COMELEC, sinagot ang desisyon ng SC sa pagkadiskwalipika ng Smartmatic sa 2025 elections
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Ang binabanggit po ng sinasabing umano'y bahagi ng desisyon ng Supreme Court
00:06.5
na ang naturang ginawa niyong dahilan daw po ay antithetical to the Government Procurement and Reform Act.
00:15.6
Ito daw po ay inyo lamang pagkakaroon ng sarili niyong regulasyon at ito daw po ay pag-aabuso sa inyong kapangyarihan.
00:23.2
Ano po niyong reaksyon doon?
00:24.1
Tama naman po. Yung kanilang explanation, kadahilanan ay nire-respeto, ginagalang at kinikilala po ng Commission on Elections.
00:33.2
Subarit maganda nga po na nagkaroon ng ganitong klaseng kaso at nagkaroon ng ganitong klaseng desisyon,
00:38.0
certain sapagkat naliwanag ang extent, ang lawak ng kapangyarihan ng Commission on Elections,
00:44.4
lalo na sa issue ng procurement sapagkat siyempre po ang COMELEC ay isang constitutional body independent at that.
00:52.7
So ngayon po, naging maliwanag na dapat pala kinakailangan kapag sa issue ng ganyang procurement,
01:00.7
kinakailangan pumasok muna sa procurement kahit pa makapangyarihan.
01:04.8
Halimbawa ang COMELEC, kinakailangan pumasok muna sa procurement bago magkaroon ng issue ng disqualification.
01:11.2
Subarit certain, siyempre po sa kasalukuyan, hindi pa namin natatanggap ang kanilang desisyon.
01:15.8
Kaya lang po, tayo po ay nag-iisip, nagpa-plano, nagmag-file ng motion for reconsideration.
01:22.7
Upang mas ma-clarify, maliwanag po yung bagay na yan.
01:26.3
Siyempre po at this point, hindi pa po kasi nailalabas yung board, yung pinaka-desisyon ng ating Korte Suprema.
01:33.5
And therefore, hindi pa rin po tayo makapagsabi kung ano ba yung nailagay doon sa desisyon.
01:38.9
Pero alam nyo po, gusto lang natin ipaliwanag certain, sa lahat po ng ahensya ng pamahalaan, kahit po sa mga judiciary,
01:46.4
talaga po merong remedy na tinatawag na certiorary.
01:49.7
Ano po yung certiorary?
01:52.7
Puso sa kapangyarihan, sa hurisdiksyon, or beyond the jurisdiction, pwede naman talagang question yan ng isang ahensya,
01:59.6
quasi-judicial body, isang administrative body, o kahit pa ang judiciary, pwedeng question yan sa mas mataas na hukuman.
02:06.6
Yan po yung nangyari sa amin. Ang sinasabi po sa amin, lumalabas, parang ito ay beyond our jurisdiction.
02:13.5
Sobra sa kapangyarihan na meron kami sa ating saligang batas.
02:17.2
Oo nga po. Pero nga, ito ang mahirap din.
02:22.7
At kumento ng hindi mo pahawag talaga yung full decision.
02:26.2
At tayo lamang ibumabase sa official po na press release ng kataas-taasang hukuman.
02:33.8
Ano po ba ang ibig sabihin po, chairman, dito po sa pahayag ng kanilang PIO,
02:39.4
na dahil po naman po daw sa practicality and doctrine of operative fact,
02:47.1
na hindi na po naman po pinipigilan ngayon ng Comelec,
02:50.8
sa inyo pong ginagawa ng ayong automation, katulong po itong winning bidder na Miro.
02:59.3
Parang lumalabas po sir Ted, syempre at the time na tinaas sa Korte Suprema yung issue,
03:06.0
ay wala naman pong maliwanag pa tungkol sa interpretasyon ng kapangyarihan ng Comelec patungkol dito po sa ating procurement process na tinatawag.
03:14.8
So at that time, hindi naman po naging maliwanag pa.
03:17.8
Kung kaya ang presumption, may presumption.
03:20.8
Na ang Comelec ay gumagawa ng mga hakbang in the performance of our function,
03:26.1
regularity po, sir Ted, in the performance of our official function.
