Babala sa Edad 40, 50 Pataas: 5 Sakit na Babantayan Kapag Nagkaka Edad - By Doc Willie Ong
00:43.7
Pero one day, aabot tayo dito.
00:45.9
Ang point ko lang, oras na maramdaman nyo na itong mga sakit na ito,
00:50.2
huwag na tayo magulat. I-expect na natin.
00:54.7
50, doon nararamdaman ko na ito.
00:57.4
Dati, hindi ko nararamdaman.
00:59.1
Pero yung iba, 60 years old, walang nararamdaman.
01:03.1
Pero expect natin na, baka mangyari ito,
01:06.5
at pag nagkakaedad, halos normal na nangyayari na talaga ito.
01:10.9
Number one, may problema sa balance.
01:15.0
Dati, kaya-kaya natin tumakbo, isang pa, pagbata tayo.
01:19.8
Laro na laro, walang problema sa balance.
01:22.2
Pero pag nagkakaedad, mas mahihilo na kasi.
01:26.2
Pag mas matanda, mas nahihilo, mas umiingay yung tenga,
01:30.6
mas malabo ang mata.
01:32.4
Edad 40 years old, di ka na makabasa ng malapit.
01:36.3
Pag ganyan, kahit ako, okay lang, taas na ng grado ko, 200 na nga.
01:41.9
Ang point is, lalo na kung walang salaman, hindi mo na talaga mababasa ito.
01:45.9
Mas malabo ang mata mo, mas may problema pa sa tenga,
01:49.2
plus yung balance mo.
01:51.1
Pag pinikit mo ang mata mo ngayon, parang mas groggy na.
01:56.9
So, pag may balance issues, iwas aksidente.
02:00.9
Sa pagbangon, delikado, sa pagligo, sa paglakad.
02:05.8
Kung aakyat ka pa ba ng mga hagdanan na matataas, ingat po tayo.
02:11.1
Number two, mas masakit ang katawan.
02:14.1
Dati, di masakit ang katawan.
02:16.3
Kahit mag-jogging ka, tumakbo ka ng malayo, baliwala, itulog mo lang ngayon.
02:21.5
Konting galaw, masakit ang katawan.
02:24.7
Baka arthritis, osteoporosis.
02:27.7
Pagdating sa exercise, ang pinapayo ko nga, medyo moderate na lang.
02:33.6
Huwag na yung sobra-sobra.
02:35.5
Kasi baka hindi na kayanin yung katawan.
02:37.9
Depende lang po ito. Kung kaya nyo, sige, walang problema.
02:41.1
Meron dyan, nagsasabi, 50-60.
02:43.0
Ah, kayang-kaya ko, dok. Takbuhin.
02:45.7
Pwede naman, siguro kailangan kompleto check-up mo.
02:49.1
Pero para sa akin, mas safe na.
02:50.7
Konting hinay-hinay.
02:52.5
Kasi lahat ng tao naman, may limit eh.
02:55.5
Number three, mata at tenga.
02:58.6
Mata, mas lumalabo.
03:00.6
Tenga, mas sumihina.
03:02.1
Ayan, kasali yan.
03:03.2
Number four, mas hingal na ngayon.
03:05.7
Dati, kaya mo talaga maglakad ng malayo.
03:08.6
Kahit masyado mainit, kaya mo.
03:10.8
Ngayon, konting init.
03:12.0
Parang, mas hingal na.
03:13.3
Mas mahina na yung katawan.
03:15.6
Mas nagkaka-high blood.
03:17.0
Mas nagkakaroon ng diabetes.
03:19.2
Mas nagkakaroon nito.
03:21.2
Number five, yung baga.
03:23.2
Parang, minsan, mas may plema.
03:26.2
Mas madali tamaan ng trangkaso, pulmonya.
03:29.9
Ang tiyan, mas makulo.
03:33.0
Dati, kaya mo kumain napaka-bilis.
03:35.2
Ngayon, parang iba na siya.
03:37.4
Ang puso, baka mas mahina.
03:39.4
Yung iba kasi, sasabihin, kaya ko lahat yan.
03:41.9
Pero magugulat kayo, may tao na edad 50,
03:44.9
biglang na-heart attack.
03:46.2
Walang naramdaman.
03:47.2
Bakit biglang na-heart attack?
03:48.7
Ibig sabihin, di na pala niya kaya.
03:51.2
Yung ginagawa niya sa edad 50, 60,
03:54.1
yung ginagawa niya sa edad 20,
03:56.0
hindi na nga po po pwede.
03:57.7
Dati, kayang-kaya natin magpuyat.
03:59.7
Dalawang araw, walang tulog.
04:01.6
Magbuhat na mabigat.
04:04.8
Kahit mag-push up.
04:06.3
Kayang-kaya natin lahat eh.
04:07.7
Pero pa nagkaka-edad,
04:08.9
mas hindi na kaya eh.
