00:52.6
particularly nga yung pinaguriang Tres Marina.
00:55.0
Yes, yung tatlong kababaihan.
00:57.1
So ano ang panawagan nyo rito sa GSIS management dito sa gantong uri ng mga kontrahan sa kung saan ilalagay ang pera ninyo?
01:08.0
Well, yun yung isang first basic problem Manong Ted.
01:13.8
Sa board ng GSIS, political appointees lahat. There are nine members.
01:21.5
Outnumbered nga yung quote-unquote representatives ng government.
01:24.8
So if you have five government workers or employees, lima out of the nine ay mga those meron daw expertise sa banking, finance, investment, insurance, etc.
01:35.5
While four, ito lang yung supposedly representatives ng government workers, teachers, etc.
01:42.7
Pero isang basic problem yan doon sa batas mismo ng GSIS.
01:46.8
Pero mismo yung policies now, lalo sa pinainvestments, eh dapat strictly tupdin.
01:54.8
Yung provisions on investments.
01:57.3
At lumalabas nga, based sa mga nag-whistleblower, apparently yung isang board member, si former ombudsman Merceditas Gutierrez.
02:09.6
And yun sabi nyo nga, I think yung Tres Marias ang binabanggit nyo, yung mother ni Senator Cheese Escudero,
02:18.1
at yung isang member ng former LBP Executive Vice President.
02:24.8
Sabi nga nila na merong mga policies na binayulate mismo ang GSIS, particularly with President General Manager Wick Viloso at the helm,
02:35.7
na na-violate yung mga policies on investment.
02:40.4
Kaya talaga, ko ako ang mga members for one, ano?
02:45.1
Eh tama, mag-demand tayo ng accountability sa mga investments sa ito.
02:49.2
And secondly, sorry sana, yung Congress should look into the matter.
02:53.7
Dahil pinagpapasok.
02:54.8
Nag-usapan natin, alam nyo, magkano na pala ang total assets ng GSIS?
02:59.5
It runs in the trillion.
03:01.0
Nasa 1.7 trillion.
03:02.7
Eh kung malulustay na lang ulit yan, kawawa naman yung mga malilista kawani.
03:08.1
Sige, so paano kaya ito?
03:11.0
Sa punto ng courage, anong balak ninyong gawin dito nga sa kontrobersyang ito?
03:16.9
Well, first talagang, we will demand accountability dito sa board na ito.
03:21.3
Eh diba, manong Ted?
03:24.8
Ang purpose ng fund ng GSIS ay para sa benefits ng mga empleyado.
03:30.4
And technically, yung mga government employees and the retirees are the owners of the fund.
03:35.8
Ang problem, wala nga kaming tinig.
03:38.1
Kaya dapat magsalita yung mga owners, totoong may-ari ng pondo dito sa ano nangyayari sa pondo ng GSIS.
03:48.4
Ikalwa, dahil merong kapangyarihan ang kongreso na oversight,
03:54.8
eh dapat mananawaga kami sa mga kongresista at mga senador na investigahan in need of legislation itong nangyayari sa GSIS
04:06.1
and possibly, kung kailangan man amendahan yung existing na batas ng GSIS,
04:11.8
then para maprotektahan yung mga retirees from itong mga highly questionable investments na ito.
04:22.2
So, hindi naman sa tayo po yung nagpapapakita.
04:24.8
Kahihwating ng duda ng mga usapin po ng kickback o komisyon dito sa isyong ito.
04:33.4
Kung atin din magugunita, Sir Ferdy, eh diba nung panahon ng dating Pangulo, sa SSS naman yun, right?
04:42.2
Naalala mo, may mga binibili na stocks.
04:46.9
Dahil nga din sa kahit na hindi naman kitang kita mo na hindi naman kikita doon at baka nga malugi,
04:54.8
bumibili kasi may komisyon, diba?
