12 Signs na Dapat Ka Na Magpatingin sa Doktor. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
00:40.8
Number one, palaging pagod.
00:44.4
Ibig sabihin sa matagal na panahon, baka isang buwan, dalawang buwan ka ng pagod.
00:50.4
Parang di ka makagalaw, pag sa umaga, pag ising mo, dapat refresh ka.
00:55.4
Pero pagod ka pa rin, hirap ka makatulog.
01:00.2
Maraming possibility yung laging pagod.
01:02.9
Laging pagod, nanghihina, maraming possibility, pwedeng anemic.
01:08.2
Kulang ka sa dugo, kaya ka napapagod.
01:11.4
Pwede yung laging pagod, thyroid problem.
01:15.0
Hindi mo kasi mahalata, misa di naman lumalabas yung thyroid problem.
01:19.1
Yung anemic, hindi mo rin mahalata.
01:21.4
Baka kulang ka sa vitamins, pwede rin pagod.
01:25.4
Potassium, mababa ang potassium, hina din lagi.
01:31.0
Baka depressed, kaya laging pagod.
01:34.9
Yung mga may diabetes, lagi nanghihina, laging pagod din yan.
01:39.0
At syempre, ang binabantayan natin, ayaw natin yung mga bukol.
01:43.2
Kasi yung mga cancer, ang sintomas dyan, hindi naman masakit agad.
01:48.4
Misan, patig lang.
01:49.8
Parang pagod lang lagi, pero wala ka pa nararamdaman ng kahit anong sakit.
01:55.4
Pagpagod kayo, siguro dalawang buwan nang pagod, wala namang masama, magpa-general check-up.
02:00.6
Number 2 out of 12 signs, kailangan na kumonsulta.
02:05.4
Pagbabago sa mood.
02:07.4
Yung may mental health problem.
02:10.4
Usually, hindi mo mapapansin yung mental health problem.
02:13.4
Yung mga bipolar disorder.
02:17.4
Bipolar, minsan, sobrang hyper na sobrang saya.
02:22.4
Tapos, mamaya, sobrang lungkot.
02:24.4
Yung pabago-bagong mood niya.
02:26.4
Sobrang saya ng ilang araw, tatlong araw, labas ng labas.
02:31.4
Tapos, tatlong araw, nagkukulong sa kwarto, bipolar yun.
02:35.4
Yung mga depressed.
02:36.4
Yung depression, one side lang, malungkot lang.
02:39.4
Meron din mga personality disorder.
02:42.4
Meron din schizophrenia, mental health problem.
02:46.4
Ang problema dito sa mood changes, usually, ganito ang nakikita natin, St. Thomas.
02:52.4
Kung di sa inyo, baka sa kamag-anak niyo.
02:55.4
Parang lagi siyang irritable.
02:58.4
Parang irritable siya na mabilis magwala.
03:04.4
Mabilis siya, parang hindi siya mapakali.
03:09.4
Parang inis sa mundo.
03:11.4
Pero wala namang reason.
03:14.4
Basta mabilis lang siya mag-snap.
03:16.4
Mabilis mag-galit.
03:18.4
Usually, yun ang pinaka-sign na baka bipolar.
03:22.4
Baka may depression.
03:24.4
Baka schizophrenia.
03:25.4
Yun ang pinaka-mood change.
03:27.4
Yung irritable na hindi mapakali.
03:32.4
Huwag kayong mag-expect na pag-depressed.
03:35.4
Kailangan nagkukulong.
03:38.4
Hindi na kumakausap sa tao.
03:40.4
Minsan hindi ganun.
03:41.4
Yung lagi lang galit, nag-snap na.
03:45.4
Mood change na yun.
03:47.4
Number three sign na kailangan na magpa-check up.
03:51.4
Yung malakas humilik lagi.
03:53.4
Yung hilik ng hilik na parang nahihirapan huminga.
03:58.4
Yung pag natutulog, parang narinig mo lagi.
04:03.4
Parang tuloy-tuloy yung hinga niya.
04:06.4
So, parang laging may barado dito sa lalamunan.
04:11.4
Pwede siyang obstructive sleep apnea.