04:11.4
Kasi nga po, tumatanda.
04:13.1
Expected naman yun.
04:14.1
Kaya nga, dapat yung ginagawa natin,
04:16.3
ibabalance natin.
04:17.9
For once sa bahay, dapat mas maingat po tayo.
04:23.9
Kasi nga, baka hindi mo ganong makita eh.
04:26.2
Huwag na umakyat ng second floor,
04:29.0
maglilinis ng bubong.
04:30.3
Baka mahulog tayo.
04:32.0
Pagdating sa kutsilyo,
04:33.2
baka mahiwa ang sarili.
04:36.0
Ito, mag-ingat din sa mga power tools.
04:40.7
Kasi hindi mo na ganong balance eh.
04:43.1
Iwas na rin sa sigarilyo
04:45.5
at bawasan ang pag-inom ng alam.
04:47.3
Ito po, sa pag-akyat ng hagdanan,
04:49.2
maraming natutumba.
04:53.2
Kaya nga dapat po,
04:54.3
mas i-adjust nyo yung bahay nyo na mas maingat na.
04:59.8
lagyan ng mga hawakan.
05:02.6
mas pupunasan na.
05:03.9
Tapos siguro bumili na tayo ng rubber na mat.
05:08.6
hindi pa ba kayo na muntik-muntikan matumba?
05:11.1
Muntik-muntikan mahulog?
05:13.6
Umaakyat kayo ng hagdanan.
05:16.4
Kahit wala nang hawak-hawak sa hawakan,
05:21.1
tatalonin natin apat na step,
05:23.9
Pero ngayon, kung aakyat kayo lalo pababa o pataas,
05:31.7
Kasi, ang dizziness at vertigo,
05:34.6
nasa pagtingin yan sa baba eh.
05:36.5
Pagtingin sa baba,
05:38.1
dyan nabivertigo eh.
05:39.5
Dyan nabivertigo eh.
05:41.9
Very common ang hilo at vertigo sa pagtingin,
05:44.9
baka bigla kayo matumba.
05:46.9
May ganun yun sa pagkakaedad.
05:50.0
So, balance exercises, napakalaga.
05:52.9
Lalo na pa ng kakaedad.
05:54.9
Kahit bata kayo, okay din.
05:57.5
Dati, kayang-kayang nyo i-stretch, diba?
05:59.7
Lahat kaya kunin eh.
06:01.1
Ba't kayo parang ayaw?
06:02.5
Parang kulang ang nakukuha ko.
06:04.7
Dati, konti exercise, malaki muscle.
06:07.4
Ba't kayo parang mas malitang muscle?
06:09.3
Mas malaki ang tiyan?
06:11.9
Kasi nga, nagkakaedad,
06:13.2
gumabagal ang metabolism,
06:14.8
mas sumisikip yung mga muscles natin.
06:17.5
Mas nagkakaroon ng arthritis.
06:20.8
Matunog ang kamay.
06:22.4
Matunog ang liig.
06:24.1
Lahat, mas matunog siya.
06:25.7
So, pagbata tayo, nag-exercise tayo para lumakas.
06:31.3
Para tumakbo ng malayo.
06:32.9
Pero, pag nagkakaedad, sorry to say,
06:35.5
tuloy-tuloy tayo sa exercise.
06:37.1
50, 60, 70 years old.
06:38.8
Pero, para lang i-maintain ang lakas natin.
06:42.4
O, huwag masyadong humina.
06:44.3
Dati, malalaking dumbbell kaya natin, diba?
06:47.3
Dumbbell, barbell.
06:48.5
Ngayon, kahit maliit, okay lang.
06:51.0
Basta magamit mo.
06:53.0
Tulad na sinabi ko, mas masakit ang katawan.
06:58.0
Dahil sa arthritis, pag nagkakaedad.
06:60.0
Kaya, kailangan mo mag-stretching at exercise.
07:04.0
Basic exercise lang.
07:06.0
Hindi ko naman pinapayo na mag-basketball, mag-football, mag-boxing.
07:11.0
Jogging, stretching.
07:15.0
Pag nag-squat kayo, half squat na lang.
07:17.4
Kasi pag full squat, baka hindi na kaya.
07:19.8
Tsaka may silya, oh.
07:21.5
May suporta para hindi masyado bumagsak.
07:24.8
Pag mag-i-stretch ng paa, hahawak sa silya.
07:28.1
Yan, oh. Lagi na may silya.
07:30.4
Ito, pag-stretching ng kamay.
07:32.3
Marami ako mga video sa mga stretching na mas kailangan natin kasi nga nagkakaedad tayo.
07:38.6
Pagdating sa baga, humihina din ang baga, eh.
07:42.7
Pag nagkakaedad, mas may plema.
07:45.0
Ang puso, humihina din.
07:46.5
Ang kidneys, humihina din.
