Close
 


BBM di sisibakin si VP Sara Duterte sa DepEd
Hide Subtitles
Click any subtitle word to view Tagalog.com dictionary results.
Computer Shortcuts: Left / Right arrows to jump 2 seconds back or forward. +Enter or Space to toggle Play/Pause button. Full Screen Mode
Good decision ba na panatilihin ni BBM si VPSara Duterte as education secretary kahit “bad shot” na ito sa First Lady? More importantly, kumusta ang competence ni VP sa DepEd? Catch our live episode with Prof. Cielo Magno.
Christian Esguerra
  Mute  
Run time: 59:49
Has AI Subtitles



Video Transcript / Subtitles:( AI generated. About AI subtitles » )
00:00.0
Good evening guys, welcome po sa ating episode ngayong gabi dito po sa ating
00:28.5
Facts First Podcast. Ako po si Christian Esguerra. Thank you for joining us tonight.
00:33.7
Today is April 23. Sobrang init na araw po. And I think it will only get worse for tomorrow.
00:42.6
Nabasa niyo ba yung balita? So, sinabi ng Manila City Government, wala mo nang face-to-face
00:48.9
klase sa Manila dahil sa sobrang init. Kumaga, ano muna, online or asynchronous.
00:54.3
Depende siguro yung diskarte ng mga schools. Pero that only goes to show.
00:58.5
Gano'ng katindi ang init na nararanasan po natin nito mga panahon na ito.
01:04.6
Incidentally, mainit din po ang atmosphere sa ating politika dito sa Pilipinas.
01:10.1
In particular, yung issue po within the UNITEAM. Baka inisip ng iba,
01:13.8
o magpinag-uusapan pa rin yung UNITEAM. Eh sila yung nakaupo eh.
01:17.5
Tsaka napaka-newsworthy po ng story. So you cannot underestimate the journalistic value.
01:23.1
Of course, the importance of that issue when it comes to how,
01:28.5
the lives of ordinary Filipinos like us are actually affected, panag-aaway yung dalawang higanting pamilya
01:35.9
na namumuno sa ating bansa ngayon. Ngayon, of course, nagsalita na si First Lady Lisa Arneta Marcos
01:43.0
at inamin niya na badshot na sa kanya si Vice President Sara Duterte at sinabi niya na
01:47.9
Sara Duterte crossed the line. Ikaw ba naman, no? Vice Presidente, Cabinet Member, Member of the Official Cabinet
01:55.4
or Family of the President.
01:57.6
Atin ka rin sa...
01:58.3
Rally kung saan winawalang hiya yung Presidente mo. Tinatawag na bangag. Tsaka pinag-re-resign pang ano iba. Diba?
02:06.5
Ang sagot naman ni Sara Duterte, ni Vice President, eh hindi naman kasama sa mandato niya o ano man yung nararamdaman
02:12.5
nitong First Lady, no? At sila na rin daw mag-uusap ni President Marcos regarding that.
02:18.3
Ang latest po dyan sa balita na yan, eh si President Marcos, sabi niya, stay put si Sara Duterte.
02:24.1
Hindi siya tatanggalin bilang Education Secretary.
02:28.3
Tapay natin ngayon, no?
02:29.6
So, tamang desisyon ba yan?
02:31.5
Of course, napaka-political ang desisyon na yan.
02:33.9
Pero, would that be to the benefit of the basic education sector?
02:40.2
Especially in light of the latest pronouncement about the Vice President, na hindi daw niya na-review yung review na isinagawa sa matatag o K-12 curriculum.
02:50.4
Kasi wala lang daw siya expertise dyan.
02:52.0
So, makakausap natin isang ekspertong educator.
02:55.5
Okay?
02:56.3
Alam ko marami sa inyo nagre-request.
02:58.3
I-guess natin siya.
02:59.5
Eh, eto na.
03:00.1
Pagbigyan na natin.
03:01.2
Ay, kayo ang pagbibigyan namin.
03:03.6
I'd like to welcome again to our program si Professor Shelo Magno.
03:09.4
Tika, kamalakang pindot.
03:11.2
Magandang gabi.
03:12.5
Magandang gabi.
03:13.5
Magandang gabi po sa lahat nung nakikinig sa Facts First.
03:17.0
Tika muna, baka ma-disappoint sila kasi kanina pa.
03:19.4
May mga nagre-request sa akin.
03:20.6
Baka raw pwedeng mag-play ka ng sax.
03:23.6
Kakayanin ba?
03:24.9
Sa haba ng discussion natin ngayong gabi na gusto mong i-call,
03:28.3
or isang separate session na lang, puro sax lang ang gagawin natin.
03:32.1
Separate session.
03:33.2
Ang gawin nyo na lang, i-follow nyo si Professor Shelo Magno sa TikTok,
03:36.9
saan pa ba, sa Facebook, saan pa?
03:39.0
YouTube, meron din, di ba?
03:40.6
Live na lang, no?
03:42.2
Ha-aralin ko na kung paano mag-live.
03:44.0
Hindi ako marunong mag-live, eh.
03:45.7
Grabe.
03:46.2
Ang galing pala tumagtog ng saxophone ni Professor Shelo Magno.
03:49.6
At syempre, dahil alam ko awkward ito sa kanya, gagawin ko pa rin, no?
03:53.5
Si Professor Shelo Magno, dati po siyang undersecretary ng Department of Finance.
03:57.4
Okay.
03:58.3
Okay, okay. Sige na.
04:01.8
Okay.
04:02.5
Ito nakita ko sa social media posts nyo.
04:05.3
You were putting in context.
04:08.1
I wouldn't say critical, kasi tama lang naman yan, no?
04:10.7
Itong issue, itong, hindi, mamaya na pala yan.
04:16.4
Kasi, anyway, pausapan muna natin ito, no?
04:19.4
What do you think of this?
04:20.2
The decision of the President to keep the Vice President as Education Secretary?
04:25.9
Well, from a political perspective,
04:28.3
parang feeling ko, i-expect natin yan, kasi, imagine if tinanggal ni PBBM si VP Sara as Deputy Secretary,
04:38.3
for sure, yung mga DBS, grabe yung magiging galit, no?
04:42.9
So, I guess, nire-recognize pa rin ni PBBM yung political weight na dinadala ni VP Sara sa political circus na to.
04:52.3
On the other hand, kapag si VP Sara naman yung nag-resign, syempre, parang siya naman yung sumurrender dito sa,
04:58.3
battle between BBM and the DBS.
05:02.4
Kaya, parang yan yung stalemate position natin ngayon.
05:06.1
Nandyan si VP Sara sa DepEd, habang tayo may hinaharap na education crisis.
05:13.7
Okay, speaking of that, no?
05:15.3
Kasi merong isang activity ang DepEd, tama ba?
05:21.2
Kunsaan, inamin ni Vice President Sara Duterte, hindi lang Secretary ng Education, napakahalaga po ng portfolio na yan, no?
05:28.3
Nang education portfolio.
05:30.6
Sabi niya,
05:31.0
I do not come from the education sector, I don't have any education background, so I cannot review what they are doing.
05:38.6
I rely on their expertise and all the stakeholders who did the review.
05:43.8
Sabi niya, ang magawa ko lang, which I do very well, admittedly, is magpupok talaga ng mga tao to drive a person to do what they are supposed to do.
05:53.7
Ang pinag-uusapan po dito, ang konteksto nito, yung matatag kurikulum.
05:58.3
O yung K-12 Curriculum Review na in-launch noong October, tama ba? Last year, 2023?
06:05.0
Ay, no, January ata. January, no?
06:07.5
Okay, ano ba ang implication ng ganyang admission?
06:10.9
Actually, alam mo, yung matatag kurikulum, napaka-importante yan sa education sector natin.
06:15.9
Kasi may goal of decongesting yung mga competencies na tinuturo sa mga studyante para mas maging focus doon sa fundamental na dapat matutunan nila, no?
06:24.5
Ang very interesting sa akin dyan, even sabihin niya,
06:28.3
strength na ay pagpupok sa mga tao para gawin yung dapat nilang gawin.
06:32.2
Yung tanong, eh, paano mong nalalaman kung ano nga ba yung dapat nilang gawin kung wala kang idea kung ano yung agenda, issues, and concerns ng education sector?
06:41.1
Dahil hindi mo nga siya expertise.
06:43.0
So, yung pinakamalaking question sa akin.
06:44.8
Second, sige, assuming hindi mo yan competency, hindi mo yan field,
06:49.0
I think it's very important na kapag binigay sa iyo yung trabaho, pag-aaralan mo siya,
06:53.8
maglalaan ka ng panahon para intindihin siya.
06:56.2
So, hindi pwedeng kapag hinarap sa iyo,
06:58.3
Ma'am, ito na yung bagong kurikulum.
07:00.3
No comment ako dyan kasi hindi ko yan expertise,
07:02.7
especially in the sector where you're expected to lead.
07:06.9
So, medyo very problematic sa akin yung ganong pagtanaw niya
07:10.9
na i-de-defer na lang niya sa mga experts
07:14.9
yung isang napaka-importanting bagay katulad ng kurikulum ng basic education natin.
07:21.7
So far, may nakita ba kayong para-improvement sa kanya
07:24.1
since she took over as education secretary
07:27.2
at the start of the Marcos administration?
07:30.8
Actually, ang napapasin ko kasi mas busy siya sa mga ibang pagkukomen sa iba-ibang issue, no?
07:35.7
At marami pang problema itong education sector na sana mas natutugunan.
07:40.5
Ang interesting nga dyan, sa kurikulum na yan,
07:43.1
pinresent sa Congress, nakita kayong hearing eh,
07:45.8
nag-comment si Senator Pimentel.
07:47.5
Kasi nung pinapresent yung matatag kurikulum,
07:49.8
wala si VP Sara to explain it.
07:53.3
Wala din yung undersecretary to explain it.
07:56.1
And nung pinorm nga itong,
07:57.2
ang matatag kurikulum.
07:58.1
Ang primary goal is to decongest.
08:00.6
Bawasan yung mga competencies.
08:02.3
And then the director who attended
08:03.9
explained na nung pinresent ito
08:06.7
kay VP Sara,
08:08.9
she even added another competency.
08:12.8
And that is yung pagdadagdag ng peace competency
08:15.4
dito sa buong kurikulum.
08:17.5
Kaya yung tama yung tanong ni Senator Pimentel.
08:19.5
Akala ko ba ang goal natin is to decongest?
08:21.5
Bawasan yung competencies.
08:22.7
And here you are,
08:24.6
as the Secretary of DepEd,
08:25.7
na nagdadagdag ng competencies.
08:27.2
Tapos yung sa konteksto na sinabi niya,
08:29.5
na hindi niya naiintindihan yung buong kurikulum.
08:32.4
So, very dangerous, no?
08:34.0
Pinaglalaroan natin yung mga polisiya
08:36.5
na very significant yung effect sa atin
08:39.3
bilang mga mamamayan.
08:40.6
This is the basic reason na
08:42.2
pinag-object ko lagi sa gobyerno.
08:44.1
Yung parang kung ano-anong polisiya,
08:46.7
gamble-gamble ka lang.
08:47.7
Itong gawin natin,
08:48.8
but the implication,
08:50.0
yung ramification sa publiko,
08:51.6
napakalaki kasi.
