14 Bad Habits kaya Masakit ang Tiyan. - By Doc Willie Ong (Internist and Cardiologist)
* AI ("Artificial Intelligence") subtitles on Tagalog.com are generated using "Whisper" by OpenAI (the same company that created ChatGPT and DallE2). Results and accuracy may vary.
* The subtitles do include errors occasionally and should only be used as a tool to help with your listening practice.
* You can request this website to create a transcript for a video if one doesn't already exist by clicking the "Request AI Subtitles" button below a video. Transcribing usually takes 30-40% of the length of a video to complete if there are no other videos in
the queue. For example, a 21 minute video will take 7-8 minutes to transcribe.
* Running a super fast cloud GPU server to do these transcriptions does cost money. If you have the desire and financial ability, consider
becoming a patron
to support these video transcriptions, and the other tools and apps built by Tagalog.com
00:00.0
Pag-usapan natin po yung mga problema nyo sa sakit sa tiyan.
00:06.0
Halos lahat tayong magkakaroon ng sakit sa tiyan.
00:08.5
Ang sakit sa tiyan, mukha lang simple pero actually complicated.
00:13.3
Maraming possibility na sakit kung sumasakitan tiyan mo.
00:17.5
Taas, kanan, kaliwa.
00:19.5
Ang pinakamaganda, magpapatingin kayo sa gastroenterologist.
00:23.5
Sa mga gastro, sila mag-check-up, mag-ultrasound, may mga test.
00:28.0
Para malaman yung sakit sa tiyan.
00:30.0
Pero itong tips ko, bibigyan ko kayo ng 14 tips
00:34.0
na makakagaling sa karamihan ng mga sakit sa tiyan.
00:39.5
Kahit hindi pa natin alam kung ano yung sakit
00:41.5
meron naman yung mga common.
00:43.5
Yung malamang yun ang chance na yun ang sakit nyo.
00:47.5
Baka 95% yun ang sakit nyo.
00:49.5
At itong 14 tips ko makakatulong.
00:52.5
Pakita ko lang muna yung mga common na sakit sa tiyan.
00:56.0
Sa taas ng tiyan, sa baba, pati sa bituka.
01:00.0
Pag dito sa taas sa tiyan, ang problema sa stomach mismo
01:04.0
yan ang mga GERD, gastroesophageal reflux, yung acid.
01:09.0
Merong hyperacidity.
01:11.5
Pag lumala, may ulcer, may butas, may uka.
01:16.0
Gastritis, nag-aacid.
01:19.0
Meron din mga ibang sakit.
01:20.5
Mga gallstone, gastroparesis, mabagal yung galaw.
01:24.0
Pag sa baba naman ng tiyan, merong mga diverticulosis.
01:29.5
Sumasakit dito sa large intestine.
01:32.0
Nagkakaroon ng mga parang pouches.
01:37.5
Parang lumuluwag siya.
01:39.5
Kulang sa fiber ito.
01:41.5
Merong inflammatory bowel disease, may irritable bowel.
01:45.0
Ito, ako may irritable bowel ako.
01:47.5
At siyempre, kinakatakot natin may stomach cancer, may colon cancer.
01:52.5
Ang dami niyan, pero may shortcut akong tips.
01:55.5
Susundin niyo lang, makakagaling lalo na kung walang pera.
01:58.5
Pang walang pera ito.
01:59.5
Ano ang mga sintomas nito?
02:01.5
Ang sintomas nila halos pare-pareho.
02:03.5
Kunti lang difference.
02:08.5
Heartburn, nangangasim.
02:12.5
Halos pare-pare ang mga symptoms.
02:16.5
Medyo malakit yan.
02:23.5
Walang gana kumain.
02:24.5
Masakit natin yan.
02:25.5
Halos yan ang mga symptoms.
02:27.5
Pero sinabi ko, mas maganda pacheck sa gastro.
02:30.5
Pero meron tayong shortcut.
02:31.5
14 tips makakagaling sa karamihan doon.
02:36.5
Sa mga GERD, gastritis, kahit colon cancer, mapiprevent ito.
02:43.5
Bagalan yung kain.