07:49.2
Minsan, 50, 60 years old.
07:51.6
Pati yung utak, yung memory, mas humihina din.
07:54.0
Kaya nga, babawi tayo.
07:55.2
Sa paghinga, pwede kayo mag-abdominal breathing.
07:59.6
Pwede nakahiga, nakaupo.
08:01.2
Isang kamay sa tiyan, isang kamay sa dibdib.
08:03.7
Pag-ihinga, papalakihin yung tiyan.
08:05.4
Hinga, tiyan, lumalaki.
08:08.5
Hinga, tiyan, palakihin.
08:12.1
Mas maraming hangin makukuha mo.
08:13.7
Abdominal breathing yan.
08:16.2
Kaysa dibdib lang kailangan tiyan.
08:18.5
Diaphragm ang bumabanat para mas maraming oxygen.
08:21.6
Exercise, tamang pagkain.
08:24.6
Check-up, pampalakas ng baga at ng puso.
08:30.4
Pag may edad na tayo,
08:32.6
sana naman mas nakaipon tayo ng pera.
08:34.9
Doon natin babawiin.
08:36.6
O sana mas mayroon tayong may tutulong sa atin.
08:39.1
Kailangan nyo na rubber shoes na maganda.
08:41.6
Kailangan nyo na mas maingat na kayo ngayon sa gamit.
08:44.4
Mas mag-ehelmet na kayo ngayon.
08:46.2
Kasi nga doon yung nababawiin eh.
08:48.5
Mas sustansyang pagkain na kakainin.
08:51.1
Kasi nga mas matanda na.
08:52.4
Mas maraming vitamins at supplements na naiinumin din.
08:56.2
Kasi nga mas may edad na.
08:57.7
Pagdating sa tiyan,
08:59.7
dati kaya mo kainin lahat, di ba?
09:02.1
Potato chips, soft drinks, walang problema.
09:04.8
Pero kung 50-60 na, hindi na kakayanin yun.
09:08.1
Una-una, matanda na.
09:10.3
And mas makulu na ang tiyan.
09:13.3
Gawin nyo nalang mas masustansya.
09:16.1
Para hindi magka-gird, hindi magka-gastritis, hindi magka-constipation.
09:20.1
Maraming tayong mga problema.
09:22.9
Ito pa, diverticulosis.
09:24.6
Minsan, pag kulang sa fiber, kulang sa gulay, ito nagiging sakit.
09:30.7
Kumain na mas mabagal.
09:34.7
Mas masustansya na.
09:36.1
Damihan ang pag-inom ng tubig.
09:38.3
Huwag magpapataba.
09:40.8
Dati, kayang-kayang natin magpuyat, di ba?
09:44.0
Talawang araw, walang tulog.
09:45.4
Night shift, walang problema.
09:46.9
Pero ngayon, ah, mas hindi na kaya, eh.
09:50.6
So, hindi ko sinasabi na lahat mag...
09:53.3
Lahat aabot dito pag matanda na.
09:55.8
Pero depende kung kailan mag-uumpisa sa inyo, eh.
09:58.4
Merong 40, 50, 60.
10:00.6
Pero ngayon, mga kabataan, marami, 20, 30 years old.
10:03.9
Sakit na ng liig.
10:06.4
Dahil nga sa gadgets, lalo nagbabago yung forma nila.
10:10.6
Yung mata, mas dumalabo ng mas maaga.
10:15.1
Mas may edad, more check-up.
10:17.1
Blood test, blood sugar, blood pressure.
10:20.1
Mas masustansya pagkain.
10:22.1
Mas maraming vitamins ang kailangan.
10:27.1
It does not matter how slowly you go, so long as you do not stop.
10:32.1
Ibig sabihin, pag mas may edad, wala naman sa speed, eh.
10:36.1
Pwede naman mas mabagal, eh.
10:38.1
Bagalan yun na lang para mas sure.
10:40.1
Pero mas magagawa mo naman.
10:42.1
Pag mas may edad, mas kalmado ka.
10:45.0
Pag may isin, dapat mas may budget, konti.
10:49.0
At mas wise ka na dapat ngayon.
10:52.0
Alam mo na kasi nangyari.
10:53.0
Hindi na tayo ganun ka nade-depress dapat pag may edad.
10:58.0
Sana nakatulong to.
10:59.0
Kasi marami ako nakikita na aksidente ng maaga.
11:03.0
Na heart attack ng maaga.
11:05.0
Kasi isip nila, bata pa sila, go ng go.
11:08.0
Travel ng travel.
11:12.0
Tapos biglang bibigay na lang yung katawan, eh.
11:14.9
I-serve natin yung katawan natin.
11:16.9
Pag edad 40, 50, 60.
11:18.9
Konting pagbabago sa lifestyle para ma-extend natin yung paggamit ng katawan at buhay natin.
11:25.9
God bless po ako.
