01:15.3
Ang nilipatan naming bahay ay ang bahay ng lolo at lola ko.
01:20.1
Sumalangit na wa.
01:22.5
Malaki ang bahay. Ancestral house ito.
01:26.3
At kung hindi ako nagkakamali.
01:28.7
Ginawa ito noong kumalakas.
01:30.0
Ang kapanahunan ng mga kastila.
01:33.3
Ito lang din ay base sa nakikita ko mga larawan.
01:36.8
At mga nababasa ko mga dokumento.
01:40.6
Hindi naman kasi ako matanong noon.
01:43.4
Basta kung ano ang nakikita ko, ay ako na mismo ang tumutuklas at kumikilatis.
01:50.5
Hindi maipagkakaila na lumaki ako sa isang independent at may kayang pamilya.
01:57.1
Hindi naman sa pagmamayabang pero, yun talagang buhay namin.
02:05.4
Ang itaas at ibaba ng bahay.
02:08.5
Kapwa may beranda at magkakatapat ito.
02:12.9
Ang mga magulang ko ay tago na lamang natin sa pangalang Mama Beth at Papa Dante.
02:19.0
May kapatid ako, si Ruben.
02:22.5
Mas matanda ako ng dalawang taon.
02:26.0
Itong kapatid ko ay si Ruben.
02:26.9
Itong kapatid ko ay si Ruben.
02:27.0
Itong kapatid ko ay si Ruben.
02:27.1
Itong kapatid ko ay parang may sariling mundo.
02:29.9
Hindi naman siya baliw pero napakatahimik at laging nasa loob lamang ng silid.
02:35.9
Walang hilig sa paglalaro.
02:38.5
Lumalabas lamang kapag may lakad kami pero, may kakaiba talaga sa kanya.
02:44.8
Lalo na nang makalipat na kami.
02:47.7
Naging mas lumalayot.
02:50.3
As in, hindi na talaga siya lumalabas.
02:53.8
Ang mga magulang ko naman ay hindi siya napagtutuunan ng pansin.
02:57.0
Lagi kasing abalama ngayon.
03:02.0
Isang araw, nakita ko ang kapatid ko na para bang hindi ito mapakali.
03:11.5
Medyo nagtaka ako nun.
03:14.1
Sinubukan ko siyang kausapin pero hindi siya nagsasalita.
03:21.4
Tapos ay nakatingin sa isang direksyon.
03:25.0
Tinanaw ko naman ang tinitingnan niya.
03:27.9
Wala namang kakaiba.
03:30.9
Sa sulok ito ng silid niya, kung saan medyo madilim doon.
03:37.8
Wala naman bunso eh.
03:39.9
Ano bang problema mo? May masama ba sa katawan mo?
03:45.5
Sabi niya ay may nakikita o mano siya.
03:48.8
Hindi o mano tao, kung hindi halima o mano.
03:54.6
Siyempre, nakakunot ka agad ang buhay.
03:57.0
Kaya nagkakamukha ako nun.
03:59.0
Kaagad kong naisip na, baka may sakit na sa utak ang kapatid ko na ito.
04:05.1
Siguro dulot nang madalas mapag-isa.
04:08.9
Kahit sinabi ko namang wala akong nakikita pero, ginigiit niyang meron talaga.
04:16.8
Kinumpront ako yung mga magulang ko.
04:19.9
Sinabi ko sa kanila na si Bunso ay parang may sakit nun.
04:22.5
Parang sakit sa pag-iisip na kung saan nakakakita ng mga bagay na hindi umiiral
04:28.4
Sa mga sandalin yun ay kagad nilang sinuri ang kapatid ko
04:34.6
Naroroon ako noon habang kinakausap nila si Ruben
04:38.6
Maayos naman ang pagsasalita
04:42.2
At pinabulaanan niya na wala siyang sakit
04:47.7
Talagang may nakikita o mano siya
04:49.6
Ayon naman sa mga magulang ko
04:53.0
Ang nakikita ni Ruben ay hindi nakikita namin
04:57.2
Kailangan itong ipatingin sa doktor
05:00.7
Dali-dali namang pinadala ka agad sa doktor ang bunso namin noon
05:06.2
Hindi ako sumama noon
05:08.2
Pero pagka uwi nila ay may mga naresetang mga gamot ang doktor
05:15.5
Nag-aalala noon ang mga magulang ko gawa ng
05:17.7
Hindi iniinom ni Ruben ang mga gamot
05:20.5
Wala o mano siyang sakit at bakit o mano siya iinom ng gamot noon
05:25.2
Kahit na nung pilit ay ayaw talaga nitong uminom
05:29.6
Kaya ang mga magulang naman namin ay gumawa ng paraan
05:33.7
Nilalagay sa Diyos ang inumin at pinapainom ito kay Ruben sa tuwing merienda
05:38.7
Litong-lito ako noon
05:43.7
Kahit nasabihin ng kapatid ko na wala siyang sakit
05:47.7
