ng ginhawa
16:31.2
At dadaloy din ang grasya
16:33.2
Kapit ka lang Jane
16:35.3
Kailangan pa bang i-memorize yan?