00:25.1
Ah, sige. Ati Bebe, sige, babalikan ka namin. Babalik pa kami.
00:30.0
Tara. Tara, ting. Sakto. Matanay yung pag...
00:33.8
Kaya ikaw, bigla. Sige, akyan. Irkon.
00:47.5
Kuya, magandang umaga. Saan tayo dadaan? Dito, no?
00:58.3
Mga kapubre, good morning.
01:00.0
Pandemic pa yata tayo dito kay lola, no?
01:09.1
Ito yung masayahin na lola na nagtitinda ng mga gulay sa bayan.
01:16.4
One time, nadaanan namin siya naglalakad. Hinatid namin siya dito doon.
01:24.2
Masipag tong lola na to dahil ito mismo yung mga pananim niya.
01:29.2
Ito yung binibenta niya.
01:33.4
Ay, bago na yung bahay niya, o.
01:50.7
Baka kami ay makagat.
01:57.5
Ito ba yung dating bahay mo?
01:59.2
Ito, nagguba-uta ang bahay.
02:01.8
Ginbulig niya man.
02:05.8
Ito rin niya palang…
02:09.3
Ito yung dating bahay mo, no?
02:10.9
Na dito tayo nagkantahan.
02:14.9
Sa aming pagbisita ay nandoon din ang kanyang apo at naikwento sa amin na talagang namumuroblema si lola
02:22.8
dahil raw sa binibisyon niya na pwedeng makuha sana siya pagiging senior citizen pero hindi naman.
02:28.1
Pero hindi na makuha dahil nga wala raw live birth si lola?
02:35.9
Pero saan ka unang nag, ano, saan po kayo unang, ang residente mo saan talaga?
02:43.9
Sa Kuwano, sa Libakaw, sa Guadalope, sityo Mayubay. Ito kami.
02:50.9
Ah, eh dapat doon siguro magkuha ka ng certificate na residente ka noon.
02:55.9
Bakit ako ay banyagi ito?
02:58.1
Hindi nga naging magpapasa.
03:00.1
Ti lola raw ay sa naalala niya ay pinanganag siya doon sa may CAPIS,
03:06.9
pagkatapos ay pinagpasapasa raw siya sa ibang pamilya. Parang ganun ang naging story pala ng buhay ni lola.
03:13.9
Hindi kayo rehastrado?
03:16.9
Pero nakabuto ako ay ang tiyo ay imanag ano na August 9, 1943 daw ako natawo.
03:24.9
Wala siyang birth certificate.
03:26.9
Pero meron naman siyang mga ID katulad ng Comilic ID, senior citizen's ID, meron din.
03:34.9
Nakabuo ka tapos sa senior citizen, hindi ka na rehastro?
03:39.9
Nakabuo man ako sa senior.
03:42.9
Kabuo man ako. Galing doon yung 15,000 nga ron nga, ginapa na ako, hindi ako kabuo. Dapat may live birth.
03:48.9
Ikaw ang kinasay daw ro'y inyong nanay at tatay, wak man ako ni sire kung nakasaysan na nga to.
03:54.9
Oo. So wala kang live birth?
03:56.9
Yung iba raw binipisyo sa paiging senior citizen niya ay nakukuha niya naman. Pero yun daw 10,000 pesos na pinagmitingan nung isang linggo para sa mga senior citizens ay mukhang malabo na makakasali siya doon kasi wala nga raw siyang live birth.
04:15.9
Anong certificate at anong nanay?
04:20.9
Anong marriage contract?
04:24.9
Anong marriage contract?
04:25.9
Huwag man kami kasaysan sa akong asawa ay may asawa man imaw nga una, kinasaysan na.
04:31.9
Oo. Sino ba ang makatulong nito sa atin man?
04:36.9
So hinahanapan ka ng baptismal certificate kung saan ka nabinyagan?
04:41.9
Ay gusto lang nga ni...
04:42.9
Baka i-late ka, register ka nila o ano?
04:44.9
Gusto lang nga ni, konta ni baby.