08:53.3
I don't even know where to start, no?
08:55.9
Kasi po, pinag-usapan natin yung
08:57.1
competence.
08:57.7
Tama yung sinasabi ni Professor Shelo, no?
08:59.5
We're not expecting 100% competence.
09:01.9
Although, syempre,
09:03.0
kung susundin natin yung tamang standards,
09:05.0
dapat talaga ilalagay mo sa education sector,
09:07.2
for instance,
09:08.2
ay yung may alam sa education sector.
09:09.8
Example, ikaw,
09:10.6
Professor Shelo Magno,
09:12.7
eh kung hindi ka naman ekonomista,
09:14.0
ano naman ang silbi mo
09:16.5
sa Department of Finance, di ba?
09:18.7
Tama ba?
09:19.2
Correct, correct, correct.
09:21.1
At saka, tingin ko,
09:22.8
more than the, ano,
09:25.5
the person has to have,
09:27.1
have an understanding,
09:28.1
gaano ba kahalaga itong sektor
09:29.5
na pinanghahawakan mo?
09:31.1
Kasi kung titingin natin sa mga kwento niya,
09:33.0
sa mga priorities niya
09:34.2
over the few months,
09:36.2
or two years na nandyan siya,
09:37.9
ano yung, well,
09:39.1
nagkaroon ng tree planting
09:40.1
under the confidential fund,
09:41.8
dahil ito ay peace agenda.
09:43.9
And then,
09:44.5
I think one good program na ginawa niya
09:47.4
is to reduce the admin task,
09:49.5
yung memo,
09:50.1
to reduce the admin task of the teachers.
09:52.0
That's very important.
09:53.3
How it's going to be implemented,
09:55.7
yun yung question.
09:56.3
Kasi yung mga,
09:56.9
mga admin people na hinahire
09:58.4
are temporary,
09:59.5
parang temporary people
10:00.7
to take care of the admin task.
10:02.7
Kailangan dyan plantilya eh,
10:04.2
kailangan may competencies din.
10:06.3
Kasi hindi pwedeng temporary individuals
10:08.4
yung paggagawin mo ng mga admin.
10:10.4
The teaching is important,
10:12.2
the admin component
10:13.2
is also very important.
10:15.3
So kailangan,
10:16.3
malabi ni,
10:17.6
ni Secretary Sara,
10:20.1
ng DepEd,
10:21.2
na mapalaki yung plantilya,
10:22.9
yung number ng mga tao
10:24.1
na nandyan sa,
10:24.9
sa,
10:25.4
sa education.
10:26.9
Sektor.
10:27.3
Hindi lang yan ah.
10:28.0
Actually,
10:28.6
eto,
10:29.1
kongkretong implication sa atin.
10:30.6
Binasa ko kasi yung EDCOM report eh.
10:32.3
Medyo mahaba yan,
10:33.3
diba?
10:34.1
Kasi yung mga ibang tao sinasabi,
10:36.0
meron ba tayong education crisis?
10:37.5
Wala tayong education crisis.
10:38.8
Ramdam na ramdam namin si VP Sara.
10:41.0
Yung PISA score
10:42.1
na pinag-uusapan natin dati na,
10:44.0
diba,
10:44.2
Kolel at yung Pilipinas.
10:46.1
Pag kinumpare mo yan
10:47.3
sa performance ng ibang bansa,
10:49.8
yung best learners natin
10:51.9
ay average student lang
10:53.6
sa Malaysia,
10:54.5
Thailand,
10:55.4
Brunei,
10:56.0
at Vietnam.
10:56.9
At yung best performer natin,
10:59.5
ang katumbas niya
11:00.2
ay yung worst performer
11:01.7
sa Singapore.
11:03.0
So even if we spend
11:04.2
a lot of money,
11:05.8
or padala natin
11:06.5
araw-araw yung mga
11:07.6
anak natin,
11:09.1
patapusin natin
11:10.1
ng public schools,
11:11.6
or even private schools,
11:13.9
yung skills na nakukuha nila
11:15.4
is not enough
11:16.4
to make them competitive
11:18.5
in the labor market
11:20.1
pag nagtrabaho na sila.
11:21.9
So hindi lang to
11:22.8
basic learning
11:24.1
ng reading,
11:25.2
math,
11:25.5
or English.
11:26.9
Ito ay nagtatakda
11:28.6
ng kinabukasan
11:29.7
ng mga kabataan.
11:30.8
The extent of how
11:31.5
we're going to address
11:32.2
poverty in this country.
11:34.3
Paano natin matatanggal
11:35.3
sa kahirapan
11:36.0
yung mga maraming tao
11:37.1
sa buhay.
11:37.6
That's right.
11:38.0
Ito yung second na
11:39.0
naka-ano din sa akin
11:42.3
nung binabasa ko yung report.
11:44.3
Ang sabi dito,
11:46.0
pinapadala natin
11:46.9
yung mga anak natin.
11:48.1
Yung mga anak natin
11:49.4
spends 12.9 years
11:51.6
sa pag-aaral.
11:53.4
Yung mandatory,
11:54.4
diba,
11:54.6
yung basic education
11:55.5
from kindergarten,
11:56.8
to kindergarten,
11:56.9
to senior high school.
11:59.8
12.9 years.
12:00.9
Pero despite that 12.9 years,
12:03.6
yung equivalent quality
12:05.0
ng education na natutunan nila,
12:07.0
7.5 years lang.
12:10.1
And at grade 10,
12:11.8
90% ng mga bata
12:12.9
hindi marunong magbasa.
12:14.9
So talagang may education
12:16.1
crisis tayo.
12:18.2
And kung naiintindihan
12:19.8
ng presidente
12:20.9
at vice-presidente
12:22.2
yung implikasyon nito,
12:24.0
I think,
12:24.9
on their own,
12:26.6
na,
12:26.8
naiintindihan nila
12:28.5
yung crisis diba?
12:29.7
Sila na yung nagsasabi na,
12:31.1
oh, we really need an expert
12:32.3
to address this problem.
12:35.3
Okay, too much to digest, no?
12:37.8
Isayas na yun natin,
12:38.7
baka naliligaw yung iba.
12:39.8
Binabanggit ni Professor Shelo
12:41.2
na PISA,
12:42.1
ito yung Program for International
12:43.2
Student Assessment,
12:44.8
or PISA.
12:45.8
Ang Pilipinas,
12:46.5
on 2018,
12:47.5
79th out of 81 countries.
12:50.5
Kulelat po.
12:51.6
Pero syempre,
12:52.4
alam naman natin sa Pilipinas,
12:53.7
you always look at the bright side.
12:55.6
Ito yung bright side.
12:56.4
Noong 2012,
12:56.7
ang laki na improvement natin,
12:58.9
alam nyo po ba?
13:00.0
From 79th,
13:01.0
naging 76 tayo.
13:02.8
Out of 81 countries.
13:04.4
Isipin nyo po yun,
13:05.5
3 places na-improve tayo.
13:07.5
Pero ibig sabihin,
13:08.2
kulelat pa rin po tayo
13:09.1
sa math, science,
13:10.2
at saka reading comprehension.
13:11.8
Siguro,
13:12.4
kung babalik tayo rin natin
13:13.4
yung talaan,
13:16.7
nasa number 3 tayo.
13:18.6
Parang ganon.
13:19.5
Syempre,
13:19.8
I'm just being sarcastic
13:20.8
kasi pasensya na Prof. Shelo
13:22.0
dito sa programang ito.
13:23.6
We really take pains
13:24.6
to explain sarcasm.
13:25.8
Okay?
13:26.7
Na paliwanag po natin yan.
13:28.1
Hindi po tayo pwede
13:28.7
maging sarcastic
13:29.5
na walang paliwanag
13:30.4
dahil may mga tao po
13:31.4
na hindi nauunawaan yun.
13:32.9
Okay.
13:33.5
Tapatin na natin ito.
13:34.6
Is she competent
13:35.6
to handle the education portfolio?
13:38.7
Sinasinot ko na,
13:39.5
no, no, she's not.
13:40.7
Siya na nga yung nagsabi eh.
13:42.3
That she doesn't have
13:43.1
the competency
13:44.1
for this sector.
13:46.0
Kaya nung
13:46.6
dinidiscuss ko to
13:48.0
sa social media,
13:49.4
this is not about
13:50.4
supporting Marcos
13:52.1
or supporting Sarah.
13:53.8
Pwede silang magpitikbulag
13:55.1
or magpitika ni
13:56.2
First Lady
13:57.4
maghapon.
13:58.5
Wala akong pakialam.
13:59.8
Ang pakialam ko lang,
14:01.3
yung quality ng education
14:02.9
na nakukuha
14:04.2
ng mga anak natin.
14:06.1
So,
14:06.7
sana makita natin yun, no?
14:07.7
Kasi parang halimbawa yan eh.
14:09.5
Nag-order ka sa restaurant,
14:11.8
nagbayad ka ng burger,
14:13.3
quality burger,
14:14.1
anggus nga eh, diba?
14:15.4
Mahal ng binayad mo.
14:16.5
Tapos binigay sa'yo
14:17.4
cheap na burger
14:19.6
na luma at ano.
14:21.5
Tapos sasabihin,
14:22.8
tatanggapin mo ba yun
14:23.8
bilang consumer
14:24.6
despite yung
14:26.2
mataas na binayad mo?
14:27.1
Siyempre hindi, diba?
14:28.0
Magdi-demand ka ng
14:28.9
better quality.
14:29.9
So, palitan mo yung chef mo,
14:31.1
kumuha ka ng mas magaling-galing na chef
14:32.7
para masarap yung food
14:34.0
na sinaserve mo sa amin
14:34.8
dahil yun yung binayaran namin.
14:35.9
It's the same thing.
14:37.5
Nagbayad tayo ng tax
14:38.6
dahil expectation natin
14:40.0
magbibigay ng magandang quality
14:41.5
yung education
14:42.2
yung gobyerno sa atin.
14:43.8
So, karapatan natin
14:44.8
mag-demand
14:45.4
kay President Marcos
14:46.8
na palitan si VP Sarah
14:48.5
or si VP Sarah
14:49.6
kung naiintindihan niya
14:50.8
yung overall implication
14:52.3
ng kahalagahan
14:54.2
ng pag-address
14:55.3
ng education credit.
14:56.2
To resign
14:57.2
and find
14:58.3
the right person
14:59.8
to run
15:00.4
the Department of Education.
15:02.4
Actually, pag inisip niyo nga,
15:03.8
Professor,
15:04.8
matindering accountability
15:06.4
niya ng Presidente
15:07.4
kasi siya appointing power.
15:09.3
Diba?
15:09.5
Kasi kung titinan natin
15:10.5
purely from
15:11.1
competence perspective,
15:13.8
eh dapat maglagay ka talaga
15:14.7
na matinudyan.
15:15.4
At ang daming magagaling
15:16.4
from the education sector.
15:18.1
Unfortunately lang,
15:19.1
iba sa kanila nakakausap ko.
15:21.1
And I don't think
15:21.8
they're willing to appear
15:23.5
in a program like this
15:24.6
kasi nga,
15:25.1
mahirap pag pinitik mo yung
15:27.0
pinaka-in-charge
15:28.8
dun sa basic education
15:30.1
ng Pilipinas.
