Farmer gives away thousands of kilos of tomatoes after El Nino affects crop | ABS-CBN News
00:18.5
Uninodawat na bali lang ito makapunit sa plastik.
00:21.8
Munay muna kuha o sa kaplat?
00:23.8
O, wala sa kaplat.
00:25.1
O, nga karoon kayang sabot na toan eh.
00:29.6
Kung di makahurot ako sa kaplat, kaya pabayaran man, pabayaran man na inyong harvest.
00:35.9
So, medyo ubay-ubay na gyan.
00:40.5
So, ipang kuha na, ipahibaw ang mga silingan nito ha?
00:44.5
Nga, ipahurot ni nato harvest kaya parang hindi niya mausik.
00:49.2
Pang-harvest nito, kimuha, Jim?
00:50.3
Tara, sigilaw yan.
00:53.3
O, ang samay lami sa tamatis doon?
00:59.6
Dili yan na nga ginila?
01:02.6
Dili yan na nga ginila?
01:05.0
Lingawan na gyan, mura't dagan-dagan na mga gyan doon.
01:14.1
O, pagpupok mo, kaya inyoha man yung mga tanong?
01:19.3
Nalipay ta, nga to nang kisir sa to ang mga silingan, o mga amigo, o mga amiga.
01:24.3
Asam na pita inyoha?
01:26.3
Kanta bako, o silingan raga pun?
01:31.7
Nabot mo dito sa mga tindahan, o dito sa tindahan mo?
01:34.9
Oo, nabot gini, ay balik sa mga rin.
01:37.6
Ayaw, sisin, abukas pa nung ka.
01:40.0
Pagbawal na mga silingan nyo dito, nga napay daghan rin, pwede rin mga mubalik nga rin.
01:45.9
Kaya napamanin mga two weeks.
01:50.3
O, thank you sa kaya, thank you.
01:51.4
Kaya nakuhaan tao gamay ang mga tamatis rin.
01:54.4
O, dili manisya sayang, kaya to manggihatag.
02:00.9
Dili nisya nitib, kuhaan nisya, hybrid variety nisya.
02:05.2
Hybrid, pero nahimaw siya nitib.
02:08.6
Tungod kayo, kuhaan, kaya wala na tubig nga ikasupply.
02:16.8
Pero tipag yung daghana nis, o naadari ka rin si Kuncihal Jun Alcubir.
02:21.2
O, atong amigo sa City Hall.
02:26.7
Namuupo na siya, kaya iasad ko nung ipanghatag sa iyahang mga kauban dito sa City Hall.
02:33.8
Ang atong bleaching dito rin, kaya hapakan muna tayo rin ni Mili o.
02:38.5
O, magmasa, sa makaw na lang.
02:41.9
O, magmasa na lang dito sa opisina.
02:43.7
Ang katunayan mga sakinan, na mga motor, pwede rin ragin mumuari.
02:47.5
Doon raman eh, dapin rin mga krasada.
02:49.2
Krasada na naladihaw.
02:51.1
Diyas babaw, dayon, ubus sa krasada.
02:53.5
O, makita rin nyo dito, dayon, na idaghan.
02:56.7
So, akong usbon, ang main nga rason nga nung ato niyong isang ipanghatag,
03:01.4
tungod kay ang iyahang bunga, dili na ganyan siya marketable.
03:04.7
So, medyo gagmay ganyan siya.
03:07.4
Pero, kung atong hunahunaon, ato ganyan sa taon ni siya,
03:11.1
good quality pagyod.
03:12.9
So, sinaw kayo, why, kinanaan sa mga kanyang insikto.
03:19.4
So, nindot rin siya gamitin para sa kuwan kaugalingon ka ng para panglamas ninyo.
03:25.0
O, kung sa may inyohang kuwan.
03:26.7
Kiniilaw ba, nagdipindi na nga kung saan ninyo paggamit.
03:30.3
So, hatag na to ninyong libre.
03:32.2
Paya, kung di na to ninyong ipanghatag, mga dao tarmanin siya dito, sayang kayo.
03:36.9
Ang amuang pagpaning kamot, nga motobo ni siya, managhan ang iyahang bunga, masayang man.
03:42.0
So, mas mayo pa nga ato ninyong isyer, ato ninyong ipanghatag sa mga tao nga nanginahanglan.
03:48.5
O, niya, kamulay kuwan, kamulay harbis.
03:51.4
Kamulay harbis, o, niya,
03:53.5
Arin lang mo dito rin, feel free rin.
03:56.0
Mga nga, mga ari dito rin, mga visits ato ang area.
