LUGAR SA PILIPINAS NANGANGANIB NA MABURA DAHIL SA..
00:56.5
Sundan nyo lamang po ito. Super duper dali lang.
00:59.5
Gawin nyo po ng aktual sa inyong mga cellphone.
01:02.1
So habang kayo ay nanonood mga sangkay, check nyo sa inyong mga cellphone.
01:05.3
Sa bandang itaas ng video na ito, makikita nyo po ang tatlong tuldo kagaya ng nakikita nyo sa screen.
01:10.7
Pindutin nyo po yan, yung tatlong tuldo. I hope na nasusunda lang lahat.
01:15.6
Then may lalabas po na show more.
01:17.8
Okay, then pindutin nyo po yung show more or yung plus.
01:20.9
Okay, so ayun mga sangkay.
01:24.3
Diretso na po tayo, kasi medyo nakakalarma ito, lalong-lalong po dito sa ating bansa.
01:31.6
Nakikita ko po kasi itong episode mula po sa KMJS from Jessica.
01:43.5
Isa daw po ang lugar dito sa ating bansa ang nangangalib dahil nga po dito sa pagmimina.
01:49.1
Narito ito dito sa giwan na siyang sumasakop sa isla ng Humonhon.
01:54.3
May mainit ngayong isyo sa isla.
01:57.7
Pangamba ng marami roon, baka tuluyan daw silang mabura dahil sa pagmimina.
02:07.0
Taong 1521, sa islang ito nag-landing ang hukbo ni Ferdinand Magellan.
02:14.7
Ang Humonhon Island na sakop ng bayan ng giwan sa Eastern Samar.
02:20.0
So doon po ito sa amin sa Samar mga sangkay.
02:22.3
Mayaman ang karagataan.
02:27.8
Mayaman din ang lupa para sa itinuturing nila rito ng ginto, ang kanilang kalamansi.
02:37.0
So yan po yung produkto nila doon mga sangkay.
02:40.5
At saka bumubo nga ito ng mga 150 kilos.
02:46.3
Si rich nga sa minerals.
02:52.3
Ngayon sa mga taga rito, ang kanilang isla nanganganib na raw mabura sa mapa.
02:59.3
Ang mayamang mga kagubatan at mayayabong na mga puno na inabutan ni Ferdinand Magellan taong 1521
03:07.2
dito sa makasaysayang isla ng Humonhon sa Eastern Samar, heto na ngayon ang inabot.
03:16.3
Look at that guys.
03:20.1
Sabi ko nga mga sangkay.
03:21.5
Kaya tao rin po talaga ang gumagawa ng ano tawag dito paraan para masira ang ating planeta.
03:30.4
Kagaya nyan mga sangkay.
03:31.6
Sa tingin ba natin walang balik dyan?
03:35.6
Sa tingin natin walang balik ang nature para po sa lahat ng tao na nakatira dito sa bansa natin.
03:42.6
Kapag ang kalikasan po ay winasak, asahan po natin na in the near future.
03:48.7
May ganti po dyan.
03:52.6
Meron po mga natural disaster na magaganap mga sangkay dahil lamang po sa ano.
03:57.9
Alam nyo kasi yung tao kasi, ewan ko ba, naging ano yun, naging ano ng tao, no, na maging ano, maging sakim,
04:07.9
na sobrang paghangad ng yaman, sa sobrang paghangad ng karangyaan mga sangkay,
04:14.5
di bali nang mawasak ang kalikasan.
04:18.7
At tingnan nyo yan mga sangkay.
04:27.9
Buti ka mo, buti ka mo na ay ano to, na ilabas sa GMA.
04:34.8
Kasi kung ibang media to mga sangkay, hindi natin alam, baka makapangyarihang tao ang pwedeng maglabas niya,
04:42.2
ang pwedeng nasa likod, di ba?
04:46.5
Kung ibang ano yan mga sangkay, mga vlogger,
04:48.7
mga vlogger lang o kung ano, naku, delikado.
04:51.1
Pero GMA, ang naglabas at ayan.
04:57.5
Ang kanilang karagatan, unti-unti nang nagiging dagat ng putik.
05:04.9
My goodness, tingnan nyo o.
05:06.3
Ang mga residente, nagkakasakit na rin daw.
05:09.6
At ang kanilang gintong kalamansi, unti-unti na raw nasisira.
05:14.6
Ako po, bulaklak.
05:17.0
Pag tinakta ka na yan ng alikabok, hindi nabubuhay.
05:22.2
Ang itinuturo nilang dahilan,
05:25.1
ang tuloy-tuloy na pagmimina sa isla.
05:32.1
Ayan, yan po yung bunga ng wala sa ayos na pagmimina.
05:36.6
Sa ibang mga lugar, mga sangkay, ibang mga bansa,
05:39.7
nagmimina din po sila.
05:42.2
Pero hindi ganyan, kagarabi.