May kakaiba talaga sa kanya
05:50.3
Kaya naman nung mga pagkakataon na yon
05:54.0
Ninais kong obserba nitong kapatid ko na ito
05:58.2
Kami lang naman lagi ang naiiwan sa bahay
06:01.6
Sa mga sandaling yon ay bakasyon din kaya malaya ako
06:05.7
Dahil walang klase
06:09.7
Sakto lamang ang paglipat namin yon
06:12.3
Sa pagdating ng pasukan
06:14.0
Bali nakahanda ng mga transfer documents
06:17.7
Hanggang sa isang umaga
06:21.1
Kami ng kapatid ko ay nasa ardin
06:24.4
Pinilit ko siyang lumabas dahil gusto kong makipaglaro sa kanya
06:28.4
Sumama naman ito pero
06:31.7
Hindi siya nakipaglaro sa akin sir Seth
06:35.2
Naglalaro ako ng sungkanon
06:40.5
Para bang wala siyang gana
06:42.6
Ang mga mata niya ay sobrang likot
06:46.1
Hanggang sa bigla nalang umisi ang kapatid ko
06:50.0
Nagtaka naman ako nun
06:52.6
Tumayo at naglaka dito
06:55.0
Hindi patungo sa bahay namin
06:58.2
Kung hindi patungo sa kakahuyan
07:00.4
Aminado akong nagtaka talaga ako pero
07:05.3
Sa likod noon ay naging masaya ako
07:08.3
Doon ko lang kasi siya nakitang sumigla
07:14.6
Nagtaka naman ako
07:16.1
Naglakad lang siya nang naglakad
07:17.6
Hanggang sa tuluyan ng makapasok sa gubat
07:21.2
Ako noon siyempre wala lang
07:25.0
Natural lang ang emosyon pero
07:27.6
Ginagala ko ang paningin ko sa paligid noon
07:30.7
Pero habang patuloy sa paglalakad itong kapatid ko
07:35.3
Paliblib naman ng paliblibleng lugar
07:38.6
Nakakakilabot kasi
07:41.8
Yung mga nakikita ko
07:43.9
Lalo na yung mga punong paligid ko
07:46.1
Para bang halit na sa lupa ang mga sangat dahon
07:48.4
Tapos ay may isang banda doon na nagmistulang yung ib
07:53.3
At kung hindi ako nagkakamali
07:56.2
Apat na magkakasunod na puno ng mangyayon
08:00.3
Sobrang lilim noon
08:03.0
Parang hindi tinatamaan ng araw ang lugar
08:10.4
At sinabi ko sa kapatid ko na huminto na rin siya
08:14.1
Pero hindi siya nakikita ko na huminto na rin siya
08:16.1
At hindi siya nakikinig sa akin
08:17.0
Dahil sa takot ko noon ay mabilis akong tumakbo pabalik
08:21.6
Pinili ko manghingi ng tulong
08:24.3
Pinuntahan ko ang bahay nila Manang Maria
08:27.8
Kapitbahay namin ito
08:30.1
At siya ang nangangalaga sa bahay at lupain namin doon sa lugar
08:33.7
Sinabi ko sa kanya na ang kapatid ko ay nagtungo sa masukal
08:38.8
Hindi ko na sinundan kasi natakot ako
08:42.0
Tumango si Manang Maria
08:46.1
At mabilis na pinuntuhan ang lugar
08:47.8
Hindi na ako sumunod noon
08:52.6
Bumalit na si Manang Maria pero
08:55.3
Kasama na nito ang kapatid ko
08:57.8
Dito ko pinagalitan si Ruben
09:01.0
Pero sa likod ng sermon
09:07.9
Hindi na maganda itong nangyayari ah
09:10.6
Hindi kita maintindihan
09:12.3
Hindi ko alam kung may kinatatakutan ka
09:14.9
O kinakaliwang bagay na ito
09:16.1
Kanina lang nakasimangot yung mukha mo
09:23.8
Nakita ko na siya
09:26.0
Nakita ko na yung kaibigan ko
09:30.8
Narito siya kuya oh
09:32.8
Ano bang pinagsasasabi mo?
09:36.3
Nababaliw ka na ba?
09:38.7
Hindi ako baliw no
09:39.5
Yung taong hindi nakakaintindi sa akin yung baliw
09:42.7
Tugon ng kapatid ko
09:45.0
Tapos ay tumakbo ito papuntang bahay
09:48.2
Nagkatitigan kami noon ni Manang Maria
09:52.4
Umiling ang ginang
09:54.8
Tapos sinabi niyang si Ruben daw ay isang indigo
09:58.4
Napakunot ang mukha ko noon mga kagiliw
10:03.7
Nagtanong ka agad ako kung ano ba ang pinagsasasabi ni Manang Maria
10:11.0
Ang indigo umano ay buhay na buhay amat
10:15.6
Ang taong may limang pandama lang pero
10:22.4
At ang anim na yon
10:24.8
Puro malalakas umano
10:27.0
Tama naman si Manang Maria
10:30.2
May limang senses nga pero
10:34.0
Ano naman ang ikaanim?
