02:01.0
So yes, that was a very trying time. Those were dark days for the family and I dare say even for the country.
02:14.0
Sabi ng Pangulo, para madepensahan ang pangalan ng kanyang pamilya, kailangan nilang pumasok sa mundo ng politika.
02:21.0
Bumalik sa bansa ang Pagulong Marcos noong 1992.
02:24.0
But after we came back from the United States, after exile, when we were first allowed to come back, the political issue was Marcos.
02:35.0
And for us to defend ourselves politically, somebody had to enter politics and be in the political arena so that at least, not only the legacy of my father, but even our own survival required that somebody go into politics.
02:54.0
Mahigit 30 taon nang napatansig sa presto ang ama ng Pangulo dahil sa LSAPP Power Revolution noong 1986. Pumanaw ang dating Pangulo noong 1989.
03:05.0
Bago naging Pangulo ng Bansa, sumabot naman ang nakadabatan Marcos bilang gobernador at kongresista ng Ilocos Norte.
03:13.0
Naging senador din ang Pangulo dahil tumagbong vice-presidente noong 2016, subalit na talo kay dating vice-president Daniel Obrado. Ayon sa Pangulo, hindi naman ito mang marap ang naging politiko.
03:43.0
So we just do the best we can and take it as far as we can take it. So we just never stop. But this is your career now, so work hard at it and do it well. Do it the best that you can.
03:57.0
And I was blessed that the Filipino voters agreed with the message we put out during the campaign and returned a very strong mandate for the presidency.
04:27.0
Marangya ang naging buhay nila habang nandun sila sa Hawaii. Hindi naman sila nag-leer up. At saka, hindi naman sila inape, indinaan sa prosesong legal.
04:38.0
Pagkahabul ng mga ninakaw na yaman, kahit obyos na obyos nang ninakaw ang mga yaman, indinaan pa rin sa prosesong legal. Kaya hindi sila makakapansabi na parang yung pagsinabi mo kasing dark days, talagang inape sila, pinahirapan, hindi ganoon.
04:58.0
Napakabait nga ng gobyerno ni Cory Aquino, kasi hindi naman sila hinabul na sa Hawaii. Ang gusto ng Marcos nun, bumalik sa Pilipinas. Pero hindi na pinayagan ng gobyerno makabalik kasi magulo.
05:15.0
Kasi ang nangyayari din nun sa Marcos, kahit nandun sila sa Hawaii, nag-o-organize sila ng mga kudeta laban kay Cory. Yung gobyerno ni Cory ay nung mga panahon na yan, sila Imrele, laurel, hunasan.
05:28.0
Halos na 7 o 7 na kudeta ang in-organize nila laban kay Cory. Hindi nila pinatahimik si Cory, mga kabunyod, mga kababayan.
05:38.0
Anong ginawa ni Cardinal Marcos Sr.? Buhay pa siya nun. Anong ginawa niya? Nag-organize siya ng mga sinuportahan niya, nagfinansya, nagpadala siya ng mga ano.
05:51.0
Mayroon dyang interview mismo sa US kasi may sinusubaybayad din ang US yung mga ginagawa ni Marcos Sr. doon habang nasa Hawaii sila.
06:01.0
Nagpipilit magbumili ng mga armas doon si Marcos. Nag-iisip pa nga nun si Marcos Sr. patagal pupuslit papasok sa Pilipinas dadaan doon sa Ilocos.
06:14.0
Na-intercept yun yung mga information ng US authorities. Ay siyempre ang US, supportado na nila ang gobyerno ni Cory at ayaw na nila magulo pa ang Pilipinas.
06:27.0
Kaya ang US din noon, sinabihan na si Marcos, wag na, itigil na yan. Pero hindi. Yung mga co-data noong 1987-89, alam nyo yung mga groupong nag-co-data noon, RAM, SFP, YOU.
06:40.0
Yung RAM, yung Revolutionary Alliance ng Makabansa, yan yung dating RAM, Reform the Armed Forces Movement, ni Hunasan at Inrile.