04:58.7
May komisyon yung mga brokers nito at mismo yung mga nagdidesisyon sa pagbili ng mga stocks na ito sa stock market na palugi.
05:07.6
Tama ka, Manong Ted, no?
05:10.9
Wala naman natang kinalaman, Manong Ted, ang tawag sa mga commissioners ay commissioners kasi nangungomisyon.
05:17.3
Hindi yata gano'n yun, Manong Ted, ano?
05:18.9
Pero tama ka, no?
05:21.5
Itong mga investment...
05:24.8
In question, itong Alternergy, no?
05:28.2
Na ang namumuno ay dating, well, ang owner ay dating head ng Department of Energy, si Vince Perez.
05:38.8
Eh, ang stocks niya, tinitiktaan ko yung presyo ng stocks, eh, pabagsak for the past one year.
05:44.8
2023 lang siya nag-IPO, Initial Public Offering.
05:50.0
At yung halaga ng kanyang stocks ay nangalahati na lamang from P1.20.
05:54.8
Eh, ngayon, it's hovering in around 60 centavos na lamang.
05:59.8
So, gano'n din, ano?
06:01.4
Yung Nickel Asia, tapos itong hindi natuloy, no?
06:05.2
Yung Newman Burger na more than five, nabanggit pa niya, 100 million US dollars sana, no?
06:15.5
Pero hindi natuloy.
06:17.3
Pero tama yung point, no?
06:18.9
Bakit mag-iinvest ang GSIS dito sa mga...
06:24.8
May, ano, ang sinatawag na parang parameters, no?
06:28.7
Ng GSIS sa investment, una yung, syempre, yung liquidity, madaling ibenta, no?
06:36.4
Madaling in turn into cash.
06:38.5
Yung isa, safety and security.
06:40.2
Dapat tiyak, hindi ito high risk, no?
06:42.6
Tapos, syempre, yung yield, yung kita.
06:45.0
Pero dito sa larangan ng safety and security, eh, obviously, medyo, ano na, no?
06:50.3
Delikado na dahil hindi pa nga ito supesyente ang kanyang market.
06:54.7
So, yung safety and security, yung safety and security, yung safety and security, yung safety and security, yung safety and security, yung safety and security.
06:54.8
At yung market capitalization, dapat at least 15 billion ayon sa policies ng GSIS.
07:00.4
Eh, wala pang 3 billion ang market capitalization ng naturang kumpanya ni Vince Perez, no?
07:09.8
Tapos, itong iba pang mga investments na sinasabi, itong Uberg na dati pag-aari ng Lehman Brothers,
07:19.4
eh, medyo sabi ng isang assessment mismo from the...
07:24.7
from the GSIS, eh, medyo masyadong volatile, masyadong volatile, masyadong risky, no?
07:30.3
So, I don't think dyan dapat nilalagay ang pera ng GSIS.
07:35.4
Dahil, in the end of the day, eh, yung magsasuffer dyan, yung pensioners.
07:41.7
Yung board naman, eh, after natapos nila magupo dyan sa term nila,
07:45.8
hindi naman sila hinahaw, they're not held liable, no?
07:49.0
For failed investments.
07:50.2
Kaya, yan yung nakakapangamba, Manong Ted.
07:52.8
So, a congressional inquiry is in order, Mr. Chairman.
07:59.9
And sana, hindi lang simply the usual investigation, no?
08:06.4
Eh, first, kung merong makita nga, may impropriety nga, eh, then first heads must roll.
08:14.2
Secondly, eh, dapat mag-put in place ng mga provisions sa batas
08:18.9
para mag-protectahan yung...
08:20.9
from possible abuse or misuse ng pondo ng GSIS.
08:26.3
Kaya, marami, no? Matagal na naming hinihingi yan.
08:30.5
E, kung naalala po si Winston Garcia, former PGN din, ano?
08:34.8
Na merong mga questionable investments.
08:38.4
Dati ka, nag-invest pa nga sa paintings, eh, kung maalala mo, Manong Ted, ano?