10:39.3
Ang ikaanim daw ang pandama na makikita at mararamdaman
10:43.7
Ang hindi nakikita
10:46.0
Pero ang mga bagay na yon
10:50.8
Dagdag pa ng ginang
10:53.6
Mahirap daw ipaliwanag ang lahat
10:56.5
Lalo pat ako daw ay lumaki na parang walang pananaw sa mga kababalagan
11:01.1
Hinaamin ko na hindi talaga ako nagpapaniwala sa mga ganyan pero
11:06.4
Takot ako sa dilim
11:13.3
Naniniwala na ako ng lubusan
11:14.9
At ang mga mga mga mga mga mga mga mga
11:15.0
Ipinagpalagay ko na lamang ang sarili ko noon na totoo ang sinasabi ni Manang Maria
11:21.0
Pero tinanong ko siya kung papano niya nalaman na
11:25.2
Hindi ko si Ruben
11:26.7
At nagulat ako sa sinabi niya
11:30.9
Gusto kong lumapit sa inyo noon ang isugod niyo si Ruben sa doktor
11:35.9
Kaso nakakahiya kay imam at sir
11:41.3
Lahi kami ng mga babaylan
11:45.0
Sa madaling salita
11:46.3
Nasa linyada kami ng mga albularyo
11:49.4
Alam kong totoo ang mga nakikita ni Ruben
11:53.0
Nararamdaman ko din ang mga ito
11:56.4
Alam ko ang mga babaylan
11:59.8
Isang uri ito ng tao na maihahalin tulad sa isang sorcerer
12:04.5
Pero hindi ako naniniwala na totoo sila noon
12:08.5
Hindi ko naman pinunas si Manang Maria
12:12.3
Hinayaan ko lang siyang magpatuloy na siya
12:15.0
At hindi ko naman pinunas siya
12:19.3
Abilidad niya na ang makakaramdam ng kung ano sa paligid
12:23.8
Pero hindi niya o mano nakikita
12:26.2
Samantalang si Ruben ay nakikita o mano yun
12:30.2
At kung hindi siya nagkakamali
12:33.1
Ang sinasabi niyang ang kaibigan na sumunod kay Ruben
12:37.5
Ay isang lamang lupa
12:40.1
Alamin ko daw sa kapatid ko kung ano ang itsura
12:45.4
Para na rin malaman ni Manang Maria
12:47.5
Kung masama ba ito o hindi
12:50.0
Marami kasing klase o mano ng lamang lupa
12:54.3
At ang bawat isa sa mga ito ay may kanika nilang ugali
12:58.0
Hindi na ako nagbigay ng opinion pa
13:02.4
Tumangu lamang ako at mabilis na pumasok ng bahay
13:08.4
Hindi lang dahil sa kapatid ko
13:11.0
Pero dahil na rin sa sinabi sa akin
13:15.0
Nasa itaas ng bahay ang kapatid ko
13:21.9
Tumitingin ito doon sa bandang gubat
13:25.3
Lumapit ako sa kapatid ko na yun
13:31.0
Tumabi ako sa kanya doon sa gilid ng bintana
13:34.5
Malaki ang bintana sa amin
13:37.4
Sliding door ang harang
13:39.5
At may kortinang maalikabok
13:41.7
Kinausap ko ang kapatid ko na yun
13:44.5
Sabi ko sa kanya ay naniniwala ako
13:48.6
Siya lang ang nakakakita
13:51.3
At hindi ko nakikita kung ano yun
13:53.7
Dito ay tinanong ko siya
13:57.6
Kung ano ba ang itsura ng nakikita niya
14:01.2
Tumitig ito sa akin
14:04.0
May tinuro ito sa gubat
14:06.8
Kaagad kong sinipat yun
14:09.7
Maigi kong sinuri kung saan nakasentro ang daliri niya
14:14.3
At may tinuro ito sa gubat
14:14.5
Sa bakanting lugar sa gitna ng kakahuya nito
14:18.6
Sabi ko naman ay wala akong nakikita noon
14:22.8
Hanggang sa nagsalita si Ruben
14:28.5
Papano ko daw makikita kung hindi ako naniniwala
14:32.6
Mga naniniwala lamang umano ang nakakakita nito katulad niya
14:38.4
Nakakaloko ang kapatid ko
14:41.4
Ganun na ganun talaga siya
14:44.5
Nang sabihin niya noon
14:45.5
Na hindi daw ako naniniwala
14:48.3
Sobrang lalim na magsalita ng kapatid ko
14:52.2
Na parabang malaking tao na ito
14:54.7
At nagmukha akong bata
14:56.7
Ilang saglit lang ay hinawakan ni Ruben ang kamay ko
15:01.6
Tapos ay sinabi niyang tingnan ko ulit yun
15:05.4
Nanlaki ang mga mata ko, Sir Seth
15:08.7
Paano ba naman kasi?