03:59.3
O, ayaw mo, ayaw mo uuaw dito, kaya,
04:02.4
Kamu maoy na katabang na mo, kung maharbis mo dito rin.
04:05.4
Kaya, kami maluoy masamis amuang tanong,
04:07.8
Nga, among ibuton, nga, naapaydag ang bunga.
04:10.2
O, niya, itambak lang.
04:12.2
So, kuwan kayo, sayang man kayo.
04:15.3
So, mas mayo pa nga, ato ninyong kuhaon ang bunga,
04:19.6
Maka-experience mo mo, o, kinabuhi sa mag-uuma.
04:22.1
Correct, correct, correct.
04:24.4
Maka, kuwan pa, kaya,
04:26.0
At least ba nga, kahibao ang mga tao na ito sa syudad,
04:28.6
Ngayon, ano din yung farming?
04:30.0
Ngayon, ano din yung pagpanguma, di eh?
04:32.5
O, di din yung lalim.
04:33.9
O, di din yung lalim.
04:37.0
O, madaot good ang beauty, ane, ma'am.
04:39.8
Kainit mong kayo.
04:44.3
Nindot na kayo, niya, karun,
04:45.5
Chance na ninyo, nga,
04:47.1
Maka-experience, o, niya, makaharbis,
04:49.7
Huwaktay bayad, ane, bisan piso.
04:52.0
Ang importante lang, nga,
04:57.2
Dili, kayo, malabay rin siya,
04:59.3
Mabalik rin niya sa yota,
05:00.5
O, mahimong abuno.
05:03.6
Para di masayang,
05:04.6
Tabangin ko ninyo, nga,
05:06.2
Mahurot niya nato,
05:10.5
Sood sa 15 kaadlaw,
05:12.3
Murag, mahurot-hurot na gini siya,
05:14.9
Tungod sa kakusog sa init.
05:25.5
May magliisot Lord.
05:27.9
Ma, kongunyod, magliisot
05:31.3
Oo niya, pulus, man.
05:33.7
dalamalan sila sa ito,
05:34.8
To galitая maga dito dito.
05:55.5
Sa farm ni amigo nato, Emilio Secretaria, nanghatag siya o kamatis, kailangang kamatisan, pirtinig yung gagmaya.
06:06.9
Di na siya ma-commercial ba, di na siya mabaligya. So mga lata naman ko noon eh.
06:13.7
So iyan nalang yung panghatag. So ugma sa kabuntag, manghatag, sabi nga ito, mag-distribute.
06:21.7
So kung ano yung ito ginagmela ngun, kung gusto mong taga City Hall, nga doon ay kamatis.
06:28.2
At tumos ko opisina, ugma sa buntag, ugma sa uto. Kaya kung ano yung pamustong, ganyan mo hanggang ipanguha din eh.
06:34.4
Pusto na ganoon, yung akusag i-share ninyo ang blessings nga gihatag nato sa mga amigo na si Emilio Secretaria.
06:45.1
So muna eh, ang mga kininiang na harvest na nato, no?
06:51.1
So sige pag-harvest din nga to mga kaubahanan din eh, atong staff sa atong opisina, atong gi-dala din eh.
06:59.8
Para yun nga matabangan o harvest ni ang ato ang amigo kay Matutpan niya, sayang magkain eh.
07:08.2
Kung di li ma-harvest, kay mga lata naman ni siya. So niingon siya nga doon nalang kasimana.
07:16.5
So kamong, kamong nga...
07:21.1
So nga naminaw ka ron, napay-dwa kasimana.
07:25.2
Nga pwede mo magdalagsako din eh, libre ni.
07:29.4
Offer niya si yung amigo si Emilio Secretaria.
07:32.2
Aray mo din eh, sa Sudlondos.
07:35.3
Dito, i-yabot oh.
07:38.6
Atobo sa Sudlondos, pagkita si Emilio Secretaria, kay kininiang, hihatag niya ng libre.
07:47.0
So, wanya usikin ang grasya.
07:49.5
Kay Matutpan niya, kundili.
07:51.1
Nandito kuhaon, ah, di rin ni kuhaon mga lata man eh.
07:56.0
So, mitas tatong wapamalata, ah, kininiang na muupo na ta.
08:01.6
So kamong iawag mo ni amigo, Emilio nga pwede mong mamuupo din eh.
08:07.0
So aray mo dahil mo dali, gasolina lagi po na ninyo, pagdalabagsako.
08:13.2
Pagdalabagsako, kinimunan nito na po po.
08:15.1
Then ako ni posto na ginagmeng po tosong ma.
08:18.3
Para tong ihatag sa ati, share na to.
08:21.1
Atong mga iksuon dyan sa City Hall.
