00:59.0
40 mg, 80 mg ang bigay nila.
01:02.0
Wala naman mali doon. Actually within medical practice pa rin yun.
01:07.0
Pero ako kasi usually mas mababa ako magbigay.
01:10.0
Bibigay lang ako atorvastatin 10 mg, tapos pinipilit ko kumain ng healthy, ayusin to.
01:16.0
Kasi mas takot ako doon sa side effects.
01:20.0
Kasi mas mababa ang dose ng gamot, may benefit ka, mas mababa yung side effects.
01:25.0
Mas mataas yung dosis, mas merong side effects.
01:27.0
So, depende po sa doktor at depende sa pasyente.
01:34.0
Ito lang naman opinion ko.
01:36.0
Pero kung may doktor kayo, follow your doctor.
01:39.0
Kasi payo lang yung sakin.
01:41.0
Atorvastatin, marami siyang mga benefit. May pro and con tinitimbang natin.
01:47.0
Pampababa ng kolesterol kung may barado sa ugat.
01:51.0
Katulad nito, baradong-barado na siya.
01:53.0
Nababawasan ng bara para hindi ma-heart attack.
01:58.0
Yan, side effects and risk.
02:01.0
Tulad na sabi ko, doktor niyo ang final say.
02:04.0
Kardiyologist niyo yung aking payo lang.
02:07.0
Ito yung kolesterol natin sa ugat natin.
02:09.0
Pag bata pa tayo, ang ganda.
02:11.0
Ang ganda ng daloy ng dugo, maluwag.
02:14.0
Kumbaga sa gripo, maganda yung daloy ng tubig.
02:17.0
Pag ganito, wala ka pang sintomas. Okay pa ito.
02:20.0
Pero pag naninigarilyo, kumakain ng taba.
02:24.0
Sobrang stress, high blood, diabetes, magbabara.
02:30.0
Pag talagang sobrang high blood, sobrang stress, mataas kolesterol, pwede ma-heart attack, barado.
02:36.0
Wala nang dugo papasok dito.
02:38.0
Binibigyan natin ng gamot sa kolesterol para mabawasan ito.
02:43.0
Mas hindi magbara.
02:45.0
Pero marami pang natural remedy din na tuturo natin.
02:49.0
Para lang ma-explain. Ito nga.
02:52.0
Without statin, makapal yung taba.
02:55.0
With statin, mas luminipis yung nakabara.
02:59.0
Meron na rin kasi mga generic, kaya maganda.
03:02.0
Generic to eh. So, pag generic, mas mura na siya.
03:06.0
Tingnan muna natin yung pro bago tayo sa side effects.
03:12.0
Ang pro ng statin, may pag-aaral na bawas heart attack, bawas stroke.
03:17.0
Yung mga na bypass, na operahan sa puso, na angioplasty.
03:22.0
Angioplasty, naglagay ng wire sa kamay o sa singi, tapos binuka yung ugat sa puso.
03:28.0
Kailangan din ng statin.
03:30.0
Sumasakit na ang dibdib.
03:32.0
Sobrang taas ang kolesterol.
03:34.0
Yung total cholesterol, LDL, very high.
03:37.0
May diabetes, pwede rin nabigyan.
03:41.0
Madalas sumakit ang dibdib. Mas binibigyan.
03:45.0
Atorvastatin, simvastatin, rosovastatin, halos pare-pareho sila lahat.
03:50.0
Ang pioneer dito, simvastatin eh.
03:52.0
Pero kung sa lakas na magpababa ng kolesterol, mas malakas atorvastatin.
03:58.0
Rosovastatin, malakas din.
04:00.0
Kaya lang, rosovastatin, medyo bago pa eh.
04:03.0
Medyo bago. Pero matagal-tagal na rin. Pwede na rin naman siya.
04:08.0
Ito ang kolesterol level. Pinakita natin ang kolesterol level.
04:12.0
So, 200 ang cut-off total cholesterol.
04:15.0
LDL, pwedeng 100 o 130 mg per kilogram.
04:18.0
Pero ngayon, stricto. Gusto nila 100 mg per DL and below.
04:24.0
Ito yung bad cholesterol. 100 mg per DL or below.
04:28.0
Pero sa akin lang, 130 mg per DL and below, pwede na sa akin.
04:33.0
Total cholesterol, 200 and below ang target.
04:37.0
Pero ako, hindi ako ganun ka-agressive magbigay ng gamot.