15:11.9
Kitang kita ko ng mga mata ko
15:15.9
Ang nilalang na yon
15:18.0
Takot na takot ako
15:21.3
Hindi man malinaw sa paningin ko ang buong itsura
15:25.7
Gawa ng malayo ito ng konti
15:28.6
Pero aminado akong napakapangit noon
15:32.3
Tao lang ang postura
15:38.1
Pero kulay pula ang balat
15:41.0
At nanlilimahid ng kung ano
15:43.1
Dahil makintab yon
15:44.8
Ang sabi ng kapatid ko
15:48.4
Ang pangalan daw noon
15:52.3
Siya ang nagpangalan dito
15:55.0
Mabait umano at parati niyang nakakalaro sa tuwing siya lang mag-isa
15:59.5
Iba umano sa mga nakikita niya sa bahay
16:03.2
Dahil bukod sa nakakakilabot
16:06.1
Ang sasama umano na mayon
16:09.0
Ginagambala umano siya lagi
16:12.1
Mabuti na lang at dumating umano si Duyong
16:15.6
Kaya nakampante siya
16:18.3
Natitiyak umano siyang lalaya sa mga nakatirang elemento sa bahay
16:22.2
Doon ay naisip ko na
16:26.4
Para bang sanay na si Ruben?
16:30.0
Kung titingnan ay parang baguhan pa lamang siguro dahil bata pa
16:33.1
Siguro ay nais niya talagang sabihin sa amin na may nakikita siya
16:39.0
Sa ibang paraan nga lang niya dinaan yon
16:41.1
Na kaya siya may nakikita umano siya
16:43.8
At nag-iinarting natatakot
16:46.0
Pero naniniwala akong hindi talaga siya natatakot
16:50.2
Kung totoong ang indigo
16:52.9
Malamang sa malamang ang mundong ginagalawan ng kababalagan at realidad
16:57.9
Para sa kanya'y pangkaraniwan lang
17:01.1
Dahil napuno ako ng takot noon
17:07.4
Pinuntay ko sa ibang paraan na siya
17:09.0
At pinuntayan ko kagad si Manang Maria
17:13.2
Nagulat ako sa nakita ko
17:15.8
Si Manang Maria noon ay naroon sa likod ng bahay niya
17:20.3
Nakaluhod sa lupa at may kung anong hawak itong nakaangat
17:24.7
Paglapit ko sa kanya
17:27.7
Bunot yon na may lamang mga dahon na tuling
17:31.1
Nakapikit ang mga mata niya
17:34.6
Tapos ay bumubuka-buka ang bibig kaya naman
17:39.0
Hindi ko na ito inistorbo pa
17:40.9
Inuntay ko siyang matapos noon
17:44.1
Ang pangit namang isipin kung babatiin ko
17:47.4
Parang walang respeto kasi yon
17:49.9
Lalo na't nakikita ko siyang napakaseryoso sa ginagawa
17:54.1
Maya-maya pa ay nilapag niya ang bunot
18:00.6
At pagkatapos noon ay sinaboy niya ang laman ng bunot sa mayangin
18:05.1
Tumangutang usima ng Maria
18:10.8
Tapos ay nagsalita ito na parabang may kinakausap
18:14.9
Ako naman dala ng kurisidad
18:18.5
Lumapit ako sa kanya
18:20.9
At pinakinggan ko ang mga sinasabi
18:24.1
Doon ay narinig ko ang mga katagang
18:28.0
Ilayo sa piligro ang bata
18:30.5
Sa ngalan ng Panginoon at mga sugo
18:35.2
Nagmumuni-muni pala si Manang Maria
18:39.0
Maya-maya humarap na ito sa akin
18:41.0
Hindi ko alam kung anong mga kataga ng mga nagtatawas noon
18:47.5
Nagtatawas daw siya at nalaman niyang
18:50.7
Masasama ang nakakasalamuhan ng kapatid ko
18:56.8
Pwede palang mahulaan sa pamamagitan lamang ng bagay na iyon
19:01.3
Mas lalo akong natakot
19:04.7
Bagamat naging ganoon ay sinabi ko pa rin kung ano ang mga nagtatawas
19:09.0
Ang nakita ko sa kapatid ko
19:10.2
Detalyado kong sinuwalat yun
19:15.2
Para pang maraming alam ang kapatid ko noon
19:18.5
Sabi niya naman sa akin
19:21.9
Ano't ano pa man daw
19:24.0
Kailangan umanong maprotektaan si Ruben
19:26.9
Baka umano ang nilalang na nakakasalamuha
19:30.7
At iniisip niyang kaibigan noon
19:32.8
Ay biglang kunin ang kapatid ko na yon
19:38.8