04:46.9
Kung wako na imaw it, ano, baptismal, ay pangayaw nung i-certificate sa ribakaw nga. Huwag mo't baptismal na gano'n mapabinyagan, iyan mo uyat naman.
04:53.9
Ah, saan ka dati sa ribakaw? Ano yung nakalagay doon sa ano mo? Sa...
05:01.9
Ay, sa Guadalupe tayo pupunta. Guadalupe. Pupuntahan natin eh. Hingi tayo doon ng tulo.
05:09.9
Ay, kung saan ka naniwasan natin mga pamasahe, mga...
05:12.9
Wala kang pamasahe?
05:14.9
Servisan kita. Pupunta natin.
05:17.9
Ano yung kinihingi ng PSA talaga? Ilistan ninyo.
05:21.9
Tawagin ko lang si nanay ako.
05:22.9
Oo, tawagin. Tawagin.
05:23.9
Para i-dalhin kita sa Guadalupe. Malayo yun mga kapobre eh.
05:28.9
Huwag namin roon. Ribakaw.
05:30.9
Ribakaw kasi yan eh. Kaya ang pamasahe mula dito punta ang ribakaw magkaroon.
05:34.9
Sa totoo lang mga kapobre, nung mga oras na yun hindi ko alam kung ano yung bottom line ng problema talaga ni Lola.
05:41.9
Hindi ko rin alam kung anong mga kailangan dapat i-comply. So pinatawag ko na lang yung isang anak niya.
05:48.9
Yung mga kanta pa nga dati ni nanay eh.
05:52.9
Bahay ko ba kahit munti.
05:55.9
Yan yung bahay. Binigay mong pira.
05:58.9
Paali na roon sabi ng anak ko. Paali na roon tukma ko na guba na yung bahay ko eh.
06:04.9
Sige na eh. Pagbawod lang eh.
06:08.9
Ginawa nila. Maganda na.
06:09.9
Iman lang nag-ubra kara isang kaunga na akon.
06:12.9
Yung nagtinanim ng mga balimka.
06:13.9
Hindi ko alam eh. Ito yung unang binigay sa iyo. Natulong.
06:17.9
Sipag mo. Marami ka pa rin pananim. Kumusta? Nagtitinda ka pa sa bayan?
06:22.9
Kung minsan lang. Kung huwibes.
06:25.9
Kasi uwa ako ka ano. Uwa ako ka. Ukat at lisensya. Mahalwa.
06:29.9
Hindi na rin pala siya nakapagbibenta ng gulay sa bayan kasi hindi raw siya nakapagbayad ng permit para sa isang table na nagkakahalaga ng 1,500 pesos.
06:41.9
Kaya tuwing tsanggihan na lang siya or huwibes, nagtitinda doon.
06:46.9
Langka. Nagpitas ka ng langka? Para sa ano ito?
06:51.9
Ay ginaupa ka doon si Aaron na si Adayon.
06:55.9
Tapos binibenta mo rin ito?
06:56.9
Oo. Itong tumpok-tumpok.
06:59.9
Ayun. Ginaano ron.
07:02.9
Gusto mo akong mag-siada?
07:03.9
Ginawa ko ito sa ano ho. Sa tanim ng anak ko yan. Ito sa ubus.
07:09.9
Oo. Kaya kung kailangan mo ng certificate na yan, kung ano yung certificate na yan sa Guadalupe, sasamahan ka namin.
07:19.9
Sasamahan ka namin.
07:21.9
Ay paano ron? Ay hindi man ako nabunyagi ito.
07:24.9
Eh kaya nga na siguro yung certification na hinihingi na ikaw ay residente doon sa Guadalupe pero hindi ka nabinyagan.
07:34.9
Kaya yun ang hinihingi daw na pagkakaitindi ko ha ng apo mo na bibigyan ka ng certificate na doon ka nagmula tapos hindi ka lang nabinyagan.
07:45.9
Kaya ibibinyagan ka dito. Wala nang ibang magbibinyag sa'yo.
07:50.9
Ako na. Pare rin ako minsan eh. Pastor din.
07:53.9
Di ah joke lang nanay. Huwag kang mag-alala. Susolbe yan yung problema mo.