15:31.4
Napaka-powerful pa naman
15:32.7
politically
15:33.1
ng mga Duterte.
15:34.8
But my point is,
15:35.9
the problem is
15:36.7
staring us in the face.
15:38.2
Tama yung sinasabi
15:38.8
ni Professor Shelo, no?
15:40.0
I invite you all
15:40.8
available to online
15:41.8
yung EDCOM report
15:42.7
about what ails
15:45.1
our education system.
15:46.7
Kasi remember,
15:47.5
ang problema ng iba dyan
15:48.7
yung in-denial.
15:50.2
Yung iba sinasabi,
15:51.2
anong crisis?
15:51.8
Wala naman tayong crisis
15:52.5
sa edukasyon.
15:53.6
Hindi pa ba
15:54.8
obvious?
15:55.4
Ano mga kakalangin
15:56.4
yung ebidensya?
15:58.7
Yun, tama mga Christian, no?
16:00.3
Yun na nga yung sinasabi ko.
16:01.5
That's why I,
16:02.7
in another post,
16:03.7
I was challenging
16:04.5
the President.
16:05.9
Kasi may accountability
16:06.8
siya sa atin
16:07.8
bilang mga botante
16:09.3
at, you know,
16:10.4
citizen na nagbabayan
16:11.6
ng tax.
16:13.1
Natugunan tong problema
16:14.3
ng to.
16:15.4
Nakikita ko
16:16.1
yung political reason
16:17.3
why he is keeping
16:18.9
VP Sara.
16:20.5
But he has a greater
16:21.5
responsibility
16:22.5
sa mga mamamayan
16:23.8
natugunan tong
16:24.5
education crisis
16:25.6
natin.
16:27.6
Pwede ba ibigay na lang
16:28.8
sa medyo benign
16:29.7
na
16:30.2
ahensya?
16:33.2
Yung merong
16:33.7
yung tipong, ano,
16:34.6
yung tipong less damage.
16:35.6
At kung pinuno ka,
16:37.1
go on, sige.
16:38.4
Nag-aaway-away,
16:39.9
aaway-away sila,
16:40.9
aaway-away sila.
16:41.8
At paano kang nakakatutok
16:42.9
na solusyonan
16:43.6
yung problema
16:44.1
ng to
16:44.4
kung nagbabatuhan sila
16:45.9
ng issues everyday
16:47.3
pero ay di-deny
16:48.2
na may disunity.
16:49.1
Pero tama ka,
16:50.0
kaya nga po nag-iisipan ko,
16:51.0
so saan ang agency ba
16:52.1
yung may least damage
16:53.6
na pwedeng,
16:54.2
ano,
16:54.5
diba?
16:55.7
Wala akong maisip eh.
16:57.6
Wala natin ilagay,
16:58.3
baka ma-offend yung ahensya,
16:59.6
pero totoo po yan,
17:00.7
in all seriousness,
17:01.8
in all honesty,
17:02.8
pag-presidente ka,
17:03.6
you have to put the right people.
17:05.2
You understand the issue
17:06.0
of political accommodation,
17:07.2
pero for important portfolios
17:09.0
like education,
17:10.4
ano ba naman yung maglagay ka
17:11.8
na may konting
17:12.5
manlang karanasan?
17:14.0
Diba ang problema sa atin
17:14.8
sa Pilipinas,
17:15.6
masyadong binababaan
17:16.8
natin yung standards?
17:17.9
Diba yung binabanggit
17:18.6
nyo kanina,
17:19.1
tree planting,
17:20.3
parang naghahanap na lang
17:21.6
tayo ng boating
17:22.4
na gawa
17:23.2
nung
17:23.7
BCP
17:24.5
presidente
17:24.9
bilang
17:25.4
sekretary ng education
17:27.5
when in fact
17:28.2
dapat mataas
17:29.3
ang expectation natin,
17:30.7
diba?
17:31.8
That's the biggest bureaucracy
17:32.8
within the,
17:33.7
tama,
17:34.0
diba?
17:34.2
Within the executive department,
17:35.9
it's the education bureaucracy,
17:37.3
tama ba?
17:38.1
Yes, yes.
17:38.9
At saka alam mo yung isa pa,
17:40.1
sorry,
17:40.7
binasa ko talaga
17:41.3
yung EDCOM report eh,
17:43.3
kinukumpara yung
17:44.0
how much we're spending
17:45.0
per student
17:46.0
kumpara doon sa average
17:47.2
globally
17:47.7
para makapag-perform
17:48.9
ng positively
17:50.1
better
17:51.2
yung mga sadyante.
17:52.2
Sa atin,
17:52.5
yung average
17:53.1
spending natin
17:54.4
per student,
17:54.5
11,000 dollars.
17:56.6
Sa ibang bansa,
17:57.6
50,000 plus dollars na.
18:00.4
So napakalaki
18:01.1
ng difference
18:01.7
and yet,
18:03.2
kung tutuusin,
18:04.6
ang dami-daming issues
18:05.5
ng corruption
18:06.0
na lumalabas
18:07.0
sa DepEd.
18:07.7
So hinanap ko nga eh,
18:09.1
may kongkreto bang
18:09.9
response yung DepEd
18:11.2
nang lumabas
18:12.0
yung issue
18:12.7
tungkol sa
18:13.1
19,000 Go students?
18:15.9
Parang wala akong nakita
18:17.0
na kongkretong
18:18.3
response
18:19.0
mula sa vice president
18:20.2
para tugunan yan.
18:21.3
And that's equivalent
18:22.1
to 500 million pesos
18:23.9
ata na
18:24.5
nawala sa
18:25.1
pamahalaan
18:26.2
dahil napunta lang
18:27.3
sa mga ghost accounts.
18:28.8
Tapos meron pa akong
18:29.5
nabasa dito sa
18:30.5
ano,
18:31.5
sa report.
18:33.9
May feeding function
18:35.1
din kasi.
18:35.8
Nagbibigay ng
18:36.4
feeding program
18:37.3
ang DepEd.
18:38.1
Kasi may mga,
18:39.3
marami tayong bata
18:40.2
kapag ka underweight ka
18:41.6
or undernourished ka,
18:42.8
syempre mabagal
18:43.5
yung learning mo.
18:44.7
Gutom ka eh.
18:46.0
So kasama sa
18:46.6
mandate nila,
18:47.6
yung DepEd
18:48.4
based feeding program,
18:50.5
magpapakain ka
18:51.2
ng 100 days.
18:52.1
So sa
18:52.6
budget for 2024,
18:54.5
dinoble
18:55.5
ng DepEd
18:56.4
yung budget niya
18:57.2
from 5.68 billion
18:59.0
to 11 billion
19:00.1
for the feeding program.
19:02.3
So in-examine
19:03.9
dito sa Edcom
19:04.8
kasi daw
19:05.3
ang sasabing nila
19:06.2
pagbalik na mga
19:07.6
sudyante
19:08.2
after pakainin,
19:09.9
wasted pa rin.
19:11.2
Kaya dinoble nila.
19:12.3
So from 100 days
19:13.3
papakainin,
19:14.0
gagawing 220 days.
19:15.5
Pero pag in-examine mo
19:16.7
with proper monitoring,
19:19.1
23%
19:20.2
on average lang
19:21.2
yung nagkakaroon
19:22.0
ng setback
19:22.7
in terms of
19:24.0
undernourished.
19:24.5
So ibig sabihin,
19:25.7
kung targeted ka
19:26.8
sa intervention mo,
19:28.3
yung tututukan mo
19:28.9
ng additional feeding,
19:29.9
yung 23% lang.
19:31.4
Diba?
19:31.8
Hindi yung buong 100%.
19:33.4
So ang implication nun,
19:35.1
may karagdagang budget ka na
19:36.4
instead of
19:37.4
11 billion yung hingin mo,
19:39.1
pwedeng 8.6 billion na.
19:40.3
Kasama yan sa pagiging
19:41.4
DepEd.
19:42.3
Limited budget tayo.
19:44.4
Mahirap tayong bansa.
19:45.9
Marami tayong tinututukan.
19:47.2
But we have to make sure
19:48.2
that the money in DepEd
19:49.8
ay nagagamit
19:51.8
efficiently
19:52.5
sa mga programa
19:54.2
na magkakaroon
19:54.9
ng kongkretong outcome.
19:56.7
Eh, nakita naman natin
19:57.7
noong nakaraan,
19:58.5
ano yung mga budget proposal
19:59.7
ni Madam?
20:01.3
Confidential fund.
20:03.6
So,
20:04.7
ito yung mga simpleng bagay
20:06.2
na for me,
20:06.9
really
20:07.2
very problematic.
20:09.4
Na parang,
20:10.2
ang dating sa akin,
20:11.5
despite all this,
20:12.8
kinikip siya ng
20:13.5
presidente.
20:14.4
Baka hindi nari-realize
20:15.3
sa presidente
20:15.9
yung implication
20:16.8
ng crisis
20:18.4
ng education,
20:20.2
yung kakulangan
20:21.2
ng human capital,
20:23.2
at ano ang
20:23.7
implikasyon nito
20:24.6
sa economy.
20:25.9
In fact,
20:27.3
mas importante pa ito
20:28.3
sa charter change.
20:29.5
Kung gusto mong mag
20:30.2
attractive investment.
20:33.1
Diba?
20:34.3
Actually,
20:35.0
Professor,
20:35.8
kasi ako nagtuturo din
20:36.8
sa university.
20:37.8
Medyo pasama rin
20:38.8
loob ko rito
20:39.4
kasi medyo malapit
20:40.2
sa puso natin
20:40.9
yung education sector.
20:42.7
And,
20:43.1
sa akin nga,
20:43.7
mas sumasaludo ako
20:44.7
dun sa mga nagtuturo
20:45.7
sa basic education.
20:46.9
Kasi,
20:47.2
mas namumold yung
20:48.1
foundation yun,
20:49.3
di ba?
20:49.9
Yung formative years
20:50.6
ng mga bata.
20:51.8
Kasi,
20:52.1
pagdating sa atin
20:52.7
sa college,
20:53.7
minsan mahirap
20:54.7
ng putuloy yung sunghay
20:55.8
o kaya mahirap ng
20:56.8
it's very difficult
20:59.2
to make up
20:59.7
for lost time
21:00.4
during their
21:00.9
basic education years.
21:03.0
Ngayon,
21:03.2
kung ito yung nagiging
21:04.1
situation natin
21:04.9
sa basic education,
21:06.2
ano yan eh?
21:06.7
It's a vicious cycle.
21:08.2
Ito kasi may nagko-comment
21:09.3
dito ngayon.
21:10.9
Hindi na kayo
21:11.7
nakontento ha?
21:14.2
Doon na lang.
21:15.1
Sige,
21:15.3
makontento tayo
21:16.0
na kulay
21:16.4
lahat ang ating
21:16.9
mga estudyante
21:18.0
na 15 year old
21:18.9
dito sa reading,
21:21.1
math,
21:21.7
and science.
21:22.3
Okay na yung makontento tayo.
21:23.7
Makontento tayo
21:24.9
na 10 years old natin
21:27.3
hindi marunong magbasa.