04:42.0
Mas gusto ko yung, may gamot konti.
04:46.0
Pero gusto ko nagsisikap din yung pasyente.
04:49.0
Dapat nagpapapayat din siya. Hindi siya kumakain ng cake.
04:52.0
Hindi siya kumakain ng matatamis at matataba.
04:55.0
Kasi useless din. Bibigyan mo ng gamot, lahat namang kakainin niya. Pareho din.
05:00.0
So, okay na may konting gamot kung nagkakamali siya minsan sa pagkain niya.
05:04.0
Pero at least, nag-iingat pa rin siya.
05:07.0
Ito yung mga malaking pag-aaral na ginawa sa atorvastatin.
05:12.0
Ito, 4,700 patients.
05:14.0
Bawas 16% stroke. Bawas 35% heart attack. 20% bawa sa heart disease.
05:22.0
May tulong sa ano.
05:24.0
So, marami siyang benefits. Marami siyang benefits.
05:27.0
So, wala tayong masabi doon.
05:29.0
Pag cardiologist, ibibigyan.
05:31.0
Kaya lang, ako kasi po, hindi lang naman yung benefit tinitingnan ko.
05:38.0
Lahat naman kasi ng gamot, may benefit.
05:42.0
Pero siyempre, sa ilang percent ng tao, baka 1%, baka 3%, merong tatamaan ng side effect.
05:50.0
Dahil may tatamaan ng side effect, pinag-iingat din natin.
05:54.0
Kasi hindi naman porke umiinom ka ng statin ay never ka na makaka-heart attack.
06:00.0
Actually, may pag-aaral ito.
06:03.0
Medyo complicated ito.
06:05.0
Pero nakukuha namin yung number sa 100 na binigyan ng statin.
06:10.0
Ang dapat ma-heart attack na natulungan ng atorvastatin, 13 lang eh.
06:18.0
So, itong 13. Pag 100 binigyan mo, pwede nandito ka.
06:23.0
Anyway, hindi ka naman atakihin sa puso.
06:25.0
Uminom ka o hindi nang statin. So, nandito ka.
06:28.0
Pero dito sa 13, dapat inatake sila.
06:31.0
Pero dahil sa statin, natulungan.
06:33.0
So, 13 yung talagang benefit niya.
06:35.0
13 out of 100 sa loob ng 10 taon.
06:40.0
Pero itong taon na itong 22, naka-statin man siya o hindi, heart attack pa rin siya.
06:47.0
Kaya malungkot siya ito.
06:49.0
So, ito lang talaga ang benefit 13.
06:52.0
Pwede na yan. Malaki na yan.
06:54.0
Kaya lang, ito nga yung benefit, hindi naman 100%, pero ito yung side effect.
07:00.0
Meron tataas ng SGPT, SGOT, baka magloko yung liver.
07:06.0
So, dapat binabantayan nyo.
07:08.0
Magloko yung liver, baka masira, manilaw, ayaw natin.
07:12.0
Ito pa isa. May ilang tao, tataas ang blood sugar.
07:16.0
So, nananahimik, wala siyang diabetes, uminom ng statin, tumaas ang blood sugar.
07:21.0
So, another problem.
07:23.0
O ilang percent to? Iba-iba. May 1%, 2%, less than 1%, o 3%.
07:29.0
Iba-iba yung numbers. Muscle pain.
07:32.0
Uminom ng statin, sumakit ang binti, sumakit ang muscle.
07:36.0
Merong mild lang, merong mas malala.
07:39.0
Memory, hindi sure. Pero iba sinasabi, possible humina memory, mas pagod.
07:45.0
Ito nga yung muscle nasira, may headache.
07:48.0
So, may mga possible side effect din siya.
07:52.0
So, tinitimbang natin. Una-una pala, hindi ko pala nasabi.
07:56.0
Wala po ako connection sa any drug company.
07:59.0
Wala akong pakisa kanila, wala akong connectado ni PISO.
08:03.0
May isang trip sa abroad, isang junket.
08:05.0
Never, never ako tumatanggap. Hindi ko kailangan.
08:09.0
Ayoko magpabayad sa drug company.
08:14.0
Ayoko magdagdag sa presyo ng gamot niyo.
08:17.0
Lalo na sa presyo ng mahirap, ayoko.
08:19.0
Konsyensya ko yun.
08:20.0
Ginagawa ko lang ito kasi maganda naman yung gamot.