04:14.4
May barado dito sa lalamunan.
04:17.4
Pag obstructive sleep apnea, meron na heart attack dun.
04:21.4
Maraming ngayon na nalalagyan na nitong CPAP machine.
04:25.4
Kasi sino ang at risk yung medyo maiksi yung leeg.
04:29.4
Kung medyo maiksi yung leeg.
04:32.4
May maiksi yung leeg.
04:33.4
Medyo makapal dito sa leeg.
04:35.4
O medyo overweight.
04:36.4
Kahit di ganun ka-overweight,
04:38.4
bali yung dila na babara sa lalamunan pag natutulog.
04:42.4
Basta yung hilik ng hilik, pa-check kayo.
04:44.4
Tapos pag gising, hindi magandang pakiramdam.
04:47.4
Sa pagtulog, meron isang important sign.
04:50.4
ng mental health problem.
04:52.4
Ito, hindi nyo ito alam.
04:54.4
Yung madalas bangungutin.
04:58.4
Huwag nalang bangungutin.
05:01.4
Laging masama yung panaginip.
05:03.4
Kung paminsan-minsan masama panaginip mo, okay lang yun.
05:08.4
Pero yung ilang araw, parang may humahabol sa'yo.
05:13.4
Yung tuloy-tuloy yung sumisigaw ka.
05:15.4
Pag gising mo sa madaling araw.
05:18.4
Pag madalas yung nightmare,
05:20.4
ibig sabihin meron kang problema na tinatago.
05:24.4
Meron kang subconscious na problem.
05:27.4
So, baka depression.
05:29.4
Baka may ibang problem ka.
05:30.4
Baka sobra kang stress.
05:32.4
Kaya, laging nightmare.
05:36.4
Masamang panaginip.
05:37.4
Tapos hindi pa makahinga.
05:38.4
Tapos insomnia pa.
05:40.4
Pag gising mo, parang hindi ka refresh.
05:43.4
Parang kulang pa rin sa tulog kahit nakatulog ka.
05:47.4
Number 4 sign na kailangan na magpa-check up sa doktor yung mga pagbabago sa balat.
05:51.4
Basically, nunal.
05:53.4
Kung meron kayo makita malaking nunal dyan na maitim na dati wala naman.
05:58.4
Tapos biglang lalabas may maitim na nunal.
06:00.4
Palaki ng palaki.
06:02.4
Ano yung mabilis lumaki na nunal?
06:06.4
Mabilis lumaki siguro within 6 months.
06:09.4
Sa loob ng 6 months o 1 year lumalaki.
06:13.4
Yung mabilis na yung lumaki.
06:15.4
Dapat naman mabagal ang laki ng nunal.
06:17.4
Kung lalaki siya siguro 3 years, 4 years lalaki konti.
06:21.4
Pero yung napapansin mo mabilis lumaki.
06:24.4
Lalo na yung itim na itim.
06:26.4
Yung sobrang itim na nunal.
06:28.4
O masyadong malaki yung nunal.
06:30.4
Pa-check tayo kasi common din ang skin cancer.
06:34.4
Skin cancer deadly siya.
06:36.4
Kahit balat lang siya.
06:38.4
Akala natin balat lang siya pero nakamamatay ang skin cancer.
06:41.4
Mabilis kumalat ang skin cancer.
06:44.4
Mas mabilis pa nga kumalat ang skin cancer
06:47.4
compared sa thyroid cancer.
06:49.4
Yung thyroid cancer nga tawag natin medyo mabait na cancer
06:53.4
kasi mabagal kumalat.
06:55.4
Pero yung skin cancer mabilis kumalat.
06:58.4
Titignan din number 4 changes sa skin.
07:01.4
Yung mga pagbabago.
07:02.4
Pag may nakita kayo.
07:03.4
Let's say ako lagi ko mo tinitignan.
07:05.4
Kung meron ka makitang mapula masyado dito.
07:08.4
Kung meron yung very red.
07:10.4
Wala pa namang red.
07:12.4
Pero kung very red.
07:17.4
Liver problem yun.
07:18.4
Pwedeng liver cirrhosis.
07:20.4
Pwedeng bukol sa liver.