21:29.6
Makontento rin tayo
21:30.8
na yung mga
21:31.9
na-appoint
21:32.6
sa mga importanteng
21:33.6
posisyon sa pamahalaan
21:34.9
ay walang competence
21:36.2
or napakakaunti
21:37.5
ng competence.
21:39.9
Okay.
21:40.8
Tapusin natin
21:41.4
ito interview.
21:42.5
Kasi ilang pa lang
21:43.1
kailangan eh.
21:44.4
At saka even,
21:45.1
imagine mo,
21:45.9
kahit magbigay ka
21:46.4
ng free tertiary education,
21:48.4
maganda kasi
21:48.9
pinost ko online,
21:50.0
di ba?
21:50.4
Nilabas na yung result
21:51.5
ng UBCAT.
21:52.9
Masasabihin lang,
21:53.3
puro mayayaman lang
21:54.3
naman yung mga pumapasa dyan
21:55.6
or anak ng politiko.
21:56.6
Siyempre,
21:56.9
mga anak ng politiko,
21:57.9
may capacity
21:58.5
yung mga politicians
21:59.2
padala yung mga anak nila
22:00.3
sa mga gagandang schools,
22:01.5
di ba?
22:02.4
Pero kasi,
22:03.6
ikaw na yung turo ka sa college,
22:05.0
hindi natin pwede
22:05.8
i-compromise yung quality eh
22:08.0
ng tertiary education
22:09.5
kasi ito na ipapunta
22:10.4
sa professional well-being nila.
22:12.7
Di ba?
22:13.1
Hindi dahil,
22:14.0
kung hindi sila marunong
22:15.4
magbasa sa high school,
22:16.4
tatanggapin mo ba yan
22:17.2
sa college?
22:18.3
So ngayon,
22:18.8
even if we have
22:19.4
free tertiary education,
22:20.7
kung yung ating mga estudyante
22:22.9
ay hindi marunong magbasa,
22:24.1
magsulat,
22:24.7
mag-math,
22:25.6
hindi silang makaka-admit
22:26.9
sa college.
22:28.2
So obviously,
22:29.0
ang makikita natin
22:29.8
yung makakapasok
22:30.7
sa tertiary education
22:31.7
na makikinabang
22:32.5
ng free tertiary education
22:33.7
ay yung middle class
22:34.6
to upper class.
22:35.5
At yung mga low income,
22:37.2
wala.
22:37.8
It's not as low income.
22:39.4
The great disparity,
22:40.4
the great disparity yan.
22:41.6
Inequality.
22:42.3
Totoo yan.
22:43.3
Yeah, yung education,
22:45.0
di ba?
22:45.7
May economic,
22:47.0
may equity issue,
22:49.5
may injustice issue,
22:50.6
yun.
22:50.7
Sobrang complex na sektor.
22:53.7
Kaya,
22:54.2
nakadisappoint.
22:55.8
Diba?
22:56.1
Simplihan natin kasi
22:57.1
yung ibang nanonood na troll
22:58.7
incapable of
23:00.0
digesting
23:01.2
complicated concepts.
23:03.2
Ito lang,
23:03.5
simplihan ko na lang.
23:04.4
Okay na.
23:04.8
Sige, makontento tayo
23:05.8
na ukulela tayo
23:07.1
sa mga trading
23:07.7
and science.
23:09.5
Ang karir naman
23:10.2
ng mga ganon,
23:11.4
madaling makarecruit
23:12.2
yung mga trolls.
23:13.9
Yun nga.
23:14.7
Actually,
23:15.3
di ba,
23:15.7
yun yung sinasabi nila
23:16.6
sa mga gahaman
23:17.7
at corrupt na politicians.
23:19.4
They're actually
23:20.1
better off
23:20.6
of keeping
23:21.7
the citizens stupid
23:23.4
kasi they will just
23:24.8
continue
23:25.3
supporting them,
23:26.7
di ba?
23:27.1
Yung dependency
23:28.3
nandyan.
23:30.4
May mga,
23:30.8
may pag-aaral dyan eh.
23:31.8
The smarter the citizens are,
23:33.8
the better the political outcomes.
23:36.0
The more responsible
23:37.0
they are as citizens.
23:38.8
So ngayon,
23:39.5
kung mas
23:40.9
ginagawa mong bobo
23:42.3
yung mga mamamayan mo,
23:43.3
mas dependent siya sayo.
23:44.5
So,
23:45.3
we get the quality of government
23:46.7
we deserve also.
23:48.2
Totoo yan.
23:48.9
Kasi ngayon,
23:49.5
na-encounter mo,
23:50.4
for instance,
23:50.6
siguro sa mga conversations.
23:52.5
Kasi,
23:53.2
actually,
23:54.2
we're privileged.
23:55.6
I'm not,
23:56.2
tayong dalawa,
23:56.9
I'm not referring to the two of us.
23:58.7
I mean,
23:59.3
kayo mga nanonood dito,
24:00.3
privileged tayo na
24:01.5
we get to talk about
24:02.8
these things at this level.
24:04.7
Pero,
24:05.3
elsewhere in the Philippines,
24:07.5
pag ang concern mo
24:08.6
is gut issues,
24:09.9
hindi na napapagusapan to eh.
24:11.6
Di ba,
24:11.8
yung civic education.
24:13.4
Hindi na napapagusapan yan.
24:14.5
Ano ba yung role
24:14.9
ng isang mama yan?
24:15.9
Yung binabanggit mo,
24:16.9
Prof. Shelo,
24:18.0
sa school,
24:18.4
dapat basic yan.
24:19.1
I don't know kung naging basic siya
24:20.3
over the years, no?
24:21.5
Pero at least siguro
24:22.1
ng panahon natin,
24:22.9
tinuturo naman yan, di ba?
24:24.0
Yung role ng isang citizen.
24:26.1
To demand accountability
24:27.0
from the leaders
24:28.0
that they elect.
24:29.6
Yung mga leaders na ito,
24:30.5
meron silang responsibility
24:31.7
na mag-servisyo sa atin.
24:33.9
Pero ngayon,
24:34.4
pag pinapaliwanag mo yan,
24:36.2
makakarinig ka,
24:36.9
hindi na kayo nakontento.
24:38.8
At saka,
24:39.3
ano mo, Christian?
24:40.3
Ito ha,
24:41.1
very concrete.
24:41.8
Kasi tayong mga Pilipino,
24:43.3
very,
24:44.0
ano eh,
24:44.9
malaki yung pagpapahalaga natin
24:46.2
sa edukasyon.
24:47.0
So, maraming magulang
24:48.2
yung iginagapang
24:49.2
yung pag-aaral
24:49.9
ng kanilang mga anak.
24:51.5
Correct.
24:52.4
Even if sa public school
24:53.7
yan nag-aaral,
24:54.5
hindi naman ibig sabihin
24:55.3
walang gastos
24:56.0
yung mga magulang
24:56.8
kasi kailangan mo
24:57.6
yan pabaunan.
24:59.0
May mga school supplies
25:00.3
na kailangan mong bilhin
25:01.9
para makapag-aaral
25:03.1
yan ng mabuti.
25:04.4
Talagang ginagapang.
25:06.0
Tapos pagkatapos mong gapangin,
25:07.6
patapusin,
25:08.2
pag-aaralin
25:08.8
ng ganito karamitan,
25:09.7
di makakahanap
25:10.5
ng maayos na trabaho.
25:12.4
Di ba,
25:13.1
karapatan talaga
25:13.8
nating mag-demand
25:14.8
na yung gobyerno natin
25:17.4
ayos-ayosin naman
25:18.4
yung ating quality
25:19.9
ng education.
25:21.3
Ito,
25:21.7
ito,
25:22.2
ano ko pa gusto itanong
25:23.0
sa ito,
25:23.5
Professor,
25:24.1
no,
25:24.4
Shelo.
25:25.4
Kasi napaka-importante
25:26.7
nung tinatawag na meritocracy.
25:28.7
Hindi lang sa gobyerno,
25:30.0
pati sa private sector.
25:31.1
And again,
25:31.5
also,
25:31.8
before I forget,
25:33.2
syempre,
25:33.5
hindi naman natin pwedeng
25:34.3
ilahat isisi ito
25:35.2
kay Vice President
25:35.9
Sarah Duterte
25:36.7
dahil isa lang naman siya
25:37.7
rin sa mga,
25:39.0
sa tinatawag na
25:40.5
cast of characters
25:41.5
that can initiate reforms
25:43.5
dito sa ating
25:44.1
basic education sector.
25:45.9
Pero siya po kasi
25:46.5
yung Secretary of Education.
25:47.8
Hindi siya ordinary
25:48.9
stakeholder dito.
25:50.4
Okay,
25:50.7
that being said,
25:52.1
hindi ba minsan nakaka-insulto?
25:53.2
You serve government,
25:54.1
you serve this administration,
25:55.4
Bombo Marcos administration.
25:56.8
Hindi ba nakaka-insulto
25:57.6
na,
25:57.9
kunwari,
25:58.2
katulad nyo,
25:59.8
i-google nyo na lang po
26:00.6
yung background
26:01.1
ni Professor Shelo Magno.
26:02.7
Eksperto,
26:03.1
totoo po yan
26:03.7
sa kanyang larangan.
26:05.3
Hindi ba minsan nakaka-insulto
26:06.5
pag yung
26:07.1
nakakausap mo
26:08.2
sa ibang ahensya?
26:09.6
Parang wala yata
26:10.3
ang kaalam-alam to
26:11.1
sa trabaho
26:11.6
pero sumesweldo.
26:12.6
In fairness sa'yo,
26:13.2
kasi ang boss mo naman
26:14.0
competent naman,
26:15.1
di ba?
26:15.9
Definitely,
26:16.5
si Secretary Diok.
26:17.5
Pero yung idea na yun,
26:19.5
meron mga nalalagay
26:20.4
sa posisyon
26:21.0
na hindi naman competent
26:21.9
pati pinapasweldo pa natin.
26:24.2
Totoo yan.
26:25.0
Kasi dyan pumapasok
26:26.0
yung patutuhanan
26:26.9
na lalo na sa
26:27.6
high-level officials,
26:29.7
nagiging token yan
26:31.3
ng pasasalamat
26:32.2
dahil sinuportahan mo
26:33.2
ng last election
26:34.1
even if wala kang
26:35.0
competency doon
26:35.9
sa trabaho
26:36.6
na ibinibigay sa'yo.
26:38.5
At minsan,
26:39.0
yung pang mga taong
26:39.7
ganun yung mayayabang.
26:41.3
Diba?
26:42.0
Kung makasigaw
26:42.8
or makautos
26:43.5
sa mga tao
26:44.1
sa bureaucracy.
26:45.1
Alam mo,
26:45.8
sobrang galing.
26:46.7
Ako, nung unaupo ako,
26:48.2
taas ng respeto ko
26:49.1
sa bureaucracy.
26:50.1
Kasi nakita ko
26:50.7
even my staff,
26:52.0
they're very competent.
26:53.6
At kung confident
26:55.3
ka sa kakayahan mo,
26:56.4
makikinig ka
26:57.1
sa mga tao
26:57.8
na nasa bureaucracy din.