08:23.0
Pero kailangan alam natin na may possible side effect.
08:27.0
Kaya mas gusto ko nga low dose lang.
08:29.0
Ito yung mga binabantayan. SGPT, SGOT.
08:34.0
Pataas blood sugar. Binabantayan.
08:38.0
Sino mas may side effect?
08:40.0
Kung maraming kang gamot siguro.
08:44.0
Mataas ang dose mo.
08:46.0
Mas matanda. Mas payat.
08:48.0
May dating kidney problem. May dating liver problem.
08:52.0
Tapos naka-statin. Binabantayan.
08:54.0
Alak. Bawal ang alak pag uminom ng statin.
08:57.0
Maghahalo yung alak sa statin.
09:00.0
Uminom ka ng beer, harddrinks.
09:02.0
Tapos nag-statin ka, tataas yung dose.
09:05.0
Masisira ang atay sa alak.
09:08.0
Posible masira ang atay sa statin.
09:13.0
Sa buntis, bawal din.
09:17.0
Meron tayong mga natural alternative.
09:19.0
Ito nga lagi ko nga tinuturo sa inyo.
09:22.0
So, bago ko ibigay yung mga natural treatment,
09:28.0
Like isang kamag-anak ko.
09:30.0
Ang kolesterol, gusto natin.
09:33.0
Dapat 200 and below.
09:36.0
200 mg yung isang kamag-anak ko.
09:42.0
Pag iba, mabibigay na ng statin yun.
09:44.0
Pero sa akin, wala naman siyang risk factor.
09:46.0
Wala naman history ng heart disease.
09:48.0
Kaya kahit 230 mg, 235 mg sa lagi.
09:51.0
Misang 220 mg. Hindi ko na minibigay ng gamot.
09:56.0
Mag-healthy diet ka nila. Payat naman siya.
09:58.0
So, kanya-kanyang style.
10:01.0
Pero yung ganun 230 mg, hindi ko binibigay ng statin.
10:04.0
Ito si Doc Lisa. May lahi yan ng high cholesterol.
10:09.0
Si Doc Lisa, binibigyan ko atorvastatin.
10:11.0
10 mg. Pero hindi everyday.
10:14.0
Siguro 4 times in a week.
10:15.0
Kasi nga, babae nga si Doc Lisa.
10:17.0
Wala namang heart problem.
10:19.0
Pero ang kolesterol niya 300 mg.
10:22.0
Super taas 300 mg.
10:24.0
Ayoko naman 300 mg.
10:25.0
Parang mausok yung kolesterol.
10:28.0
Kailangan mababa-baba konti sa 300 mg.
10:31.0
Kaya low dose lang.
10:33.0
Pero pag ibang tao, ihahigh dose nila.
10:35.0
Hindi ko sinasabing mali yung mataas na dose.
10:38.0
Pero mas gusto ko lower dose, less side effect.
10:41.0
Dagdagan nyo na lang ng ganito.
10:43.0
Kailangan naman may trabaho yung pasyente na pumain ng ito.
10:47.0
Mansanas. Mas healthy.
10:49.0
Kailangan mag-exercise.
10:51.0
Kailangan mas isda kinakain.
10:53.0
Bawa sa baboy-baka.
10:57.0
Diet, nakakababa.
11:00.0
Oatmeal, pwede bumaba kolesterol nyo ng 25 points.
11:04.0
Weight loss, nakakababa.
11:08.0
Tigil mga matatamis.
11:12.0
Pagkain, nakakababa.
11:18.0
Di ba? Alam nyo yan.
11:20.0
Avocado. Healthy fats.
11:31.0
Saging okay lang naman.
11:33.0
Hindi masama sa kolesterol.
11:41.0
Pwede. May tulong yan.
11:44.0
Green leafy vegetables.
11:45.0
Siyempre oatmeal.
11:48.0
Garlic pang kolesterol din.
11:49.0
Nakakababa ng kolesterol ng garlic.
11:54.0
pag meron kayong mga side effects,
11:56.0
pupunta kayo sa doktor nyo.
11:57.0
Baka kailangan itigil.
11:59.0
Pero hindi nyo pwede itigil
12:01.0
ng basta-basta lang.
12:04.0
Ito, sample ng mga gamot
12:07.0
sa kolesterol at equivalent dose.
12:10.0
Merong equivalent dose yan.
12:13.0
pag simvastatin mo 20 mg
12:17.0
lilipat ka sa atorvastatin,
12:20.0
Kasi, misan mas matapang kasi yung atorvastatin.