03:30.1
Kaya lang, kung magkakaroon po ng desisyon ng Korte Suprema at sasabihin na,
03:33.7
ay teka muna, ang inyong ginagawang kapangyarihan, ang inyong exercise na kapangyarihan,
03:38.3
ay lampas sa pinaproprovide ng ating saligang batas and therefore abuse of discretion yan.
03:44.4
O sige. Kaya lang, from now on, from here on, hindi ito pa pwedeng bumalik.
03:50.8
Doon sa panahon na wala pang desisyon.
03:53.3
Ang desisyon ng Korte Suprema ay prospective para papunta sa kinabukasan.
03:59.0
So ibig sabihin po kung ano yung ginawa na po namin sa procurement,
04:02.6
nangyaring procurement, ay hindi na po babalikan.
04:05.1
Kung hindi sa mga susunod na procurement,
04:07.9
kaya kailangan isama na namin at payagang makaparticipate yung dinisqualify po natin.
04:12.7
So kung intindihin po ng pangkaraniwang po lamang ng mga maamayan,
04:16.8
ang binabangkit po rin yun, na ibig sabihin nga po ng doctrine of,
04:20.8
of operative fact na iyan, disqualified pa rin ang smartmatic ngayon.
04:26.1
Yun po ang implication sa kasalukuyan na lumalabas po,
04:30.9
valid ang lahat ng ginawa namin matapos namin ilabas yung disqualification,
04:36.2
valid yung nangyari po namin procurement.
04:38.1
So valid sa mga susunod na procurement, pagkatapos po nito,
04:42.2
o pagkatapos itong 2025, kinakailangang maisama na yung smartmatic sa mga procurement po namin.
04:48.9
Maliban po na lamang,
04:50.8
kung merong magpipetisyon para ho naman questionin ang inyong iginawad na kontrata sa Miro System particularly.
04:59.1
Tama po ngayong araw na ito na tayo po inabigay ng informasyon na may magpapile na po ng petisyon
05:04.9
to question yung pagkakabigay namin ng awad sa Miro System.
05:09.4
At yan naman po sir Ted, ay isang welcome development, tinatanggap po natin yan.
05:14.1
Sabi nga po natin, kami naman po, sinunod lang namin yung timeline ng Komile.
05:18.3
Exacto, ngayong araw na ito, imamanufacture ang initial batch ng mga makina
05:23.8
at nagpadala po ang Komile kasama po ang ating mga citizens arm ng observers
05:28.5
para po doon sa pag-initial manufacturing ng mga makina.
05:34.1
Opo, para lang po naman sa kaalamang po ng lahat,
05:39.3
ano ang magiging epekto kung sakasakali na merong nga maghahain ng petisyon sa Supreme Court
05:45.7
para questionin po ang kontrata ng inyong iginawad.
05:48.3
Sa Miro Systems, so sapin po ng temporary restraining order
05:52.4
o ipahinto ito at hindi na kayong magtuloy sa inyong napagkontatahan?
05:58.3
Sapagkat sir Ted, wala pa namang kaso na ipapalit sa kasalukuyan.
06:01.7
So wala pang subdidise na prinsipyo na masabi sa atin.
06:06.5
Pwede pa tayo mag-discuss ng bagay na yan.
06:08.5
Kung sakali pong kami pahihintuin, ibig sabihin hinto ang pagmamanufacture ng makina
06:12.9
hanggat walang desisyon, halimbawa po ang kataas-taasang hukuman,
06:16.4
tayo po ay unfortunately madi-delay sa lahat ng ating mga ginagawa
06:21.4
at yung nga po, ang pinaka-ulot-dulo nito ay yung hindi tayo makapag-automate ng ating halalan.
06:28.5
Ngayon po, kung sakasakali naman po, hindi tayo pahintuin at pagkatapos si Dere Derecho
06:34.0
pero later on sabihin na baliwala yung ating pong nabigay na award,
06:38.8
baliwala ang naging proseso, non-envoy ng proseso,
06:42.6
so mangyayari din po, ganun din po ang end result.
06:46.4
Tapos hindi rin tayo makapag-automate ng ating halalan.