26:59.5
Kasi pwede kayong
27:00.1
magdebate,
27:01.5
pwede ba karoon
27:02.2
ng bukas sa usapan.
27:03.5
Pero minsan,
27:04.5
nakaka-insulto talaga yan.
27:05.8
Dapat nga
27:06.2
ang iniisip natin.
27:07.6
Totoo naman
27:08.2
that government service
27:09.3
is a privilege.
27:10.7
But since it's a privilege,
27:12.1
you have to give your best.
27:13.6
Yung dapat handa ka.
27:15.1
Alam mo na
27:15.8
may competency ka
27:17.4
at may kakayahan kang gawin
27:19.5
yung trabaho
27:20.0
yung ibinigay sa'yo.
27:21.0
Hindi lang siya
27:21.7
political favor.
27:24.2
Kaso yan ang
27:25.3
naging common practice
27:26.5
sa atin dito sa Pilipinas.
27:29.2
Political accommodation
27:31.4
and expediency.
27:34.1
Pero minsan,
27:35.1
ano yan, di ba?
27:35.6
They also believe in the saying na
27:37.2
hindi pala saying ito
27:39.6
na isip ko lang ngayon.
27:41.2
Tell me who your appointees are
27:43.2
and I'll tell you who you are.
27:44.5
Who you are.
27:45.1
Di ba?
27:48.5
Yun na nga eh.
27:49.5
Yun na nga eh.
27:50.8
At saka,
27:51.3
dalawang klase.
27:52.1
Siyempre, kung alam mong wala kang kakayahan,
27:53.9
you get the best people
27:55.1
to give you advice, di ba?
27:57.1
So that you can make the right decisions.
27:59.7
Pero kung nalalagas
28:00.9
yung mga competent people
28:02.2
at napapaikutan mo na
28:03.4
yung sarili mo
28:04.1
ng yes man lang,
28:06.8
dyan talagang kakabahan tayo
28:08.7
kasi ano na yung mangyayari, di ba?
28:10.7
You don't hire people
28:13.4
just to say yes to you.
28:14.8
You hire people to say yes to you.
28:15.1
You hire people to challenge your idea
28:16.7
so that you come up with the best solution.
28:19.9
Pero kung naglalagay ka ng mga tao
28:21.1
tapos puro yes lang yung sinasabi sa'yo,
28:22.8
dapat nagdududa ka na eh, di ba?
28:25.0
At saka yun nga din eh.
28:26.3
Ito pala yung observation kay VP Sara.
28:30.3
Kung nag-improve na ba siya o hindi.
28:32.4
Upo siya sa Dep.
28:33.3
O sige, sana nag-aaral siya.
28:35.1
Kaya lang if you hear her sa mga hearing
28:37.3
or kung may question sa kanya,
28:40.0
di ba para siyang yung
28:41.1
USEC answer.
28:43.3
USEC answer.
28:44.5
Eh, magaling.
28:45.1
Magaling nga rin siya mag-tok-tok
28:47.5
ng mga tao, di ba?
28:50.8
Pero ito,
28:51.6
bilang panghuli,
28:53.3
medyo natatawa tayo,
28:54.3
pero sa totoo lang,
28:55.0
nakakarimarim yung situation.
28:56.9
I mean,
28:58.0
you don't have to love or hate
28:59.6
our politicians
29:01.2
or yung mga cabinet secretaries.
29:03.0
Just focus on the competence.
29:05.0
Di ba, sabukan natin
29:05.8
imulat yung mga mata natin.
29:07.3
Hindi pwedeng gano'n, no?
29:08.2
I cannot imagine a meeting
29:09.6
being handled by the
29:10.6
Secretary of Education
29:11.7
tapos very little yung alam niya.
29:13.7
Mayroon kung very little
29:14.5
at the start,
29:15.1
eh, dapat pag-aralan.
29:16.1
Nabanggit nyo, ah, di ba?
29:17.4
Ngayon, kung wala pa rin
29:18.0
improvement after two years,
29:19.7
talaga may mali na.
29:20.9
And in the meantime,
29:21.7
maraming nasasayang opportunities
29:23.1
kasi daming problema
29:24.4
sa education sector, no?
29:26.1
Pero sa akin kasi,
29:27.0
parang ano yun, eh,
29:27.6
reflective din nung, ano yun,
29:29.2
nung kultura natin
29:30.0
na pwede na, di ba?
29:31.7
Yung,
29:32.9
pinoto siya ng mga tao,
29:34.7
di ba, sasabihin,
29:35.8
oh, vice president siya,
29:36.8
mas mataas pa yung number
29:37.8
ng boto niya
29:38.5
kaysa kay BBM.
29:39.3
But the reality is,
29:41.1
kapag nasa executive branch
29:42.8
ka ng government,
29:43.9
dito kailangan talaga
29:44.8
yung competencies to run.
29:46.1
That's why the president
29:47.0
has that flexibility
29:48.3
na i-hire
29:49.8
yung mga taong
29:51.5
karapat dapat
29:52.5
dun sa position.
29:53.8
Hindi lang siya dapat
29:54.5
political tokenism.
29:56.6
O, sige,
29:57.5
aliado tayo.
29:59.7
Okay, anyway,
30:00.9
may mga nagtatanong dito,
30:01.9
may nagsasabi,
30:03.1
pag-usapan daw natin
30:04.4
yung charter change
30:05.8
tsaka economic aspect.
30:07.7
Bukas na tayo
30:08.7
matatapos niyan.
30:10.0
May nare-reserve niya
30:11.0
kasi mayroong paper
30:11.9
yung mga professors
30:13.4
ng UP College
30:14.8
sa UP School of Economics
30:16.2
kasama rin si
30:16.9
Professor Shelo Magno.
30:18.7
I-reserve ko yan, no?
30:20.1
Gusto ko separate
30:20.8
standalone discussion
30:21.8
regarding that, okay?
30:23.3
Gagawin natin digestible muna.
30:25.0
Dito muna tayo
30:25.6
sa education, okay?
30:27.2
Maraming maraming salamat
30:28.1
Professor Shelo
30:28.8
for joining us.
30:29.6
Always a pleasure.
30:30.5
Maraming maraming salamat po.
30:31.9
Thank you, Christian.
30:33.8
Magandang gabi sa lahat.
30:35.3
Magandang gabi.
30:36.5
Okay.
30:37.2
Yan po si
30:37.7
Professor Shelo Magno.
30:39.8
Ayan.
30:40.2
I-invite po natin siya
30:41.9
muli
30:42.4
para sa
30:43.3
isang
30:44.8
mas malawak
30:45.5
at malalim na diskusyon
30:46.7
tungkol nga rin po
30:47.5
sa economic cha-cha
30:49.0
dahil nagkisagawa po
30:50.4
ng pag-aaral
30:51.1
tungkol dyan
30:51.8
ang UP School of Economics.
30:54.3
Meron po tayong
30:54.7
second topic ngayong gabi, no?
30:56.8
At nandiyan na po
30:57.4
yung ating panauhin
30:58.5
sa ating virtual studio.
31:01.7
Pero bago po
31:02.3
yan niya lang, no?
31:03.2
Medyo
31:03.7
huwag niyo pong kakalimutan.
31:06.7
Napaka-importante po
31:07.7
ng ating education sector, okay?
31:11.1
I have nothing personal
31:12.4
dun sa Secretary of Education
31:13.8
sa totoo lang.
31:14.8
Kung magaling siya,
31:16.3
walang problema, okay?
31:17.9
Even if I don't agree
31:18.8
with her politics.
31:19.8
Kasi ako personal
31:20.4
ang hinahanap ko sa ating mga leader.
31:22.7
Character
31:23.1
and competence.
31:25.0
Okay?
31:25.7
Hindi pwedeng binabaan po
31:26.9
nating standards natin
31:28.0
to accommodate
31:28.7
certain politicians, no?
31:30.9
Mahira po yung mentality
31:31.9
ng marami sa atin na
31:33.0
pwede na yan.
31:35.0
Diba?
31:35.6
Nasanay kasi tayo
31:36.4
sa pwede na yan eh.
31:37.3
Kaya kung saan-saan tayo
31:38.1
tumatawid,
31:39.6
we don't demand quality
31:41.0
in a lot of things, diba?
31:43.2
In-servition na galing
31:45.4
sa gobyerno,
31:46.3
okay na tayo dyan, no?
31:47.5
Dahil pa nagreklamo tayo,
31:48.7
hasabihin,
31:49.5
reklamador.
31:50.6
Okay?
31:51.4
Nakakabanas po
31:52.2
sa totoo lang.
31:53.4
Ito po yung second topic natin.
31:54.9
Nabalitaan nyo po ba ito?
31:58.5
Nagkaroon ng deal
31:59.6
ng ABS-CBN Corporation
32:01.3
at saka yung kumpanya
32:02.3
ni Manu Villar,
32:04.4
yung Advanced Media Broadcasting System.
32:07.3
Effective or starting
32:08.5
May 13,
32:10.5
mapapanood na po
32:11.4
sa Channel 2.
32:13.0
Okay?
32:13.2
Yung frequency
32:14.6
na hawak ngayon
32:16.5
ng AMBS
32:19.1
ng mga Villar.
32:21.0
Mapapanood na po
32:21.9
yung TV Patrol
32:22.9
at ilang mga
32:24.5
ilang pang mga
32:26.6
programa
32:27.3
ng ABS-CBN.
32:28.8
So kanina,
32:29.8
nandiyan balita
32:30.5
ng contract signing.
32:33.9
Medyo madrama pa
32:35.4
yung portrayal ng iba, no?
32:37.5
Yan ang pag-uusapan natin.
32:39.1
Kasi alam nyo po,
32:39.8
diba,
32:40.1
ng 2020,
32:41.4
ABS-CBN was
32:42.7
shut down
32:43.8
and then,
32:44.7
subsequently,
32:45.9
the application for a new franchise
32:47.5
by ABS-CBN
32:48.5
was rejected
32:50.6
by Congress.
32:53.3
So nawala po sa
32:54.2
free TV and free radio
32:56.0
yung ABS-CBN.
32:57.5
Yung Channel 2,
32:58.2
yung frequency,
32:58.8
nawala na sa kanila.
32:59.7
Kaya pag binuksan yung Channel 2 ngayon,
33:01.6
hindi na po ABS-CBN
33:02.4
yung mapapanood nyo.
33:03.5
Pero,
33:04.5
despite that,
33:05.4
magbabalik po sa Channel 2
33:06.8
yung
33:07.5
ilang programa
33:09.4
ng ABS-CBN.
33:11.0
Tapos,
33:11.6
sinahanap ko lang po
33:12.5
yung ano.
33:14.6
Ayan.
33:17.0
Sabi
33:17.6
ng CEO.
33:19.7
CEO ba yung position nito?
33:21.9
Tagal lang po.
33:22.5
Pasensya na kayo.
33:23.2
Babasahin ko lang.
33:24.4
CEO ng ABS-CBN
33:25.6
si Carlo Katigbak.
33:26.9
There's a bit of sentimental note
33:28.8
for us today
33:29.6
because we are bringing
33:31.0
one of our longest running programs
33:33.1
TV Patrol
33:33.7
back to Channel 2.