Kung anong gagawin
19:39.8
Kahit hindi ako buong kumbinsido
19:42.9
Kung anong pinagsasasabi ni Tony ay
19:46.2
Wala akong ibang mapagpipilian noon
19:50.8
Niloko ko na lamang ang sarili ko
19:53.8
Ang sabi niya naman sa akin ay siya na umano ang bahala
19:58.1
Dalhin ko lang umano ang kapatid ko sa kanya
20:01.4
At wag ko daw ipagsabi ito sa mga magulang ko
20:04.2
Kung anuman umano ang pinaniniwalaan nila
20:08.8
Na kaya siya baliw nga si Ruben
20:10.8
Hayaan ko na lang
20:12.9
Tinanong ko si Manang Maria
20:16.1
Kung kailan ko dadalhin si Ruben sa kanya
20:19.4
Ayon naman sa kaya ay ngayon umano
20:22.8
Ngayong araw na ito daw para na rin malagyan niya umano ng pangontra
20:29.9
Pero nang puntahan ko ang kapatid ko sa amin
20:38.8
Wala sa paligid ng bahay
20:41.0
Si Manang Maria ay nakasunod pala sa akin
20:45.3
Kaming dalawa ang humagilap sa kapatid ko
20:49.0
Hanggang sa bumalik kami sa lugar
20:52.0
Kung saan pumunta si Ruben noon
20:56.5
Gawa nang yun ang hinala ni Manang Maria
20:59.9
Nakikita ko na siya
21:03.2
Pero hindi ko alam kung anong ginagawa niya
21:06.4
Nakasuksok ang kapatid ko sa gilid ng puno noon
21:10.7
Bigla na lamang nagmadali si Manang Maria
21:15.2
At habang nangyayari yun
21:17.8
Nakikita kong tinataas ng manang ang kanyang kamay
21:21.7
Tapos ay bumubuka-buka ang bibig niya
21:24.5
Hindi ko man alam kung anong ginagawa niya
21:28.1
Pero parang nababaliw na rin siya noon
21:33.0
Hanggang sa makalapit na kami sa kapatid ko
21:35.2
Kakalabitin ko sana ito pero hinarangan ako ni Manang Maria
21:42.3
Huwag na huwag ko umanong hahawakan ang kapatid ko
21:45.8
Dahil may ginagawa pa umuno siya
21:53.0
Tapos sinilip ko ang kung anong ginagawa ni Ruben
21:56.9
Meron akong nakita doon
22:03.0
Kung hindi ako nagkakamali
22:05.2
Naroroon ang nilalanga
22:08.2
Na nakita ko sa may bintana
22:11.1
Sobrang nakakatakot ng mukha niya
22:15.3
Nakadapa lamang yun
22:17.8
Dinidilaan ito ang mukha ng kapatid ko
22:21.7
Siyempre nakakadiri yun
22:24.8
Yung mga mata ng nilalang ay kulay pula na parabang nagliliwanag pa ito
22:32.5
Tinignan ko si Manang Maria
22:34.1
Sinabi ko kung anong nakita ko
22:37.1
Pero hindi siya nagsalita
22:42.9
Nakita ko ang kapatid kong nanginginig
22:46.3
Hindi ako nakapagpigil
22:49.1
Hinila ako ang kapatid ko
22:51.6
At doon ay sinunggaban na lamang ako ng nilalang na yun
22:54.9
Yun bang parang pusang bigla na nang aatake
22:58.8
Nawala ang mga balance ko at natumba
23:02.5
Umatras ako at gumapang palayo
23:05.6
Hanggang sa bigla nalang lumundag yun
23:08.6
Tapos ay naglaho na lamang sa gubat
23:11.1
Dito ko na narinig ang kapatid kong nagsalita
23:15.6
Nakangisi ito na parang natutuwa
23:19.2
Tumayo ang kapatid ko at nagulat ito nang makita kami
23:23.8
At ang sabi niya ay ano daw ang ginagawa namin nun
23:27.6
Gulat na gulat ako nun
23:30.4
Parang wala lang sa kanya
23:33.0
Samantalang ganoon na lamang ang pagkagulantang ko
23:36.7
Si Manang Maria naman ay nakasenya sito sa akin na parabang
23:41.4
Merong hindi ako dapat gawin
23:44.3
Tumangon naman ako
23:47.1
Bigla nalang hinawa ka ni Manang Maria si Ruben
23:52.4
Tapos ay nagulat ako sa sinabi ng ginang
23:54.7
Sino ka mang impakto ka?
23:59.2
Isaoli mo yung bata
24:00.1
Saan mo siya dinala?
24:03.5
Huwag kang gagalaw
24:04.3
Papatayin talaga kita
24:06.5
Saan mo siya dinala?