02:45.5
Mas mabagal yung kain, mas maganda.
02:49.5
Mas maraming tubig, ginunguya.
02:52.5
Mas malambot yung pagkain.
02:54.5
Huwag yung gulay na sobrang tigas.
02:57.5
O yung masyadong crunchy na matigas.
02:59.5
O masyadong junk food na matigas.
03:03.5
Mas basa yung kanin.
03:07.5
Ano matutulungan itong number 1?
03:12.5
Sa bilis ng pagkain.
03:15.5
Nunguyain ang pagkain.
03:17.5
Sa mga senior, sa mga may edad.
03:20.5
Pwede hiwahiwain ng maliliit.
03:22.5
Para hindi ka ma-indigestion.
03:25.5
Misa kasi hindi ka matutunawan.
03:27.5
Pag hindi na matunawan, magtatain na yan.
03:33.5
Iwas colon cancer.
03:36.5
Iwas colon cancer ito.
03:37.5
More fiber sa pagkain.
03:39.5
Iwas diverticulosis.
03:42.5
Iwas constipation.
03:46.5
Meron pa nga umiinom ng mga fiber supplement.
03:48.5
Pero para sa akin, yung natural fiber na lang.
03:52.5
Sari-saring gulay.
03:57.5
Favorite ko ang ampalaya.
04:05.5
Mas mahal pero magaganda yung gulay na yan.
04:10.5
Sari-saring prutas.
04:17.5
Ako, gulay lang eh.
04:19.5
Gulay, kamati, sibuyas.
04:21.5
Napaka ganda yan.
04:27.5
At mawawala yung diverticulosis.
04:30.5
Napakasakit yung diverticulosis.
04:34.5
Eat five to six small meals a day.
04:37.5
Kakain ng madalas pero pa konti-konti lang.
04:42.5
Kasi pag binusog mo sarili mo na two times a day ka lang.
04:45.5
Bondat na bondat.
04:48.5
Aakyat yung kinain mo.
04:50.5
Okay. Kaya dapat mas konti-konti.
04:52.5
Mas suwabe sa tiyan.
04:54.5
Gusto ko nga mas mainit na pagkain eh.
04:58.5
Pag kumakain, relax.
05:00.5
Pag nag-me-meeting kayo.
05:03.5
Sasakitan tiyan mo.
05:09.5
Iwas sa mga pausong diet.
05:11.5
Yung mga kung ano-anong diet.
05:13.5
May diet na puro lang taba.
05:15.5
May diet na puro lang protein.
05:17.5
May diet na puro, ano ba, puro fats.
05:21.5
Puro carbohydrates.
05:23.5
Iwas din yung binge eating.
05:26.5
Yung sobrang dami kumain.
05:28.5
So, more healthy foods.
05:32.5
Eight to ten glasses of water a day.
05:35.5
Tubig talaga para mahugasan yung asid.
05:38.5
Alam nyo itong GERD.
05:40.5
Itong GERD, binabaliwala natin yung
05:42.5
gastroesophageal reflux.
05:44.5
Andaming komplikasyon.
05:47.5
Noong isang araw, parang may laman dito
05:51.5
Kasi medyo mababa yung unan ko eh.
05:53.5
Ininuman ko lang tubig.
05:55.5
Tubig lang ng tubig.
05:56.5
Every fifteen minutes, tubig ng tubig
05:59.5
Ngayon, medyo may masakit din dito sa akin.
06:03.5
yung asid, sinisira niya lahat.
06:05.5
Sinisira lalamunan natin.
06:07.5
Sinisira yung boses natin.
06:09.5
Sinisira yung ipin natin.
06:11.5
Maraming masisira.
06:12.5
Magsisingaw ka mayan.
06:14.5
Yung iba nga, pag umakit dito,
06:18.5
So, tubig lang yan.
06:19.5
Every fifteen minutes, inom ng inom.
06:21.5
Pa konti-konti ah.
06:23.5
Sip little by little
06:24.5
para mahugasan yung asido.
06:26.5
Tapos paghiga, medyo mataas.
06:28.5
So, GERD naman yan.