33:35.2
I know there are some
33:36.3
who felt
33:36.9
or feel something
33:38.1
over our return
33:39.0
to our former channel
33:40.2
a home that was once ours.
33:42.5
But in all humility,
33:44.6
let's try
33:45.7
and put
33:46.6
all
33:47.3
of the past
33:48.4
behind us
33:49.2
and embrace instead
33:50.4
our mission
33:51.0
to serve the Filipino
33:52.2
wherever
33:53.3
there may be.
33:55.8
Kaya ka.
33:57.5
Okay.
33:58.7
Okay.
33:59.3
Hihimayin po natin
34:00.2
yung mga nangyari na yan.
34:01.3
Kasama po natin
34:02.1
ang isang veteranong
34:03.1
mamahayag.
34:04.4
Isa po siyang
34:05.0
trustee
34:06.2
ng Center for Media Freedom
34:07.7
and Responsibility.
34:09.2
I'd like to welcome again
34:10.2
to our program
34:11.0
si
34:11.4
Mr. Vergel.
34:12.5
Vergel Santos.
34:13.0
Magandang gabi, sir.
34:14.3
And thank you for joining us
34:15.3
again sa Facts First.
34:17.1
Good evening.
34:18.5
Pasensya na,
34:19.0
napahaba yung aking
34:20.0
introduction, sir.
34:21.2
Eh, okay.
34:22.3
Interesting yung
34:23.3
kwentuhan ninyo.
34:26.1
Okay.
34:26.9
Malaking usapin din yun, eh.
34:29.1
Oo nga, eh.
34:29.7
Eto, tumbukin muna natin
34:30.8
itong usapan
34:31.5
pagdating dito sa deal
34:32.9
ng ABS-CBN
34:34.1
with the Villars.
34:35.0
Okay?
34:35.6
Is this a good idea?
34:39.2
Alam mo,
34:39.9
nung binabasa ko
34:41.3
yung sinabi ni Carlo
34:42.3
Katikbak
34:43.1
tungkol dyan
34:44.2
sa bago nilang kasangga.
34:46.4
Eh, I find that
34:47.9
hypocritical, eh.
34:50.2
Kasi,
34:51.2
lumalabas
34:52.1
na may
34:53.1
bago na naman silang
34:54.7
holy family
34:55.6
na war wars event.
34:57.0
Diba?
34:58.1
Ah,
34:58.9
nung primero,
35:00.5
bago sila nawala
35:01.4
ng frankisa,
35:03.5
eh,
35:04.8
kahit pa pano,
35:05.7
may respeto tayo
35:06.8
dyan sa
35:07.5
media organization.
35:10.3
O yan, eh.
35:10.7
Ah,
35:11.6
ah,
35:12.2
some,
35:13.5
ah,
35:14.6
measure
35:15.2
of
35:15.9
independence.
35:18.5
Pagkatapos,
35:20.3
kailan lang,
35:22.2
eh,
35:23.7
naging partner niyan
35:25.3
yung isang media company
35:26.9
na supposedly
35:28.4
either,
35:29.8
ah,
35:30.7
patro noon
35:31.6
si
35:32.0
Speaker Romualdez
35:33.4
o meme-are.
35:35.3
Pagkatapos naman,
35:37.2
yung mga Villar
35:38.0
naman ngayon.
35:40.0
Eh,
35:40.4
dalawang holy families
35:41.9
na yan,
35:42.2
eh,
35:43.2
ah,
35:44.2
kasanggan
35:45.2
itong ABS-CBN,
35:48.2
bukod pa rin
35:49.2
sa mga extended
35:50.2
families nila.
35:51.2
Ano yun?
35:52.2
Eh, mga kaalyado
35:53.2
niyan,
35:54.2
si Romualdez
35:55.2
at mga Marcoses.
35:56.2
So,
35:57.2
paano mo nga
35:58.2
yung paniniwalaan,
35:59.2
pamamahayag
36:00.2
ng isang
36:01.2
ah,
36:02.2
media organization
36:03.2
na ganyan
36:04.2
ang mga kasanggan?
36:05.2
Tila,
36:06.2
tila,
36:07.2
mahirap,
36:08.2
tuwing makikinig
36:09.2
ka dyan,
36:10.2
eh,
36:11.2
nagdududa ka.
36:12.2
Eh,
36:13.2
mahirap yun.
36:14.2
Kasi nung mawalan
36:15.2
ng frankisa
36:16.2
ang ABS-CBN,
36:17.2
yung frequencies nyan,
36:19.2
eh,
36:20.2
pinaggati
36:21.2
anong ano,
36:22.2
eh,
36:23.2
nikibuloy eh.
36:24.2
At saka
36:25.2
ng mga Villar.
36:26.2
Eh,
36:27.2
hindi naman
36:28.2
nagpapatakbo
36:29.2
yan si
36:30.2
parehong yun.
36:31.2
Hindi naman
36:32.2
nagpapatakbo
36:33.2
ng tunay na
36:34.2
ah,
36:35.2
media,
36:36.2
news media
36:37.2
company eh.
36:38.2
Wala namang
36:39.2
alam yun doon
36:40.2
at hindi naman
36:41.2
nandun sila
36:42.2
sapagkat unang-unang,
36:44.2
in the case of the Villars,
36:46.2
eh mga politiko yan
36:48.2
at,
36:49.2
ano ah,
36:50.2
real estate
36:52.2
ah,
36:53.2
builders yan eh,
36:54.2
no?
36:55.2
Ah,
36:56.2
so,
36:57.2
hindi lang yun.
36:58.2
Bukit sa politiko,
37:00.2
eh,
37:01.2
mag-iinat,
37:02.2
mag-aamakan dyan
37:03.2
lahat sa,
37:04.2
sa,
37:05.2
sa gobyerno eh.
37:06.2
O si kibuloy naman,
37:07.2
ganun din
37:08.2
dahil
37:09.2
siya naman
37:10.2
ang,
37:11.2
ang,
37:12.2
ah,
37:13.2
admittedly
37:14.2
na,
37:15.2
ah,
37:16.2
counselor,
37:17.2
spiritual counselor
37:18.2
ni Duterte.
37:19.2
Iyon ngayon
37:20.2
ang mga kasanggan
37:21.2
ng ABS-CBN.
37:22.2
Eh,
37:23.2
papano ka ngayon
37:24.2
makikinig siya
37:25.2
sa sabihin ng ABS-CBN?
37:29.2
Okay.
37:30.2
Eto pa.
37:31.2
Eto kasi gusto ko rin,
37:32.2
ano,
37:33.2
Sir Virgel,
37:34.2
ipasok yung konteksto.
37:35.2
Kasi ako personally
37:36.2
as a,
37:37.2
as a newsman,
37:38.2
I was disappointed with the coverage
37:39.2
that I,
37:40.2
I have been seeing
37:41.2
since this morning
37:42.2
or this afternoon
37:43.2
about the,
37:44.2
the deal
37:45.2
between the ma,
37:46.2
the,
37:47.2
the,
37:48.2
the Villars
37:49.2
and ABS-CBN.
37:50.2
Kasi ito,
37:51.2
i-google nyo po ano,
37:52.2
don't take my word for it.
37:53.2
I-google nyo po kayo mga nanonood,
37:54.2
ABS-CBN-Villar Agreement
37:55.2
o Channel 2.
37:56.2
Mababasa nyo po yung press release
37:57.2
ng ABS-CBN.
37:58.2
Okay?
37:59.2
Ang press release po,
38:00.2
siyempre,
38:01.2
iba po yan sa isang news article.
38:02.2
Press release nga eh.
38:03.2
Okay?
38:04.2
Hindi siya objective.
38:05.2
Kasi,
38:06.2
siyempre,
38:07.2
hindi siya objective.
38:08.2
Siyempre,
38:09.2
ang Diyos niyan,
38:10.2
ang sinusunod niyan,
38:11.2
yung naglabas ang release.
38:12.2
Diba?
38:13.2
Pag binasa nyo yung press release
38:14.2
ng ABS-CBN,
38:15.2
halos kinopia lang
38:16.2
nung mga nag-report
38:17.2
about it.
38:18.2
Wala po yung konteksto.
38:19.2
Ano ba yung konteksto nito?
38:21.2
Pag-uusapan po natin yan,
38:22.2
no?
38:23.2
Ang konteksto nito,
38:24.2
number one,
38:25.2
isa sa mga Villar
38:26.2
ang bumoto
38:27.2
para hindi bigyan ng prangkisa
38:28.2
na bagong ABS-CBN 2020.
38:30.2
Siya po si Camille Villar.
38:32.2
Ngayon,
38:33.2
kasama ron siya
38:34.2
sa pirmahan kanina.
38:35.2
Okay?
38:36.2
I mean,
38:37.2
is that forgivable?
38:39.2
Is that,
38:40.2
can that be attributed
38:41.2
sir Virgel sa tinatawag na
38:43.2
understanding the realities
38:44.2
of business?
38:45.2
What do you think?
38:46.2
Diba ano,
38:47.2
pagka business,
38:48.2
pwede lahat yan.
38:50.2
Ang pinag-uusapan ninyo
38:51.2
ay profit.
38:52.2
Pwede lahat yan.
38:53.2
Ang problema nito,
38:55.2
kung ikaw ay nasa
38:56.2
business ng pamamahayag,
38:58.2
hindi dapat nangyayari yan
39:00.2
kasi
39:02.2
kailangan maliwanag
39:04.2
na ikaw ay
39:05.2
independent operator.
39:07.2
Hindi po pwede yan.
39:10.2
At,
39:11.2
iyon nga,
39:12.2
ibig sabihin,
39:14.2
napunta sa Villar,
39:16.2
nagkaayos ng ABS-CBN
39:19.2
at yung mga Villar,
39:20.2
kahit na yung mga Villar,
39:22.2
isa sa kanila in any case,
39:24.2
kasama doon sa
39:29.2
nag-deny ng prangkisa nila.
39:32.2
Ano ba?
39:33.2
So,
39:34.2
ang maliwanag nito
39:36.2
ay yung ABS-CBN,
39:40.2
payag na pumasok
39:41.2
kahit na anong deal,
39:44.2
mabalik lamang
39:46.2
ang kanilang
39:47.2
effectively anyway,
39:49.2
prangkisa.
39:50.2
Because effectively,
39:51.2
balik yan eh.
39:52.2
Ang problema mo lang,
39:53.2
hindi na sila
39:55.2
ang
39:56.2
nagpapatakbo
39:57.2
ng kanilang prangkisa,
39:59.2
kundi iba na.
40:01.2
So hindi,
40:02.2
kaya nga sabi ko nga,
40:04.2
eh kung ganyan ang ano,
40:05.2
kung ganyan ang kalakaran,
40:07.2
eh papano ka
40:09.2
maniniwala
40:10.2
na itong ABS-CBN
40:12.2
eh independenting mamamahayag?
40:16.2
In any case,
40:17.2
pag sinabi,
40:19.2
kahit naman ngayon eh,
40:21.2
kahit hindi pa nangyayari yan,
40:23.2
eh nakita mo na na ang
40:26.2
reporting ng ABS-CBN
40:29.2
eh hindi lang timid eh,
40:32.2
kundi
40:34.2
nakakiling
40:36.2
doon sa mga nasa puder.