24:15.6
Bakit ganun ang sinabi niya na
24:18.3
Parabang galit siya sa kapatid ko
24:22.2
Ako naman noon ay nanatiling nakaupo sa may lupa
24:24.9
Nalilitong lito ako nun
24:28.0
Hanggang sa maya-maya pa'y nagsalita ang kapatid ko
24:32.3
At sa maniwala man kayo o sa hindi
24:35.6
Ibang-iba ang boses niya
24:38.7
Para itong tunog kambing
24:41.4
Naiintindihan ko naman yun pero
24:48.2
Anong nangyayari nun?
24:52.6
Ang sabi ng kapatid ko
24:53.9
Nasa mabuti daw nakalagayan si Ruben
24:58.0
Siyempre gulat na gulat ako nun
25:00.9
Pa'panong sinabi niyang nasa mabuting kalagayan si Ruben
25:05.1
Na parabang hindi siya yung kapatid ko
25:08.0
Nagpatuloy sa pagsasalita ang kapatid ko
25:15.1
Hindi daw nabibilang si Ruben sa mundong ito
25:20.3
Nabibilang daw ito sa kanila
25:21.8
Si Manang Mariana Manuon ay hindi binibitawan ang kapatid ko
25:28.0
Hanggang sa nagsalita ito ng mga katagang
25:31.2
Hindi ko maintindihan
25:37.1
Doon na unti-unting nagbago ang itsura niya
25:41.0
Yung nakita kong nilalang kanina na sumunggab sa akin
25:45.3
Yun ang lumitaw sa katauhan ng kapatid ko
25:51.0
Doon ko napagtanto na totoo pala talaga ang sinabi ni Manang Maria
25:54.9
Yung nilalang na yun ay kinakita
25:58.0
At kinuha ang kapatid ko
25:59.1
Pagkatapos noon ay hinimatay ako
26:03.7
Nagising na lamang ako noon na nasa bahay na
26:07.1
Nakahiga sa sofa at sa tabi ko ay si Manang Maria
26:11.5
Dali-dali akong bumalikwas
26:14.7
Tinanong ko siya kung nasaan ang kapatid ko pero ang sabi niya
26:18.7
Hindi niya natagpuan
26:20.8
Inuna niya muna ako dahil nasa tirik na araw daw ako hinimatay
26:27.8
Kung alam ba na mga magulang ko ang nangyari
26:31.0
Pero ayon sa kanya ay hindi umano
26:34.7
Dahil hindi pa dumarating ang mga magulang ko noon
26:38.1
Ano pong gagawin natin Manang?
26:43.3
Ayon naman sa kanya
26:45.6
Hahanapin niya umano at hindi pwedeng hindi makabalik si Ruben
26:51.1
Gagawin niya ang lahat para maisalba lamang ang kapatid ko
26:56.8
Hindi ako katulad
26:57.8
total kaagad nakapagsalita noon
27:00.8
Papikit-pikit pa ang aking mata
27:04.2
Tapos bumangon ako
27:06.8
Tumitingin ako sa paligid
27:11.6
Hanggang sa may makita ako sa may kamay ko
27:16.0
Tela ito na nakatali
27:17.8
At ipit na ipit ang isang dahon na kung aano
27:19.7
Ang sabi sa akin ni Manang
27:23.4
Wag ko daw tatanggalin
27:25.7
Pangontra daw ito sa mga lamang lupa
27:27.0
lupa. Dagdag pa niya, nilagyan niya din ng maliit na piraso ng tangkay na galing sa tanim na
27:34.8
panyawan. Nasistress ako noon. Naalala ko ang kapatid ko. Sobrang nag-aalala ko sa kanya.
27:46.8
Paano na lamang kung hindi na namin mabalik pa ito?
27:49.3
Sobrang nag-aalala ko sa kanya.
28:19.3
Sobrang nag-aalala ko sa isip ko at hindi mawala ang posibleng nangyari sa kapatid ko.
28:24.4
Tinatanong ko naman ang ginang, pero hindi ito nagsasalita. Makikitang balisa muka niya,
28:32.9
pero may bitbit siya noong parang tawa sa kamay. Ang layo na nang narating namin.
28:40.4
Inabot pa kami ng gabi doon at hindi na talaga ako mapanatag.
28:46.9
May panindi namang dala si Manang Maria.
28:50.3
Kaya gumawa kami ng sulo. Mga nilingkis na dahon ng niyog yon at tinali sa isang kahoy.
28:58.3
Kasama sa paglalakad namin ay ang pagsambit naman sa pangalan ng kapatid ko.
29:03.7
Pero walang rupen na nagpapakita.
29:07.8
Umiiyak na ako noon na parabang namatayan ako ng kapatid. O hindi naman kaya ay kinuha talaga siya ng nilalang na yon.
29:17.8
Pinilit kong pakalmahin ang sulo.
29:19.3
At sa sarili ko, sinabi ko kay Manang Maria na sana ay makita namin si Ruben.
29:26.6
Dahil kapag nalaman ng mga magulang ko to, magagalit sila.
29:32.9
Naroroon pa rin sa isipan ko ang nangyari kanina lang.
29:37.2
Yung nilalang na yon ay parang kumakain ng tao.