07:22.4
O pag sa katawan meron kayong nakitang patsi-patsi na.
07:25.4
Basta yung kakaiba.
07:29.4
O yung hindi ka naman kinagat ng lamok.
07:32.4
Hindi ka naman eczema.
07:33.4
Hindi mo naman kinakamot.
07:34.4
Tapos meron mga bago ka nakikita sa balat mo.
07:37.4
Lalo na dito sa may dibdib.
07:41.4
Kung may bago kayo nakikita.
07:43.4
Pa-check na lang.
07:44.4
Kasi yung mga internal organs natin.
07:49.4
Yung mga kidneys.
07:52.4
Yung mga diabetes.
07:54.4
Lumalabas sa balat yan eh.
07:58.4
May kidney failure.
07:59.4
Sa balat lumalabas yung mga rash.
08:02.4
Tapos yung mga liver cancer.
08:04.4
May mga lumalabas ng spider angioma.
08:06.4
May kung ano lumalabas.
08:08.4
So minsan yun lang ang clue.
08:10.4
Yun lang ang clue.
08:12.4
Number 5 out of 12.
08:15.4
Pagbabago sa timbang.
08:20.4
Ito very obvious ito.
08:21.4
Pag namayat kayo ng 10 pounds.
08:24.4
Walang gana kumain.
08:28.4
Okay lang mga hirap matunawan minsan.
08:30.4
Pero yung namamayat ka ng 10 pounds.
08:33.4
Maraming dahilan.
08:35.4
Pwede natin sabihin na yung biglang namamayat.
08:38.4
Hindi nyo alam ito.
08:39.4
Tuberculosis. TB.
08:42.4
Ang daming may tuberculosis sa Pilipinas.
08:45.4
Ang active TB natin more than 1 million.
08:48.4
More than 1 million active TB.
08:50.4
So tuberculosis namamayat.
08:52.4
Yung hepatitis B sa Pilipinas very common din.
08:56.4
Yung hepatitis B natin 16% eh.
08:59.4
Which is luma na yung data ko 16%.
09:03.4
16 million Pinoy may hepatitis B carrier.
09:07.4
Pwede rin mamayat.
09:09.4
Kasi yung liver medyo namamagakonti.
09:12.4
So TB. Hepatitis.
09:17.4
Hyperthyroid mamamayat.
09:19.4
Yung mga bowel problem namamayat.
09:21.4
At syempre cancer namamayat.
09:24.4
O cancer like yung tatay ko dati.
09:27.4
No clue. No pain.
09:29.4
No wala. Namayat lang.
09:31.4
Isip natin baka hindi siya kumakain.
09:33.4
Baka tumatanda. Namamayat.
09:35.4
Pero pag namayat eh cancer na pala yun.
09:40.4
So pag namayat ng 10 pounds na hindi nagpapapayat, yun na yun.
09:45.4
Hindi sigurado cancer. Maraming cancer.
09:51.4
O baka malnourished lang.
09:53.4
Maraming namang dahilan eh.
09:55.4
Number 6. Pagbabago sa dumi.
09:59.4
Pag ang dumi nyo may dugo na lumabas.
10:02.4
O maitim ang lumabas.
10:04.4
Walang choice magpapacheck up.
10:06.4
Yung maraming dugo o kulay itim at least pacheck ng beses.
10:10.4
Para masigurado natin na baka almoranas lang.
10:14.4
Pero ang takot tayo.
10:20.4
Ulcer na dumudugo.
10:22.4
Ulcer na dumudugo.
10:23.4
Minsan yung ulcer walang pakiramdam.
10:25.4
Yung ulcer masakitan din.
10:26.4
Pero may ulcer na ano eh.
10:28.4
So pag dumumi ng dugo.
10:32.4
O pag sumuka ng dugo.
10:33.4
Ibang usapan yun.
10:35.4
Sumuka, dumumi ng dugo.
10:37.4
Eh pacheck agad yun.
10:38.4
No choice tayo dun.
10:41.4
So yun ang mga pancreatic cancer.
10:46.4
Number 7 out of 12 na no choice.
10:52.4
Hindi naman ganun kadalikado dapat.