05:45.1
Masyado pong mataas ang teknologi.
05:47.1
Doon, mga sangkay, na isa sa pinuprotektahan din po nila ay ang kalikasan.
05:51.6
Pero dito sa ating bansa, wala. Ganyan po talaga.
05:55.5
Kaya kinakatakot namin na magkatinsyon, magkasakitan.
05:59.6
Alam namin, mga may hirap lang kami, pero ilalaban po namin.
06:03.7
Sa unang komunon!
06:05.3
Ito ang tunggalian sa pagitan ng mga nangangatwiran na kaunlaran
06:13.4
ang hatid ng buwis at hanap buhay
06:16.2
na nililikha ng mga minahans.
06:21.0
At ang ipinaglalaban naman ng mga taga rito.
06:27.4
Kabuhayan din at ang kanilang kalusugan at kapakanan ng kalikasan.
06:33.7
Grabe niyan. Tingnan niyo naman kasi, mga sangkay, kung paano po nasira.
06:38.3
Ang pagkakaalam ko,
06:40.5
iniimbestigahan na po ito ngayon ng media mismo, itong GMA.
06:46.2
Pero hindi pa po yan yung ano.
06:47.6
Ang tanong kasi dito, may gagawin bang aksyon ang pamahalaan?
06:52.0
Kasi I'm sure, ang nasa likod din po neto, yung kung sino mang mga malalakas na opisyal.
06:58.7
Kaya nga sabi ko sa inyo, itong mga opisyal ng ating pamahalaan,
07:04.2
marami po dyan kontrolado ng mga negosyante.
07:07.9
Kasi papit lang po, karamihan sa opisyal natin, mga sangkay,
07:12.0
papit lamang po ng mga negosyante.
07:13.7
O, susuportahan namin kayo sa eleksyon.
07:16.2
Pero pagdating na nanalo na kayo,
07:18.2
kayo naman ang puprotekta sa mga negosyo namin.
07:22.1
Yan po ang nangyayari, mga sangkay.
07:23.4
Kaya nga gustong-gusto ko ng economic charter change.
07:26.7
Nang sa ganun, may mga dayuhang po magnegosyo dito sa ating bansa.
07:30.4
Nang sa ganun, hindi na po tayo maduga nito mga negosyante sa Pilipinas.
07:35.5
Ngayon, ang tanong dito,
07:37.0
bakit po ito pinabayaan ng pamahalaan nila?
07:40.4
Na maging ganito.
07:42.3
Hindi ako taga-Eastern Samara, kasi malawak po ang Samar.
07:46.2
Pero tayo naman, mga sangkay, wala na po tayo dyan sa Samar.
07:50.8
Nandito tayo sa ibang lupalop na nakatira.
07:53.2
Pero nakakalungkot, mga sangkay, na may ganito na pong nagaganap.
08:00.3
At alam ko, hindi lamang po sa Samar may ganito.
08:03.6
Iba pang mga lugar, mga sangkay, dito sa ating bansa, minimina.
08:08.3
And look at that, mga sangkay.
08:16.2
Sa nakalipas na mga linggo, tinag at may mga nagmensahe sa ating...
08:22.3
Yun pala yung rason, mga sangkay, kung bakit nakarating po sa media.
08:29.2
May mga nagmessage na tingnan itong nangyayari doon sa Samar.
08:36.1
Eastern Samar po ata ito, mga sangkay.
08:39.4
Ngayon, ayun, tama nga.
08:40.9
Sa may giwan, Eastern Samar.
08:42.3
Buti na lang na ilabas ito.
08:47.6
Tungkol sa nangyayari sa Humonhon Island.
08:50.2
Kaya nitong Webes, lumipad ako pag giwan para siyas sa atin ang sitwasyon doon.
08:56.5
Nandito po tayo sa giwan, ito po ang take-off point para marating yung isla ng Humonhon.
09:02.4
Ayun po siya, parang malapit lang, pero tatlong oras ang biyahe.
09:09.6
Kahit dito sa giwan, medyo rastang.
09:12.3
Maramdam yung isyo doon sa isla eh.
09:14.9
Kasabay naming pumunta ng Humonhon, si Manglito.
09:18.1
Kayo po yung nakuna na ano, na nag-ano ng mga kalamansi.
09:23.9
Ang farmer at buyer din ng kalamansi na ang ditrato at panawagan.
09:29.2
Tumawag ng atensyon ng marami tungkol sa mainit na isyo ngayon sa kanilang isla.
09:35.5
Ano masasabi niyo doon, Manglito?
09:37.5
Maganda po kasi napansin kami.
09:39.4
Nagpunta po kayo dito sa giwan para itinda yung kalamansi.
09:43.0
Nag-process na kami dito sa giwan ng kalamansi.
09:45.5
Binabagsak nyo dito for processing into kalamansi concentrate.
09:50.2
So yun po yung kabuhayan ng mga taga rito.