12:24.0
10 mg ng atorvastatin, katumbas niya
12:26.0
20 mg na ng simvastatin
12:29.0
at 40 mg ng lovastatin, pravastatin
12:32.0
at yung mga iba't iba.
12:35.0
itutuloy-tuloy ko na lang.
12:38.0
Pag na-miss yung gamot ng atorvastatin,
12:41.0
di next day na lang inumin.
12:42.0
Wala namang kaso.
12:44.0
Alak, ingat tayo.
12:47.0
Suha, konting ingat.
12:49.0
Pag maraming suha,
12:51.0
eh, konting suha,
12:53.0
Kung maraming suha,
12:54.0
minsan nagugulo yung dose.
12:56.0
Oras na sumakit ang muscle ng hina,
13:00.0
pacheck up sa doktor.
13:02.0
Okay, baka CPK total,
13:04.0
sinicheck, baka CPK total.
13:05.0
Paalam niyo sa doktor na sabi mo,
13:07.0
nakastatin ako eh,
13:08.0
nakatorvastatin, simvastatin,
13:09.0
masakit muscle ko.
13:11.0
Okay, may naninilaw, importante.
13:13.0
Biglang nagdark yung ihi,
13:16.0
pacheck, baka liver problem.
13:18.0
Tumaas blood sugar,
13:21.0
Sigarilyo, tigil.
13:23.0
Okay, yun naman binabanta yan.
13:25.0
Other side effects,
13:26.0
yung iba nagsisipon-sipon.
13:30.0
Buntis, hindi pwede uminom.
13:32.0
Okay, pag buntis, hindi pwede.
13:34.0
Madalas mag side effects,
13:38.0
Pag bata, senior.
13:39.0
So, pag mas senior,
13:40.0
mas maingat sa dose.
13:46.0
pero usually sa gabi.
13:47.0
Pero ngayon okay lang, ma'am.
13:48.0
Morning or night.
13:49.0
Usually sa night ang binibigay.
13:50.0
So, yan ang mga iniingatan natin.
13:54.0
Gano'ng kabilis ang efekto nito
13:57.0
Hindi po kaya kumain ka ng lechon ngayon,
14:00.0
tapos iinom ka sa tableta,
14:03.0
Hindi naman tayo naglalaro.
14:06.0
Parang kain ng lechon,
14:08.0
kain ng atorvastatin.
14:09.0
Medyo kalokohan yan.
14:11.0
Iba yung katawan natin.
14:13.0
Yung ininom mong atorvastatin,
14:16.0
hindi naman niya mahanap
14:17.0
yung balat ng lechon na kinain mo.
14:19.0
Hindi naman gano'ng ka-specific yun.
14:23.0
pag uminom ka ng atorvastatin,
14:26.0
usually para bumaba kolesterol mo,
14:31.0
One to two weeks ka pa mag-iinom
14:35.0
Ano average pinakamalakas atorvastatin?
14:38.0
Generic lang binanggit ko.
14:40.0
Generic is mura lang.
14:42.0
Sampung piso lang or less.
14:44.0
Kasi nga generic siya.
14:46.0
Ang lakas ng pagbaba niya sa total kolesterol,
14:48.0
usually mga 35% mabababa.
14:52.0
Triglyceride, mga 40%.
14:54.0
Tapos yung HDL baka tumaas.
14:57.0
May pros and cons to.
15:00.0
Balik kayo sa inyong doktor
15:02.0
at sundin natin itong mga tips natin,
15:04.0
mga healthy lifestyle tips
15:06.0
para bumaba yung kolesterol.
15:08.0
Kung napababa niyo yung kolesterol niyo
15:10.0
ng ito lang ginagawa niyo,
15:12.0
jeta lang at pagkain na,
15:14.0
hindi mo na kailangan uminom ng gamot.
15:16.0
Ligtas na tayo sa lahat ng side effects.
15:19.0
Kasi ito pwede mo habang buhay inumin.
15:21.0
Gano'ng katagal iniinom sa atin?
15:23.0
Matagal. Years. Taon.
15:25.0
One year, two years, five years.
15:29.0
Kaya nga ayoko nga mataas yung dose.
15:31.0
Kasi pag ganon katagal,
15:33.0
ayoko mag-abang ng abang
15:35.0
ng mga possible side effects.
15:37.0
Salamat po. Share po natin sa ating kababayan.