10:56.4
Sa babae pwede UTI.
10:59.4
Pwede tumatanda ang babae.
11:05.4
Lahat ihi ng ihi.
11:06.4
Pag edad 40, 50, 60.
11:08.4
Ang lalaki lumalaki ang prostate.
11:10.4
Halos lahat lumalaki ang prostate.
11:12.4
So ihi din ang ihi.
11:15.4
Ang problema lang.
11:17.4
Minsan masakit yung pag ihi.
11:20.4
So bukod sa prostate na lumalaki sa lalaki.
11:24.4
Ang kinakatakot natin sa mga lalaki.
11:28.4
So para malaman kung prostate cancer o hindi.
11:31.4
Papa ultrasound tayo.
11:34.4
Papa check sa urologist.
11:36.4
Para malaman na prostate lang lumalaki.
11:40.4
May gamot iniinom sa prostate.
11:42.4
Walang home remedy sa prostate.
11:45.4
Yung mga Avodart, Duodart.
11:50.4
May generic ng finasteride.
11:53.4
Pero wala pa talagang generic na murang mura.
11:57.4
So walang choice.
12:00.4
Yun lang ang pinakamagagawa natin.
12:04.4
Pag lumaki yung prostate.
12:07.4
Kinakayod pa yung prostate.
12:09.4
So no choice pa mga lalaki ngayon.
12:12.4
Prostate problem.
12:15.4
Lumalaki prostate.
12:18.4
Tsaka yung ihi ng ihi.
12:19.4
Pwede rin yung diabetes.
12:21.4
Diabetes ang early sign na uhaw.
12:24.4
Laging dry mouth tapos ihi ng ihi.
12:27.4
Number 8 out of 12.
12:29.4
Kailangan magpa-check up.
12:31.4
Laging nilalagnat.
12:32.4
Laging nagkakasakit.
12:34.4
Dapat magkakasakit tayo mga 3 times in a year.
12:37.4
Pero kung napansin nyo na pag nagkakasakit kayo halos buwan-buwan.
12:41.4
Buwan-buwan natrangkas.
12:43.4
Buwan-buwan may mga rasyas dito.
12:46.4
Buwan-buwan may nangyayari.
12:48.4
Bakit every month nagkakasakit?
12:50.4
Ba't lagi may sinat sa hapon man nagkakasakit?
12:54.4
Ibig sabihin mahina ang immune system.
12:57.4
So pwedeng mahina immune system.
13:00.4
Kulang sa vitamins.
13:01.4
Pero merong mga sakit na nakakahina ng immune system.
13:07.4
Tulad ng HIV-AIDS.
13:10.4
HIV-AIDS talagang unti-unti magkakaroon ka ng mga infections.
13:17.4
O kung wala naman kayong risk factor.
13:19.4
Wala naman kayong partner.
13:20.4
Hindi kayong magkaka-HIV.
13:22.4
Meron din mga blood problem.
13:24.4
Yung mga lymphoma.
13:26.4
Yung mga sakit sa dugo.
13:28.4
Yung mga lymphoma.
13:30.4
Maliit lang naman chance nito.
13:32.4
Pero ito kasi paulit-ulit na eh.
13:34.4
Buwan-buwan ka na nagkakasakit.
13:37.4
So warning sign na yun.
13:39.4
Alam nga naman hindi natin bantayan.
13:42.4
So gagawin lang ng doktor.
13:43.4
Papablood test ka.
13:45.4
Makikita naman kung biglang may abnormality.
13:48.4
Kung wala nakita di maganda.
13:50.4
Diba? Baka stress ka lang.
13:51.4
Pero bago natin sabihin na lahat ito ay stress lang.
13:56.4
Diba? Sayang din.
13:57.4
Baka mabuhay. Diba?
13:59.4
Gusto na naman natin long life.
14:02.4
Frequent infection.
14:05.4
Check kung may blood problem.
14:12.4
Yung dating hindi hirap huminga.
14:14.4
Hirap huminga lalo na pag ubu may dugo.
14:18.4
O laging may plema.
14:20.4
Pwedeng yung ubu o lung problems.