06:31.5
pag masakitan tiyan,
06:33.5
o anuman pakiramdam nyo,
06:35.5
warm water o hot water.
06:42.5
Gusto mo gawing tsaa?
06:44.5
Favorite ko mga chamomile tea,
06:46.5
o kahit anong tea na pamparelax.
06:49.5
Chamomile tea, green tea,
06:51.5
pamparelax ng tiyan.
06:54.5
para good for the stomach,
06:57.5
Maraming iwasan eh.
07:03.5
ma-hapdisat yan eh.
07:04.5
Meron siyang capsaicin.
07:07.5
Yung sobrang anghang din,
07:09.5
hindi rin maganda sa almoranas,
07:11.5
hindi maganda sa prostate,
07:13.5
parehong naiirita.
07:16.5
Wala pang lamanan tiyan,
07:18.5
yung pina na sobrang asim,
07:20.5
o baka merong orange na sobrang asim,
07:25.5
kalamansi na puro.
07:27.5
dapat yung konti lang,
07:29.5
o kung gusto mo, after meals.
07:31.5
Kasi pag sobrang asim,
07:32.5
magiging asidic ka rin.
07:37.5
Mahirap matunawan.
07:39.5
Subukan nyo kung puro,
07:44.5
mahirap matunawan.
07:49.5
medyo hirap na siya sa milk products.
07:51.5
Dairy, ice cream, milk.
07:53.5
Doon sa mga may lactose intolerance.
07:56.5
Kaya bantayan nyo.
07:57.5
Carbonated drinks, soft drinks,
07:59.5
yung maraming bula,
08:02.5
nakakagasgas ng tiyan to,
08:05.5
lalo na pag walang pulutan.
08:10.5
maganda konting lakad-lakad.
08:12.5
Mabagal na lakad,
08:13.5
five to ten minutes,
08:14.5
nakakatulong sa digestion.
08:17.5
Pag naglalakad din,
08:18.5
nababawasan yung GERD.
08:20.5
Kasi pag gumagalaw ka,
08:21.5
tinutulungan mo yung bituka,
08:24.5
Lasa stomach, small intestine,
08:29.5
mautot ka pa niyan.
08:31.5
tinulungan mo yung digestion mo.
08:33.5
Kalo na sa mga senior citizen,
08:35.5
mabagal na ang galaw ng tiyan.
08:38.5
mga ten to fifteen minutes.
08:39.5
Huwag hihiga agad,
08:41.5
pagkatapos kumain.
08:44.5
yung regular exercise,
08:46.5
hindi ito pagkatapos kumain,
08:47.5
yung regular exercise,
08:49.5
kung ano man exercise ninyo,
08:51.5
Circulation sa cardiovascular,
08:56.5
pero pati rin sa constipation,
09:00.5
Mas nag-exercise,
09:01.5
misa mag-jogging ka,
09:05.5
Kasi naggalaw yung stomach.
09:06.5
Para siyang stomach massage,
09:10.5
magandang probiotics.
09:13.5
Itong probiotics supplement,
09:15.5
may mga one billion,
09:16.5
five billion yung preparation nila.
09:18.5
Medyo may kamahalan,
09:20.5
pero medyo maraming studies.
09:22.5
May video ko on probiotics,
09:25.5
Maganda yung capsule mismo,
09:29.5
maraming sakit napapagaling.
09:32.5
Binibigay ito ng mga allergologist.
09:34.5
May problema sa tiyan.
09:36.5
Kasi yung good bacteria,
09:39.5
Tsaka maraming good bacteria,
09:41.5
yung balance ng good and bad bacteria.
09:43.5
Lalo na kung madalas kayo mag-antibiotics,
09:45.5
napapatay din yung good bacteria.
09:47.5
Itong probiotics,
09:48.5
pangbalik ng good bacteria sa tiyan.
09:53.5
yung mga anti-depressant,
09:55.5
nakakakonstipate,
09:56.5
may gamot nakakakonstipate.
10:00.5
yung mga anemic nakakakonstipate.
10:02.5
So, babawiin mo yan.
10:03.5
Damihan ng tubig,
10:05.5
damihan ng prutas at gulay,
10:07.5
para yung constipation maiwasan.