08:24.7
Kaya para ipakita na to,
08:26.9
na kinirisulta na niya sa huaw,
08:29.7
o kinimatutpan niya, ah, Jui Baclayon,
08:34.3
nga wakas siya kakita,
08:36.1
o tanong, o farm, or garden sa bukid,
08:39.6
na nadaot sa tanong.
08:43.0
muna niya nadaot sa huaw.
08:46.0
Matutpan niya, wakas siya nakita ng mga tanong na nadaot sa huaw.
08:51.1
atong ipakita ka ron,
08:52.9
na pwertig yung daota in town,
08:55.9
ang mga, ah, kamatis.
08:59.2
Dahil gagmay na kayo, mura na lang siya,
09:00.9
o kanyang, kasi kitawagin eh,
09:02.6
mura na lang, mura na lang bansinitas.
09:06.9
So, apad, magamit paghihapon.
09:09.3
Magamit paghihapon.
09:10.2
So balik ko na ko,
09:11.9
ah, arimod rin eh,
09:12.7
pagkita lang ang farm ni Milio,
09:17.0
kini niya ang sekretarya.
09:18.5
So, yun na niya nakadag ko,
09:19.5
yun na niya nakadag ko ang itong nakuha din niya ka ron.
09:26.5
doon na lang kasimana ang itagal
09:28.1
para mahurot niya,
09:30.0
kaya istimitan niya ni Milio,
09:32.8
mga 15,000 kilos niya.
09:35.7
So pagdala mong sako, ah,
09:37.8
pagdala mong sako, balik ko na ko,
09:40.2
ah, ayaw mo ka ikog,
09:41.5
wahay bayad niya.
09:42.9
Pagdala mong sako,
09:44.6
kaya para ato ang matabangan si Milio,
09:49.5
i-distribute sa iyahang krasya
09:52.5
atong ikahatag sa to mga eksoon.
09:59.0
Nangandam namin ka ron d'ry,
10:05.2
Namutos namin d'ry,
10:08.2
kini niya ang kamatis para ugba
10:20.5
mangyayog kamatis.
10:29.5
so magpasalamat, ah,
10:33.5
ihatagan tanian ini,
10:35.5
para nga atong mahatag-usap
10:40.5
sa ato ang mga eksoon na,
10:45.5
So, limunan niya karoon,
10:47.5
ato niya, mga eksoon, nga,
10:48.5
na kinahanglan. So, limunan niya karoon,
10:50.5
hinahinig po tos,
10:55.5
antumot sa akong opisina,
11:02.5
muni nga kamatis,
11:04.5
ng ato karoon nga,
11:06.5
kini niya ang gi,
11:11.5
atong nakuha dito sa umani,
11:15.5
sa umani, Milio, no,
11:18.5
So, ubay-ubay sa gumagatila,
11:22.5
So, kung itisada mo,
11:27.5
sa akong opisina,
11:31.5
anong mga kamatis, nga,
11:34.5
kuha na to sa umani,
11:38.5
kini niya ang, ah,
11:46.5
ang makaantulong mo dito,
11:51.5
makadawat mo sa grasya.
11:53.5
Kaya kinigot matot pa ni
12:00.5
iyan nalang nang ipanghatag
12:04.5
Kaya Malata naman gini siya,
12:06.5
kung hindi i-harvest,
12:09.5
takot makitungi ang kabatisan.
12:11.5
Dahil, kung hindi iyang,
12:14.5
damot siyang malkansi,
12:15.5
kaya masuhol pa siya.
12:18.5
gagmay na kay satanan.
12:20.5
ng gagmay mong gini siya.
12:22.5
Di ba kay nagkakamatis?
12:26.5
wala siya matubo ba?
12:31.5
Imported ni siya.
12:33.5
waka po yung loob tubo,
12:34.5
tungkol lagi kay,
12:44.5
So, naputol to sa kadyot,
12:45.5
kaya mura huwag da,
12:53.5
ato ding ipanghatag
12:56.5
nung pasalamatan si,
12:59.5
si Emilio Secretaria.
13:05.5
pagka matinabangon
13:15.5
madunot naman niya.
13:18.5
laga po kayo sa katalan.
13:20.5
niyatakaroon dire,
13:31.5
umang-umang naman
13:32.5
yung ubahan dire.
13:39.5
maghatag ko dito.
13:40.5
May gabi sir John
13:45.5
Layo pin Tobogon.
13:46.5
Di kamat na dyan.
13:47.5
Layo kin ni Tobogon.
13:51.5
taga-Tobogon dyan?
14:01.5
Nakatag si rin siya na
14:09.5
kupa lagi na daot