14:25.4
Pwedeng exposed ka sa usok.
14:34.4
Nasisira yung baga.
14:35.4
Pwedeng tuberculosis.
14:38.4
Pwedeng may sakit sa baga.
14:41.4
Allergic rhinitis.
14:46.4
Nasisira yung baga.
14:47.4
At pwede lung cancer.
14:49.4
So hindi natin alam.
14:50.4
So pag laging hirap huminga.
14:52.4
Ganyan ang problema.
14:55.4
At least x-ray minimum.
14:57.4
Makita natin kung may lung problems o wala.
15:01.4
Na kailangan nang magpa-check up.
15:03.4
Yung biglang lumalabo yung paningin.
15:07.4
Hindi yung laging malabo.
15:10.4
Ito yung sinulat ko eh.
15:17.4
Yung fluctuating yung vision mo.
15:21.4
Kung salamin lang kasi.
15:23.4
Pag malinaw, malinaw na.
15:24.4
Pag malabo, malabo.
15:25.4
Pero yung pabago-bago.
15:27.4
Pwede siya sign ng diabetic retinopathy.
15:31.4
May problema ka sa retina.
15:33.4
So may eye problem.
15:34.4
Pwede yung diabetes.
15:35.4
Pwede yung high blood.
15:37.4
Medyo delikado yun.
15:39.4
Pag hindi mo kasi pinacheck yung mata.
15:41.4
Hindi lang danger pagkabulag eh.
15:44.4
Pamahal ng pamahal yung gastos.
15:46.4
Pamahal ng pamahal yung gastos.
15:48.4
Kasi pag mahal yung mga laser.
15:51.4
May mga ooperaan pa sa mata.
15:53.4
Kaya habang maaga pa.
15:55.4
Baka kailangan lang i-control yung diabetes.
15:58.4
I-control yung high blood.
16:00.4
Baka may glaucoma.
16:01.4
Glaucoma nakakabulag din.
16:03.4
So yung mata, very important din.
16:05.4
Hindi lang natin pinapansin.
16:07.4
Actually yung tenga din, very important.
16:09.4
Sa tenga, pag may lumabas na na luga.
16:12.4
Yung luga, yung nabara na.
16:14.4
Misa kasi nabubutas yung tenga eh.
16:17.4
Nabubutas yung tenga sa airplane.
16:19.4
Sa pag-akyat sa bagyo.
16:21.4
Sa taas na lugar.
16:22.4
So pag meron na luga na lumabas na marami-rami.
16:26.4
O nagbara na siya.
16:27.4
Pacheck din kayo sa tenga.
16:29.4
Sayang din yung tenga.
16:30.4
Kasi pag nabutas yung tenga.
16:32.4
Misa di na gumagaling.
16:34.4
So forever nabutas.
16:35.4
Lagi na may infection.
16:37.4
Hindi ka na makaligo.
16:39.4
Kasi pagligo mo, napasok ka ng tubig.
16:42.4
Tapos nabutas yung tenga, mag-infection.
16:45.4
So mata and tenga, number 10.
16:48.4
Siyempre bilang cardiologist.
16:50.4
Chest pain pa rin talagang sinunod.
16:54.4
Karamihan naman ang chest pain.
16:57.4
Lalo na kung bata pa kayo.
16:59.4
Kung kayo ay 30 years old.
17:02.4
Wala namang dinaninigarilyo.
17:03.4
Masakit ng dibdib.
17:04.4
Most likely walang kaso.
17:06.4
Pero pag kayo may chest pain.
17:08.4
Tapos edad 40 pataas.
17:10.4
Paano kung smoker ka?
17:12.4
Paano kung diabetic ka?
17:14.4
Lalaki, diabetic.
17:19.4
Stressful yung job.
17:24.4
Tapos sumasakit yung dibdib.
17:26.4
Hinihingal-hingal.
17:27.4
Siyempre ang daming ngayon inaatake sa puso.
17:30.4
So number 1 killer pa rin ang heart attack.
17:33.4
Everyday sa Pilipinas namamatay sa heart attack.
17:36.4
Almost 300 people.
17:40.4
Siguro ngayon baka 350 na.