29:41.4
Ito yung buhabagabag sa isip ko.
29:44.4
Para bang kung totoo man ang iniisip ko,
29:48.3
malamang sa malamang.
29:49.3
Maliit ang chance ang buhay pa ang kapatid ko noon.
29:54.9
Ilang saglit pa ay nakarinig ako ng boses na parang nagtatawanan.
30:00.1
Parang dalawang tao.
30:02.6
Tapos ay pamilyar sa akin ang isang boses.
30:07.0
Pinakiramdaman ko kung saan ang direksyon nito.
30:10.3
Sinabi ko kay Manang Maria,
30:13.1
kung naririnig niya ba ang naririnig ko noon.
30:18.5
Tapos ay nagtatawanan.
30:19.3
Naglakad ito ng mabilis.
30:22.1
Yung direksyon yun ay patungo sa kung saan ako naririnig ang boses na ito.
30:28.3
Kinakabahan na ako.
30:30.8
Alam kong may makikita kong hindi kaaya-aya noon.
30:35.6
Kahit na naririnig ko ang kapatid ko,
30:39.2
iniisip ko pa rin na baka ito yung nilalang.
30:43.6
Hanggang sa bigla na lang natahimik ang mga tumatawa.
30:48.0
Patuloy na naglalakad ito.
30:49.2
Patuloy na naglalakad si Manang Maria.
30:51.7
Sumusunod naman ako sa kanya.
30:55.3
Walang ano-ano ay nakita ko sa unahan ng kapatid ko
30:58.2
na nakapatong sa ibabaw ng puno ng kung ano.
31:03.0
Mababa lamang ang puno pero malalaki ang sanganon.
31:07.3
Kasama niya ang nilalang.
31:10.0
Nakatitig sa amin ng sobrang sama.
31:14.1
Si Ruben naman noon ay tulala.
31:16.7
Nakatitig sa akin.
31:19.0
Para bang nagulat?
31:21.6
Lumapit si Manang Maria.
31:24.5
Lumapit ng lumapit.
31:26.9
Pero habang nangyayari yun,
31:30.6
tumataas na naman ang kamay niya
31:32.4
at itinuro ang kanyang daliri doon sa nilalang.
31:38.5
Sinabi ko naman na sinusundo ko na si Ruben
31:41.2
pero hindi nagsasalita ang kapatid ko
31:44.5
na para bang hindi ako kilala.
31:49.0
Maaaring tama ang hinala ko na hindi na naman ito ang kapatid ko.
31:54.6
Tinanong ko si Manang Maria
31:56.2
kung yun ba ang kapatid ko.
32:00.0
Ang sagot ng ginang,
32:02.8
kapatid ko na umano yun.
32:05.3
Pero wala na ito sa ulirat.
32:08.0
Tuluyan na daw nabura ang ala-ala ng kapatid ko
32:10.8
at hindi na daw kami kilala.
32:17.1
Si Kuya Idin mo to.
32:20.1
Bumaba ka dyan, Bunso.
32:23.5
Hinahanap ka na ng mga magulang natin.
32:28.0
Pero ang sabi niya ay doon daw siya nakatira sa gubat.
32:32.1
Wala daw siyang kapatid na katulad ko.
32:35.9
Ang kapatid niya umano.
32:43.2
Totoong ang wala na sa sarili ang kapatid ko nun.
32:46.9
Si Manang Maria ay patuloy sa ginagawa niya.
32:50.7
Sinabihan niya ako na kunin ko umano ang kapatid ko nun.
32:55.8
Natatakot ako nun pero...
32:57.9
Kunin mo siya ng sapilitan.
33:01.0
Hanggat kaya ko pang pigilan ang nila lang.
33:05.6
Wala akong ibang magawa.
33:08.1
Kung hindi ang sundin na lamang ang ginang.
33:11.4
Kahit nabalot ako ng kilabot noon ay lumapit ako sa puno
33:14.6
at inabot ang kapatid ko.
33:16.9
Nalaglag siya, Sir Seth.
33:21.1
At doon ay sinaluko siya.
33:26.3
sabi ni Manang Maria ay umuwi na daw kami.
33:31.6
Nagwawala si Ruben.
33:33.8
Sinasaktan niya ako pero hindi ko iniinda yung ginagawa niya.
33:39.1
Sumisigaw pa ito na bitawan ko daw siya.
33:41.9
Pero hindi ko ito pinakawalan.
33:45.3
Kinaladkad ko siya ng sapilitan.
33:46.7
Kinaladkad ko siya ng sapilitan.
33:49.2
Maya-maya pa ay bigla na lamang kumalma ang kapatid ko
33:52.3
nang makalayo kami.
33:55.5
Tapos ay tinawag niya ako sa pangalang kuya.
34:00.4
Huminto ako tapos sinuri ko siya.
34:03.6
Hanggang sa bigla na lamang itong umiyak at niyakap ako.