07:57.9
Parang ah late ah ano siguro ito baptismal. Baptismal certificate malaki langan eh. Pabinyagan lang ulit eh. Ganun lang naman yun.
08:06.9
Pero registrado ka. Kasi.
08:10.9
Kasi hindi. Kung unregistered ka, una wala kang record. Dapat sa.
08:15.9
Kilalang kilala ako dyan naman.
08:16.9
Sa wala ka dapat record sa PSA o sa NSO na tinatawag naman.
08:18.9
Eh recorded ka na ba doon? Ibig sabihin ikaw ay registrado. Nakabuto ka. Registrado ka.
08:27.9
Tapos may senior naman ako. ID senior.
08:31.9
Oo. Para saan yung baptismal na sinasabi mo?
08:34.9
Ay para makakuha daw ng ano. Tintaw sa pinamimigay sa kuwanho doon nga tig at hintara edad.
08:44.9
Ay alam ko to siguro yung.
08:48.9
Ilang edad ka na eh?
08:50.9
30 yun naman ako sa August 9.
08:53.9
So dito sa bayan ninyo pag 80 years old ka, bibigyan ka ng 10,000?
09:00.9
Parang centenarian nila?
09:01.9
Pag 100 na, centenarian ka na.
09:03.9
Yung na 100,000 na yun.
09:05.9
Ay. Approved na yun. Binibigyan na yun na talaga yung mga 100 years old may 100,000 na talaga.
09:12.9
Pero yung 80 wala penta?
09:14.9
Eh depende. Sa ibang lugar mayroon.
09:16.9
Katulad dito pala sa kanila, pag 80 ka, may 10,000 ka.
09:20.9
Sa amin, pag senior citizen ka, kada birthday mo may cake. Si nanay may cake eh.
09:25.9
At may isang libo.
09:27.9
Yung maganda. Oo.
09:28.9
Sabi nga ni Sir Lyndon pag meeting nung Domingo ay.
09:34.9
Hindi naman daw bibigyan pag 80. Hintayin pa daw yung 85 at saka bibigyan.
09:40.9
Sir Lyndon yung ano sa ano.
09:45.9
Ang maganda rin lang ikaw eh. Lakasan mo yung loob mo. Magpalakas ka ng katawan mo. Kondisyon.
09:53.9
Ay malakas. Malakas eh. Talaga ako eh.
09:56.9
Nagahagong man mana ako sa mga pagkaon.
10:00.9
Huwag ako kakaon-kaon eh basta-basta.
10:03.9
Huwag ako kakaon-kaon sa mga ano nga raw mga kontra.
10:07.9
Tanawa makara naghihapon ang yawas.
10:10.9
Oo. Malakas ka pa rin kahit 80.
10:11.9
Kamuha ito iyahay.
10:12.9
Oo. Nagkakanta ka pa nga.
10:14.9
Ngayon hindi ka na nagkanta kasi problematic ka pala sa iyong certificate.
10:18.9
Ay nako. Sabi ng mga anak ko ay kung hindi man mananay ayaw lang paghinga buta rin kung hindi man.
10:27.9
Sa bahaging ito, ramdam ko yung prostration sa part ni nanay na gusto niya talaga yung mga benepisyon na yun na posibleng makuha niya.
10:36.9
Pero sabi nga daw ng mga anak niya, huwag mo nang habulin yan.
10:41.9
Kailangan ng certificate doon sa Guadalupe eh samahan ka namin.
10:45.9
Ito si nanay pala oh eh.
10:47.9
Nay ano daw ang pinoproblema ni ano?
10:51.9
Ano sir nga? Ano rin sir oh?
10:54.9
Dito muna sa lilim tayo. Ayan oh.
10:57.9
Iyan may ayam abi. Ito kung tag-saka kami.
11:00.9
May tiyoy. Basi mabuwa sa mga kunang. Sige.
11:02.9
Ano rin pinakang problema?
11:04.9
Uwa abi imawit ano sir oh?
11:07.9
Baptismal certificate abi.
11:10.9
Tapos ano marriage contract of parents.
11:14.9
Voter certification.