06:47.0
Pero yung Soldiers of the Filipino People, Kawal ng Sambayan ng Pilipino, SFP, si Zumel yun, si General Zumel. Marcos Loyalist yun.
06:57.0
At yung Young Officers Union, yun yung mga bagong mga batang ofisyal ng military. Sila Danilo Lin, sila Danny Lin, patay na yan si Danny Lin.
07:08.0
Pero yan, nagsama-sama yan, yung grupo nila Inrile-Hunasan, yung RAM, yung grupo ni Zumel na mga Marcos Loyalist, yung Soldiers of the Filipino People, at saka yung Young Officers Union.
07:19.0
Kaya makikita nyo yung mga tankino at saka mga aeroplano, may nakasulat, RAM, SFP, YOU.
07:24.0
So, ibig sabihin, yung gobyerno ni Cory, hindi pinatahimik nila Marcos, nila Inrile.
07:30.0
Kahit nung panahon ng EDSA, si Inrile ay kumalas kay Marcos. Pero nung nakaupo na si Cory, nagkaisang uli si Inrile-Hunasan at Marcos.
07:39.0
Habang nasa abroad si Ferdinand Marcos Sr., nagpaplano siya at nagsusuporta kila Inrile para mapabagsak si Cory Aquino.
07:47.0
Pero hindi ito nagtanumpay. Hindi ito nagtanumpay. O ngayon, namatay si Marcos 1989, ay hindi naman kagagawa ni Cory yun.
07:55.0
Saka inaasahan ang mamatay na yun si Marcos kasi kahit nung nandito pa siya, presidente pa siya, talagang obvious na yung sakit niya.
08:03.0
Nung mag-election na nung 1986, habang nagkakampanya siya, binubuwat siya, mayroon ng gabi, may equipments na dalagala habang nangangampanya siya.
08:14.0
Malala na talaga yung lupus niya, yung kidney niya. Sakit sa kidney.
08:18.0
Kaya talaga namang hindi na siya tatagal. Buti nga, umabot pa siya ng 1986 to 1989. Tatlong taon pa siya bago namatay sa Hawaii.
08:29.0
Nung mamatay siya, gustong ibalik ka agad yung bangkay dito. Sabi ni Cory, wag. Kasi ano pa ang Pilipinas? Masyado pang magulo.
08:36.0
Sunod-sunod ang kudeta. Yung mga Marcos loyalist, nagpipilit bumalik sa kapangyarihan sa marahas na paraan.
08:43.0
May panahon pa noon na yung mga Marcos loyalist, sila Tulintino, nagtipon-tipon sa Manila Hotel.
08:49.0
Nangguguli sila doon. Nananawagan sila na mag-alsa ang tao para ibalik ang Marcos.
08:55.0
Ganon ang nangyayari noon. So bak, kung pag pinabalik yung bangkay ni Marcos, baka lalong magkaguli sa Pilipinas.
09:02.0
So later, nung 1992, pinayagan na ang Marcos na makabalik.
09:10.0
At pinayagan na rin yung bangkay ni Marcos pero direkta sa Ilocos Norte.
09:16.0
Kaya nung 1992, nakabalik ang Marcos. At nung nakabalik sila nung 1992, anong ginawa nila?
09:24.0
Anong ginawa nila? Tumakbo sila sa eleksyon. Bakit? Anong ibig sabihin noon?
09:30.0
O yun na nga, ibig sabihin noon, mabait pa sa kanilang Pilipinas.
09:33.0
Kasi sa ibang bansa, kapag naibagsak na, yung pamilya ng diktador hindi na yung inahayaang makabalik pa sa gobyerno.
09:40.0
Halimbawa yung mga Nazi sa Germany, pagbagsak ng mga Nazi, mayroong batas bawal na na sumali sila sa eleksyon.
09:51.0
Yung pamilya ni Gaddafi, bawal na sumali sa eleksyon sa Libya.
09:55.0
Ang ki Saddam Hussein yata, bawal na rin.