17:42.4
300 people dying everyday.
17:45.4
So in a year, libu-libu namamatay from heart attack.
17:48.4
Hindi na binabalita paano.
17:51.4
Ba't namatay na heart attack?
17:52.4
Parang as usual na yun eh.
17:54.4
Pero siyempre heart attack, stress, smoking, tsaka chest pain.
17:59.4
Actually hindi talagang masakit eh.
18:01.4
Sasabihin nila parang masama pakiram na mabigat.
18:05.4
Yung alam mong iba.
18:07.4
Actually ang symptoms dito alam mong iba na eh.
18:11.4
Sundin mo kutub mo.
18:13.4
Pag may nagbubulong sa'yo malay mo guardian angel mo yan.
18:17.4
Diba baka may angel kaya nagbubulong.
18:19.4
Uy, magpa-check up ka na.
18:20.4
Wala ka ng choice.
18:22.4
Pag may nagbulong ng ganun, eh siyempre magpa-check ka na.
18:25.4
Malay mo pag nagpa-check, mabigyan ka lang ng tableta, gumaling na.
18:28.4
Di wala nang problema.
18:30.4
Hindi naman natin kailangang asahan miracle palagi.
18:34.4
Miracle na nga, nalaman mo bad sign.
18:36.4
Tapos nagpa-check ka, okay na yun.
18:39.4
So yung chest pain na may risk factor, mas kailangan magpa-check.
18:43.4
Sabihin, lalaki, overweight, naninigarilyo, stressful.
18:46.4
Stresful ang job, kulang sa tulog.
18:49.4
Yung kulang sa tulog, ang daming sakit na bibigay.
18:52.4
Kulang sa tulog, ma-high blood ka.
18:54.4
Kulang sa tulog, tataas yung blood sugar mo.
18:57.4
Kulang sa tulog, ma-accident ka.
19:00.4
Kulang sa tulog, ma-heart attack.
19:02.4
Lahat yan, prone eh.
19:04.4
And number 12, last sign na dapat magpa-check up ka na.
19:08.4
Kahit anong bukol sa katawan.
19:12.4
Kano kalaking bukol?
19:14.4
Ano bang mga bukol na katawan?
19:16.4
Ang kakabay mo yung bukol.
19:18.4
Ang common bukol dito.
19:20.4
Pag meron ka nakita, bilog-bilog dito.
19:28.4
Dapat walang mongo.
19:29.4
Mongo, matigas eh.
19:31.4
Tingnan nyo yung leg nyo.
19:32.4
Pag meron kayo makita, bilog-bilog dito.
19:34.4
Pa-check nyo agad.
19:36.4
Maraming may thyroid cancer eh.
19:39.4
Walang cost eh ito.
19:40.4
Basta bukol dito.
19:42.4
Bukol dito sa tabi.
19:45.4
Ako may bukol din ako dito eh.
19:47.4
I think nung bata, baka may exposure ako sa TB.
19:51.4
Meron akong bukol dito.
19:54.4
Pero matagal na ito eh.
19:55.4
Napa-check mo na naman.
19:57.4
So, pag kulani, at least pa-check nyo isang beses.
20:01.4
Kasi ang daming TB sa atin.
20:03.4
Pero yung bukol na malaki-laki dito sa leg.
20:06.4
Yung mga bata, ang daming may bukol dito.
20:08.4
Usually primary complex.
20:12.4
Pero ang tawag natin, mahina ang baga.
20:14.4
Ang tawag natin, mahina ang baga.
20:17.4
Bibigyan ng vitamin sa baga.
20:19.4
Pero vitamin sa baga is anti-tuberculosis pa rin.
20:23.4
So yung bata, pag mayroong mga bukol dito.
20:29.4
O pwedeng may siraipin.
20:30.4
Pero dito, importante.
20:32.4
Siyempre, sa babae, sa breast.
20:34.4
Walang usapan yan.
20:35.4
Basta may bukol sa breast, check agad.
20:37.4
Basta any bukol sa breast, kahit maliit pa, check agad.
20:41.4
Ang daming breast cancer sa atin.
20:44.4
10% na kababaihan sa Pilipinas.