11:19.9
Hay ano daw ang kailangan sa barangay Guadalupe sabi niya niya?
11:22.9
Uwa. Diba sa SIGMA ka tingin? O nga?
11:27.9
Sa SIGMA tayo mauron siya.
11:29.9
Sa ano? Sa Guadalupe. Uwa, taron imaw ito.
11:34.9
Bali ito malatay mo nag-star.
11:36.9
So bali anong nakalagay sa PSA niya?
11:39.9
Bali uwa pa si remote live birth.
11:41.9
Ah wala pala ikaw lang.
11:43.9
Bago nga niya sir imaw. Ano nga.
11:45.9
Bago imaw marilis roo anong live birth. Late registration imaw.
11:51.9
Kailangan nga nangyay rato nga requirements para maubrahan imaw it live birth.
11:55.9
Anong mga requirements?
11:56.9
Rato nga nga nga. Baptismal certificate.
11:59.9
Anong marriage contract of parents na na.
12:01.9
Sa SIGMA ko mabuwa. Sa SIGMA.
12:04.9
Sa SIGMA. Kaysin o?
12:07.9
Rinyo nandang naliksa.
12:08.9
Patay na nga niya ron si tatay ko. Patay naman si nanay ko.
12:11.9
At naliksa din kami sir dahil uwi mo kasayod sir.
12:14.9
Year baga nga natawuhan na na.
12:16.9
Siyempre mga kong umagtok kita sa SIGMA.
12:20.9
Siyempre mga kong anong year mga kong.
12:22.9
Mayroon mga nga staff ka ron una. Uga trabaho. Ano nanda. Ano nanda baga maghalin sa umpisa.
12:30.9
Paalin. Aron mga kong. Uwa ka man it ginahambal mga kong.
12:32.9
Ratong anyo ikaw natawong.
12:34.9
Paalin dun mga kong. Sinakot to.
12:36.9
At mayroon mga kong.
12:37.9
Mabuo nga ginatot sang adlaw.
12:39.9
Ay basic. Kung hindi man mabinalik balik pa kami ito.
12:42.9
Huwamin kami sir. It kwarta nga igasto ito.
12:45.9
Baka may makatulong sa ating kung ano ba tong mga ganitong pangyayari ba? Kung ano ang steps nito?
12:51.9
Hindi nanggagawa be. Ako sir sa ano.
12:54.9
Ia sa sable register. Ia sa banwa.
12:58.9
Hay hambal ka kung it din gaobrao na.
13:00.9
So parang nga magulo ano.
13:02.9
Pupunta raw kami sa SIGMA CAPIS para tumingin doon ng record.
13:07.9
Nang mga magulang ni lola. Marriage contract ng kanyang mga magulang.
13:14.9
Baptismal certificate mula sa simbahan. Kung nabinyagan siya doon.
13:19.9
O kung hindi man ay bigyan siya ng certificate na hindi siya nabinyagan doon sa lugar na iyon sa SIGMA CAPIS.
13:30.9
So tinanong ko si nanay dito sa mga bahagi na ito kung mayroon siya mga kapobre.
13:36.9
Nang mga listahan ng mga requirements na iyan na pinapakumplay sa kanya. So nawawala raw.
13:43.9
Kaya mas binabuti na namin para malinawan at masolusyonan itong problema ni lola ay sinamahan na namin ito sa bayan ng malinaw aklan sa Sable Registry para masolusyonan ito.
13:57.9
Requirements nga ito? Para alam natin kung ano itong tumbok kung si in kita maad to?
14:02.9
Maad to nga ito sa local Sable Registry.
14:07.9
Ay pwede ka man namon dalhon makaron para ibalik ka mating namon. Servisan ka namon.
14:11.9
Sabi ko dito sasamahan na namin siya ngayon din doon sa munisipyo para malaman na kung ano ang mga kailangan para iyon ang sundan.
14:21.9
Sige lola ha. Puntahan muna natin yung local registry.
14:26.9
Matangis yung matanong ni mo sir.
14:29.9
E minsan nawawala ng pag-asa ang mga senior citizens.