40:39.2
Ganun na ngayon eh.
40:41.2
Hindi ko lang maalam kung bakit
40:43.2
gabi-gabi kahit walang sinasabi si Marcos,
40:45.2
nasa TV si Marcos eh.
40:47.2
At bukod diyan,
40:49.2
hindi nagbibigay talaga
40:51.2
ng enough
40:53.2
time
40:55.2
para doon sa
40:58.2
kabilang panig
40:59.2
ng mga issues.
41:01.2
Eh lalo na ngayon,
41:02.2
lumiwanag na ang kanilang
41:04.2
lumalabas na patron
41:06.2
eh ang mga billiards
41:07.2
at ang mga rumualdes.
41:09.2
Alam mo yan ang hindi ko lang mahindihan.
41:11.2
Baka kako yung mga billiards at mga rumualdes
41:13.2
nagkakaayos na rin.
41:15.2
Kasi kung ang ABS-CBN
41:18.2
eh kasamga ang mga rumualdes,
41:20.2
kasamga ang mga billiards,
41:22.2
aba eh magkakasama ng lahat ngayon yan.
41:24.2
Hindi ba?
41:25.2
So,
41:26.2
lalong lumilitaw
41:31.2
na itong ating ABS-CBN
41:36.2
eh
41:38.2
worshipper na lang ng dalawang holy families.
41:41.2
Ganun na lang ang nangyayari dyan.
41:44.2
Mahirap yan.
41:46.2
Mahirap ibenta
41:48.2
ng ABS-CBN
41:50.2
na nakabalik na sila
41:52.2
yung sinasabi ni Carlo Katigbak na
41:54.2
the sentimental
41:56.2
return
41:58.2
to
42:00.2
to free broadcasting.
42:02.2
Mahirap paniwalaan yun
42:04.2
pagka ganyan ang
42:06.2
nasa likod ng iyong
42:08.2
ng iyong pamamahayag.
42:10.2
Okay.
42:11.2
Totoo hinihimay naman natin yung pahayag ni
42:13.2
ABS-CBN President and CEO
42:15.2
Carlo Katigbak.
42:16.2
Yung binagit niya na
42:17.2
put all of the past behind us.
42:20.2
Okay lang ba yan?
42:22.2
Ayun, napakadali sabihin.
42:24.2
Yan ang iskusa
42:27.2
ng lahat
42:29.2
ng ayaw lumaban.
42:32.2
Yan ang iskusa
42:34.2
ng ayaw lumaban
42:36.2
at yan ang iskusa
42:38.2
ng mga
42:40.2
mga pangsarili.
42:42.2
Ganun lang yan.
42:44.2
Kung saan ka kikita,
42:46.2
totoo yan ha kikita.
42:48.2
This is about profit by the way.
42:50.2
Kung saan ka kikita,
42:52.2
eh doon ka lalagay.
42:54.2
Kaya naiintindihan ko
42:57.2
na ang sinasabi ni Carlo Katigbak
43:00.2
na put the past behind us.
43:02.2
Why?
43:03.2
Because it is a very ugly past.
43:06.2
Ang nangyari dyan,
43:08.2
inilagay sila sa kongreso,
43:10.2
hindi sila lumaban kahit katiting.
43:12.2
Eh sila ine-expect ng mga tao
43:15.2
na lumaban sa ganyang panggigipit.
43:18.2
Ano?
43:19.2
Kaya mamamahayag ka eh.
43:21.2
Dapat lumalabang ka sa ganyang panggigipit.
43:24.2
Eh sila wala eh.
43:25.2
Yung pala nagaantay lang
43:26.2
ng patron.
43:27.2
Ganito rin.
43:28.2
Pareho din eh.
43:31.2
Okay.
43:32.2
Eh dito sir,
43:33.2
ano bang pinaka-lesson?
43:34.2
Again,
43:35.2
in fairness din naman sa IBS-CBN,
43:36.2
kasi talagang ginipit ng gusto
43:38.2
ng Duterte administration.
43:39.2
Pero let's look at the,
43:41.2
let's look back at the context.
43:42.2
Ano ba yung pwedeng matutunan
43:43.2
nating leksyon dito?
43:44.2
In the context of political power
43:47.2
exerting pressure on a media entity,
43:50.2
and then the response of the media,
43:52.2
and then what would become
43:53.2
of that media organization afterward?
43:56.2
Ang leksyon niyan eh simple eh.
43:59.2
Pag hindi ka lumaban,
44:02.2
hindi mo in-assert ang iyong karapatan,
44:05.2
ang iyong freedom,
44:09.2
rights and freedom,
44:11.2
as an independent news dispenser
44:18.2
and opinion maker.
44:21.2
Pag hindi mo pinaglaban yan,
44:23.2
eh ganyan ang manangayayari sa iyo.
44:26.2
At ang lahat na yan ay makikita natin
44:29.2
kahit anong aspect pa ng buhay.
44:31.2
Kaya sa West Philippine Sea,
44:33.2
pag hindi ka lumaban,
44:35.2
binigay mo lang yan,
44:36.2
kakahanin lahat yan.
44:38.2
Ganon din yan eh.
44:39.2
Pag hindi ka tumayo sa tama
44:42.2
sa ipinaglaban ng iyong mga karapatan,
44:46.2
eh ganyan ang mangyayari.
44:48.2
Didiktahan ka lang ng didiktahan.
44:51.2
So ito ang nangyari sa IBS-CBN.
44:56.2
Okay. Sige, maraming salamat
44:58.2
para Mr. Virgel Santos
45:00.2
for putting the much-needed context dito sa big story of the day na ito.
45:04.2
Kasi hindi po inyo mababasa
45:07.2
o mapapanood dito na ganito kalalim sa totoo lang.
45:10.2
Pag binasa nyo yung mga lumabas na balita.
45:12.2
Maraming salamat sir.
45:13.2
Maraming salamat din niyan. Maraming maraming salamat.
45:16.2
Okay. Si Mr. Virgel Santos,
45:18.2
isa pong veteranong mamahayag.
45:21.2
Isa po siya sa mga miyembro ng Board of Trustees ng
45:24.2
Center for Media Freedom and Responsibility.
45:28.2
Doon po sa mga nagtatanong bakit ba natin pinag-uusapan ito.
45:31.2
Kasi imbued with public interest po itong issue ng IBS-CBN sa totoo lang.
45:35.2
Hindi natin pwedeng isipin na ano bang pakialam nyo rin sa deal
45:40.2
sa pagitan ng advanced media broadcasting system ng mga bilyare
45:45.2
tsaka ng IBS-CBN Corporation.
45:47.2
Magpapalabas lang naman ng ilang mga entertainment shows at TV Patrol.
45:51.2
Finally, pabalik na sa free TV.
45:54.2
Through Channel 2.
45:56.2
Napakababaw po ng ganun pang tingin sa totoo lang.
45:58.2
Kasi nakakalimutan po natin dito yung konteksto nung nangyari at ginawa sa IBS-CBN
46:04.2
ni Duterte nung panahon niya. Diba?
46:06.2
Honest me or say so,
46:08.2
kumilis yung Kongreso, in particular yung mababang kapulungan,
46:12.2
sa pamamuno, huwag niyo pong kakalimutan,
46:14.2
si Sen. Alan Peter Caetano nung panahon na iyon.
46:16.2
Siya po yung speaker ng House of Representatives. Diba?
46:20.2
Nagkaroon ng semblance of due process.
46:23.2
Pero kahit ano ipakitang ebidensya ng IBS-CBN na wala silang nilabag doon sa kanilang pangkrisa.
46:29.2
Although, siyempre, wala lang perfectong organization. Marami talaga makikita ang butas doon sa IBS-CBN.
46:34.2
At ganun din naman, pag binusisipo natin yung situation ng iba pang mga media networks na merong existing legislative franchises,
46:42.2
talaga may makikitang butas.
46:44.2
Pero ang point ko rito, sapat po ba ang dahilan yun para hindi bigyan ng prangkisa ang IBS-CBN?
46:52.2
Ang sagot po, hindi.
46:54.2
IBS-CBN definitely was not a perfect organization.
46:57.2
Marami po siyang mali. May mga skeletons pa nga in the closet.
47:01.2
Pero mali po yung ginawa na pagpapasara sa kanya nung panahon ni Duterte at yung hindi pagbibigay ng prangkisa.
47:08.2
Okay, at isa po sa mga bumoto para hindi mabigyan ng panibagong legislative franchise ang IBS-CBN ay si Congresswoman nung panahon na iyon, Camille Villar.
47:17.2
Hmm. Ngayon, nasa press conference siya kanina.
47:20.2
Hindi naman po na. Baka isa po.
47:21.2
Hindi naman po na. Baka isipin nyo.
47:23.2
Put the past behind. Magkalimutan na. Okay na yan. At least nakabalik.
47:27.2
Makakatulong yan doon sa livelihood ng maraming empleyado.
47:32.2
Nandun na po tayo. Nandun na po tayo. Importante po yun.
47:35.2
Pero at what cost?
47:37.2
Kanina yung binabanggit ni Sir Virgel Santos.
47:39.2
Basically, yung binag-uusapan po rin yung conflict of interest.
47:44.2
Dalawa po kasing klase ng conflict of interest.
47:47.2
One is perceived. Number two is apparent.
47:50.2
Yung perceived conflict of interest, miski wala namang conflict of interest,
47:54.2
bagang tingin ng tao may conflict of interest,
47:57.2
maapektuhan yung pagtingin nila for instance sa isang media organization doon sa kanyang coverage for instance.
48:03.2
Yung apparent, talagang merong conflict of interest.
48:06.2
Ngayon dito, yun ang masakalap dyan eh.
48:08.2
Hindi mo pa alam kung talagang na-compromise na yung news coverage ng IBS-CBN dahil dito sa pagpasok ng mga bilyar.
48:18.2
I mean dito sa deal na ito, di ba, kailangan talaga ng malalim na content analysis dyan.
48:24.2
Eh pero yung perception ng marami, baka mukhang may bagong oligarko na luluhuran ng IBS-CBN because of this deal.
48:35.2
Hindi maiiwasan na naisipin po yun ng maraming Pilipino.
48:38.2
Kaya dapat hindi po tayo nagpapaka-naive dito.
48:41.2
Kaya kanina, tinitingnan ko rin yung comment coming from the President and CEO si Carlo Catingbach.
48:46.2
Sabi niya,
48:47.2
Let's try and put all the past behind us.
48:51.2
Okay, hindi naman sa gusto lang nating balik-balikan yung nakaraan.
48:57.2
Pero mahirap po kasi pag hindi tayo natuto dun sa nakaraan.
49:01.2
Kasi unang-una, questionable nga yung naging strategy ng pamunuan nila nung panahon na yun in terms of dealing with the immense pressure coming from President Duterte.
49:10.2
Di ba, nagkulang sa pangil, nagkulang sa paglaban. Okay?
49:14.2
Tapos, ganito.
49:16.2
Papasok ka sa isang deal with the Villars.
49:19.2
Tapos, yung nga, di ba yung dating DCMM, ang ka-deal nila ron, yung isang kumpanya na identified with Speaker Ferdinand Martin Romualdez.
49:27.2
Ang suggestion ko po sa inyo bilang mga news consumers, i-be critical. Okay?