20:48.4
Merong magkakabreast mass, breast cancer.
20:53.4
Number one killer sa babae ang breast cancer.
20:56.4
Sa lalaki, hindi natin pinapansin ito.
20:59.4
Pero bantayan nyo rin.
21:06.4
Alam nyo na yung balls diba?
21:07.4
Sa ari ng lalaki, may balls tayo yung dalawa.
21:11.4
So pag meron kayong nakapa na parang matigas tayo.
21:14.4
Na parang monggo doon.
21:17.4
Meron akong kaibigan na matay dito.
21:19.4
Testicular cancer.
21:21.4
So, yun yung mga bukol dito.
21:24.4
Tapos sa ibang parte ng katawan,
21:27.4
Misan, medyo mga tsamba.
21:28.4
Meron mga sarcoma.
21:30.4
Yung mga bukol sa hita.
21:32.4
Yung mga tsamba-tsamba na hindi naman dapat.
21:36.4
Pag sa kilikili, bukol.
21:38.4
Pwede sa breast yun.
21:40.4
Sa lalaki, pwede rin magka breast cancer.
21:42.4
Although, mas malitan syan.
21:44.4
So, any bukol na malaki, matigas.
21:47.4
Na ganun, pa-check nyo.
21:49.4
Marami sa inyo dyan may bukol na lipoma.
21:53.4
Pasalamat tayo kung lipoma.
21:55.4
Lipoma is tabak lang.
21:58.4
Yung bilog na mga ganito kalaki na malambot.
22:02.4
Malambot para siyang...
22:04.4
Masa malambot lang sya?
22:06.4
Para siyang ginatan yung...
22:08.4
Gutom na ata ako.
22:10.4
Yung ginatan na bilog-bilog.
22:12.4
Yung bilog, ganun kalambot.
22:14.4
Pero, misan meron dito.
22:17.4
Lipoma, walang kaso.
22:18.4
Misan, hindi na inaoperaan.
22:19.4
Hindi na tinatanggal.
22:21.4
Parang, ano lang sya?
22:23.4
Hindi naman sya delikado.
22:25.4
So, kung lipoma lang, no problem.
22:27.4
Pero, any bukol, maganda.
22:30.4
Tapos, yung mga skin changes.
22:33.4
Pero, syempre, lahat ito,
22:35.4
kailangan pigil sigarilyo.
22:37.4
Kumain ng healthy.
22:38.4
Uminom ng maraming tubig.
22:40.4
Positive thinking lang.
22:42.4
Huwag masyado mainiti ng ulo.
22:44.4
Good mood lang tayo.
22:47.4
galit sa ibang tao,
22:48.4
mamaya magkasakit pa tayo.
22:50.4
Mas maganda, wala tayong galit sa puso.
22:52.4
Kasi nakakadagdag ng high blood at stress sya.
22:55.4
Tapos, dasal lang natin na
22:57.4
maayos lang natin yung buhay natin.
22:59.4
So, itong 12 warning signs,
23:01.4
sana po na nakuha nyo.
23:03.4
Kung meron kayong problema,
23:04.4
ah, isa pa palang tip,
23:05.4
diretso na kayo sa espesyalista.
23:07.4
Para makatipid tayo.
23:09.4
Kung masakit ang dibdib,
23:11.4
diretso na kayo sa cardiologist.
23:14.4
diretso na kayo sa surgeon.
23:17.4
diretso na kayo sa endocrinologist.
23:19.4
Pag hirap huminga,
23:23.4
diretso na kayo sa ENT
23:25.4
o pwede sa pulmonologist.
23:28.4
diretso kayo sa derma.
23:30.4
Bakit diretso na?
23:31.4
Para makatipid kayo.
23:33.4
Kasi kung pupunta mo na kayo sa ibang doctor,
23:36.4
tapos hindi niya linya,
23:37.4
hindi magdodoble lang ang
23:41.4
Ang magiging indusin natin,
23:42.4
mas makatipid kayo
23:43.4
para isahan lang yung
23:45.4
magiging bayad ninyo.
23:48.4
Sana po nakatulong itong video.
23:50.4
Ingat po tayo lagi.