14:32.9
E minsan nawawala ng pag-asa ang mga senior citizens.
14:33.9
E minsan nawawala ng pag-asa ang mga senior citizens.
14:34.9
Matangis yung matangong mga senior citizens.
14:36.9
Sige rin nila alam kung paano yung mga proseso na anuhan sila.
14:39.9
Sige rin nila alam kung paano yung mga proseso na anuhan sila.
14:40.9
Ahaw grade 3. Malang abe ako. Mayad nga niyo ipatunan ako sa teya nga ito nga.
14:45.9
Ahaw grade 3. Malang abe ako. Mayad nga niyo ipatunan ako sa teya nga ito nga.
14:46.9
At grade 3. Ibang hod ni tatay hay. Nakaantigan kong magbasa. Antigang maghuyap.
14:52.9
Sige. Alamin natin kung anong kulang ang mga requirements mo para sa mga beneficyo mo sa senior citizen ha.
14:59.9
Okay, nadalhin namin si anak mo sa local registry
15:04.8
Sige, alis na kami, dito ka lang, or gusto mo sumama rin?
15:11.5
Si service din kami
15:12.9
Hindi yun, hindi yun, si Bebe lang
15:16.0
Sige, ati Bebe, sige, babalikan ka namin, babalik pa kami
15:22.2
Sakto, matanay yung pag
15:24.5
Ito, Bebe, ito, yan, ito
15:27.1
Sasama ka nito sa pagpupunta tayong kapis
15:34.9
Si Bebe man, ay iba man ako
15:36.9
Opo, sige, sige, putahan natin
15:39.7
Welcome, welcome, wala pa naman eh
15:44.7
Sobrang sayama ni Lola
15:51.0
Opo, sobrang sayama ni Lola
15:57.0
Kasi ang magiging problema, pag may mga additional na mga benefits
16:02.6
Para po doon sa mga senior, hindi niya makukuha yun, kukulang siya ng requirements
16:08.1
So, yun ang isa sa pinoproblemahan ni Lola
16:13.9
So, ngayon ay pupunta kami sa local civil registry dito sa Murisipio
16:25.0
Para balaman namin kung ano ba yung kulang
16:27.0
Sa mga papilis ni Lola
16:29.2
Para naman matulungan natin siya ng husto
16:33.7
Para, sapatos na Brad
16:37.7
So, ayun mga kapobre, pumunta kami sa bayan, sa Murisipio
16:42.6
Para alamin kung ano talaga yung mga pangangailangan
16:45.2
O kailangang i-comply ni Lola
16:47.9
At ito na nga, tinulungan na tayo ni Ma'am Jenna
16:51.6
Ang head ng Office of the Civil Registry
16:57.0
Sa bayan ng Malinaw, Aklan
16:59.3
Gina Perez at binigyan tayo ng listahan
17:03.1
Kung ano mga kailangan niya ng mga requirements
17:08.3
So, ito, tutulungan na namin sila
17:11.1
Na makakuha sila ng negative certification
17:16.0
At saka itong baptismal certificate
17:20.0
Kung wala man, pwede rin pala sa MDR
17:27.0
At saka certificate ng barangay
17:30.1
Na siya ay taga-barangay manhanip Malinaw
17:43.2
Malinaw, Aklan na
17:44.4
Pagkatapos nito ay inihatid namin si Ati Baby sa kanilang lugar
17:49.7
At alam niya na kung ano ang mga kailangang mga proseso
17:53.6
Tutulungan rin sila ni Atty. Ariel Igoy
17:57.0
ng Malinaw, Aklan
17:58.7
At nakapagset na rin tayo ng appointment
18:01.6
sa Philippine Statistics Office
18:06.8
Sa darating nga na lunes
18:08.6
ay sasamahan natin siya sa PSA
18:11.3
At maraming maraming salamat
18:13.4
kay Sir Peter Mangilog
18:17.1
Sean, ipaliwanag ko na lang doon
18:20.5
Ihatid ka na lang muna namin
18:21.8
Sige dyan ka, dito ako sa likod
18:25.0
At ito, ito, ito, ito