49:33.2
You hold all these news organizations accountable, including Facts First. Okay?
49:38.2
Kasi we provide a public service whether you like it or not. Okay?
49:43.2
Pag hindi natin ibinibigay ito sa tao ng tama, you hold us accountable.
49:49.2
Sa journalism po kasi may tinatawag na social contract with the public, with the news-consuming public.
49:57.2
Unwritten po yung kontrata na yan. Nakalagay po sa kontrata na yan between the press and you, news consumers.
50:05.2
Hindi namin kayo lalokohin. Hindi kami gagawa ng mga bagay na katulad ng pagpapakalat ng disinformation.
50:12.2
To manipulate you, to make things worse. Okay?
50:18.2
Journalism, done properly, in itself, is public service.
50:23.2
Mahirap yung paliwanag yun sa mga hindi nakakaunawa sa issue na ito.
50:26.2
And I hope sana mas maunawaan po natin tong discussion na ito.
50:31.2
Yun lang po, hindi po kasi maganda yung nangyayari sa ating news organizations.
50:36.2
Kasi napakalawak na influence ng ABS-CBN.
50:42.2
And look at what happened to ABS-CBN.
50:46.2
Kaya ngayon, you try to be critical din.
50:48.2
Tingnan nyo kung tama ba yung balitang lumalabas or miski hindi tama.
50:52.2
Nakuhold ba to account ng news coverage ng ABS-CBN yung mga dapat i-hold to account?
50:58.2
O baka naman nagkakaroon na ng mga sacred cows.
51:01.2
Dati pa naman, may mga sacred cows din eh.
51:03.2
Pero baka mas nagkakaroon ng sacred cows ngayon?
51:06.2
You have to be very, very critical of that.
51:09.2
At hindi lang sa ABS-CBN.
51:11.2
Ganun din po sa ibang mga news organizations.
51:14.2
Kasi otherwise, ano pang pinakaiba nalang sa mga propaganda channels?
51:17.2
Sa mga propaganda news organizations?
51:20.2
At alam nyo po, sa isang demokrasya, napakahalaga ng isang free and independent press.
51:27.2
Free and independent press.
51:29.2
Yung freedom na yan, hindi lang kailangan freedom from those in power.
51:33.2
Ibig sabihin, yung gobyerno na nakaupo.
51:35.2
Freedom also from powerful interests that tend.
51:39.2
Tend.
51:40.2
Interests, yung sinasabi ko.
51:42.2
That tend to manipulate their content, their coverage.
51:46.2
Kasi in the end tayo po, kayo po yung talo.
51:49.2
Pag yung nakukuha n'yong balita, basura.
51:51.2
Pag yung nakukuha n'yong balita or mga news content, basically, controlado o manipulated ng mga makapangyarihang tao.
51:59.2
Yung mga magnanakaw, pwedeng hindi na nalalaman na talaga magnanakaw.
52:03.2
O naiiba yung kanilang imahe because of media.
52:07.2
Okay?
52:08.2
Nakakabang discussion po yan.
52:10.2
Nagkakaroon na nga tayo ng impromptu journalism class dito.
52:13.2
Pero sana po naintindihan nyo.
52:14.2
Ito po yung pinaghuhugutan natin dito.
52:16.2
This is nothing personal.
52:18.2
This is nothing, definitely, this is nothing to do with personalities.
52:24.2
Kasi malungkot po yung nangyayari sa ABS-CBN.
52:26.2
At ito mga sinasabi ko ito.
52:28.2
Siyempre, sinasabi ko ito because we're now with facts first, independent ito.
52:33.2
Kasi kung nandun pa ako sa ABS-CBN time na yun,
52:36.2
takot-takot na censorship, maaabutin ko.
52:38.2
At hindi ko masasabi ito.
52:40.2
So, yan lang po.
52:43.2
Napaka-importante.
52:44.2
Siguro sa inyong mga matagal nang nanonood at nakikinig dito sa facts first,
52:47.2
alam nyo naman siguro yung hugot natin dito.
52:49.2
We want to protect the purity of honest to goodness journalism dito.
52:55.2
Marami pang hindi nakakaintindi siguro pero pagtsatsagaan natin yan.
52:59.2
Okay?
53:00.2
May mga trolls pa rin dito na kahit anong gawin mo eh hindi pa rin nila maintindihan.
53:04.2
Pero okay lang po yan.
53:05.2
Sige.
53:06.2
Baka dumating yung panahon na maintindihan na nila sa wakas.
53:10.2
Okay?
53:11.2
Tapos sagutin natin isang comment.
53:13.2
Sabi ni Edwin, gatong ay pinupulaan ni Esquera.
53:16.2
Pakitama naman yung pangalan ko.
53:19.2
Eh kumparitan ko yung pangalan mo.
53:21.2
Esguera, hindi Esquera, tsaka dalawang R.
53:24.2
Tapos Prof. VP Sara, ang head of agency ay purely administrative function.
53:28.2
Or administrative in function.
53:30.2
Konting review, Edwin.
53:32.2
Hindi po administrative lang ang function.
53:34.2
Administrative lang ang function ng isang head ng isang ahensya.
53:37.2
At hindi ito ahensya lang ha.
53:38.2
Departamento ito.
53:39.2
Department of Education.
53:40.2
Konting aral muna.
53:41.2
Basa-basa ng konti.
53:42.2
Kasi kung contento na kayo sa mga leader natin na kakulang ang competence doon sa posisyon
53:49.2
kung saan sila itinalaga eh huwag na tayong mag-expect ng quality na servisyo na babalik sa atin.
53:55.2
Ang problema kung lahat ng mga Pilipino ganyan mag-isip katulad nyo.
53:59.2
Talagang hindi tayo aasenso.
54:01.2
Mananatili po tayong bobo.
54:02.2
Sa totoo lang.
54:03.2
Sa totoo lang.
54:04.2
Pasensya na, nakaka-init ng ulo.
54:06.2
Kasi talagang yung kulang sa appreciation yung ilang mga kababayan natin eh.
54:13.2
Diba?
54:17.2
Minsan kasi may mga tao na sa kagustuhan na protectahan yung kanilang mga poon,
54:22.2
yung mga mali gagawing tama.
54:24.2
Tatanggapin na lang.
54:25.2
At yung iba na-impluensyohan.
54:27.2
Okay?
54:28.2
Kaya ang goal natin dito sa Fox First,
54:31.2
bawat episode sana meron kayong matinong takeaway
54:34.2
na pwede nyong i-share sa inyong mga kakilala.
54:40.2
No?
54:41.2
You don't have to mention this program.
54:43.2
Yun lang.
54:44.2
You try to, yung mga takeaways na importante.
54:46.2
No?
54:47.2
I-discuss nyo.
54:48.2
Pag may kausap kayo.
54:49.2
Para makabawas man lang doon sa dumi
54:53.2
na nararanasan natin pagditing doon sa diskurso natin in public.
54:59.2
Okay?
55:00.2
Before we end, may babati lang po tayo.
55:04.2
Okay?
55:05.2
Binabati natin si Eugene Keeler.
55:07.2
Classmaker siya nung college.
55:09.2
First year.
55:10.2
Yung madalas namin asa rin ni Alan Herman.
55:12.2
Si Eugene Keeler.
55:13.2
Nag-message siya kanina.
55:14.2
Sabi niya,
55:15.2
A random message from a landmark equity trader that taught me trading about two years ago.
55:19.2
So binabati natin si Gab Magsino.
55:22.2
Ayan.
55:23.2
Gab, maraming salamat sa iyo.
55:24.2
Thank you for watching kung nanonood ka man.
55:28.2
Okay.
55:29.2
Maraming maraming salamat po.
55:30.2
Okay?
55:31.2
By the way,
55:32.2
ang anniversary ng ating Facts First Live episodes,
55:34.2
alam niyo ba kung kailan?
55:35.2
Sa darating na Thursday.
55:38.2
Thursday po.
55:39.2
Ang ating second anniversary ng ating live episodes.
55:44.2
Yun din po yung araw kung saan ilalaunch na natin yung ating colored shirts.
55:49.2
Yung mga nakita niya po.
55:50.2
Pinaos ko kanina sa Facebook tsaka sa YouTube tsaka sa Instagram.
55:57.2
Okay?
55:58.2
Tapos ano pa ba?
56:00.2
Ito ito.
56:01.2
Baka makalimutan ko.
56:02.2
Si Sally De Luna Tesoro.
56:03.2
Good evening.
56:04.2
Please greet my daughter Nats Tesoro.
56:05.2
Happy birthday.
56:06.2
Happy happy birthday sa iyo.
56:07.2
Nats Tesoro.
56:08.2
Ayan.
56:09.2
Maraming salamat.
56:10.2
And hi din po kay Miss Sally De Luna Tesoro.
56:11.2
Si Gerald Bautista.
56:12.2
Nagpapa-shoutout from North Caloocan.
56:13.2
Malayo yan ah.
56:14.2
Ayan.
56:15.2
Napadpad na ako dyan before eh.
56:16.2
Pabukas.
56:17.2
Alam niyo ba kung sinong ganyan?
56:18.2
Ayan.
56:19.2
Ayan.
56:20.2
Ayan.
56:21.2
Ayan.
56:22.2
Ayan.
56:23.2
Ayan.
56:24.2
Ayan.
56:25.2
Ayan.
56:26.2
Ayan.
56:27.2
Ayan.
56:28.2
Ayan.
56:29.2
Guest natin.
56:30.2
Guest natin bukas.
56:31.2
Tomorrow's Wednesday.
56:32.2
Si former Senator Sonny Trillanes.
56:33.2
Okay.
56:34.2
Tomorrow po.
56:35.2
Siya po yung guest natin.
56:36.2
Si Jaime Amorgan Watchen from Rome, Italy.
56:37.6
Ayan.
56:38.6
Maraming salamat po.
56:39.6
Mam Eden.
56:40.6
Thank you rin po.
56:41.6
Badog Ejresito.
56:43.0
We need a senator like you.
56:46.8
Hello.
56:47.8
Hindi po natin kakayanin yung utak na ayan ang mga senador.
56:51.9
Masyado po silang matarino.
56:53.2
Magmumuka po tayong boboron.
56:54.9
At saka incompetent.
56:56.0
Hindi po natin kakayanin.
56:57.4
Okay.
56:58.2
at hindi po tayo mananalo.
57:02.6
Okay.
57:04.1
Ah, sige.
57:05.9
Non-Nilon,
57:07.0
maraming salamat sa iyo.
57:08.7
Thank you, thank you.
57:10.6
Paul,
57:11.8
shoutout from Australia.
57:14.1
Thank you.
57:14.5
Sige, pasensya na po ah.
57:15.5
Medyo may kailangan akong gawin.
57:16.6
Pero,
57:17.3
maraming maraming salamat po sa inyo.
57:18.7
Kita-kita po tayo bukas.
57:19.8
Ako po si Christian Esguerra.
57:21.3
Maraming maraming salamat po.
57:28.2
Thank you.
57:58.2
Thank you.
58:28.2
Thank you.
58:58.2
Thank you.
59:28.2
Thank you.


See more of Tagalog.com by logging in
Join for the free language discussion group, flash cards, lesson tracking and more.