10:10.5
Kasi sabi ng iba,
10:11.5
pag sobrang constipated,
10:13.5
mamaya mag-ipon yung dumi,
10:15.5
may small chance na baka mag-colon cancer.
10:17.5
Takot tayo sa colon cancer.
10:19.5
So, colon cancer, high fiber din.
10:22.5
And number fourteen,
10:23.5
ayoko magtataik kayo,
10:26.5
Alam ko, mahilig tayo sa sushi, sashimi, kahit ako.
10:31.5
bawal ang mga hilaw.
10:33.5
Pag buntis, bawal ang hilaw.
10:35.5
Hilaw na pagkain, kinilag, hilawin.
10:38.5
Hilaw na medium rare steak,
10:41.5
gawin na nating luto.
10:42.5
Kasi maraming mga bulate,
10:45.5
mga parasite na doon sa,
10:51.5
baka machambahan tayo,
10:52.5
ma-food poisoning.
10:54.5
Pag nagtae ng nagtae,
10:56.5
ang senior, delikado.
10:58.5
Oo, baka maubusan ng ano.
11:02.5
twenty years old, nagtae,
11:03.5
kakayanin mo yan.
11:04.5
Pero kung senior, delikado.
11:05.5
Kung buntis, delikado.
11:07.5
Baka may mangyari sa baby.
11:09.5
Okay, kaya dapat malinis ang pagkain.
11:11.5
At kami ni Doc Liza,
11:13.5
lagi ako may handang first aid
11:15.5
sa sakit sa tiyan.
11:17.5
pwede tayong magsakit sa tiyan.
11:19.5
So, lagi kami may dalang,
11:22.5
chemical rehydration salts.
11:28.5
let's say, napunta ka sa ibang lugar,
11:30.5
sa probinsya, nagtae.
11:32.5
Lagi akong iinom nito.
11:34.5
Kung ilang beses ka nag-LBM,
11:36.5
babawiin mo nito.
11:38.5
Kaya re, two glasses ang nawala sa'yo,
11:40.5
di dalawang baso nito.
11:42.5
Mura lang naman ito.
11:43.5
Maraming mga brands.
11:44.5
Sa generic, pwede na ito.
11:46.5
I think five pesos lang.
11:49.5
pag konti pa lang,
11:52.5
Pero kung tuloy-tuloy na,
11:57.5
Nakalimang balik ka sa CR,
12:00.5
Iniinomang po na ng
12:02.5
Loperamide is the generic.
12:04.5
Hindi po ito ads.
12:05.5
Ito talaga binabao namin.
12:07.5
So, up to six tablets a day,
12:10.5
Pero ako, usually,
12:11.5
one tablet or two tablets,
12:14.5
One or two capsules.
12:16.5
Pinapabagal niya konti.
12:18.5
Like nung nasa Cebu,
12:20.5
nag-tie ako noon.
12:21.5
So, bago sumakay ng airplane,
12:23.5
dalawa iniinom ko.
12:26.5
mga six in a day.
12:27.5
Dalawa iniinom ko,
12:28.5
papabagalin niya yung galaw.
12:30.5
Papabagalin niya in a few hours.
12:33.5
Merong magandang binibigay
12:35.5
ito uso sa kanila,
12:38.5
Ito, Rasecado Trill.
12:40.5
Mahal lang, 50 pesos.
12:41.5
Ito, mga three times a day.
12:43.5
Misa niininom ko rin,
12:44.5
trabaho lang niya,
12:45.5
yung pag-produce ng intestines
12:50.5
yung hypersecretion,
12:52.5
binabawasan lang niya.
12:54.5
Pero pag nagtatai ka talaga,
12:56.5
parang mahina rin ito.
12:58.5
Hanggang, ano ako,
12:59.5
loperamide itong mga emodium
13:02.5
Tapos, ininom lang ng ininom ng ORS.
13:09.5
nakalimang ganito ako,
13:12.5
ayoko ma-dehydrate.
13:20.5
magdala kayo ng extra underwear
13:22.5
kung nagta-travel kayo,
13:24.5
just in case magtatay.
13:25.5
Sana nakatulong itong video.