* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Sa gitnang bahagi ng Mexico ay matatagpuan ang Guanajuato, ang tinaguri ang most beautiful city sa Mexico.
00:08.6
At alam nyo ba, may isang lugar sa syudad na ito na pinakadinadayo ng mga turista,
00:14.1
hindi dahil sa maganda nitong tanawin kundi dahil puno ito ng mga mami.
00:19.8
Welcome to the Museum of the Mami's!
00:23.0
Nasa 100 na mga mami's ang nakadisplay dito.
00:26.2
Tinatay ang halos 200 years old na ang mga bangkat, pero hanggang ngayon ay hindi pa rin naaagnas ang kanilang mga katawan.
00:34.5
At take note, hindi po sinadya na gawing mami ang kanilang katawan, kundi ito ay natural o kusang na-preserve.
00:41.9
Merong bata, matanda, babae at lalaki.
00:45.6
Ang ilan ay meron pang mga buhok at ngipin.
00:48.8
Makikita rin dito ang pinakamaliit na mami's sa buong mundo.
00:52.9
May mga nagsasabi na ilan sa mga mami's na ito ay,
00:56.2
na matay noong kumalat ang sakit na cholera.
00:59.4
At ilan din daw sa kanila ay inilibing ng buhay.
01:03.0
Tulad ng mami na ito na tinawag nilang Witch Mami.
01:06.6
Isa daw itong Mangkukulang.
01:09.6
At ito pa mga ka-awesome, mapapansin na karamihan sa mga mami's ay nakabuka ang bibig na parabang sumisigaw at humihingi ng saklolo.
01:19.0
Bakit kaya ganito ang kanilang mga itsura?
01:21.8
Sino nga ba ang mga taong ito?
01:23.9
At bakit hindi naagnas ang kanilang mga katawan?
01:31.7
Ang Museo de las Mumias o Museum of the Mami's ay ang pinakakilalang tourist attraction sa siyudad ng Guanajuato sa Mexico.
01:41.0
Itinayo ito noong 1969 at pinaniniwala ang may pinakamalaking koleksyon ng mga mami's sa Western Hemisphere.
01:48.8
Ayon sa National Geographic,
01:50.8
ang museum ay mayroong nasa 100 mami's.
01:54.5
Sila ay mga dating residente ng siyudad na namatay noon pang 19th at 20th century.
02:00.5
Paano nga ba sila natuklasan?
02:02.4
Noong 1861, nagkaroon kasi ng batas ang Guanajuato na kailangang magbayad ng burial tax ang mga pamilya na may nakalibing nakamag-anak sa Municipal Cemetery na Pantheon Santa Paula.
02:15.6
Ang mga pamilyang hindi makakapagbayad ay kukunin ang mga labi ng kanilang kamag-anak sa nitsyo nito.
02:22.1
Taong 1865 nang 60,
02:23.9
simulang tanggalin ng mga sipultorero ang mga bangkay na hindi kayang magbayad ng tax ang pamilya.
02:30.1
Ngunit nagulat ang mga sipultorero dahil imbis na mga kalansay ang kanilang mahukay,
02:35.4
mga hindi na agnas na bangkay ang kanilang nakita.
02:38.7
Karamihan sa mga ito ay intak pa ang balat, buhok at kahit paddila.
02:43.4
Ang mga tinanggal na bangkay ay itinago muna sa isang underground osuary sa pagbabakasakali na balang araw ay makakapagbayad ng tax ang kanilang pamilya.
02:53.9
Dahil sa dami ng hindi makabayad ng burial tax, naipon ang mga mamis sa underground osuary.
03:00.5
Taong 1916 nang ma-feature sa isang travel article ng National Geographic Magazine ang tungkol sa koleksyon ng mga mamis sa Guanajuato.
03:09.1
At simula noon ay naging tourist spot na ang mga mamis ng Guanajuato.
03:14.1
Kalaunan ay tinayo na din ang Museo de las Mumias upang i-display ng maayos ang mga mamis.
03:20.3
Makikita sa museum ang katawan ni Dr. Remedios.