09:58.0
Sa Pilipinas lang naman, walang batas na ipinasan na nagbabawal na sa Marcos at sa mga cronies nila na tumakbo sa politika.
10:06.0
Kaya pagbalik ng Marcos, pagbalik nila Imelda at sa kanila Bongbong, kaagad-agad tumakbo sila sa eleksyon doon sa Ilocos.
10:17.0
Kasi alam naman nila, pagdating sa Ilocos, mananalo sila.
10:21.0
Kaya ang nangyari sa kanila mga kabinyog, 1992, tumakbo si Bongbong Marcos na gobernor ba o kongresman ng Ilocos Norte.
10:32.0
Dahil ang mga Ilocano, talaga namang ano yan sa kanila, malwarti nila yan.
10:36.0
Badali silang nakabalik doon sa local na politika.
10:39.0
Tapos tinistingnuna nila kunusta naman kung sa politika sa Ilocos alam nilang mananalo sila, gobernor, kongresman.
10:48.0
Ang gusto nilang tinistingin ngayon, ang pagiging sa national politics.
10:53.0
Kaya nung 1992, tumakbo si Imelda bilang presidente. Alam nila naman hindi sila mananalo.
10:59.0
Tinisting lang nila, ilan pa kayang makukuha nating vote?
11:02.0
So nilang million din, one million yata noon o two million.
11:07.0
Kaya tinisting nila yan. So sabi nila, hindi pa tayo mananalo sa national position.
11:13.0
Dito na muna tayo sa Ilocos.
11:15.0
Si Aimee Marcos bumalik na rin, naging gobernor, kongresman, yung mga anak nila.
11:22.0
O yun, si Imelda may panahon nagkongresman din ng Ilocos.
11:27.0
Tapos nung bandang ulit, tinisting nila mag-senador si Marcos.
11:31.0
Sa unang takbo ni Marcos, hindi pa siya nanalo, si Bongbong.
11:35.0
Pero malaki na, mga eight million na yata yung nakuha.
11:39.0
So nakikita nila parang dumarami na.
11:41.0
Anong ibig sabihin nito?
11:43.0
Ang ibig sabihin nito, sa mga Pilipino, hindi na sa kanila issue ang Marcos.
11:48.0
Ang ibig sabihin po niyan, hindi na issue sa mga Pilipino yung Marcos.
11:53.0
Kaya yung sinasabi ni Marcos na parang ano, ang issue pa rin sa Pilipinas ay Marcos.
11:59.0
Hindi. Pagbalik nila, hindi na sila issue.
12:01.0
Ibig sabihin, para sa mga Pilipino, gusto na nilang kalimutan ang nakaraan.
12:06.0
Sa katunayan, security, peace and reconciliation.
12:10.0
Ang mga tao, wala. Hindi naman nila, wala na.
12:13.0
Yung ano ng tao, galit ng tao sa Marcos, wala na yun.
12:17.0
Ang gusto ng tao, umabanti na ang Pilipinas.
12:21.0
Kaya yung sinasabi ni Marcos, na ang issue daw ng mga panahon na yan, buhay pa rin Marcos.
12:27.0
Pagbalik nila, hindi na sila issue.
12:39.0
Naging dark days daw, hindi lang sa kanilang pamilya, kundi sa buong Pilipinas.
12:44.0
Kaya lang naging magulo ang Pilipinas, kasi anong nangyari sa kanila?
12:49.0
Kaya naging magulo ang Pilipinas dahil, nung nandun na sila sa Hawaii, hindi pa rin nila pinatahimik ang Pilipinas.
13:00.0
Hinayaan na na silang makatakas ha? Hinayaan na silang makatakas.
13:04.0
Pero ginulo pa rin nila ang Pilipinas.
13:06.0
Habang nandun, si Marcos Sr. nagsusuporta sa mga COVID ang nagaganap sa Pilipinas.
13:12.0
At paano nila sinasabing, hindi lang sa kanila, kundi sa Pilipinas dark days.