09:57.8
Kalmado naman kap yung dagat, no?
10:00.4
Ano naman gumagalaw yung dagat pag walang hangin?
10:04.1
Tatlong oras ang biyahe papuntang Humonhon.
10:06.4
Okay, so pinuntahan nila mga sangkay.
10:08.4
Forward lang po natin.
10:11.6
Unang lupaing namataan ni Ferdinand Magellan sa ating kapuluan.
10:17.6
Ito ang isla ng Humonhon.
10:20.1
Sa pagkukwento ng chronicler o ng taga-kwento na si Pigafetta,
10:25.1
ang nakita ni Magellan noong panahon yun, mayayabong na mga puno
10:30.1
at in fact, medyo nagtagal sila sa islang ito ng Humonhon.
10:35.7
So ayan mga sangkay, ito po yung makikita po natin.
10:39.4
Nawarak na po, mga sangkay.
10:49.7
Alam niyo kung bakit lumalala ang climate change?
10:52.7
Tao din po may gaw eh.
10:55.9
Kita niyo ang nangyari ngayon sa Dubai, mga sangkay, di ba?
11:03.6
Mga lugar po yan na hindi po ganong kagrabi,
11:07.5
pinapasok mga sangkay ng matitindihan.
11:09.4
Pwedeng baha, ulan.
11:13.6
Alam niyo yung mga ganitong klaseng nangyayari,
11:15.6
sa tingin niyo, sa Pilipinas lamang po ito yung epekto, mga sangkay.
11:19.0
Buong mundo po yan naaapektuhan.
11:22.8
Buong planeta po natin yung apektado sa ganyan.
11:26.7
Kapag ang kalikasan ay nasisira, nadadamay po yung lahat.
11:31.8
Kahit po magkakaibang lugar po, lakas yun po yan, mga sangkay.
11:35.6
Ayan naman nakakalungkot na may mga ganitong nangyayari.
11:38.1
Okay, tayo sana, sabi pa nga ng mga scientist,
11:42.7
by 2030, mas lalala na po ang sitwasyon ng ating mundo dahil nga po sa climate change.
11:50.0
And right now, mga sangkay, kagaya po na ito.
11:53.3
Marami din pong mga bansa ang gumagawa, o kahit dito na po sa Pilipinas,
11:58.2
marami pong mga nagmimina ang walang pakialam sa ating kalikasan.
12:04.7
Napakaganda po ng Pilipinas.
12:08.1
sayang yung ganda kung nawawasak lamang po ng mga ganitong klase mga negosyo.
12:15.7
Kaya tayo mga Pilipino, maging ano tayo?
12:19.8
Tayo mismo ang kumontra sa mga ganitong klaseng gawain.
12:24.0
Protektahan po natin ang kalikasan.
12:26.9
ang Panginoong Diyos,
12:28.6
kung babasahin po natin ang Bible,
12:31.0
binigay po sa tao ng ating Panginoon
12:33.2
ang dominion sa lahat ng bagay, sa lahat ng nilalang sa ating mundo.
12:42.3
ang superior at magde-decide sa kung anong gagawin.
12:47.8
hindi po inutos ng Panginoon na sirain ang kalikasan
12:52.3
bagkos gamitin ito sa ikabubuti lamang po sa sangkatauhan.
13:00.6
Ibinigay sa atin ng Panginoon ang karapatan na mamahala sa lupaing ito.
13:06.2
Hindi para sirain.
13:07.3
Hindi para sirain, kundi para alagaan.
13:11.6
Pero, tingnan nyo ang nangyayari ngayon, mga sangkay.
13:15.7
Tao din po ang tumutupad sa propesya na nakakasaad po sa Biblia
13:19.4
na darating ang araw na magiging masalimuot na po ang buhay sa ating mundo
13:23.4
bago po mangyari yung pagbabalik ng ating Panginoon.
13:27.3
Ayon po sa Bible.
13:29.4
Tao din po ang gumagawa, mga sangkay.
13:32.8
Hindi ko natatapusin ito kasi sobrang haba na ito.
13:35.1
Hanapin nyo na lamang po, mga sangkay.
13:37.3
So, ano po ang inyong opinion sa ganitong klaseng nangyayari?
13:41.3
Comment po sa iba ba?
13:43.0
Meron po akong isang Facebook group, Hukbong Solid Sangkay.
13:46.6
Hanapin nyo po ito sa Facebook.
13:49.3
Exclusive lamang po ito sa lahat ng Solid Sangkay.
13:51.4
Mag-join group kayo kung gusto nyo.
13:53.4
Sa mga solid lang, okay?
13:54.6
Sa mga solid. Kung hindi ka naman solid, okay lang.
13:56.8
Mag-join group kayo, but make sure masasagutan nyo lahat ng tulong para makapasok dito, okay?
14:02.0
Ako na po ay magpapaalam. Mag-iingat po ang lahat.
14:04.1
God bless everyone.