03:23.9
Joleroi na isang French doctor.
03:26.2
Siya ang unang nadiskubreng hindi naagnas ang katawan.
03:29.5
Wala siyang pamilya sa Mexico na magbabayad sa tax, kaya siya hinukay.
03:34.4
Makikita rin sa museum ang katawan ni Juan Jaramillo, ang may pinaka na-preserve na katawan.
03:40.8
Walang damage sa kanyang balat at kumpleto pa ang kanyang mga ngipin.
03:45.5
Nandito rin ang pinakamaliit na mami sa mundo na itinuturing ng museum na pinaka-importante sa kanilang exhibit.
03:53.9
Mas lalo pang dinumog ng mga turista ang museum dahil sa mga ginawang kwento ng mga sepultorero noon.
04:00.1
Tulad na lamang ng isa daw sa mga mamis ay Mang Cuculam, kaya tinawag nila itong Witch Mami, the Witch o Labruja.
04:07.7
Ang itsura kasi nito ay medyo na-deform o pakurba ang kanyang katawan.
04:12.1
Pero napag-alamang ito ay dahil meron siyang malubhang skoliosis.
04:17.0
Pero ang tanong, bakit hindi sila naagnas?
04:23.8
Pag-aaral na ginawa ng forensic anthropologist na si Maria del Carmen Lerma Gomez,
04:29.4
ang mainit at tuyong klima sa Guanajuato ang pangunahing dahilan nito.
04:33.9
Isa pang maaaring dahilan ay ang paraan ng pagkakalibing ng mga ito.
04:37.7
Hindi kasi nakalibing sa ilalim ng lupa ang karamihan sa mga bangkay.
04:41.9
Nakalagak ang mga ito sa matataas at pinagpatong-patong nanitsyo na direktang naiinitan ng sikat ng araw.
04:48.8
Dahil dito, mabilis na na-dehydrate o natuyo ang mga bangkay at mabilis natatatay.
04:53.8
Tapos ang decomposition process nito.
04:56.1
Karamihan rin sa mga mamis ay nakabukas ang bibig.
04:59.4
Dahil ayon sa mga eksperto, habang nasa proseso sila ng decomposition,
05:03.9
nare-relax ang muscle at ligament sa panga na siyang dahilan kaya bumubuka ang kanilang bibig.
05:10.1
Hanggang sa kasalukuyan, patuloy pa rin na dinadayo ang museum
05:13.8
at minsan ay inaabot ng ilang oras bago makapasok dito
05:17.9
dahil sa haba ng pila ng mga turistang gustong makita ang mga mamis.
05:22.3
Kaya kahit medyo creepy ang itsura ng mga mamis,
05:25.7
ay itinuturing silang local pride ng mga taga Guanajuato.
05:29.6
Ito ay dahil malaki ang kinikita ng kanilang munisipalidad mula sa entrance fee ng museum.
05:35.6
Pero alam nyo ba, maraming kritiko ang hindi sangayon sa pagdi-display ng mga mamis sa museum.
05:42.0
Sa katunayan, ang National Institute of Anthropology and History o INA
05:46.5
ay gumagawa ng paraan para malaman ang pagkakakilanlan ng ilang mga mamis.
05:51.3
Marami kasi sa kanila ay kinuha ng mga turista ang mga nametags bilang souvenirs
05:56.3
kaya hindi na ito makilala.
05:58.3
Ayon pa sa kanila, dapat ratuhin ng maayos ang mga mamis
06:02.3
dahil tao rin sila tulad natin na minsang namuhay sa mundo.
06:06.3
Kaya kung malaman nilang merong pamilyang hindi aprobado sa pagdi-display ng kanilang ninuno sa museum,
06:12.3
ay aalisin ito agad.
06:14.3
Make sure to share this video mga ka-awesome upang makapagpatuloy kaming makagawa ng marami pang awesome ka-awesome.
06:21.3
Maraming salamat po.
06:23.3
This is your Ate Ol from our Republic. Hanggang sa muli and stay awesome!