08:43.4
Medyo, ano yun, medyo hindi namin alam kung tama ba yung valuation na ginawaan ng GSIS
08:50.9
For those investments.
08:52.0
Kaya, dapat there should be, mas mahigpit, no?
08:55.4
Yung pamantayan sa pinapasok na pera ng GSIS, yung kanyang investible funds,
09:02.7
na sabi nga na, papano yung maliit na magwawalis na mag-retire?
09:08.4
Baka, pwede mo ba sabihin sa kanya, ay, sorry po, naubos yung pondo, eh, nalugi yung investment.
09:15.2
Hindi mo pwede sabihin yan kasi by the time siya mag-retire,
09:19.6
dapat matanggap niya.
09:20.6
Yung kanyang, sa totoo lang, hindi naman napakalaking pension or retirement benefits.
09:26.8
Sino ang nakaupo sa board representing, ano, government workers?
09:33.4
Well, I'm not so sure.
09:34.9
Hindi naka-indicate to sa website nila, no?
09:37.9
But, right now, nandun si Velina Escudero.
09:45.2
Posibleng siya yung kumakatawan sa retiree.
09:48.4
I don't know about Mercedes Gutierrez.
09:50.6
Tapos, meron nga yung Cabresa, I believe yung pangalan, former LBP, Land Bank of the Philippines official.
09:58.8
Pero, hindi ba linaw doon sa board eh, kung sino yung nagre-represent sa employees.
10:05.3
Ang position namin sa matagal na panahon, dapat instead na minority ang government employees representatives.
10:12.3
At sana sila mismo ay may direct role in selecting their representatives.
10:19.9
At sa halip na aapat out of the nine, eh dapat majority, if not all, ay owners of the fund ang nakaupo sa board.
10:29.1
At merong mekanismo sana na ang pipili ay merong pwedeng mag-recommend yung mga government employees.
10:38.0
Hindi naman natin matanggal yung power ng presidente para i-appoint yung mga kinatawan dito.
10:44.2
Pero dapat mas malaki ang participation ng totoong nagmamayari sa pondo.
10:51.9
So, sa ngayon, Ferdy, yung union ba doon sa loob ng GSIS, anong balita mo?
11:00.9
Kasi naghihintay din kami na may mang-galing sa kanila.
11:04.9
O baka naman, you know, for fear of reprisal, alam mo na, kaya sila tahimik.
11:11.9
Well, laging problema namin yan sa gobyerto, no. Ang hirap nila magsalita. Tama, no.
11:16.9
Pwede kang balikan, no.
11:18.9
In case you expose.
11:20.9
I think right now, siguro gano'n nga, no. Wala pang comment sila dahil nga siguro inaaral rin nila yung sitwasyon.
11:29.9
Dahil mga boss nila yung pinag-uusapan, eh.
11:34.9
So, but tama rin yung point mo, no. Kasi yung nalabanggit mo, no, na yung nage-expose ng katiwalian, kadalasan siya yung binabalikan.
11:45.9
Kaya isa rin yan sa tinutulak rin namin na malungted, no, yung Whistleblower's Act.
11:49.9
Para maprotektahan yung mga taong nagsisiwalat ng katiwalian para sa possible reprisal ng kanila mga management.
11:58.9
Pero for now, siguro attempt nyo na lang interviewin sila. Pero for now, dahil di wala rin ako nabasa ng comment, possibly nag-aaral, inaaral pa nila yung sitwasyon.
12:09.9
Okay, sige. So, whistleblower, eh. Yung isang malaki ang isiniwala.
12:13.9
Okay, sige. So, whistleblower, eh. Yung isang malaki ang isiniwala.
12:14.9
Okay, sige. So, whistleblower, eh. Yung isang malaki ang isiniwala.
12:15.9
Ang mga nagsisiwalat, nakulong ngayon sa bilibid, eh.