13:19.0
Ang nakagulo sa Pilipinas ang mga COVID-19 na ginawa ni Emre Rijonasan at suportado nila ng mga Marcos loyalists.
13:27.0
Yun ang nakagulo sa Pilipinas.
13:29.0
Pero sa Pilipino sana, wala na, hindi na sa Pilipino issue sila, wala.
13:34.0
Kaya nga nung tumakbo sila, okay, binutuan pa rin sila sa Ilocos, hindi naman sila pinagbawalan tumakbo.
13:42.0
Walang gano'n na ginawa sa kanila, hindi sila inape.
13:46.0
Hindi rin inakala ni Pangulo Marcos na makababalik pa sa bansa ang kanilang pamilya, lalo ang naging Pangulo ng Pilipinas.
13:54.0
Hindi raro inakala. Hindi niya siguro inaasahan na darating ang panahon magiging presidente siya.
14:04.0
Pero yung paghahangad na makabalik ng Balacanang, matagal nilang plano yan.
14:08.0
Tinisting nila yan, una muna pagbalik nila nung 92.
14:11.0
Hinuha muna nila yung mga local na posisyon sa Ilocos Norte.
14:16.0
Governor, congressman, mayor ng lawag.
14:19.0
Yan muna sila nagsimula. Samantala tinisting nila ni Imelda Marcos, tumakbong presidente nung 92.
14:25.0
Ilan ba ang supporters pa natin nationwide? Mga 1-2M.
14:29.0
Sunod na eleksyon, tumakbo na naman. Tumaas, nag-3M.
14:34.0
Nung nakita nilang pwede na tayong tumakbong senador, tumakbo si Bongbong Marcos na senador.
14:40.0
Unang takbo niya talo pero mga 8M na ang nakuhang buto.
14:43.0
So umulit-ulit siya, panalo na, nakabalik na.
14:47.0
Tapos tinisting niya na, vice-presidente. Yun, muntik na siyang manalo.
14:52.0
250,000 lang ang panalo ni Lenny Robredo.
14:54.0
So nakikita niya na, o maano na, ang tao, hindi na-issue ang Marcos.
15:00.0
Yun nga ang malungkot sa atin eh, sa hindi na itinuron yung mga pang-abusi ng Marcos.
15:05.0
Kaya hindi na talaga naging issue yung Marcos.
15:07.0
Para na silang nakihalo na sa mga politiko, hindi na alam kung anong ginawa nila ng mga panahon.
15:12.0
Kaya yun, napadaling ang kanilang pagbabalik sa Malacanang.
15:17.0
Nalimutan na ng mga tao, ayaw ng pag-usapan ng Marcos.
15:19.0
Ang Marcos naman dahan-dahan, nakabalik hanggang maging, ano,
15:23.0
doon muna sa Ilocos Norte.
15:26.0
Nag-senador, nanalo, nag-vice, hanggang pati si Aimee nag-senador na rin.
15:31.0
O hanggang presidente.
15:33.0
Sinasabayan pa yan ng, ano, ng fake news, disinformation.
15:36.0
Talagang, ano, nakumpleto na nila yung saluto, yung recados, yung requirements.
16:06.0
I dare say, even for the country.
16:36.0
So pagbalik nila, nakatakbo sila. Nasaan doon yung sinasabing, ano,
16:39.0
ah, kailangan nilang dipinsahan ang pangalan nila.
16:42.0
Hindi nila kailangan dipinsahan kasi wala namang, hindi na nire-raise ng issue nga ng mga,
16:47.0
yun na nga ang problema eh.
16:48.0
Hindi na nire-raise ng mga Pilipino yung issue sa kanina.
16:52.0
Ah, ah, hindi yun. Kaya nga sila nakabalik pa unti-unti.
16:57.0
O, hanggang sa maging pangulo na nga itong si Marcos Junior.
17:01.0
So mga kabunyog, ito po rin si Atony N. Zurecto. Mabuhay po kayo mga kabunyog.