34:08.1
Natatangay na lamang ng anod ang paghila ko noon sa kapatid ko
34:11.4
hanggang sa makarating kami sa bahay.
34:14.3
Mabuti na lamang at hindi pa dumadating ang mga magulang namin noon.
34:21.2
Dito ay sinabi sa akin ni Bunso
34:23.2
kung anong nangyari.
34:27.0
Akala niya makikipaglaro lamang sa kanya ang nilalang pero
34:30.9
sinabi daw nito na sumama siya.
34:35.9
Ayaw naman ni Ruben
34:36.8
dahil baka mapagalitan ko.
34:41.0
Dagdag ng nilalang
34:42.1
doon na daw sila tayo.
34:44.3
At titira sa kung saan nakatira ang nilalang na ito.
34:50.4
pinilit niya ako.
34:53.9
Binantaan niya ako na papatay niya daw kayo lahat
34:56.2
kung hindi ako sasama sa kanya.
35:00.6
nagdilim na lang po yung paningin ko.
35:03.9
Tumangu lang ako noon.
35:06.2
Kinakap ang kapatid ko.
35:09.2
Naiintindihan ko siya.
35:11.3
Baka nilinlang lamang siya at totoo talaga
35:14.3
Ang sinasabi ni Manang Maria.
35:17.4
Matapos noon ay bumalik na si Manang Maria
35:19.6
at ang sabi sa akin
35:21.7
ay pinatay na lamang
35:23.7
umano niya ang nilalang.
35:28.6
Nagtanong ako kung paano niya napatay eh.
35:36.2
Ayon kay Manang Maria.
35:38.9
Buhay pa naman talaga yon.
35:41.2
Pero ang katawang umiiral dito sa mundo
35:44.3
yun ang pinatay niya
35:46.3
para hindi na makagala pa.
35:49.2
Kaya umano nananalasa yon.
35:52.2
Dahil nagkaroon ng koneksyon sila
35:55.6
Kaya nabuhay yon sa mundo natin.
35:58.9
Napakahirap intindihin pero
36:00.5
sa kasalukuyan ay nalaman ko din
36:05.2
Pero ang ipinagtataka ko noon
36:07.2
ay kung bakit pati ako
36:09.4
ay nakikita ko na ang nilalang.
36:11.4
Doon ay nalaman ko.
36:19.0
Dahil daw ito kay Ruben.
36:21.6
Baka umano may ginawa
36:22.8
ang kapatid ko sa akin.
36:26.1
Naalala ko kaagad ang paghawak
36:27.6
ng kapatid ko sa akin.
36:29.9
Ito yung kasalukuyang nakatanaw
36:31.4
sa nilalang sa gubat
36:32.4
habang nakasilip kami sa bintana noon.
36:36.6
Nahihiwagaan ako.
36:38.8
Sa kabila ng lahat.
36:41.2
Ipinalam namin yon sa mga magulang namin.
36:44.3
Ginatungan pa ito ni Manang Maria
36:45.9
para bigyang patunay.
36:50.3
Naniwala mga magulang namin noon.
36:54.9
May ginawa si Manang Maria sa kanya.
36:57.9
Sinarhan ni Manang Maria
36:59.0
ang ika-anim na pandama ng kapatid ko.
37:02.5
O sa lokal na salita.
37:07.4
Pwede naman umanong isara ito
37:08.8
pero pansamantala lamang din dahil
37:11.2
darating din ang araw
37:12.4
na magbubukas ulit yon.
37:16.3
Hanggang sa naglaon
37:17.5
ay wala namang kakaibang
37:19.7
at kinikilos ang kapatid ko.
37:23.2
Naging masaya na ito.
37:25.1
Lumalabas na ng bahay at masigla.
37:28.3
Ang mga magulang namin
37:29.3
ay baliwala lamang sa kanila.
37:32.8
ibaka sumasakay lamang din
37:34.8
wala nang maraming usapan pa.
37:39.3
Pero yung nila lang na yon.
37:41.2
Hindi na naalis pa
37:43.2
sa isipan ko hanggang ngayon.
37:46.1
Parati ko siyang napapanaginipan.
37:50.3
at nakakakilabot talaga.
37:54.9
kahit detalye ng muka
37:56.2
ay naaalala ko pa noon.
38:00.1
Sa kabutihang palad
38:01.4
hanggang sa lumaki
38:02.3
at nagkaedad kami ng kapatid ko,
38:05.1
wala namang nangyari pa.
38:07.7
Kapwa kaming nakatira dito
38:13.4
ay dala pa rin namin.
38:17.4
Maklaro ko lang, Sir Seth.
38:21.3
At sa ibang platform niya
38:22.7
ay nakasunod din ako sa iyo.
38:25.3
Kaya naiingan nyo din akong
38:26.7
ibahagi ang kwento ng buhay ko.
38:29.5
Nang minsang magaroon kami
38:35.0
Kasama ang kapatid ko
38:41.2
Thank you for watching!