12:16.9
Yung mga nagsisiwalat, nakulong ngayon sa bilibid, eh.
12:17.9
Yun nga ang masakit, no.
12:18.9
Kung sino pa yung nagsisiwalat, siya pa ang ikinulong.
12:21.9
Yung mga isiniwalat niya ngayon, ay eto, nagbibilang nalang ng pera.
12:26.9
Ay, yan ang masakit sa mga nagsisiwalat.
12:29.9
Yan na ata ang malungkot na kasaysayan ng ating bansa.
12:33.9
Sige. So, pero dito naman sa mga nailathalang ito, yung dalawang investment, hindi na tuloy. Yung isa, tuloy ito? Itong Alternergy?
12:42.9
Well, actually may isa pa, yung Nickel Asia, no.
12:45.9
Although I don't think kung that was naging issue ng ilang board members, no.
12:51.9
Pero itong Alternergy, na-conclude, I believe, no, at the tune of 1.4 billion pesos.
13:00.9
Itong mas more recent, yung New Burger, hindi ata na tuloy kasi nga na-flag na.
13:07.9
Na maraming masyadong risks involved.
13:10.9
And in fairness, ito?
13:12.9
Ito rin sigurong ang maganda na merong ganitong, you know, check and balance na hindi nagkakasundo.
13:19.9
Oo, ito ang beneficion ng mga miyembro ng GSIS.
13:22.9
Meron ka dyan, Mercy Gutierrez, na hindi kasundo nitong GM at Presidente.
13:26.9
Nasa ganun, nagbabantayan sila.
13:29.9
Sa kama rin yan, ano, no.
13:33.9
Hindi naman kami talaga fan ng mga iba dyang members.
13:36.9
I know, I know. I know. Kasi may mga kasaysayan din itong mga ito, oo.
13:42.9
At may mga accusations na baka political din ang rason for yung pag-expose.
13:49.9
Kung ano man, eh di-investigate lahat yun. Yan lang yung point namin.
13:55.9
Di-investigate lahat. Wala pa rin kaming conclusion. Kasi puro allegations ba lang ito.
14:00.9
May mga ilang nagsabi nga na-denialate supposedly yung policies on investments.
14:08.9
Then tignan natin.
14:10.9
Baka may mga nuances yung mga paano yung decision dyan. Pero still nakakapangamba, no.
14:19.9
Ang sabi ng iba, dahil pension fund ito, dapat ang term nila ginagamit, dapat risk-averse.
14:26.9
Ibig sabihin, huwag ka masyadong, oo, makikita, maganda ang yield. Pero napaka-risky kasi. Parang yung mining, no. Very volatile din daw yan.
14:39.9
Pwedeng sumirit. Pwedeng sumemplang.
14:42.9
So basta yung slow and steady, sabi nga nila. Oo, maliit ang kita pero tiyak ang angat niya dahan-dahan.
14:51.9
So yan yung ilang kailangan arali maigi sa usapin ng management ng investments and funds.
14:58.9
Gaya po ng SSS din ito, no. Ganon din po yan. Yung SSS naman sa private sector. O sige.
15:05.9
So abangan namin, Sir Ferdy ha. Kung meron ba tayong mga kaibigan sa camera.
15:09.9
na maghahain ang resolusyon
15:12.1
para magkaroon ng
15:13.4
impartial investigation and
15:15.5
maalaman din kung kinakailangan na bang
15:17.6
amyendahan ang charter ng
15:19.5
GSIS. Tama yung Manang Ted
15:21.3
at lalapit kagad kami sa
15:23.7
matagal na namin mga kapamilya
15:35.2
panukalang resolusyon
15:37.2
para mag-investigahan ang GSIS.
15:39.2
O sige. Salamat na marami Sir Ferdy
15:41.3
sa iyong panahon na binigay sa aming programa.
15:43.6
Thank you. Maraming salamat at
15:45.1
more power sa inyong programa Manang Ted, DJ.
